Dr.naqibullahzahin

25/07/2025

21/07/2025

Copyد امیندوارو میندو لپاره د Pre Check-up (مخکېنۍ طبي معاینې) ګټې

۱. د قد او وزن چک کول – د BMI ارزونه:
• د BMI له لارې کولای شو:
• د مور کم وزن وپیژنو، چې دا ممکن د ماشوم د کم وزن لامل شي.
• د مور زیات وزن یا چاغوالي تشخیص کړو، چې دا کولی شي د Gestational Diabetes، Pre-Eclampsia، سخت زیږون یا سیزرین احتمال زیات کړي.

۲. د زړه د ضربان معاینه:
• د زړه غیرطبیعي ضربان (ډېر یا کم) ښيي چې شاید مور له کم‌خونۍ، سخت اضطراب، د زړه ستونزو یا د تایرایډ له ناروغۍ سره مخ وي.
• منظم چک کول د مور د زړه او وینې دوران سیستم روغتیا ښيي.

۳. د وینې فشار اندازه کول – د Pre-Eclampsia وختي تشخیص:
• Pre-Eclampsia یو جدي حالت دی چې د لوړ فشار او د ادرار له لارې د پروټین له وتلو سره پېژندل کېږي.
• که پر وخت ونه پیژندل شي، دا حالت کولی شي Eclampsia، د ځیګر یا ګردو زیان، مخکې له وخته زیږون یا د مور او ماشوم مړینه رامنځته کړي.
• د فشار منظم کنټرول د دې خطرناک حالت د پیژندلو تر ټولو غوره لاره ده.

۴. د تنفس ارزونه:
• د تنفس بدلونونه ښيي چې ممکن د تنفسي ناروغیو، عفونت یا د زړه له ستونزو سره تړاو ولري.
• په ځانګړي ډول د امیندوارۍ وروستیو میاشتو کې دا ارزونه ډېر اهمیت لري.

۵. د بدن د حرارت درجه معلومول:
• تبه ممکن د بدن د عفونت نښه وي، لکه د ادرار لارو یا ویروسي ناروغۍ، چې د جنین روغتیا ته خطر پېښوي.
• د حرارت درجه منظم چک کول د جنین له احتمالي زیان څخه د مخنیوي لپاره اړین دي.

☀️ د ډاکټرې شګفته صالحي کلینیک د مور او ماشوم لپاره د باور، آرامتیا او مسلکيتوب ځای.
_______________________________________
📍 پته: خوست ښار، نوی صرافانو لین، ځدراڼ ټاور
📧 بریښنالیک: dr.shagufta.salehee@gmail.com
📞: 0748 881 313

22/04/2025

خلکو ته خدمت کول

09/02/2024

سلام ورسته. له ډیره. وخت نه

25/08/2022

دغه ده سه لپاره کار کوی

07/08/2022

خدای وکړي خوښ موشی

28/07/2022

------------------------> د وينې فشار

17/07/2021

17/05/2021

سینه بغل(pneumonia) چیست؟
علایم و راه آسان علاج آن چیست؟

سینه بغل یک مرض است که در آن کیسه های هوایی داخل شش یا ششها میکروبی میشود. کیسه های هوایی داخل ششها ممکن با مایع چرک دار پر شده که باعث سرفه توام با تقشع، تب، لرزه، و مشکلات تنفسی میشود. انواع از میکروبها از جمله باکتری ها، ویروس ها و فنگس ها میتوانند عامل سینه بغل شوند.

اعراض وعلایم سینه بغل :
اعراض و علایم مرض از خفیف تا شدید تفاوت نموده و مربوط به فکتورهای چون نوع میکروب سببی، عمر و وضعیت صحی مریض میباشد. اعراض وعلایم حالت خفیف اکثراً مشابه به اعراض و علایم سرماخوردگی است، اما برای مدت طولانی دوام میکند.
اعراض و علایم سینه بغل ممکن مشتمل باشند بر:
• دردصدری )درد قفس سینه) در هنگام تنفس یا سرفه.

• گنگس و بودن یا تغیر درحالت شعوری. (درسنین ۶۵ سالگی و یا بالاتر)
• سرفه، که ممکن توام با تقشع (بلغم) باشد.
• خستگی.
• تب، عرق، و لرزه.
• درجه حرارت پایین تر از حالت طبیعی بدن (در بزرگسالان مسن تر از۶۵ سال و افراد با سیستم معافیت ضعیف)
• دلبدی (استفراغ) و اسهال.
• نفس تنگی.

درنوزادان و شیرخواران ممکن است هیچ علامه ای از مرض تظاهر نکند. یا ممکن است استفراغ نمایند، تب و سرفه داشته، بی قرار و خسته و ضعیف به نظر برسند، و یا در تنفس و غذا خوردن مشکلات داشته باشند.

چه وقت به یک دکتر باید مراجعه کنید؟
در صورتیکه مشکلات در تنفس، درد صدر (قفس سینه)، تب مداوم ۳۹ درجه سانتی گراد یا بالاتر از آن و یا سرفه دوام دار، به خصوص اگر سرفه توام با تقشع باشد، باید به دکتر مراجعه کنید.

خصوصاً افرادی که در گروپ های خطر ذیل قرار دارند، باید به داکتر مراجعه کنند:
• کهن سالان که سن بالاتر از ۶۵ سال دارند.

• کودکان که سن کمتر از ۲ سال دارند.

• افرادی که به سایر مشکلات صحی ضمنی مصاب اند و افرادی که معافیت ضعیف دارند.

• افرادی که تحت تداوی کیموتراپی قرار دارند و یا دواهای را مصرف میکنند که باعث تضعیف سیستم معافیتی بدن میشود
برای برخی از افراد مسن و افراد مبتلا به عدم کفایه قلبی یا مشکلات مزمن ریوی (مشکلات مزمن ششها) ، سینه بغل به سرعت به یک مرض تهدید کننده تبدیل شده میتواند و حتی زندگی او را به خطر مواجه می سازد.

اسباب و عوامل سینه بغل:
بسیاری از میکروب ها می توانند باعث سینه بغل شوند. شایع ترین سبب آن عبارت از باکتری ها و ویروس هایی اند که در هوا موجود بوده و ما آنها را تنفس میکنیم. بدن انسان با داشتن سیستم دفاعی از ورود این میکروب ها به شش ها جلوگیری می کند.

اما گاهی اوقات این میکروبها می توانند بالای سیستم دفاعی بدن انسان غلبه نمایند، حتی اگر سلامت بدن انسان به طور کلی خوب هم باشد.

سینه بغل بر اساس عامل مرض و محل که در آن مرض کسب شده است، تصنیف میشود:

سنیه بغل اکتسابی از جامعه ( Community-acquired pneumonia ):
سینه بغل اکتسابی از جامعه رایج ترین نوع مرض است. که در خارج از شفاخانه ها و مراکز مراقبت های صحی به وجود می آید.
اسباب ممکنه آن قرار ذیل اند:

• باکتریا ( Bacteria ) :
شایع ترین علت سینه بغل باکتریایی در ایالات متحده سینه بغل نوع ستریپتوکوکس Streptococcus) pneumonia) است. این نوع سینه بغل می تواند به گونه ای ابتدایی بوجود آید یا پس از یک سرماخوردگی یا آنفلوآنزا واقع شود. ممکن است یک بخش (لوب) ریه را متاثر سازد در این صورت بنام (lobar pneumonia) یاد میشود.

• باکتریا مانند اورگانیزمها ( Bacteria-like organisms) :
مایکوپلاسما که نوعی از باکتری است، نیز می تواند باعث سینه بغل شود. اعراض و علایم این نوع سینه بغل نظر به انواع دیگر آن خفیف تر میباشد. اسم (Walking pneumonia) یک نام غیررسمی داده شده به این نوع سینه بغل است که به طور معمول به آن اندازه شدید نیست که نیاز به استراحت در بستر را داشته باشد.

• فنگس ها (Fungi):
فنگس ها نیز باعث سینه بغل می شوند. این نوع سنیه بغل در افراد مبتلا به مشکلات مزمن صحی یا آنانیکه سیستم معافیتی ضعیف دارند، و یا در افرادی که مقدار زیادی از (Organism) ها را استنشاق نموده باشد، شایع است. فنگس هایی که عامل مرض اند، ممکن است در خاک و مدفوع پرندگان پیدا شود.pneumonia

• ویروس ها (Viruses. ):
برخی از ویروسهایی که باعث سرماخوردگی و آنفولانزا میشوند باعث، سینه بغل نیز شده میتوانند. ویروس ها شایع ترین علت سینه بغل در کودکان کمتر از ۵ سال است. سینه بغل ویروسی معمولا خفیف است. اما در برخی موارد می تواند بسیار به حالت جدی تبدیل شود.

سینه بغل اکتسابی از شفاخانه ( Hospital- acquired pneumonia ):
برخی از افراد که به منظور تداوی سایر امراض در شفاخانه بستر میشوند، مصاب این نوع سینه بغل میشوند.
این نوع سنیه بغل می تواند جدی باشد زیرا عامل آن ممکن است با آنتی بیوتیک ها مقاوم باشد و یا افرادیکه به آن مصاب میشوند از قبل مریض اند. افرادی که در اتاق مراقبتهای جدی توسط ماشین تنفس (ventilator) تهویه مصنوعی میشوند، در معرض خطر بالاتر مصاب شدن به این نوع مرض می باشند.

سنیه بغل اکتسابی از مراکز صحی ( Health care-acquired pneumonia ):
سینه بغل اکتسابی مراکز صحی، یک مرض باکتریایی است که در افرادی که برای مدت طولانی در مراکز مراقبت های صحی زندگی مینمایند و یا کسانی که مراقبت های صحی سرا پایی دریافت نموده، از جمله مراکز دیالیز کلیه رخ می دهد.
این نوع سینه بغل همانند سینه بغل اکتسابی از شفاخانه ها، می تواند توسط باکتریا به میان آید که با آنتی بیوتیک مقاوم تر هستند.

سینه بغل استنشاقی ( Aspiration pneumonia ):
این نوع سینه بغل وقتی به اتفاق می افتد که مواد غذایی، نوشیدنی، مواد استفراغ شده و یا لعاب دهن وارد ریه یا شش شخص گردد. احتمال زیاد وقوع این نوع سینه بغل وقتی میرود که سیستم تهوع نورمال (Gag reflex) بنابر دلایل و اسباب همانند کوما ( حالت غیر شعوری)، مشکلات در بلع و استفاده بیش از حد الکهول و مواد مخدر، مختل گردد.

فکتور های خطر ( Risk factors ):
سینه بغل می تواند هر کسی را متاثر سازد. اما دو گروه از نگاه سن در خطر بیشتری هستند:
• کودکانی که سن شان ۲سال و یا کمتر از آن است.
• افرادی که سن شان ۶۵ سال ویا بالاتر از آن است.

سایر عوامل خطر:
• محکوم بودن به بستر در شفاخانه (Being hospitalized ):
اگر یک شخص برای مدت بیشتری در بخش مراقبت های جدی شفاخانه محکوم به بستر باشد، در معرض خطر مبتلا شدن به مرض سینه بغل هستند، به خصوص اگر شخص مذکور به وسیله ماشین(ventilator) تنفس میکند.

• امراض مزمن (Chronic disease):
اگر شخصی مرض انسدادی مزمن ریوی (COPD) ویا مرض قلبی داشته باشد احتمال مصاب شدن وی به سینه بغل در آن بیشتر است.

• مصرف کردن سگرت (Smoking ):
دود کردن سگرت سیستم دفاعی طبیعی بدن را در برابر باکتری ها و ویروس ها متضرر ساخته و موجب مصاب شدن سینه بغل میگردد.

• سیستم ضعیف و سرکوب شده دفاعی بدن (Weakened or suppressed immune system ):
افرادی که مصاب به ایدز اند، افرادی که پیوند عضو بدن در آنها صورت گرفته باشد و کسانی که تحت تدوای ضد سرطانی ویا تداوی طولانی مدت استروئیدها قرار دارند، در معرض خطر هستند.

اختلاطات مرض:
حتی با وجود تدوای، در برخی از افراد مصاب به سینه بغل، به خصوص کسانی که در گروه های در معرض خطر قرار دارند، ممکن در آنها اختلاطاتی ظهور نمایند ، که از آنجمله میتوان از تعدادی به گونه ذیل ذکر به عمل آید:

• باکتری در داخل جریان خون (bacteremia):
باکتری هایی که ازششها ها وارد جریان خون میشوند می تواند انتان را به اعضای دیگر بدن پخش نمایند، که به گونه بالقوه باعث نارسایی های همان ارگانها میگردند.

• مشکلات در تنفس(Difficulty in breathing ):
اگرسینه بغل شدید است و یا شخص امراض انسدادی مزمن ریوی داشته باشد درین صورت شخص در تنفس نمودن اکسیژن کافی، مشکل داشته ممکن چنین شخص نیاز به بسترشدن و استفاده از یک دستگاه تنفس (ونتیلاتور) الی بهبود ریه هایش، داشته باشد.

• تجمع مایع در اطراف ریه ها (pleural effusion):
قفس سینه و ریه ها توسط لایه هایی از نسج فرش گردیده است که بنام پلورا یاد میشود، سینه بغل ممکن است که در بین این لایه ها تولید مایعات نماید که این حالت را (pleural effusion) میگویند. در صورتی که این مایع منتن یا آلوده با مکروب شود نیاز به تخلیه آن توسط تیوب صدری ویا دور نمودن آن توسط عمل جراحی میباشد.

• آبسه ریه (Lung abscess):
تشکل و تجمع چرک در حفره از ریه را (ابسه ریه) میگویند، که معمولا با ادویه انتی بیوتیک تداوی میشود. بعضاً برای تخلیه نمودن چرک جمع شده، از عمل جراحی ویا سوزن کلان صدری یا تیوب صدری استفاده میشود.

تشخیص:
داکتر با گرفتن تاریخچه و معاینه فزیکی از جمله گوش دادن به ریه های شخص مصاب با شنیدن آواز های مخصوص (bubbling ،crackling ) با ستاتسکوپ که تایید کننده سینه بغل است، مرض را تشخیص مینماید.

در صورت مشکوک شدن ممکن داکتر معالج معاینات ذیل را تجویز نماید:

• معاینات خون (Blood tests):
معاینه خون به منظور تأیید موجودیت میکروب در خون انجام شده، و سعی میشود تا نوع عامل مرض شناسایی شود. به خاطر باید داشت که تشخیص دقیق همیشه ممکن نیست.

• رادیو گرافی قفس سینه (Chest X-ray):
رادیوگرافی داکتر را در تشخیص ، تعین وسعت و محل سینه بغل کمک میکند، با آنهم در مورد نوعیت مکروب به داکتر معلومات داده نمیتواند.

• اندازه گیری اکسیجن خون (Pulse oximetry):
توسط این معاینه سطح اکسیجن خون اندازه گیری میشود. سینه بغل، شش ها را از تهیه نمودن اکسیجن کافی برای جریان خون باز میدارد.

• معاینه بلغم (Sputum test):
یک نمونه از مایع شش (بلغم) بعد از سرفه عمیق به منظور تشخیص دقیق علت مرض گرفته شده و مورد تجزیه و تحلیل قرار میگیرد.

در صورتیکه مریض بیش از ۶۵ سال عمر داشته ، یا در شفاخانه بستر باشد، ویا اعراض و علایم و وضع صحی وخیم داشته باشد ممکن داکتر معالج وی معاینات اضافی را تجویو نماید. که این معاینات ممکنه عبارتند از:

• سی تی اسکن (CT scan ):
در صورتیکه سیر سینه بغل به گونه غیر قابل توقع طولانی شود، ممکن داکتر برای به دست اوردن عکس دقیق تر از شش ها سی تی سکن صدر یا سینه را توصیه کند

• کشت مایع پلورا (Pleural fluid culture ) :
به منظور تعین نوع انتان مایع پلورا از فواصل اضلاع ( قبرغه) توسط سوزن گرفته شده و در شرایط خاص کشت میشود.
تداوی:
تداوی سینه بغل دو بخش دارد:
– تداوی انتان که عامل سینه بغل گردیده است.
– جلوگیری از اختلاطات مرض.

افرادی که به سنیه بغل اکتسابی از جامعه مصاب اند، معمولا در خانه قابل تداوی هستند. اگر چه بیشتر شکایات مریض در چند روز و یا چند هفته از بین میرود، اما احساس خستگی ممکن به مدت یکماه و یا بیشتر از آن نزد مریض باقی بماند.
تداوی های خاص، به نوعیت و شدت سینه بغل، سن مریض و حالت صحی کلی مریض بستگی دارد. گزینه های تداوی عبارتند از:

• آنتی بیوتیک ها:
این ادویه برای تداوی سینه بغل باکتریایی استفاده می شود. شناسایی نوع باکتریا که باعث مرض شده است ممکن وقت گیر باشد تا بهترین نوع انتی بیوتیک را برای تداوی آن انتخاب کرد. اگر با استفاده یک انتی بیوتیک علایم مرض بهبود نیابد ممکن است از یک آنتی بیوتیک دیگر استفاده نمود.

• دوای سرفه :
این دوا ممکن است برای آرام نمودن سرفه تجویز شود تا مریض خوب استراحت نماید. از آنجا که سرفه در نرم ساختن و بیرون ساختن افرازات ( بلغم) از شش های مریض کمک میکند ، خوب است سرفه را به گونه کامل از بین نبرد. اگر می خواهید از یک مسکن سرفه استفاده نمایید از کمترین مقدار مقدار( دوز) دوا، که به استراحت شما کمک میکند، استفاده کنید.

• مسکن تب / درد:
ازین دواها برای تسکین درد و تب استفاده میشود. این دوا ها عبارتند از دواهای مانند آسپرین، ایبوپروفن، استامینوفن ( پاراسیتامول) و غیره

بسترشدن در شفاخانه:
مریض در حالات ذیل نیاز به بستر شدن در شفاخانه را دارد:

• عمر مریض بالاتر از ۶۵ سال باشد.

• مریضی که در شناسایی زمان، مردم و مکان اشتباه میکند.

• وظایف گرده مریض کاهش یافته باشد.

• فشار خون مریض پایین باشد.

• تنفس مریض سریع (۳۰ تنفس یا بیشتر از آن در یک دقیقه) باشد.

• مریض مشکل تنفسی داشته و به تنفس مصنوعی ضرورت داشته باشد.

• درجه حرارت مریض زیر حد نورمال باشد.
•

ضربان قلب مریض زیر ۵۰ یا بالاتر از ۱۰۰در یک دقیقه باشد.

اگر اعراض و علایم مرض شدید و نیاز به تنفس مصنوعی باشد، درین صورت مریض باید در بخش مراقبتهای جدی شفاخانه مورد مراقبت گرفته شود.

اطفال در حالات ذیل باید داخل بستر تداوی شوند:
• اطفالیکه کمتر از ۲سال عمر داشته باشند.

• بی حال یا بیش از حد خواب آلود باشد.

• مشکل تنفس داشته باشند.

• سطح پایین اکسیجن خون داشته باشند

• مایعات وجود طفل کم ) dehydrated ) به نظر برسد

اهتماماتی که توسط خود مریض باید گرفته شود:
شیوه زندگی و تداوی خانگی :
راهنمایی های شما را در بهبودی سریع و کاهش اختلاطات کمک خواهد کرد :

• مقدار کافی استراحت کنید:
تا وقتی به کار و مکتب نباید رفت که تب رفع شده و سرفه با بلغم متوقف گردد. حتی زمانی که شما احساس بهتر شدن را نمودید از کار بیش از اندازه خود داری کنید. چون سینه بغل می تواند عود یا برگشت نماید، تا بهبودی مکمل حاصل ننموده اید به فعالیتهای روزمره بر نگردید. در صورتی که از حالت صحی تان مطمئن نشده اید از داکتر خود پرسان نمایید.

• آب زیاد استفاده نمایید:
نوشیدن مقدار زیادی مایعات به ویژه آب، برای نرم نمودن مخاط در شش ها کمک میکند.

• استفاده از دوا به گونه ای که توصیه شده است:
کورس مکمل دوا به گونه که داکتر توصیه نموده است، استفاده شود، اگر مریض مصرف دوا را خیلی زود قطع نماید، ممکن باکتریا ها در شش ها به سرعت تکثر نموده و باعث عود ( بازگشت) مریضی گردد.

وقایه از مرض:
برای جلوگیری از سنیه بغل:

• خود را واکسین نمایید:
برای وقایه بعضی انواع سینه بغل و سرماخوردگی واکسین های موجود است. در مورد گرفتن این واکسین ها با داکتر خویش صحبت نمایید. رهنمود های واکسین با گذشت زمان تغیر می یابد با وجود اینکه واکسین شدن در مقابل سینه بغل را به خاطر دارید با داکتر معالج خویش در مورد حالت واکسیناسیون تان مشوره نمایید.

• خود را از تطبیق واکسین اطفال تان متیقن سازید:
داکتران برای اطفال کمتر از ۲ سال و اطفال بین ۲-۵ سال واکسین های مختلفه سینه بغل را که در معرض خطر خاص از بیماریهای ناشی از باکتریاهای نوموکوک اند، توصیه می نماید. کودکانی که از یک مرکز مراقبت از کودکان دیدن مینمایند نیز باید واکسین شوند. داکتران برای اطفال بزرگتر از ۶ ماه واکسین انفولانزا را توصیه می نمایند.

• داشتن حفظ الصحه خوب:
برای محافظت از خود در برابر انتانات تنفسی که گاهی اوقات به سینه بغل منتج میشود، دست های خود را به طور منظم بشویید و یا از ماده ضد مکروبی الکولی برای دستان تان استفاده نمایید.

• سگرت نکشید:
استفاده از سگرت سیستم دفاعی طبیعی شش ها را در مقابل مکروب های تنفسی خساره مند میسازد.

• سیستم معافیتی خویش را قوی نگهدارید:
خواب کافی داشته، به طور منظم ورزش نموده و یک رژیم غذایی سالم داشته باشید.

17/05/2021

m

11/05/2021

د ما په اڼد لاندنی معلومات تولو وگړو ته او په خاصه توگه محترمو والدینو ته اړین ده.

اوله برخه:

د ماشومانو حفاظت ( safegaurding )

د ماشومانو محافظت له ځوروني, ناوړه چلند او هغه زیانونو چی د ماشوم روغتیا او پرمخ تگ خطر سره مواجه کوی ته safeguarding وایی.

ماشومان باید په یوه محفوظه او موثره فضا کی مراقبت او رشد وکړی.

د ملل متحد د ماشامونو د حقونو په کنوانسیون کی ( UNCRC 1989 ) تینگار شوی چی ماشومان باید له هر ډول فزیکی او روانی زیانونو څخه خوندی شی.

او همدی کنوانسیون د دنیا په ټولو دولتونو غږ کړی چی ماشومان د له هر ډول ځوروني, خشونت او غفلت نه خوندی او له هغو د په وقار او درنښت مراقبت وشی.

د ماشومانو ځورونه ( abuse ) په 4 ‌ډول ده:

1. فیزیکی ځورونه

2. غفلت

3. عاطفی ځورونه

4. جنسی ځورونه

1. فیزیکی ځورونه:

عبارت ده په قصدی ډول د ماشومانو له وهلو او ټپی کولو څخه لکه په چاپیله, سوک , لغته یا کوم بل شی ( ډبره, لرگی, تیره شی ) وهل یا د ماشوم کوم ځای سوځول.

هیس نوع توجیه د ماشومانو د وهلو لپاره سه د والدینو, معلم, مربی, ملا او سه د کوم بل شخص له جانبه وجود نلری.

د ماشومانو فیزیکی ځورونه د جدی او طویل مدتو فزیکی او روانی زیانونو باعث گرځیدلی شی. په شدیدو حالاتو کی حتی د ماشوم د مرگ سبب گرځی.

متاسفانه د ماشوم فیزیکی ځورونه د موږ په جامعه کی ډیر عام ده.

فیزیکی ځورونه کومی اغیزي په ماشوم لری?

الف: ماشوم بلافاصله د درد او رنځ احساس کوی

ب. کیدای شی روغتیایی ستونځی رامنځ ته کړی

ج. عاطفی او احساسی اغیزي به تر ډیري مودی ماشوم سره پاتی کیږي

د. دوامداره فزیکی ځورونه جدی پایلي درلودلی شی, دوامداره یا شدید فیزیکی ځورني د دایمی معیوبیتونو سبب گرځیدلی شی لکه دماغی خونریزی, د سترگو ټپی کیدل, د غوږ پرده پرکیدل یا لکه څرنگه چی وویل شول د مرگ سبب هم گرځیدلی شی.

د فزیکی ځوروني علایم معمولا د ماشوم په بدن کی لکه د پوستکی شین والی یا پریکیدلی, پړسوب, د هدوکو کسر یا ماتیدل, د چیچلو نشی (په لاس یا په غاشو) دی. که نوزاد ماشوم ډیر په شدت شورول شوی وی کیدای شی شدیده دماغی صدمه رامنځ ته کړی.

په بعضی ماشومانو کی د فیزیکی ځوروني نشی د ویري یا دار په شکل څرگندیږی, مثلا ماشوم له داره کورته نه ځی.

کاپي

23/03/2021

په دماغی امراضو کی مستعمله درمل
نــــــــورولـــــــپـــــتــــــیــــک دواګانې
دغه درمل په بعضو کتابونو کی د شدید Tranqulizee په نوم یادیږی . نوموړی درمل ددی لپاره ګی د هیجانانو د آرام کوونکی اود بی تفاوتی تولید او حرکی ستسوالی باندی تاثیر کوی نوځکه د Neuroleptic په نوم یادیوی .
شیزوفرنی چی د لیونتوب یو خاص شکل دی چی نوموړی ناروغی اعراض غلط افکار , برسامات , په خبرو کی اختلال او نور اعراض موجود دی .

نــــــــیــــــــورولـــــــــپـــــــتـــــــیــــــــک درمــــــل په لانــــدی ډول دی

ضیف نیورولپتیکونه ، قوی نیورولپتیکونه ، غیر وصفی نیورولپتیکونه

Olanzapine Haloperid Promethazone
Clozapine Fluphenazine Chlopromazine
Respiridone Thioridiazine

د دماغی انخطاط ضد درملو تصنیف بندی

ترای سکلیک مشتقات | د مونو امینو اکسیدایز نهی کوونکی
| phenelazine | Amitiptyline
| Isocarbxazide | Imipramine
| Doxepine
| Nortriptyline

د سیروټونین نهی کوونکی دواګانې ( د خوښی او خوشحالی کوونکی هورمون دواګانې )

Fluoxitine
Ciralopram
Sertraline
Paroxetine
د ترای سکلیک فارمکوکینتیک د خولې د لاری ښه جذبیږی ددی لپاره چی په شحمو کی منحل دی دماغ ته نفوذ کولی شی . نیمایی عمر یی اوږد دی اوپه ځیګر کی متیابولیز کیږی . اود پښتورګو د لاری اطراح کیږی .
د تاثیر میکانیزم :
کله نوراپنفرین اویا نور مونوامینونه چی د دماغ په Synaps کی افرایږی چی یو تعداد یی د اخذو د تنبه سبب کیږی او یو تعداد یی د مونو امینو اکساایز انزایم پواسطه تخریبږی او یو تعداد د نیورونو په واسطه تخریبږی .
فارمکوکینتیک :
د نیورولپتیک جذب د هضمی جهاز له لاری صورت نیسی اوپه انسانی ماغ ته داخلیږی اوپه ځیګر میتابولیزم یی صورت نیسی . او ددغه اشکال لکه فلوفنازین د عضلی له لاری تطبیقیږی او دوامداره تاثیر لری چی د یو زرق تاثیر یی دری هفتی دی .

د تاثیر میکانیزم :
ټول نیورولپتیک دواګانې د دوپامین اخذی د نهی سبب په دماغ او محیط کی کیږی
د Chloromazine او Haloperidol د استعمال ځایونه :
د شيزوفرنی په تداوی کی اود لینتوب په سایر انواعو کی همدارنګه د کانګو د ضد درمل په توګه حصوصآ مقاوم کانګی کی استعنالیږی .

کلوروپرومازین : د خولې د لاری د شيزوفرنی لیونتوب او شدید اضطراباتو کی او تهیجانو کی کاهلانو ته 25mg د ورځی دری ځلی يا 75mg په یو دوز د شپی لخوا مسنو اشخاصو کی د کاهلانو نیمایی دوز تطبیقیږی . ماشومانو ته 6_12,5mg/kg د عضلی له لاری یواځی د حاد اعراضو د کنټرول لپاره 50_25 mg هر 8_6 ساعته وروسته د 25mg او 100mg تابلیتونو په شکل موجود دی او شربتونه یی 25ml امپولونه یی دوه ملی لیتر چی هر ملی لیتر کی 25mg موجود دی .
د هــــــالوپریدول مقدار :
د خولې د لاری په مانیا , شيزوفرینا کی اود لیونتوب په نورو اسکالو کی د لنډ مهال تداوی چی خطرناک سلوک ورسره وی کاهلانو ته بتدا کی نیم څخه تر دری ملی ګرامه دوه الی دری ځلی په ورځ کی اوپه شدید واقعاتو کی 5mg توصیه کیږی .
نور مستحضرات یی د ذکر وړ نه بولم ځکه چی استعمال یی د یو باتجربه Psychatrist کار دی .

پوسټ شیر کړﺉ مننه کاپي

C