
28/04/2025
؟
سنگ های صفراوی رسوبات سخت شده صفرا هستند که میتوانند در کیسه صفرا ایجاد شوند. صفرا یک مایع گوارشی (هضمی)است که در کبد تولید شده و در کیسه صفرا ذخیره می شود. وقتی غذا میخورید، کیسه صفرا منقبض می شود و صفرا را به روده کوچک (دئودنوم) تخلیه میکند. اندازه سنگ های صفراوی از کوچکی یک دانه شن تا بزرگی به اندازه یک توپ گلف متغیر است. برخی از افراد فقط یک سنگ کیسه صفرا ایجاد میکنند، درحالیکه برخی دیگر به طور همزمان چندین سنگ صفراوی دارند. زمانی که سنگ های کیسه صفرا علامتدار میشوند، معمولا برای درمان آنها به جراحی نیاز است. سنگ های صفراوی بدون علامت معمولا نیازی به درمان ندارند.
حاد و شدید :_
شامل درد شدید و ناگهانی در قسمت بالای راست شکم است که ممکن است به پشت یا شانه راست انتشار یابد. این درد معمولاً پس از مصرف غذاهای چرب تشدید میشود و ممکن است چند ساعت طول بکشد. علائم دیگر شامل تهوع، استفراغ، تب، لرز، زردی پوست و چشمها (یرقان) و ادرار تیرهرنگ است. در صورت وجود این علائم، احتمال التهاب یا انسداد مجرای صفراوی وجود دارد و نیاز به مراجعه فوری به داکتر است.
:_
زنان بیشتر از مردان ممکن است عوارض و ناراحتیهای ناشی از سنگ کیسه صفرا را تجربه کنند. در اکثر زنان ممکن است سنگ های کیسه صفرا هیچ علامت به خصوصی را ایجاد نکند و بدون انسداد و یا بزرگ شدن، سنگ کیسه صفرا مدتها در جای خود باقی بماند. اما زمانی که سنگها بزرگتر شدند یا موجب انسداد مجاری شوند، قطعا یک سری نشانهها را ایجاد خواهند کرد. با این حال در زنان نیز علائم سنگ کیسه صفرا شامل موارد زیر می شود:
درد شدید و مداوم در قسمت بالای شکم که به سرعت افزایش مییابد و ممکن است از ۳۰ دقیقه تا چند ساعت طول بکشد.
درد در پشت و بین تیغههای شانه
درد در شانه راست
حالت تهوع
استفراغ کردن
تب و لرز
زردی پوست یا چشمها
نفخ
عدم تحمل غذاهای چرب
آروغ زدن یا گاز
سوءهاضمه
علاوه بر این ناراحتیها و نشانه های عمومی، برخی از زنان که با سنگهای کیسه صفرای علامتدار مواجهاند ممکن است دچار اختلالات هورمونی هم شوند. با تغییراتی که در هورمونهای جنسی زنان ایجاد می شود، دورههای قاعدگی هم تحت تاثیر قرار میگیرد و برخی از زنان ممکن است با پریودیهای بسیار سنگین و خونریزیهای شدید مواجه شوند. حتی گاهی اوقات به هم ریختگی نظم قاعدگی هم میتواند در کنار دیگر علائم، یکی از نشانه های سنگ کیسه صفرا در زنان باشد.
در بارداری:_
سنگ کیسه صفرا در دوران بارداری میتواند علائم ناراحتکنندهای را ایجاد کند و بارداری را برای زنان سختتر کند. اکثر علائم سنگ کیسه صفرا در زنان باردار ایجاد میشوند. زنان باردار مبتلا به سنگ کیسه صفرا ممکن است علائم زیر را نیز تجربه کنند که ۱ تا ۳ ساعت پس از خوردن یک وعده غذایی پرچرب ظاهر می شود.
درد در اپی گاستر یا سمت راست بالای شکم
دردهای شکمی که گاهی میتواند با دردها و گرفتگیهای بارداری اشتباه گرفته شود.
یک درد تیز و مبهم شدید در محل قرارگیری کیسه صفرا
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
سنگهای کیسه صفرا شایع هستند و اکثر افراد هرگز متوجه وجود آنها نمیشوند، چرا که هیچ علامتی ندارند. به این دست از سنگهای صفراوی، سنگ کیسه صفرا خاموش گفته می شود. در مواردی که سنگها در جای خود میمانند و اندازه آنها تغییر نمیکند، بیشتر افراد حتی متوجه وجود سنگ کیسه صفرا هم نمیشوند. اما اگر سنگها بزرگتر شوند یا حرکت کنند، میتوانند موجب بروز علائمی شوند که معمولا ناراحتکننده و دردناکاند. این قطعات ریز و سنگریزه مانند وقتی وارد فضاهای تنگ در سیستم صفراوی میشوند، میتوانند آسیب زیادی وارد کنند.
دردهای شدید شکمی خصوصا در سمت راست به همراه علائم جدیتری همچون تب یا زردی پوست میتواند در مورد وجود سنگ صفرا به شما هشدار دهد. اگر این علائم سنگ کیسه صفرا را تجربه کردید حتما برای بررسی و چکاپ کامل به یک داکتر متخصص سيستم جهازات هضمی ویا هم به داکتر متخصص داخله مراجعه کنید.
سنگ کیسه صفرا:_
علائم معاینات سنگ کیسه صفرا معمولاً شامل افزایش سطح آنزیمهای کبدی (ALT و AST)، آلکالین فسفاتاز (ALP)، و بیلیروبین در آزمایش خون است که نشاندهنده انسداد مجرای صفراوی یا التهاب است. آزمایشهای خون همچنین ممکن است برای بررسی علائم عفونت یا التهاب انجام شود. برای تشخیص دقیقتر، از سونوگرافی(التراسوند) شکمی به عنوان روش اصلی تصویربرداری استفاده میشود که وجود سنگها، انسداد و ضخامت دیواره کیسه صفرا را نشان میدهد. در موارد پیچیدهتر، از روشهای تصویربرداری پیشرفته مانند MRI یا سیتیاسکن استفاده میشود. داکتر با ترکیب نتایج آزمایش خون و تصویربرداری، وجود سنگ کیسه صفرا را تشخیص میدهد.