13/07/2023
Berberine,
Dit ‘natuurlijk alternatief’ voor populair afslankmiddel wordt aangeprezen door influencers, maar werkt het ook?
Op sociale media doet een ‘natuurlijk’ alternatief voor het populaire diabetesmedicijn Ozempic de ronde. En hoewel een beperkt aantal studies aantoont dat het mogelijk interessant is, kan je er belangrijke kanttekeningen bij plaatsen. Blijf er ook zeker van weg als je zwanger bent of borstvoeding geeft, waarschuwen experts.
Sofie Geusens
Het populaire diabetesgeneesmiddel Ozempic was de laatste maanden niet uit de aandacht weg te denken. Maar op sociale media doet nu ook een alternatief de ronde. Dat alternatief is berberine en wordt door influencers omschreven als een ‘natuurlijke Ozempic’. Online wordt het bijvoorbeeld ook ‘het meest effectieve kruidensupplement’ genoemd.
Kristiaan Demeyer, professor farmacognosie en fytotherapeutica aan de Vrije Universiteit Brussel, legt uit dat we in eerste instantie al moeten opletten met die term ‘natuurlijk.’ “Ja, het komt uit
planten, maar je kan het moeilijk een natuurproduct noemen. Het is een component uit planten dat men volledig opgezuiverd heeft. Wanneer je berberine een natuurproduct noemt, kan je morfine ook
die benaming geven.” Berberine is vooral gekend binnen de ayurvedische en Chinese geneeskunde en wordt klassiek
gebruikt voor de bacterieremmende en schimmelwerende eigenschappen. Maar recent zijn er aanwijzingen dat het potentieel ook een bloedsuikerverlagende en cholesterolverlagende werking
heeft. “Er wordt dus bekeken of het ook werkzaam kan zijn in de behandeling van patiënten met diabetes”, zegt Demeyer. “Ook zou het voor een vermindering van het hongergevoel kunnen zorgen.”
Invloed op darmen. Naast die glucoseverlagende werking, zou berberine ook mogelijk een invloed hebben op het microbioom in onze darmen. “En we weten uit recent onderzoek dat onze darmflora verband houdt met allerlei aandoeningen, zoals diabetes en obesitas”, zegt hij. Maar het probleem met berberine is dat men niet goed weet hoe het werkt. “Er is inderdaad een effect, maar de onderliggende mechanismen kennen we nog niet goed”, zegt de professor. Binnen het diabetes- en obesitas-verhaal is het gebruik ervan dan ook nog hypothetisch. “Zijn wel een aantal beperkte klinische studies die in die richting wijzen, maar verder klinisch onderzoek is wel nodig.”
Anti-testosteron
Demeyer waarschuwt ook voor mogelijke interacties van berberine met andere medicatie. “Berberine heeft een bloeddrukverlagend, kalmerend, bloedstollingsremmend en bloedsuikerverlagend effect. Dat betekent dat het kan interacteren met alle geneesmiddelen die daar ook op inwerken. Denk bijvoorbeeld aan diabetesmedicatie, bloeddrukverlagers of kalmeermiddelen”, zegt Demeyer. “Interessant is ook dat het een licht anti-testosteron effect heeft.”
Daarnaast kan het ook een invloed hebben op de metabolisatie van geneesmiddelen in de lever en de werkzaamheid hiervan beïnvloeden. En blijf er ook zeker van weg als je zwanger bent of
borstvoeding geeft. “Berberine kan een afwijking in de hersenen van de vrucht veroorzaken.”
Geen garantie
Momenteel is berberine vrij verkrijgbaar en wordt het aan de man gebracht als supplement. “In principe moeten voedingssupplementen in ons land veilig zijn, maar naar werkzaamheid is er geen garantie. Wat niet wegneemt dat er wel goede supplementen op de markt zijn.” De professor zou berberine is het kader van obesitas niet meteen aanraden. “Ik wil toch
benadrukken dat je obesitas ook op andere manieren kan behandelen. Voor berberine is het toch voorbarig om al conclusies te trekken.”
