Ebrahim Takele

01/11/2025

Burnley-Arsenal

31/10/2025

ስለ ሰሞነኛው ወረርሽኝ

በዚህ ሰሞን በሀገራችን ከበድ ያለ ጉንፋን መሰል ወረርሽኝ መከሰቱ እሙን ነው።

👉መንስኤው ምንድን ነው?

ባለፈው ወር መጨረሻ የኢትዮጵያ ህብረተሰብ ጤና ኢንስቲትዩት (EPHI) ባጠናው የዳሰሳ ጥናት መሰረት አዲስ በሽታ አምጪ ተህዋሲ እንዳልተገኘ እና ይልቁንስ ከዚህ በፊት ጉንፋን መሰል ህመም በማምጣት የሚታወቁት እንደ ኢንፍሉዌንዛ፣ ሪኖ ቫይረስ እንዲሁም አዲኖ ቫይረስ ለወረርሽኙ ተጠያቂ እንደሆኑ ገልጿል።

👉መተላለፊያ መንገዶች

1. በንክኪ፦ በመጨባበጥ፣ በመገልገያ እቃወች (እንደ ስልክ፣ ኮምፒውተር፣ ወይም የበር እጀታ)
2. በትንፋሽ፦ በጉንፋን እና ጉንፋን መሰል ህመም የተያዘ ማንኛውም ሰው ሲያስነጥስ፣ ሲስል ወይም ሲወራ ቫይረስ የያዙ ጥቃቅን ነጠብጣቦች በቀላሉ ወደ ሌላ ሰው ይገባሉ።

👉ህመሙ ህፃናት ላይ ለምን ይበረታል?

1. ህፃናት በሽታ የመከላከል አቅማቸው በደንብ ስላልጎለበተ

2. የአየር ቧንቧቸው ጠባብ በመሆኑ በቀላሉ ወደሳምባቸው የሚዘዋወረው የአየር ፍሰት ስለሚስተጓጎል

3. ዕድሚያቸው ከ 1 ዓመት በታች የሆኑ ህፃናት በአፍንቸው ብቻ የሚተነፍሱ(Obligate nasal breathers) ስለሆኑ አፍንጫቸው ሲዘጋ ለመተንፈስ ስለሚቸገሩ

4. የጉንፋን ቫይረስ ህፃናት ላይ ሌሎች የመተንፈሻ ህመሞችን እንደ የጆሮ ኢንፌክሽን(Acute Otitis Media)፣ የላይኛው የአየር ቧንቧ መቆጣት(Croup)፣ ሳይነሳይቲስ እንዲሁም የሳምባ ምች የማምጣት ዕድል ስላለው

👉ምልክቶች

1. የአፍንጫ መታፈን፣ ማንዘርዘር፣ እንዲሁም ማስነጠስ

2. ጉሮሮ መከርከር፣ ህመም እና ሳል

3. ሙቀት፣ ራስ ምታት፣ የጡንቻ ህመም

👉መፍተሔዎች

1. በቂ ፈሳሽ መስጠት፦ ዕድሚያቸው ከ6 ወር በታች ለሆኑ ህፃናት ከመደበኛው በበለጠ ቶሎ ቶሎ ጡት ማጥባት፤ ከ 6 ወር በላይ ከሆኑ ከጡት በተጨማሪ ሌሎች ፈሳሾችን እንደ አጥሚት፣ ሾርባ፣ ማር እንዲሁም ወተት መስጠት

2. የሳል ሽሮፕ፦ እድሚያቸው ከ 4 ዓመት በላይ ለሆኑት እና በሐኪም ከታዘዘ ብቻ

3. የጉንፋን ከረሚላ (Lozenges)፦ የተሰነጣጠቀን ጉሮሮ ለማለስለስ ይረዳል። ነገር ግን ዕድሚያቸው ከ6 ዓመት በታች ከሆኑ ትን ሊላቸው ስለሚችል ባይሰጡ ይመከራል።

4. የሙቀት ማስታገሻ፦ ከፍተኛ ሙቀት ካለ፤ ፓራሴታሞል ወይም አይቡፕሮፌን ትክክለኛውን መጠን ሐኪም ማማከር ያስፈልጋል።

ማስታወሻ፦ ዕድሚያቸው ከ 1 ዓመት በታች ለሆኑ ህፃናት በፍፁም ማር መሰጠት የለባቸውም። ምክንያቱም የልጅነት ልምሻ (Botulism) ለተባለ ህመም ያጋልጣቸዋል።

👉ህፃናት ወደ ሆስፒታል መወሰድ ያለባቸው መቼ ነው?

👨‍⚕️ከፍተኛ የሆነ ትኩሳት፣ መነጫነጭ፣ ጡት አለመጥባት ወይም ትውኪያ ካለ

👨‍⚕️ከላይ ከላይ መተንፈስ፣ ማቃሰት ወይም መዝለፍለፍ ካለ

👨‍⚕️እየጨመረ የሚሄድ ሣል ወይም ከ10-14 ቀን በኋላ ማንኛውም ሣል ካለ

👨‍⚕️ጆሮ ማሸት፣ መጎተት ወይም ህመም ካላቸው

👨‍⚕️ሽታ ያለው የአፍንጫ ፈሳሽ፣ የፊት ማበጥ ወይም ህመም ካለ

👨‍⚕️ዕድሚያቸው ከ 3 ወር በታች ከሆነ

👨‍⚕️የተፈጥሮ የልብ ህመም፣ የሳምባ ችግር ወይም ያለቀናቸው የተወለዱ ህፃናት ከሆኑ

References
1. Nelson text book of pediatrics, 22nd ed.
2. Uptodate 2025
3. EPHI

ዶ/ር አበራ ውዴ (የህፃናት ህክምና ስፔሻሊስት)
አገው-ምድር ጠቅላላ ሆስፒታል
እንጅባራ፣ ኢትዮጵያ

18/09/2025

10/09/2025

ርዕሰ መስተዳድር አሻደሊ ሃሰን መሶብ የአንድ ማዕከል አገልግሎት አስጀመሩ
+++++++++++++++++++++

| ርዕሰ መስተዳድር አቶ አሻደሊ ሃሰን የቤኒሻንጉል ጉሙዝ መሶብ የአንድ ማዕከል አገልግሎትን መርቀው ሥራ አስጀምረዋል።

የቤኒሻንጉል ጉሙዝ ክልል ርዕሰ መስተዳደር አቶ አሻደሊ ሃሰን በመድረኩ ላይ እንደገለጹት፤ መንግስት የዜጎችን መጉላላት ለማስቀረት በዲጂታላይዜሽን የታገዘ ቀልጣፋ አገልግሎት ለመስጠት እየሰራ ነው።

ማዕከሉ ባለጉዳዮች በተለያዩ ቢሮዎች የሚያደርጉትን ምልልስ የሚያስቀር መሆኑን ጠቅሰው፤ ረጅም የወረፋ ጥበቃና ከወረቀት ጋር ተዛማጅ የሆኑ ስራዎችን የሚያሰቀር እንደሆነ ጠቁመዋል።

በማዕከሉ 8 ተቋማት 33 የህዝብ አገልግሎት የሚሰጥበት መሆኑን በመግለጽ ቀልጣፋና ለሁሉም ተደራሽ የሆነ አገልግሎት ለመስጠት የሚያስችል መሆኑን ተናግረዋል።

ማዕከሉ ዘመኑ ያፈራቸውን የዲጂታል ቴክኖሎጂን በመጠቀም ቀልጣፋ አገልግሎት ለመስጠት የሚያስችል ነው ብለዋል።

ኢትዮጵያ በማንሰራራት የብልጽግና ጉዞ ላይ እንደምትገኝ ጠቅሰው በተለያዩ ዘርፎች ውጤታማ ሥራዎች መሰራታቸውን ገልጸዋል።

በመርሃግብሩ ላይ የፌዴራል ሲቪል ሰርቪስ ኮሚሽነር መኩሪያ ሀይሌ (ዶ/ር) ጨምሮ የክልሉ ከፍተኛ የሥራ ኃላፊዎችን ጨምሮ ጥሪ የተደረገላቸው እንግዶች ተገኝተዋል።

ማርቆስ በላይ (ከአሶሳ)
+++++++++++++++++++++

Gazette Plus ጋዜጣ ፕላስ

30/08/2025

ጅማ ዩኒቨርሲቲ የዓይን ባንክ ወደስራ ሊያስገባ ነው
++++++++++++

| ጅማ ዩኒቨርሲቲ የዓይን ባንክ በጥቅምት ወር ወደስራ እንደሚያስገባ የኢትዮጵያ ደምና ሕብረህዋስ ባንክ አገልግሎት አስታወቀ።

የኢትዮጵያ ደምና ሕብረህዋስ ባንክ አገልግሎት
የጅማ ዩኒቨርሲቲ የዓይን ባንክ ቴክኒሻኖች ምርቃትና ስራ ለማስጀመር የሚረዳ የውይይት መድረክ አካሄዷል።

በመድረኩም የአገልግሎቱ ዋና ዳይሬክተር ዶክተር አሸናፊ ታዘበው እንደገለፁት፤ የዓይን ብሌን ልገሳ ፈላጊው ቁጥር በከፍተኛ ሁኔታ ጭማሪ በማሳየቱ አገልግሎቱን ወደክልሎች ማስፋፋት አስፈላጊ ሆኗል።

በዚህም ከአዲስ አበባ በተጨማሪ ሁለተኛው የዓይን ባንክ ከወራት በኋላ በሙሉ አቅሙ የዓይን ብሌን የማሰባሰብ ስራውን እንደሚጀምር ተናግረዋል።

በዛሬው ዕለትም ባለፉት ሶስት ወራት አምስት ባለሙያዎችን ስልጠና በመስጠት ብቁ ማድረግ መቻሉን ያነሱት ዋና ዳይሬክተሩ፤ ሶስቱ በጅማ በሚከፈተው የዓይን ባንክ በቋሚነት የሚያገለግሉ ስለመሆናቸው ጠቁመዋል።

ከሰው ኃይል በተጨማሪ አስፈላጊ ግብዓቶችን የማሟላት ተግባር እየተከናወነ መሆኑንም ገልፀው፤ ስልጠናቸውን ያጠናቀቁት ሙያተኞችም ይፋዊ የማስጀመሪያ ስነስርዓት ከመካሄዱ በፊት ዓይን ብሌን የማንሳት ስራ እንደሚጀምሩ አመላክቷል።

የጅማ ዩኒቨርሲቲ የዓይን ህክምና ትምህርት ክፍል ኃላፊ ዶክተር ጃፋር ከድር በበኩላቸው፤ የጅማ ዩኒቨርሲቲ በሀገሪቱ ከሚገኙ ጥቂት የዓይን ንቅላ ተከላ ከሚደረግባቸው ተቋማት አንዱ መሆኑን ተናግረዋል።

ባንኩን ለመክፈት ሰፊ ዝግጅቶች ሲደረጉ መቆየታቸውን አንስተው፤ የዓይን ባንኩ በማዕከል ያለውን ጫና በመቀነስ ከጅማና አከባቢው የዓይን ብሌን ከልጋሾች ለማሰባሰብ እንደሚያግዝ ጠቁመዋል።

እንዲሁም ባንኩ መከፈቱ አገልግሎቱን ለማስፋፋትና በርካታ ዜጎችን ተጠቃሚ ለማድረግ ያስችላል ነው ያሉት።

በቃልኪዳን አሳዬ
++++++++++++++

Gazette Plus ጋዜጣ ፕላስ
#ኢትዮጵያ

17/02/2025

የፖሊዮ ክትባት ዘመቻ ከየካቲት 14-17/2017 ይጀምራል። እድሜያቸው 5 ዓመትና ከዚያ በታች የሚገኙ ሁሉም ህጻናት ቢከተቡም ፤ ባይከተቡም በተጠቀሱት ቀናት እንዲከተቡ እናድርግ።

14/02/2025

ቱርኩ ፕሬዝዳንት ረሲፕ ጣይብ ኤርዶጋን “የትኛውም ኃይል ፍልስጤማውያንን ከትውልድ ሀገራቸው ማስወጣት አይችልም” አሉ።

ፕሬዝዳንት ረሲፕ ጣይብ ኤርዶጋን ትራምፕ ጋዛን ለመቆጣጠር የያዙትን እቅድ ውድቅ በማድረግ መግለጫ ሰጥተዋል።

ፕሬዝዳንት ኤርዶጋን በመግለጫቸውም “የትኛውም አይነት ኃይል የጋዛ ነዋሪዎችን ከዘላለማዊ የትውልድ ሀገራቸው ማስወጣት አይችልም” ሲሉ አረጋግጠዋል።

“ጋዛ፣ ዌስት ባንክ እና ምስራቅ እየሩሳሌም የፍልስጤማውያን ናቸው” ሲሉም ፕሬዝዳንት ኤርዶጋን ትናንት ምሽት በኢስታቡል በሰጡት መግለጫ ተናግረዋል።
https://tinyurl.com/2xqjqmwv

31/01/2025

ለጤና ባለሙያወች ጥብቅና የቆመ ምንም አይነት ተቋም ባለመኖሩ ጤና ባለሙያዎች ስጋታቸውን እየገለጹ ይገኛሉ።

11/10/2024

Shout out to my newest followers! Excited to have you onboard! Hussein Aragaw Ali, Abdu Hussen