ጤናማ ህይወት

18/09/2025

የሆድ ጥገኛ ትላትሎች ግልፅ ምልክት ሳያሳዩ ለብዙ አመት በመቆየት ለከባድ የጤና ችግር ሊዳርጉን እንደሚችሉ ይውቃሉ?

የሆድ ጥገኛ ትላትሎች ህፃናትንና አዋቂዎች ላይ ይከሰታሉ፡፡ በጣም የተለያዩ የሆድ ጥገኛ ትላትሎች ያሉ ሲሆን የተለመዱትና በብዛት ከሚገኙት ዉስጥ ወስፋት፣ የመንጠቆ ትል፣ ጊኒ ትል ፣ ስተሮንግሎይድስ፣ የኮሶ ትል፣ ጃርድያ እና አሜባ ይገኛሉ

የሆድ ጥገኛ ትላትሎች ወደ ሰዉነታችን የሚገቡት በቆዳ፣ በአፍንጫና በተበከለ ዉሃና ምግብ ሲሆን ወደ ሰዉነታችን ከገቡ በኃላ በአንጀታችን ላይ በመራባት የህመም ስሜቶች እንዲከሰቱ ያደርጋሉ

✔ ምልክቶች

◈ የአንጀት ስርዓት ለዉጥ መኖር (የሆድ ድርቀት፣ ተቅማጥ ወይም ልል ሰገራ)
◈ የምግብ ፍላጎት መለወጥ
◈ ማቅለሽለሽና ማስመለስ
◈ የሆድ ህመም
◈ አንጀት ዉስጥ ከነበሩና ከአንጀት ዉጪ ወደ ሌሎች ቦታዎች ከተሰራጩ ህመሙ ከአንጀት ዉጪ በየትኛዉም የሰዉነት ክፍል እንዲከሰት ያደርጋሉ
◈ ጉንፋን መሰል የህመም ምልክቶች፣ የሆድ መነፋትና ጋዝ መብዛት፣ በሰገራ ላይ የሆድ ጥገኛ ትላትሎችን መታየት፣በፊንጥጣ ዙሪያ ማሳከክና የመሳሰሉት ናቸዉ

✔ መንስኤዎች

◈ በንፅህና ያልተዘጋጁ ምግቦችን መመገብ
◈ የተበከለ ዉሃ
◈ ቆሻሻ የእጅ ጣቶች ጥፍር በአግባቡ ለመቆረጥ
◈ በደንብ ያልበሰለ/ ያልተቀቀለ/ ለብ ለብ የተደረገ ስጋ መመገብ
◈ ጤናማ ያልሆነ የአመጋገብ ባህሪይ መኖር
◈ እንደ መንጠቆ ትል ያሉ የሆድ ጥገኛ ትላትሎች በባዶ እግር የምንሄድ ከሆነ ትሉ የእግር ቆዳን በስቶ ወደ ሰዉነታችን ይገባል
◈ የግል ንፅህና አጠባበቅ አነስተኛ መሆን
◈ የበሽታ መከላከል አቅም ደካማ መሆን
◈ በጥገኛ ትላትሎች የተያዘ የቤት እንስሳ ጋር መኖር

✔ የመከላከያ መንገዶች

◈ ሁሉንም አትክልትና ፍራፍሬዎች ከመመገብዎ በፊት በደንብ ማጠብ
◈ ከመመገብዎ በፊት ምግብዎን በደንብ ማብሰል ፓራሳይቶችን ለመግደል ይረዳል
◈ ፈልቶ የቀዘቀዘ አልያም የተጣራ ዉሃ መጠቀም
◈ የግልና የአካባቢ ንፅህ መጠበቅ
◈ ከመመገብዎ በፊት፣ ምግብ በሚያበስሉበት ወቅትና ከመፀዳጃ ቤት መልስ እጅዎን በዉሃና ሳሙና መታጠብ፤ እንዲሁም የቤት እንስሳዎችን ከነኩ/ካጫወቱ በኃላ እጅዎን በደንብ መታጠብ

✔ ለሆድ ጥገኛ ትላትሎች የሚደረገዉ ህክምና እንደጥገኛ ትላትሉ አይነት የሚለያይ ሲሆን የህክምና ባለሙያዎን በማማከር አስፈላጊዉን ህክምና ማግኘት ይገባል

ተገቢውን ህክምና ሳያገኝ የቆየ የሆድ ትላትል እስከ ሞት ሊያደርሱ የሚችሉ የውስጥ የሰውነት አካላት ጉዳቶች እና የጤና ችግሮችን ሊፈጥር ይችላል

16/09/2025

የድድ መሸሽ ምንድን ነው?

የድድ መሸሽ ወይም ጂንጂቫል ሪሴሽን የድድ ሴሎች ሲጠፉ የጥርስ ስር የሚሸፍነው ድድ ተገፍቶ የጥርስ ስር የሚያጋለጥበት ሁኔታ ነው

መንስኤዎች

▸ ከፍተኛ ፍትጊያ የሚያመጣው መሳሳት
▸ የጥርስ ኢንፌክሽን
▸ ያልተስተካከለ የጥርስ አቀማመጥ
▸ ጥርስ ስንቦርሽ ድድ ላይ ጫና ከተፈጠረ
▸ ፔሪዮዶንታል በሽታ
▸ በዘር የሚመጣ የድድ መሳሳት
▸ የስኳር ህመም
▸ የሆርሞን ለውጥ
▸ ሲጋራ ማጨስ

ምልክቶች

▸ ጥርስ ከቦረሹ በኋላ መድማት
▸ ቀይ ያበጠ ድድ መኖር
▸ መጥፎ የአፍ ሽታ
▸ የድድ ህመም
▸ የጥርስ መነቀል
▸ የድድ መሸብሸብ

መከላከያ መንገዶች

▸ ጥርስን በጣም ሳይጫኑ በስሱ መፋቅ
▸ ሳሳ ያለ ዘመናዊ መፋቂያ መጠቀም
▸ በጣም ቀጭን የጥርስ ማፅጃ ገመድ በመጠቀም ድድን ሳይጫኑ ጥርስ መሀል ያሉ ክፍተቶችን ማፅዳት
▸ የድድን ሴንስቲቪቲ የሚቀንሱ የጥርስ ሳሙናዎች መጠቀም
▸ ሲጋራ ማጨስን ማቆም
▸ ጥርስን ለሊት ለሊት የማፋጨት ወይም በሀይል የማጋጠም ሁኔታ ካለ የጥርስ መሸፈኛ ማድረግ

💊 ህክምናው መንስኤው እና ያለበት ደረጃው ላይ ተመስርቶ እስከ ሰርጀሪ የሚደርስ ሊሆን ይችላል

14/09/2025

መጥፎ የአፍ ጠረን ከአፍና ጥርስ ንፅህና ውጪ ሌሎች መንስኤዎች እንዳሉት ያውቃሉ?

መጥፎ የአፍ ጠረን የአፍን ንፅህና በደንብ ካለመጠበቅ የሚከሰት ችግር ቢሆንም ሌሎች የአፍና የጥርስ ንፅህና ቢጠበቅም ለህክምና አስቸጋሪ የሆኑ መንስኤዎችም አሉት፡፡ ይህ ሁኔታ ሲከሰት ከማስጨነቁም በላይ የታማሚዉን ሁለንተናዊ ግንኙነት ሊጎዳ ይችላል

መንስኤዎች

⋄ የጨጓራ ህመም
⋄ የድድ ህመም መኖር
⋄ የቶንሲል ህመም
⋄ ሽታ ሊያመጡ የሚችሉ ባክቴሪያዎች በአፍና የአንጀት ክፍሎች ዉስጥ መራባት

⋄ እንደ ካንዲዲያስስ ያሉ የፈንገስ ህመሞች መከሰት
⋄ የሳይነስ እንፈክሽን
⋄ መድኃኒቶች(በተለይ አፍን የሚያደርቁ መድሃኒቶች)
⋄ ሲጋራ ማጨስ

⋄ የተወሱ የምግብ አይነቶች(ነጭ ሽንኩርት፤ሽንኩርት፤ሰርዲን፤ከፍተኛ የገንቢ ምግብ(ፕሮትን) ያላቸዉ ምግቦች)
⋄ የምግብ ያለመፈጨት ችግርና የጉበት ችግር
⋄ የሆድ ድርቀት
⋄ የተለያዩ የውስጥ ህመሞች ካሉ

የመጥፎ የአፍ ጠረን መፍትሄዎች እና ለመከላከል የሚረዱ ልምዶች

⋄ ከስኳር ነፃ ማስቲካ ማኘክ
⋄ ምላስዎትን መቦረሽ
⋄ አርትፊሽል ጥርስ ወይም ድድ ካለዎት ማፅዳት
⋄ ምግብ ከተመገቡ በኃላ ጥርስዎትን መታጠብ(መቦረሽ)
⋄ ቢያንስ በቀን አንዴ በጥርስ መካከል ያሉትን የምግብ ትርፍራፊ በጥርስ መጎርጎርያ ወይም ፍሎስ ማዉጣት
⋄ የአፍ ድርቀትን መከላከል፣ሲጋራ የሚያጨሱ ከሆነ ማቆም ፣ ዉሃ በብዛት መጠጣት(ቡና፣ለስላሳ መጠጦችና አልኮል) የአፍን መድረቅ ሊያመጡ ስለሚችሉ መቀነስ ይችላሉ

የጥርስ ሀኪም ወይም የጤና ባለሙያ ጋር መታየት ሊኖርብን የሚችለውስ መቼ ነው?

የተለያዩ ጥንቃቄዎችና እንክብካቤዎችም እያደረግን የማይጠፋና በቋሚነት የሚያስቸግረን ከሆነ ከጀርባ ሌላ የጤና ችግር ሊኖር ስለሚችል የጤና ባለሙያ ማማከር ይኖርብናል። ለምሳሌ እንደ ሳይነስ ፣ የጥርስ መበስበስ ፣ የድድ ችግር ፣ ሌሎችም የጤና ችግሮች መኖር አለመኖራቸውን በማረጋገጥ ተገቢውን ህክምና ማግኘት እንድንችል ይረዳናል

12/09/2025

ነጭ ሽንኩርት ምን ምን ጥቅሞች አሉት? አዘውትሮ መጠቀምስ የጤና ችግር ሊያመጣ ይችላል?

ነጭ ሽንኩርት የተለያየ አይነት ጣዕም መፍጠር የሚችል መሰረታዊ የሚባል የምግብ መስሪያ ቅመም ነው እንዲሁም በሚፈጭ ወይም በሚፈነከት ሰዐት በሚፈጥረው አልስን (allicin) የሚባል ውህድ አማካኝነት ዘርፈ ብዙ የጤና ጥቅሞችን ይሰጣል

✦ በከፍተኛ ደረጃ ባክቴሪያንና ቫይረሶችን የማጥፋት ብቃት አለው

✦ የደም ግፊት መጨመርን ይከላከላል

✦ ነጭ ሽንኩርት በውስጡ የደም መርጋትን የሚከላከል ንጥረ ነገርን ይይዛል

✦ ነጭ ሽንኩርት በሽታ የመከላከል አቅማችንን በመጨመር በጉንፋን የመያዝ ሁኔታን በከፍተኛ ደረጃም ይቀንሳል፤ ከተያዝንም በኋላ እንዳይበረታብንና ቶሎም እንድንድን ይረዳል

✦ ነጭ ሽንኩርት በሰውነታችን የሚመነጨውን የኢንሱሊን መጠን በመጨመርና በደም ውስጥ የሚገኘውን የስኳር መጠን በመቆጣጠር ጠቀሜታ ይሰጣል

✦ ከዕድሜ መጨመር የተነሳ የሚከሰት የደም ቧንቧ ጥበትን የመከላከል ጥቅም ያለው ነጭ ሽንኩርት ይህንን በማድረግ በደም ቧንቧ ጥበት ምክንያት የሚከሰት የልብ ሕመምን ይከላከላል

✦ በሰውነታችን ውስጥ ያለውን የኮሌስትሮል መጠን በመቀነስ በደም ቧንቧ ላይ የሚገኘውን የስብ መጠን እንዲቀንስ ያደርጋል

✦ በነጭ ሽንኩርት ውስጥ የሚገኝ ንጥረ ነገር በፈንገስ ምክንያት ለሚከሰቱ የቆዳ ሕመሞች መድኃኒትነት አለው

✦ ሰውነታችን በአለርጂ እንዳይጠቃ የማድረግ አቅምም አለው፡፡ በሰውነት ላይ የሚወጣ ሽፍታና ይከላከላል

✦ የተፈጨ ነጭ ሽንኩርት ጥርሳችንን በሚያመን ቦታ ላይ በማድረግ ባክቴሪያዎችን ማጥፋትና ሕመምን መቀነስም እንችላለን

ነጭ ሽንኩርትን አብዝቶ መጠቀም ሊያመጣ የሚችላቸው የጤና ችግሮች :-

✦ በጣም ከፍተኛ መጠን ያለው ነጭ ሽንኩርት መመገብ ቃር ያስከትላል

✦ ከመጠን ባለፈ መልኩ ነጭ ሽንኩርትን መመገብ ለጨጓራ በሽታ መንስኤ ነው

✦ የደም ግፊት ችግር ያለባቸው ሰዎች በተለይም መድሀኒት የሚጠቀሙ ሰዎች በብዛት ነጭ ሽንኩርት የሚመገቡ ከሆነ የደም ግፊታቸውን ከሚፈለገው በታች ሊያወርድባቸው ይችላል

✦ ነጭ ሽንኩርተን ከ 0.5 ግራም ፐር ኬ.ጂ በላይ በቀን መጠቀም የጉበት በሽታን ያስከትላል

✦ ጥሬ ነጭ ሽንኩርትን ማዘውተር ለተቅማጥ ያጋልጣል

✦ በየቀኑ ነጭ ሽንኩርትን ማዘውተር የራሱ ጥቅም ቢኖረውም ሁልጊዜ አፋችንን የማናጸዳ ከሆነ መጥፎ የአፍ ጠረን ያስከትላል

11/09/2025

09/09/2025

የማስታወስ ችሎታችንን የምናሻሽለው እንዴት ነው?

🔸 ንቁ አዕምሮ እንዲኖርዎ ማድረግ ፡-

ልክ የአካል ብቃት እንቅስቃሴ ማድረግ የሰዉነትዎን ቅርፅ ለመጠበቅ እንደሚረዳዎ ሁሉ አዕምሮዎን ሊያነቃቁ የሚችሉ ድርጊቶች/ባህሪያት ማከናወን አዕምሮ ንቁ ሆኖ እንዲቆይ ይረዳዎታል

🔸 ከሰዎች ጋር በመደበኛ ሁኔታ ተግባቦት እንዲኖርዎት ማድረግ ፡-

የማስታወስ ችሎታዎን ሊቀንሱ የሚችሉ እንደ ጭንቀትና ድብርት ያሉ ሁኔታዎችን ለመቀነስ ከሚረዱ መንገዶች አንዱ እለት ከእለት ከሰዎች ጋር ያለዎ ግንኙነት ነዉ፡፡ ስለሆነም በተለይ ብቻዎን የሚኖሩ ከሆነ በተቻለዎ መጠን ከሚወዱት ጋር፣ ከጓደኞችዎ ወይም ከሌሎች ጋር ሊያገናኝዎ የሚችሉ እድሎችን መፈለግና መጠቀም

🔸 እራስን አስቀድሞ ማዘጋጀት/ ነገሮችን በአግባቡ ማዋቀር ፡-

የሚኖሩበት ቤትዎ ወይም የሚይዙት ማስታወሻ የተዘበራረቀ ከሆነ ነገሮችን በቀላሉ እንዲረሱ ያደርግዎታል፡፡ ስለሆንም የሚሰሩ ስራዎች ፣ ቀጠሮም ይሁን ሌሎች ጉዳዮች ካሉ ለየት ባለ ማስታወሻ ደብተር፣ ካላንደር ወይም ኤልክትሮኒክ ማስታወሻ መያዣ ላይ መያዝ፡፡ አስፈላጊ ሆኖ ከተገኘ ደግሞ የመዘገቡትን ነገሮች ደጋግመው ማለት፣ የተከናወኑና ያልተከናወኑ ነገሮችን በየግዜዉ መለየት፣ የኪስ ቦርሳዎን፣ ቁልፎችንና ሌሎች ጠቃሚ ነገሮችን የሚስቀምጡበት የተወሰነ ቦታ ይኑርዎ፡፡ በቀላሉ በነገሮች መረበሽን/ መወሰድን መቀነስ፣ በአንድ ጊዜ ብዙ ነገሮችን ያለማከናወን፡፡ ሊረሱት የማይፈልጉትን ነገር ከሌላ ከሚወዱት ነገሮች ጋር አዛምዶ መያዝ

🔸 በደንብ መተኛት ፡-

እንቅልፍ መተኛት ነገሮችን በደንብ ለማስታወስ እንዲችሉ ከፍተኛ ሚና ይጫወታል፡፡ ስለሆነም መልካምና በቂ እንቅልፍ እንዲኖርዎ ያድርጉ

🔸 ጤናማ አመጋገብ እንዲኖርዎ ማድረግ ፡-

ጤናማ አመጋገብ መኖር ለአዕምሮ መልካም ነገር ነዉ፡፡ ስለሆነም ጥራጥሬ፣ አትክልትና ፍራፍሬን ማዘዉተር፡፡ ምርጫዎ ብዙ ስብነት የሌላቸዉ የፕሮቲን ምንጭ የሆኑ እንደ አሳ፣ ቀይ ስጋ እና ዶሮ ይሁን ፤ በቂ ዉሃ ካላገኙ ወይም አልኮል በብዛት ከወሰዱ ለግራ መጋባትና ለመርሳት/የማስታወስ ችሎታ መቀነስ ይዳረጋሉ፡፡ ስለሆነም በቂ ዉሃ መዉሰድና አልኮልን መቀነስ የማስታወስ ችሎታዎን ለመጨመር ይረዳዎታል

🔸 የአካል ብቃት እንቅስቃሴ ያከናውኑ ፡-

የአካል ብቃት እንቅስቃሴ ማድረግ ደም አዕምሮዎን ጨምሮ ወደሌሎች የሰዉነት ክፍሎች በበቂ ሁኔታእንዲሰራጭ ያደርጋል፡፡ ይህ የማስታወስ ችሎታዎ እንዲዳብር ያደርጋል፡፡ ሙሉ የአካል ብቃት እንቅስቃሴ ማድረግ ካልቻሉ እንኳ ቢያንስ ለ10 ደቂቃዎች ወክ ማድረግ መልመድ ያስፈልጋል

🔸 ለረጅም ጊዜ የቆዩ ችግሮች ካለዎ መፍትሄ እንዲኖረዉ ማድረግ ፡-

ለረጅም ጊዜ የቆዩ እንደ ድብርት፣ የኩላሊትም ይሁን የታይሮይድ ዕጢ ችግሮች ካለዎ የህክምና ባለሙያዎ ዘንድ ክትትል በማድረግ ህክምና ማግኘት፡፡ በተሻለ ሁኔታ ለራስዎ እንክብካቤ ማድረግ የማስታወስ ችሎታዎ እንዲሻሻል ያግዝዎታል፡፡ በተጨማሪም የሚወስዱዋቸዉ መድሃኒቶች የማስታወስ ችሎታዎን ሊቀንሱ ስለሚችሉ መደበኛ በሆነ መንገድ የሚወስዱዋቸዉን መድሃኒቶች ከባለሙያ ጋር በመነጋገር ክትትል ማድረግ

የማስታወስ ችሎታዎን በሚመለከት ስጋት ካለዎ፤ በተለይ የማስታወስ ችሎታዎ መቀነስ በዕለት ተዕለት እንቅስቃሴዎ ላይ ጫና ከፈጠረ የህክምና ባለሙያዎን ያማክሩ

07/09/2025

የትርፍ አንጀት ህመም መንስኤው ምንድን ነዉ?

ትርፍ አንጀት በቀኝ የታችኛዉ የሆድ አካባቢ ከትልቁ አንጀት ላይ ተንጠልጥሎ የሚገኝ ከረጢት መሰል የአንጀት ክፍል ነዉ፡፡የትርፍ አንጀት ህመም አጣዳፊ ከሚባሉት የህመም አይነቶች የሚመደብ ሲሆን የሚከሰተዉ የአንጀት ቱቦ ሲዘጋ በዉስጡ ባክቴሪያዎች ሲጠራቀሙ እና የአንጀት መቆጣት፣ እብጠት፣ መግል መያዝ ሲያመጣ ነዉ

መንስኤዎች

⁃ ረዘም ላለ ጊዜ የቆየ ድርቀት
⁃ የአንጀት እጢ
⁃ የአንጀት ትላትል
⁃ አንጀት ላይ አደጋ ከደረሰ

የትርፍ አንጀት ህመም ምልክቶች

⁃ በቀኝ የሆድ ክፍል ድንገተኛ ህመም
⁃ እንብርት አካባቢ ጀምሮ ወደ ወደ ቀኝ የሆድ ክፍል የሚዘዋወር ህመም
⁃ ማቅለሽለሽ እና ማስመለስ
⁃ ትኩሳት
⁃ የሆድ መነፋት
⁃ የምግብ ፍላጎት አለመኖር

የትርፍ አንጀት ህመም ህክምና

⁃ ሊፈጠር የሚችል ኢንፌክሽን ለማከም ጸረ ባክቴሪያ መድሐኒቶች መዉሰድ

⁃ የተቆጣዉን ወይም ያበጠዉን የአንጀት ክፍል በቀዶ ህክምና ተቆርጦ እንዲወጣ ይደረጋል

ከትርፍ አንጀት ቀዶ ህክምና በኋላ መወሰድ ያለባቸው ጥንቃቄዎች

⁃ ፈሳሽ በደንብ መዉሰድ
⁃ በቂ እረፍት ማድረግ/እንቅስቃሴዎችን ቀስ በቀስ መጀመር
⁃ በሚያስሉበት ጊዜ ሆድን ደገፍ ማድረግ
⁃ ለመፈጨት ቀለል ያሉ ምግቦችን መመገብ
⁃ ቢያንስ እስከ ሁለት ሳምንት ከበድ ያሉ እንቅስቃሴዎችን ከማድረግ መቆጠብ
⁃ የህመም ማስታገሻ መድሐኒቶች መዉሰድ

የትርፍ አንጀት ህመም በወቅቱ ካልታከመ መግል በመያዝ ሊፈነዳ ይችላል፡፡ይህንን ተከትሎ ኢንፌክሽን ወደ ሌሎች የሆድ ክፍሎች በመሰራጨት እስከሞት ሊያደርስ የሚችል የከፋ ጉዳት ያስከትላል

05/09/2025

የጀርባ አጥንቶን ሳያውቁ እየጎዱት ይሆን?

የጀርባ ህመም ወይም የአከርካሪ አጥንት መጎዳት ሊያመጡ የሚችሉ ልምዶች :

1. ለረጅም ሰአት አንገትን አዘንብሎ ወይም ደፍቶ መቆየት

በምንቀመጥበት፣ በምንቆምበት እና በምንሄድበት ጊዜ ማጎንበስ አንገት አካባቢ ያሉ ጡንቻዎች እንዲዝሉ በማድረግ የአንገት ህመም እና አንገት አካባቢ ያለው የጀርባ አጥንታችን እና ጅማታችን ከአቅም በላይ ይለጠጥና ዲስካችን እንዲወጠር ያደርጋል

2. እግርን አጣምሮ መቀመጥ

ይህ ብዙዎቻችን እንደ ቀልድ የምናየው ልማድ ነው እንደውም አንዳንዶቻችን ከልምድ የተነሳ እግራችንን ሳናጣምር መቀመጥ አንችልም፡፡ እግራችንን አጣምረን በምንቀመጥበት ጊዜ የአከርካሪ አጥንት ቀጥ ማለት አይችልም/ይጣመማል ይህም በዳሌ አካባቢ የሚገኙ ጡንቻዎች ከመጠን በላይ እንዲለጠጥ ስለሚያደርግ የጀርባ ህመም እንዲያጋጥመን ከማድረጉም ሌላ የደም ዝውውርን በማስተጓጎል ቫሪኮስ ቬን ለተባለ በሽታ እና ለአጥንት መጎዳት ያጋልጣል

3. በሆድ መተኛት

በሆድ ተደፍቶ መተኛት በጀርባ እና በአከርካሪ አጥንት ላይ ተጨማሪ ሸክም እንዲጨመርበት ያደርጋል፡፡ ይህ ደግሞ የጀርባ አጥንት እንዲጎዳ ስለሚያደርግ ለጀርባ ህመም እንድንጋለጥ ያደርገናል

4. የምናደርገው ጫማ

የምናደርገው ጫማ ከፍታ ካለው፣ የጠበበን ከሆነ የጀርባ አጥንትን አቋም እንዲዛባ እና የጀርባ ህመም እንዲፈጠር ያደርጋል

5. ከመጠን በላይ ውፍረት

ይህ ከሌሎች በሽታዎች በተጨማሪ ለጀርባ መጋጠሚያ እና ለጡንቻዎች አብዛኛውን ጊዜም ለዳሌ እና ለታችኛው የጀርባ ህመም የመጋለጥ እድላችንን ይጨምራል፡፡ የአኗኗር ዘይቤያችንን በማስተካከል እና የአካል ብቃት እንቅስቃሴ በማድረግ ሰውነታችን በጥሩ ሁኔታ እንዲቆይ ማድረግ የጀርባችንን ጤና እና ሰውነታችንን ከተለያዩ ህመሞች ለመጠበቅ በጣም አስፈላጊው መንገድ ነው

6. የሚተኙበት ፍራሽ

ፍራሽዎ ስስ ከሆነ የጀርባ አጥንታችን እንዲጎዳ እና የታችኛው የጀርባ አጥንታችን እንዲሰምጥ ያደርጋል ይህ የጀርባ አጥንት ፣ጡንቻዎች እና መገጣጠሚያዎች ላይ ውጥረት እንዲጨምር እና አቀማመጣቸው እንዲዛባ ያደርጋል

7. ላፕቶፕ እና ስማርት ስልክ

ባለንበት ክፍለ ዘመን የጀርባ ህመም መጨመር የመከሰቱ ሁኔታ የነዚህ መሳሪያዎች አጠቃቀምን ይጨምራል ፡፡ በጭንቅላት እና በትከሻዎ መካከል በስልክዎ መነጋገር ለአንገትዎ እና ለጀርባዎ በጣም መጥፎ ነው ፡፡ ስለዚህ ሌሎች ነገሮችን በሚያደርጉበት ጊዜ ገመድ አልባ የጆሮ ማዳመጫዎችን መጠቀሙ የተሻለ ነው ፡፡ ሌላኛው ደግሞ ላፕቶፕ በሚጠቀሙበት ጊዜ እግሮት ላይ አድርገው ሳይሆን እርሶ ከተቀመጡበት ትይዩ በማድረግ ጠረዼዛ ላይ ያስቀምጡ

02/09/2025

የጽንስ መታፈን ድንገተኛ የሆነ በእርግዝና፣ በምጥ እንዲሁም በወሊድ ወቅት በኦክአስጅን ማጠር አማካኝነት የጽንሱን ሁኔታ ችግር ዉስጥ የሚስገባ የጤና እክል ነዉ

✔ የጽንስ መታፈን መንስኤው ምን ይሆን?

◈ ያልተስተካከለ የጽንስ አቀማመጥ
◈ የማዋለጃ መሳሪያዎች በአግባቡ አለመጠቀም
◈ የእንግዴ ልጅ ያለጊዜዉ ከማህጸን ግድግዳ መላቀቅ
◈ በእርግዝና ወቅት የሚከሰት ከፍተኛ የደም ግፊት
◈ ጊዜዉ የረዘመ ምጥ
◈ እትብት ላይ ችግር ከተፈጠረ
◈ የማህጸን መቀደድ

✔ ምን ምን አይነት ሁኔታዎች ለጽንስ መታፈን ያጋልጡናል?

◈ ህይወት አልፎ የተወለደ ጽንስ ከነበረ
◈ በማህጸን ዉስጥ የእድገት ዉስንነት ከነበረ
◈ ማህጸን ዉስጥ ከአንድ በላይ ጽንስ ካለ
◈ እናትየዉ ለሾተላይ ተጋላጭ ከሆነች
◈ የእናትየዉ የሰዉነት ክብደት
◈ ሲጋራ ማጨስ
◈ የስኳር በሽታ
◈ ተከታታይ ከወሊድ በፊት ደም መፍሰስ ተከስቶ ከነበረ
◈ እድሜ ከ35 በላይ የመጀመሪያ እርግዝና ከሆነ

✔ ጽንስ መታፈኑን በምንድነው የምናውቀው?

◈ የጽንሱ እንቅስቃሴ መቀነስ
◈ የጽንስ ልብ ምት መጨመር ወይም መቀነስ
◈ የእንሽርት ዉሃ መጠን መዛባት
◈ ከማህጸን የሚወጣ ደም
◈ ከፍተኛ የሆነ የሆድ ቁርጠት
◈ የእናትየዉ የደም ግፊት መጠን መጨመር

✔ የጽንስ መታፈን መፍትሄው ምንድን ነው?

◈ የእናትየዉ የአቀማመጥ ወይም አስተኛኘትን ሁኔታን ማስተካከል
◈ በቂ ዉሃ እና ንፁህ አየር እንድታገኝ ማድረግ
◈ በህክምና የእንሽርት ዉሃ እንዲጨምር ማድረግ
◈ ለጊዜዉ የማህጸን መኮማተር የሚያቆም መድሐኒት
◈ ችግሩ የተባባሰ ከሆነ የግድ በቀዶ ህክምና እንዲወለድ ይደረጋል

31/08/2025

የአጃ የጤና ጠቀሜታዎች

አጃ በከፍተኛ ደረጃ በንጥረ ነገር የተሞላና ሀይል ሰጪ ሲሆን በተለያዩ ምግቦች ውስጥ ገብቶ መዘጋጀት ይችላል

ጥቅሞቹ :

✧ የሆድ ድርቀትን ይከላከላል

✧ ኮሌስትሮልን ለመቆጣጠር ይረዳል

✧ የደም ስኳር መጠንን ይቀንሳል

✧ በሰውነታችን ውስጥ ያለውን ቆሻሻና ቅባት ያስወግዳል

✧ የፎሊክ አሲድ፣ የታያሚን እና የናያሲን መገኛ በመሆኑ ለጤናማ የፅንስ እድገት ይረዳል

✧ ፎረፎርን ይከላከላል እንዲሁም ፀጉራችን እንዲያድግ ይረዳል

✧ መጥፎ ጠረንን ያስወግዳል (ለምሳሌ፦አንድ ሲኒ አጃ ማቀዝቀዢያ ማሽን ውስጥ ከተቀመጠ መጥፎ ጠረኖችን መጦ እንዲወገድ ይረዳል)

✧ የደረቀ የሰውነት ቆዳን ያለሰልሳል፣ ቆዳችን ወዛማ እንዲሆን በማድረግ ያሳምራል፣ የሚያሳክክ ቆዳን ያክማል

✧ ሰውነት ላይ የሚወጣ አለርጂን ይከላከላል እንዲሁም ያስታግሳል

✧ አጃ በፊታችን ላይ ስንቀባ የሞቱና የተጎዱ ህዋሶች እንዲወገዱ በማድረግ ፊታችን እንዲፈካ ያደርጋል

አጃን በቀላሉ በውሀ ወይም በወተት መመገብ ፣ እንዲሁም ጁስ ውስጥ በመቀላቀል መጠቀም እንችላለን ፣ በተጨማሪም አጃ ዳቦ እና ኩኪስ የመሳሰሉት ውስጥ ገብቶ አብሮ ሊጋገርም ይችላል

29/08/2025

የእጅና እና እግር ማቃጠልና መደንዘዝ ምክንያቱ ምንድነው?

የእጅ ወይም እግር ማቃጠል (ማበጥ፣መቅላት ወይም ማተኮስ) በብዛት የሚያመለክተው የሰውነት መቆጣት ወይም መጎዳትን ሲሆን መደንዘዝ ደግሞ የነርቭ መጨመቅን ወይም ነርቭ ላይ የደረሰ ጉዳትን ነው

መንስኤዎች

⋄ በተለያዩ ኢንፌክሽኖች
⋄ የስኳር በሽታ
⋄ አልማዝ ባለጭራ
⋄ የአቀማመጥ /አቋቋማችን ተጽዕኖ
⋄ ከመድሃኒቶች እና ከሌሎችም ስር የሰደዱ በሽታዎች ጋር የተያያዙ ችግሮች
⋄ የአልኮል መጠጥ
⋄ የቫይታሚን እጥረት
⋄ ኤች.አይ.ቪ/ኤድስ
⋄ ሃይፓታይሮይዲዝም የተሰኘው በእንቅርት ሆርሞን ማነስ ምክንያት የሚከሰተው በሽታ
⋄ መድሃኒቶችና መርዛማ ንጥረ ነገሮችን(ዲዲቲ፣ሜርኩሪ)
⋄ አካላዊ አደጋ
⋄ መንስኤው ያልታወቀ

የቤት ውስጥ ህክምናዎች

⋄ በቂ እረፍት ማድረግ
⋄ በረዶ የሚደነዝዘን የሚያቃጥለን ክፍል ላይ መያዝ
⋄ ማሳጅ( በወይራ ዘይት ይመረጣል)
⋄ ምቹ ጫማ ማድረግ
⋄ እንቅስቃሴ ማከናወን
⋄ ጭንቀትን ማስወገድ/መቀነስ
⋄ አልኮል ማስወገድ
⋄ አቀማመጥን ማስተካከል

በጤና ተቋም ያለው ህክምና

⋄ መንስኤውን ማከም
⋄ የህመም ማስታገሻዎችን መውሰድ
⋄ ፊዚዮቴራፒ
⋄ ቀዶ ህክምና

አልፎ አልፎ የሚከሰት የመደንዘዝ ስሜት ለምሳሌ ለረጅም ሰዐት በመደገፍ እና በመሳሰሉት አይነት አሳሳቢ ባይሆንም በየጊዜው የሚከሰትና ተደጋጋሚ ከሆነ ግን ወደ ጤና ተቋም በመሄድ የጤና ባለሙያ ማማከር ያስፈልጋል

26/08/2025

ከመጠን ያለፈ ላብ መፍትሔው ምንድን ነው?

ላብ ሰዉነታችንን ለማቀዝቀዝ እና ከሰዉነታችን አላስፈላጊ የሆኑ ነገሮችን ለማስወገድ በተለይም ሞቃት በሆነ የአየር ንብረት እና እንቅስቃሴ ሲደረግ የነርቭ ስርአታችን ወደ ላብ እጢ መልእክት ሲልክ የሚፈጠር ፈሳሽ ነዉ

ሆኖም ግን ከሙቀት እና ከአካል ብቃት እንቅስቃሴ ዉጪ የሰዉነት ላብ ሲበዛ ከልክ ያለፈ ላብ (Hyperhidrosis) ሲባል የጤና ችግሮች እንዳለ ይጠቁመናል፡፡ከልክ ያለፈ ላብ ብዙዉን ጊዜ የሚከሰተዉ በእጅ መዳፍ፤ የዉስጥ እግርና ብብት ዉስጥ ሲሆን እንደ ጤና ችግር የሚቆጠረዉ የእርስዎን የእለት ተእለት እንቅስቃሴዎትን የሚያስተጓጉል ከሆነ ነዉ

ከልክ ያለፈ ላብ የእለት ተዕለት እንቅስቃሴዎትን ከማስተጓጎሉም በተጨማሪ ማህበራዊ ጭንቀትንና እፍረትን ሊያስከትል ይችላል

መንስኤዎች :

▸ የስኳር ህመም
▸ የወር አበባ መዛባት
▸ ማረጥ
▸ የላብ አመንጪ እጢ ችግር
▸ የታይሮይድ ሆርሞን መዛባት
▸ በደም ዉስጥ የስኳር መጠን መቀነስ
▸ የካንሰር ህመም
▸ የልብ ህመም
▸ የነርቭ ችግር
▸ የክብደት መጨመር/ከልክ ያለፈ የስብ ክምችት
▸ ከልክ ያለፈ ጭንቀት
▸ ኢንፌክሽን
▸ መድሐኒቶች (ለከፍተኛ ደም ግፊት፣ድባቴ እና የመርሳት ችግር የሚታዘዙ)

መፍትሄዎች:

▸ በየቀኑ መታጠብ፡ ይህን ማድረግዎ በሰዉነትዎ ላይ ያሉትን የባክቴሪያ መጠን ይቀንሳል

▸ ሻወር ከወሰዱ በኃላ እግሮትን በደንብ ማድረቅ፡ በጣትዎት መካከል በደንብ ማድረቅ፤ፓዉደር መጠቀም

▸ የሚጠቀሙትን ጫማና ካልሲ መምረጥ፡ ጫማዎትንና የጫማዎትን ሶል ከቆዳ የተሰራ ቢሆን ይመረጣል

▸ ጫማዎትን መቀያየር፡ አንድን ጫማ ከሁለት ቀን በላይ ያለማድረግ

▸ የሚጠቀሙት ካልሲ ጥጥነት ወይም ሱፍነት ያለዉ ቢሆን ይመረጣል፡፡ ከጥጥ ወይም ከሱፍ የተሰሩ ካልሲዎች እርጥበትን የመምጠጥ ባህሪይ ያላቸዉ ሲሆን እንቅስቃሴ በጣም በሚያበዙበት ወቅት ደግሞ እርጥበትን በደንብ ሊመጡ የሚችሉ የአትሌት ካልሲ የሚባሉትን መጠቀም ይመረጣል

▸ እግሮት አየር እንዲያገኝ ማድረግ፡ በሚመቾት ሰዓት እግሮትን ከጫማ ማዉጣትና ማናፈስ፤እቤት ዉስጥ ደግሞ ባዶ እግር ወይም ነጠላ ጫማ ማድረግ

▸ ከጥጥ፤ ሱፍ ወይም ናይለን የተሰሩ ልብሶችን ማዘዉተር፡ እነዚህ አየር በደንብ እንዲዘዋወር ያደርጋሉ

▸ ቅባት የበዛባቸዉ ምግቦች እና አልኮል ከመዉሰድ መቆጠብ

▸ ለችግሩ መንስኤ የሆኑ የጤና እክሎችን በወቅቱ መታከም

ህክምናዎች :

▸ የላብን መመረት የሚቀንሱ መድሀኒቶችን መጠቀም

▸ ችግሩ በጣም አሳሳቢ ደረጃ ላይ የደረሰ ከሆነ ደግሞ ላብን ከመጠን በላይ የሚያመርቱትን የላብ ዕጢዎች ወይም ወደ ላብ ዕጢዎች የሚሄዱትን ነርቮች በቀዶጥገና እንዲስተካከል ማድረግ ይቻላል