08/10/2024
ډیموکراسي (Democracy):
Pashtu: ډیموکراسي د حکومت هغه بڼه ده چې په کې ټول وګړي د رایې ورکولو له لارې په حکومت کې برخه اخلي او خپل استازي ټاکي.
Dari: دموکراسی شکلی از حکومت است که در آن همه شهروندان از طریق رأیگیری در حکومت شرکت میکنند و نمایندگان خود را انتخاب میکنند.
کمونیزم (Communism):
Pashtu: کمونیزم یو سیاسي او اقتصادي نظام دی چې په کې ټول ملکیتونه او سرچینې د دولت په لاس کې وي او ټول وګړي په مساوي توګه ګټه ترې اخلي.
Dari: کمونیسم یک نظام سیاسی و اقتصادی است که در آن تمام اموال و منابع در دست دولت است و همه شهروندان به طور مساوی از آن بهرهمند میشوند.
سوسياليزم (Socialism):
Pashtu: سوسياليزم یو اقتصادي او ټولنیز نظام دی چې په کې د تولید وسایل او سرچینې د ټولنې په لاس کې وي او ګټې یې په مساوي توګه ویشل کیږي.
Dari: سوسیالیسم یک نظام اقتصادی و اجتماعی است که در آن وسایل تولید و منابع در دست جامعه است و سود آن به طور مساوی تقسیم میشود.
سيکولريزم (Secularism):
Pashtu: سيکولريزم د حکومت او دین جلاوالی دی، چې په کې دیني مسایل په حکومتي چارو کې مداخله نه کوي.
Dari: سکولاریسم جدایی حکومت و دین است که در آن مسائل دینی در امور حکومتی دخالت نمیکنند.
لېبراليزم (Liberalism):
Pashtu: لېبراليزم یو سیاسي او اقتصادي فلسفه ده چې د فردي آزادۍ، د بازار آزادۍ او د حکومت محدودیتونو ملاتړ کوي.
Dari: لیبرالیسم یک فلسفه سیاسی و اقتصادی است که از آزادی فردی، بازار آزاد و محدودیتهای دولتی حمایت میکند.
فدرالیزم (Federalism):
Pashtu: فدرالیزم یو حکومتي نظام دی چې په کې واکونه د مرکزي حکومت او محلي حکومتونو ترمنځ ویشل کیږي.
Dari: فدرالیسم یک نظام حکومتی است که در آن قدرت بین حکومت مرکزی و حکومتهای محلی تقسیم میشود.
مارکسیزم (Marxism):
Pashtu: مارکسیزم یو سیاسي او اقتصادي نظریه ده چې د کارل مارکس لخوا وړاندې شوې، چې د طبقاتی مبارزې او د کارګرانو د واکمنۍ ملاتړ کوي.
Dari: مارکسیسم یک نظریه سیاسی و اقتصادی است که توسط کارل مارکس ارائه شده و از مبارزه طبقاتی و حاکمیت کارگران حمایت میکند.
روافض (Rafidah):
Pashtu: روافض یو اصطلاح ده چې د شیعه مسلمانانو لپاره کارول کیږي، چې د سني مسلمانانو لخوا د انتقاد په توګه کارول کیږي.
Dari: روافض اصطلاحای است که برای شیعیان استفاده میشود و توسط اهل سنت به عنوان انتقاد به کار میرود.