Ardian Fero

15/08/2025

15/08/2025

Shqipëria po humbet fëmijët e saj, jo vetëm nga krimi, por nga heshtja jonë.
Dhunë mes adoleshentëve nuk lind brenda një dite – është produkt i një sistemi që nuk i mëson fëmijët si të flasin, por si të godasin.

📌 Shkollat kanë nevojë për psikologë të përhershëm, programe kundër bullizmit dhe siguri reale.
📌 Familjet duhet të flasin me fëmijët për ndjenjat, jo vetëm për notat.
📌 Shteti të mbështesë familjet në vështirësi dhe të ndëshkojë glorifikimin e dhunës në rrjete sociale.

Nuk mjafton të tronditemi pas çdo tragjedie.
Duhet të veprojmë sot – që nesër të mos jetë shumë vonë.

24/07/2025

Konfiskimi i pronës në emër të ligjit: Demokraci apo kthim në praktika autoritare?

Deklaratat e fundit të Kryeministrit shqiptar lidhur me konfiskimin e pronave të braktisura, të papërdorura ose të lëna pas dore – përfshirë ato të emigrantëve – kanë ngjallur frikë e pasiguri te qytetarët. Edhe pse mund të paraqitet si një reformë për “zhvillimin urban”, “luftën kundër kaosit në ndërtim” apo “përdorimin racional të territorit”, në thelb ngre pyetjen: a po shkelet e drejta themelore e pronës private?

Në periudhën komuniste, prona private u eliminua në mënyrë brutale dhe arbitrare. U konfiskuan tokat, shtëpitë, ndërmarrjet – në emër të “interesit të popullit”. Shumë familje shqiptare e vuajnë ende këtë histori: prona të humbura, dosje gjyqësore të pafundme, konflikte të trashëguara.

Kur sot, në një sistem që pretendohet demokratik, flitet për “marrje prone” nga shteti për arsye “mungese përdorimi” apo “shpërdorimi”, kjo tingëllon si rikthim i logjikës së shtetit totalitar: nëse nuk je këtu ta përdorësh, nuk ke më të drejtë ta kesh.

Emigrantët janë pjesa më e ndjeshme. Ata kanë kontribuar për dekada me remitanca, kanë blerë prona në vendlindje, i kanë ruajtur, ndërtuar apo trashëguar. Mungesa e tyre fizike nuk duhet të interpretohet si braktisje. Ligji duhet të mbrojë pronën e qytetarëve të vet, jo ta grabisë përmes fjalorit juridik.
Demokracia nuk funksionon me frikë dhe presion
Kur qytetari nuk ka më garanci për pronën e vet, nuk ka më ndjesinë e sigurisë, të investimit afatgjatë, të të ardhmes në vendin e vet. Ky është një mekanizëm që, në vend që ta zhvillojë vendin, e shtyn qytetarin të largohet edhe më shumë. I bie që shteti po përdor largimin si justifikim për grabitje.

Në një demokraci:

Prona mbrohet me ligj.

Shteti ka rol rregullator, jo konfiskues.

Çdo ndërhyrje ndaj pronës private bëhet vetëm për interes publik të vërtetuar, me kompensim të drejtë dhe nën mbikëqyrje gjyqësore.

Shteti nuk mund të jetë gjykatës, prokuror dhe përfitues në të njëjtën kohë.

Si Përfundimdo pasur kujdes me normalizimin e autoritarizmit

Kur pushteti fillon të vendosë mbi pronën e qytetarit me arsyetime të mjegullta, është shenjë alarmi. Kjo nuk është reformë. Kjo është rrëshqitje drejt kontrollit total. Historia na ka treguar se një shoqëri që lejon në heshtje uzurpimin e pronës, do ta humbasë më pas edhe fjalën, edhe dinjitetin.

23/07/2025

Në kërkim të demokracisë që po rëshket – Reagimi apo ikja si forma të mbijetesës së një populli

Demokracia shqiptare sot ndodhet në një stad të brishtë. Ajo që filloi pas viteve ‘90 si një projekt emancipimi politik dhe shpresë për një jetë më të drejtë, sot duket se është zbehur nën peshën e korrupsionit sistemik, mungesës së drejtësisë funksionale, kapjes së shtetit dhe polarizimit ekstrem politik. Institucionet që duhet të garantojnë llogaridhënie, barazi dhe transparencë janë shpesh të nënshtruara ose të inerte. Për qytetarin e zakonshëm, kjo përkthehet në një humbje besimi, një ndjenjë pafuqie dhe – më së rrezikshmi – një ndjesi dorëzimi.

2. Dy mënyra përballjeje: Të reagosh ose të ikësh

Kur një popull përballet me padrejtësi të vazhdueshme dhe mungesë shprese, përgjigjja zakonisht është e ndarë në dy rrugë:

Reagimi: është mënyra më dinjitoze, por edhe më e vështira. Kërkon guxim kolektiv, ndërgjegjësim dhe organizim. Protestat, rezistenca qytetare, pjesëmarrja aktive në proceset demokratike janë forma përmes së cilave një shoqëri mund të ndërtojë ndryshimin.

Ikja: është zgjidhja më e shpejtë, por më e dhimbshme. Kur një sistem i mbyllur nuk të lejon të jetosh me dinjitet, individi zgjedh të largohet fizikisht nga vendi, shpesh me çmimin e braktisjes së identitetit kulturor dhe lidhjeve shoqërore.

Tashmë është e qartë: një pjesë e madhe e shqiptarëve kanë zgjedhur rrugën e ikjes. Statistikat flasin vetë – mijëra largohen çdo vit. Ata nuk ikin vetëm për punë më të mirë. Ata ikin sepse janë lodhur duke pritur një sistem që nuk funksionon për ta, por kundër tyre. Ata ikin sepse ndihen të tradhtuar nga premtimet politike. Ikin jo vetëm për një rrogë më të mirë, por për një jetë më të ndershme të qetë e më të sigurtë.

Mungesa e reagimit nuk është gjithmonë shenjë apatie. Shpesh është simptomë e lodhjes. Pas dekadash pritjesh dhe zhgënjimesh, shumë shqiptarë janë dorëzuar. Jo sepse nuk duan të ndryshojnë gjërat, por sepse ndihen të vetëm, të papërfaqësuar dhe të pasigurtë.

Kjo kërkon një kthesë të thellë. Ringjallja e shpresës vjen nga ndërtimi i një kulture të re politike dhe shoqërore që nuk bazohet vetëm në premtime elektorale, por në veprime të përditshme: shkollim cilësor, drejtësi reale, media të lira, institucione funksionale dhe qytetarë të ndërgjegjshëm. Shpresa nuk do të vijë nga jashtë, por nga brenda – nga ndershmëria, kurajoja dhe solidariteti midis vetë shqiptarëve.

Në këtë moment kritik për Shqipërinë, reagimi dhe ikja nuk janë thjesht dy zgjidhje, por dy rrugë që tregojnë drejtimin e së ardhmes. Nëse populli reagon, demokracia mund të rilindë. Nëse largohet masivisht, atëherë zbrazëtia nuk do të jetë vetëm fizike – por edhe shpirtërore. Në fund, Shqipëria do të jetë ajo që populli i saj vendos të jetë.

13/07/2025

"Midis Detit dhe Malit… dhe xhepit bosh!"

Po më tregonte një shok:
Kam një grua shumë ëndërrimtare. Shumë!
Më thotë një ditë:
– Zemër, dua të kemi një shtëpi në bregdet…
Unë, si burrë i mirë që jam, i them:
– Sigurisht, dashuri… do ta ndërtojmë sapo të mbarojmë këtë të Tiranës!
– Cilën të Tiranës? – më thotë.
– Po këtë që e kemi me qira! A nuk është "e jona me fjalë", moj shpirt?

Po nuk mbaron këtu! Dita tjetër, e shoh që po shfleton në telefon:
– Zemër, shiko këto vilat në Voskopojë… a nuk do ishte bukur të kishim një të tillë për fundjavat?
– Patjetër! – i thashë.
– Vetëm që fundjava ime është gjithmonë e njëjtë: sabah te kioska për cigare, dreka me borxh, darka me panik!

Një ditë do det, një ditë do mal…
Unë realisht i kam të dy:
– Jam mes detit të borxheve dhe malit të halleve!

Po mos e keqkuptoni. Unë e dua gruan time shumë…
Por ndonjëherë mendoj që ajo jeton në një serial turk, ndërsa unë jam në një episod dokumentari:
"Si të mbijetosh me 200 mijë lekë në muaj"

12/07/2025

"Si m'i vodhën votat? Me dashni…"

– Më pyeti një shok me ironi:
“Ardi, si t’i vodhën votat?”

– I thashë:
“Mbase i deshën me të vërtetë… S’ke ç’i bën dashurisë së madhe për pushtetin! Kanë qenë vota me zemër, thjesht s’e kishin zemrën te unë, por te zarfi!”

– Numërimi zgjati 3 ditë. Jo për të qenë korrekt, por për t’u siguruar që mashtrimi ishte sa më preciz.
Thonë që demokracia fiton…
Po kur fiton pa mua, më duket që s’është fare demokrate!

– Në fund fare, më ngushëlluan:
“Nuk është personale, thjesht ishe shumë i ndershëm për këtë punë.”
U preka… si kartat që u çuan për rinumërim.

Në Shqipëri s’kanë vjedhë vetëm vota – kanë vjedhë edhe besimin, edhe durimin… po mbi të gjitha: kanë vjedhë batutën – se s’mund t’i marrësh seriozisht më këto zgjedhje!

06/07/2025

Pensionistët në Shqipëri: Midis Varfërimit dhe Harresë Shtetërore

Ndërsa Shqipëria deklaron aspirata të forta për integrim në Bashkimin Europian, realiteti social brenda kufijve të saj tregon një pamje të trishtuese, veçanërisht kur bëhet fjalë për pensionistët. Ata që punuan për dekada, sot mezi mbijetojnë me të ardhura që janë në kufijtë e mjerimit. Kjo analizë ofron një vështrim të thelluar mbi gjendjen ekonomike të pensionistëve në Shqipëri dhe krahasimin me vendet e rajonit dhe të Europës.

Pensioni Mesatar dhe Jeta e Vërtetë

Sipas të dhënave të fundit të publikuara nga ISSH dhe institucionet ekonomike, pensioni mesatar në Shqipëri është rreth 17,000–18,500 lekë në muaj (rreth 160–170 euro). Shumë individë në moshë pensioni marrin edhe më pak, veçanërisht ata që nuk kanë kontribute të plota.

Ndërkohë, kostoja mesatare mujore për të jetuar minimalisht në qytet llogaritet të jetë mbi 35,000–45,000 lekë, duke përshirë ushqim, energji, qira (kur është e nevojshme), barna dhe transport. Pra, pensionistët jetojnë me më pak se gjysmën e të ardhurave të nevojshme për jetesë dinjitoze.

Inflacioni Që Nuk Pyet Për Pensionin

Nga viti 2022 deri sot, çmimet e produkteve bazë janë rritur me ritme të larta:

buka, vaji, qumështi dhe mishi janë rritur me 20–50%,

ilaçet dhe shërbimet shëndetësore private kanë pësuar rritje çmimi të pandalshme.

Ndërkohë, rritja e pensioneve ka qenë simbolike – në shumë raste 2–4% në vit, pa reflektuar inflacionin real.

Pasojat Psikologjike dhe Sociale

Ky çmimi i lartë i jetesës përkthehet në vetë-izolim të të moshuarve. Mungesa e mundësive për trajtim shëndetësor, për aktivitet social, apo edhe për të ndihmuar nipërit e mbesat, i kthen pensionistët në figura të harruara.

Krahasime Rajonale dhe Europiane

Pensioni Mesatar në (Euro) në Shqiperi dhe vendet e rrajonit.

Shqipëri 160–170 € Pensioni më i ulët në rajon
Kosova 100–130 € Kosto jete më e ulët
Maqedonia e Veriut 250–280 € Pensione më të larta se Shqipëria
Mali i Zi 300–400 € Nivel më i lartë i jetesës por edhe pensioneve
Serbia 330–400 € Me sistem të indeksuar sipas inflacionit
Kroacia 400–500 € Standard i BE-së
Italia 900–1,200 € Pension minimal dhe shtesë suplementare

❌ Shqipëria është ndër vendet me pensionet më të ulëta në rajon dhe me kostot e jetesës të krahasueshme me vendet fqinj.

Sot, pensionistët në Shqipëri nuk po jetojnë, por po mbijetojnë. Në një kohë kur klasa politike përflitet për rroga të larta, benefite e privilegje, miliona shqiptarë që dikur ndërtonin vendin po harrohen.

Integrimi europian nuk matet me deklarata, por me dinjitetin e pleqve tanë.

"Në Shqipëri, pensioni të mban gjallë vetëm nëse nuk ke nevojë për ushqim, ilaçe apo banesë."

30/06/2025

Politika si Biznes: Kush E Drejton Vërtet Pushtetin Sot?

Në një kohë kur bota përballet me kriza ekonomike, konflikte, dhe humbje të besimit qytetar, një pyetje e madhe ngrihet gjithnjë e më shpesh:

A është politika ende një mision publik… apo thjesht një biznes me fitim të lartë?

Në vend të figurave me ide, vizion dhe përvojë qytetare, gjithnjë e më shpesh shohim biznesmenë, figura të famshme e pronarë mediash që marrin frenat e pushtetit. Ky fenomen është global, por në vende si Shqipëria ndodh me një shpejtësi dhe intensitet që shpesh kalon çdo imagjinatë.

Nga shteti i njerëzve, te pushteti i parave

Teoria klasike e demokracisë thotë se politika duhet të përfaqësojë interesat e qytetarëve, të ndërtojë institucione dhe të garantojë të drejtat.
Por realiteti i sotëm tregon një skenar tjetër: politika është kthyer në mjet të atyre që kanë para, influencë ose pronë. Kjo ndryshon thelbin e demokracisë e kthen në demokraci të kapur.

Shembuj ndërkombëtarë: Fama, pasuria dhe vota

Silvio Berlusconi – Italia

Një nga rastet më të qarta të politikës si biznes. Berlusconi ishte miliarder i medias, që ndërtoi një perandori televizive e më pas hyri në politikë për të mbrojtur veten dhe pasurinë.
Ligje të miratuara nën drejtimin e tij ndihmonin drejtpërdrejt kompanitë e tij ose e mbronin nga ndjekja penale.

Donald Trump – SHBA

Një magnat ndërtimi dhe ikonë televizive, që premtoi ta drejtonte shtetin si një korporatë.
Gjatë mandatit, shumë nga politikat fiskale favorizuan korporatat dhe të pasurit. Një president-biznesmen që nuk e fshehu asnjëherë lidhjen mes pushtetit dhe parasë.

Volodymyr Zelensky – Ukrainë

Nga aktor në serial, në president të vendit. Popullor, por pa përvojë politike. Një shembull sesi imazhi publik dhe fama mund të mjaftojnë për të marrë pushtetin – ndonjëherë edhe përpara vizionit ose përgatitjes.

Dhe së fundmi fshati ynë Shqipëria: Kur politika dhe biznesi janë një.

Në Shqipëri, gërshetimi i politikës me biznesin është shumë më i thellë. Ai ndodh jo vetëm në majat e pushtetit, por në çdo nivel të administratës.

1. Deputetë-biznesmenë

Shumë anëtarë të Parlamentit vijnë nga ndërtimi, karburantet, import-eksporti apo fushat me akses në tendera publikë.
Ata nuk janë aty për të mbrojtur interesin qytetar, por për të ruajtur dhe shtuar pasurinë e tyre.

2. Ministra me aksione

Disa ministra ose familjarët e tyre kontrollojnë kompani që përfitojnë fonde shtetërore, koncesione ose leje ekskluzive.

3. Kryebashkiakë me prona në zonat e urbanizimit dhe kryesisht ne bregdet

Shpesh ndryshimet në planin urbanistik përkojnë “rastësisht” me tokat e familjes apo miqve të politikanëve.

Pasojat janë: Humbja e politikës si shërbim publik

Ky model ka pasoja të thella:

Ligje që nuk mbrojnë të dobëtit, por interesat e pakicës së pasur.

Qytetarë të zhgënjyer, që nuk besojnë më në votë, në përfaqësim, apo në drejtësi.

Mungesë transparence, sepse media është shpesh e lidhur me të njëjtët aktorë që janë në pushtet.

Dhe perfundimi: A mund të rikthehet politika te qytetari?

Politika si biznes nuk është më një teori, por një realitet.
Pyetja është:

A kemi si shoqëri kurajo të kërkojmë llogari, të mbështesim alternativa të vërteta dhe të ndëshkojmë me votë, jo me duartrokitje?

Sepse nëse qytetari nuk ka zë në politikë, ai humbet zërin në çdo pjesë të jetës.

18/06/2025

Sistemi shëndetësor në Shqipëri: midis premtimeve dhe realitetit

1. Premtimi: “Shëndetësia falas”
Prej disa vitesh, qeveritë në Shqipëri kanë promovuar idenë e një sistemi shëndetësor "falas", duke u bazuar në faktin që qytetarët paguajnë sigurime shëndetësore dhe, për rrjedhojë, duhet të përfitojnë shërbime pa pagesë në spitalet publike. Në teori, kjo tingëllon si një koncept europian – një sistem solidar që mbështet qytetarët në nevojë.

2. Realiteti: “Falas, por jo vërtet falas”
Në praktikë, shumica e qytetarëve përballen me këto probleme:

Mungesa e medikamenteve në spitale – pacientët shpesh detyrohen të blejnë ilaçe dhe materiale mjekësore vetë jashtë spitalit.

Pagesa nën dorë – ndonëse e paligjshme, shumë pacientë ndihen të detyruar të japin ryshfet për të marrë kujdes më të shpejtë ose më të mirë.

Vizitat dhe analizat diagnostike – shumë prej tyre nuk mbulohen nga siguracioni dhe kryhen në klinika private për shkak të mungesës së kapaciteteve në publik.

Kushtet në spitalet publike – janë shpesh te veshtira dhe aparatura të vjetëruara, me mungesë higjene, shtretër të amortizuar dhe mungesë stafi mjekësor, për shkak të emigrimit të mjekëve dhe infermierëve.

3. Sistemi privat: Alternativë, por jo për të gjithë
Klinikat dhe spitalet private në Shqipëri janë bërë një zgjedhje e domosdoshme për shumë njerëz që kërkojnë diagnozë dhe trajtim të shpejtë dhe cilësor. Por çmimet janë shumë të larta për një shtresë të gjerë të popullsisë, veçanërisht për pensionistët, të papunët ose ata me paga minimale.

4. Barazia në aksesin ndaj kujdesit shëndetësor
Sistemi aktual i favorizon ata që kanë lidhje, para ose siguracion privat. Qytetarët e varfër, të papunë ose ata që jetojnë në zona rurale janë shpesh më të rrezikuarit, pasi përballen me:

vonesa në diagnostikim,

mungesë ambulancash moderne,

qendra shëndetësore të pamjaftueshme.

5. Konkluzioni: Shëndetësia në Shqipëri – një sistem i papërmbushur
Në vend që të ofrojë mbrojtje dhe kujdes për të gjithë, sistemi aktual shpesh i lë qytetarët të ndihen të braktisur, të frikësuar dhe të pasigurt për shëndetin e tyre. “Shëndetësia falas” mbetet më shumë një slogan politik sesa një realitet i prekshëm. Reforma të thella, rritje investimesh, ndëshkime për korrupsionin dhe decentralizim i shërbimeve do të ishin hapa të domosdoshëm për ta kthyer këtë sistem në shërbim të qytetarit.
1. Buxheti për shëndetësi

📊 Shpenzimet për frymë (2022)

Shqipëri: €734 – më i ulëti në Evropë, rreth 5 herë më pak se mesatarja e BE (€3 533) .

Rajoni:

Mali i Zi: €1 593

Serbia: €1 517

Maqedonia e Veriut: €1 142

Bosnja: €1 072

Evropa perëndimore:

Zvicër: €5 630

Norvegji: €5 376

Si përqindje e GDP-së

Shqipëri: rreth 5.3%–7.3% të GDP-së (7.27% në 2021)

Rajoni: Bosnjë (~9%), Serbia & Mali i Zi (~8.5%), Maqedoni e Veriut (~7.8%)

BE mesatar: rreth 9–11% të GDP-së në shërbimin shëndetësor

2. Paga e mjekëve & infermierëve me e ulta ne rrajon.

3. Numri i mjekëve & shtretërve

Shqipëri:

Dhoma zyrtare nuk ka shifrën e saktë, por Shqipëria është poshtë standardit europian.

Serbi: 308 mjekë për 100 000 banorë (EU mes 360); 552 shtretër/100 000 banorë .

Rumani: Niveli i infermiereve ndër më të ulëtit në Evropë – rreth 73/100 000 .

Evropa mesatare: Mjekë ~360/100 000; shtretër ~550–700/100 000.

4. Korrupsioni në sistemin shëndetësor

Shqipëri: I lartë – shuma e lartë e out‑of‑pocket dhe ryshfet për trajtim më të mirë .

Përmbledhje tabelare

Indikator Shqipëri Rajoni Europa

Shpenzimet për frymë €734 €1 000–1 600 (Serbi, Mali i Zi) €3 500–5 600
Shpenzimet si % e GDP-së 5–7.3% ~7.8–9% ~9–11%
Mjekë /100 000 banorë Më poshtë standardit 308 (Serbi: poshtë BE ~360) ~360
Shtretër /100 000 banorë I panjohur, i ulët 552 (Serbi) ~550–700

Pra financimi në Shqipëri është dukshëm më i ulët se në vendet e rajonit dhe BE.

Numrat e personelit dhe infrastrukturës janë më të dobët.

Paga e mjekëve mbetet e pakonkurrueshme, duke nxitur migrimin e personelit.

Korrupsioni është i përhapur dhe përkeqëson aksesin në shërbim cilësor.

Dhe tani dy fjalë për potencialin me të madh të votuesve te Rilindjes,PENCIONISTËT.

Shpesh, pensionistët duhet të përballen me pritje të gjata për vizita, si në dhoma recepsioni, ashtu edhe për procedura rutinë.

Infrastrukturat janë shpesh të amortizuar, me kushte minimale, duke shtuar stresin emocional dhe fizik për të moshuarit.

Mungojnë shërbimet e plota në spitalet publike, gjë që i detyron shumë të ankohen te klinikat private, pa të ardhura të mjaftueshme.

Ky imazh nxit reflektim mbi rëndësinë e reformave që duhet të përfshijnë:

Investime në shpërndarje primare dhe infrastrukturë spitalore publike

Programet e mbështetjes sociale për pensionistët, duke përfshirë transportin, aksesin në medikamente pa pagesë, dhe mjekim bazë

Shërbime ambulatore dhe të kujdesit në shtëpi për të moshuarit, duke lehtësuar barrën për ta që të mos presin fizikisht në spitale për çdo kontroll.

Pra kjo ështe shendetesia që duam dhe Europa mezi po pret të na fuse ne gjirin e sajë dhe te na paisë me pashaporten e premtuar.

15/06/2025

1. Demokracia në teori vs. në realitet

Në teori, demokracia nënkupton që qytetarët kanë të drejtën të votojnë, të shprehen lirshëm, të organizohen dhe të mbikëqyrin pushtetin.

Në praktikë, nëse njerëzit janë të uritur, pa punë, pa shërbime shëndetësore, pa arsim dhe të detyruar të mendojnë vetëm për mbijetesën e përditshme, atëherë këto të drejta duken të kota, të largëta ose të manipuluara.

2. Pabarazia dhe varfëria minojnë demokracinë

Kur njerëzit janë të varfër, ata janë më të cenueshëm ndaj manipulimit politik, ndaj sh*tjes së votës, presioneve për punësim apo ndihma ekonomike.

Politikanët mund të përdorin varfërinë si mjet për kontroll: "Na voto, se përndryshe s'ka ndihmë!"

Në vende të tilla, pushteti real shpesh nuk qëndron te populli, por te ata që kontrollojnë pasurinë dhe institucionet.

3. Minimumi jetik si parakusht për demokracinë funksionale

Një demokraci funksionale kërkon që njerëzit të kenë:

Ushqim, strehim dhe kujdes shëndetësor minimal.

Kohë dhe energji për të marrë pjesë në jetën politike.

Qasje në informacion të lirë dhe të pavarur.

Në mungesë të këtyre, demokracia është formale, jo reale – pra, ekziston vetëm në letër.

4. Shembuj realë

Shumë vende që mbajnë zgjedhje të rregullta, quhen “demokraci”, por janë demokraci të rreme ose hibride (gjysmë autoritare).

Në të kundërt, vendet me standarde të larta jetese dhe institucione të forta, zakonisht kanë demokraci më të shëndetshme.

Përfundim

> Demokracia e vërtetë nuk mund të ndërtohet mbi uri dhe pasiguri.
Ajo kërkon qytetarë të lirë, të informuar dhe të pavarur – dhe kjo nuk ndodh pa një minimum jetik.

06/06/2025

Urime Kurban Bajrami!

05/06/2025

Per te gjithe ne që kemi perjetuar diktaturen është e thjeshtë të krahasoimê sistemin e atehershëm dhe kete sot.

✅ Paralelizmat që di perjetojmë me regjimin e kaluar janë:

1. Kapja e institucioneve

Sot kemi përqendrim të pushtetit në një dorë, që për shumë njerëz kujton pushtetin absolut të Partisë së Punës.

Kontrolli mbi drejtësinë, administratën publike dhe median është një shqetësim real dhe krijon perceptimin e një regjimi të centralizuar.

2. Propaganda dhe kontrolli i informacionit

Edhe pse nuk ka censurë totale, shumë media janë të lidhura me qeverinë, dhe disa televizione të mëdha mbulojnë lajme në mënyrë të njëanshme.

Kjo krijon ndjesinë e një "realiteti të kontrolluar", ashtu si në kohën e diktaturës, vetëm në formë më moderne.

3. Frika për vendin e punës dhe autocensura

Në administratën publike dhe madje edhe në sektorin privat, shumë punonjës kanë frikë të flasin hapur, sepse vendi i punës mund të varet nga lidhjet politike.

Kjo rikujton atmosferën e frikës së heshtur që ekzistonte gjatë komunizmit, edhe pse sot nuk ka pasoja fizike apo ligjore të ngjashme.

4. Largimi masiv i qytetarëve

Ashtu si në fund të regjimit komunist, largimi masiv i shqiptarëve nga vendi tregon një mungesë besimi te e ardhmja dhe një ndjenjë mospërfaqësimi apo mospërfilljeje.

📌 Përfundim:

Nuk jemi në një regjim totalitar klasik, por ekzistojnë elementë autoritarizmi dhe kontrolli të tepruar që ngjajnë në mënyrë shqetësuese me disa sjellje të së kaluarës. Paralelizmat nuk janë të plotë, por ndjesia e deja-vu-së historike është e kuptueshme për shumë shqiptarë.

Diferenca është te format, jo te fryma e kontrollit – dhe pikërisht për këtë arsye, kritika dhe rezistenca demokratike janë më të domosdoshme sot, që të mos kalohet në një formë moderne të totalitarizmit.
E thënë kjo:opozita dhe pse jo shoqëria civile dhe ata pak intelektualë që kanë ngelur, kane detyrë të perpiqen te punojnë fort për ti rikujtuar ketijë populli ato vite te mbrapshta të diktaturës të cilën me këte sistem që kemi sotë i ndanë vetëm një fije peri.