15/11/2025
რამდენიმე დღის წინ ჩემს მოსწავლეებს. სხვადასხვა ფორმის ჰერპესვირუსულ ინფექციებზე ვუყვებოდი. აშკარად შევამჩნიე მათი გააქტიურება მაშინ, როცა აციკლოვირის მოქმედების მექანიზმს ვხსნიდი. როგორც მივხვდი ყველას აწუხებდა ეს საკითხი და გადავწყვიტე ამის შესახებ დამეწერა.
ბევრს არ ჰქონდა გაგონილი, რის გამო 1988 წელს იყო მინიჭებული ნობელის პრემია .
შემოდგომაა, უკვე ზამთრის პირი და იწყება იმუნიტეტის ,, გამოცდა’’
Herpes labialis-ის მიმდინარეობას თუ გადავხედავთ: დაავადების კლასიკური დაწყებამდე დაახლოებით ერთი დღით ადრე ტუჩზე ჩხვლეტის შეგრძნება, წვა ან სუსტი დისკომფორტი იწყება. ვისაც ეს არასასიამოვნო ინფექცია ქრონიკულად აწუხებს, იმ მომენტში უკვე ხვდება - „აჰა, ხვალ დაიწყება “. მაგრამ ამ დროს ოხვრა ზედმეტია, უნდა ადგეთ და სწრაფად გაიქცეთ აფთიაქში…
შემდეგ ჩნდება სიწითლე. მერე - გამკვრივება (პაპულა), რომელზეც წარმოიქმნება გამჭვირვალე ბუშტუკი , შემდეგ მომატებული ბუშტუკები (ვეზიკულები/პუსტულები). ისინი სკდება, ჩნდება ტკივილიანი, წყლულოვანი ჭრილობა, რომელიც ხან ხორცდება, ხან ისევ სკდება. მთლიანობაში, დასაწყისიდან სრულ შეხორცებამდე დაახლოებით ათი დღე გადის და თითქოს ამას ვერავინ გადაურჩება.
მაგრამ ფარმაკოლოგიის ისტორიაში არსებობენ ადამიანები, რომლებიც თითქოს უხმოდ ცვლიან მეცნიერების ლანდშაფტს პათოსის გარეშე, ხმაურის გარეშე.
გერტრუდ ელიონი სწორედ ასეთი იყო. დიპლომის გარეშე, მაგრამ ბრწყინვალე ინტუიციით, ის „რაციონალური მედიკამენტების დიზაინის“ ერთ-ერთი პიონერი გახდა. პრინციპი იყო მარტივი: შემთხვევით ძებნას არა, არამედ მოწინააღმდეგის - ვირუსის - სუსტი წერტილების გააზრებას უნდა დაეყრდნოს წამალი.
ასეთი მიზანში მოხვედრის მაგალითი გახდა აციკლოვირი . თითქმის ეპოქის სიმბოლო, პირველი პრეპარატი, რომელმაც „ისწავლა“ განსხვავება ჯანმრთელ და ინფიცირებულ უჯრედს შორის. იგი უჯრედში ხვდება და ელოდება, როდის აამუშავებს მას ვირუსის ფერმენტი - თიმიდინკინაზა. ჯანმრთელ უჯრედში ეს ფერმენტი არ არის, ინფიცირებულში კი არის. სწორედ ასე ხდება აციკლოვირის გარდაქმნა აქტიურ მეტაბოლიტად , რომლის შემდეგაც ის ვირუსული დნმ-ის ჯაჭვში ერთვება და მას აბლოკირებს. ეს არის სელექტიურობა, რომლისთვისაც 70-იანებში ბევრს „სულის გაყიდვაც“ კი არ ენანებოდა: ვირუსი ზიანდება, ხოლო მასპინძელი უჯრედი - თითქმის საერთოდ არა. გასაკვირი სულაც არაა, რომ ამისთვის ელიონს ნობელის პრემია მიენიჭა.
წლების შემდეგ გამოჩნდა ვალაციკლოვირი (ვალტრექსი) , ( რომელიც პირადად უფრო მომწონს) - თითქოს იგივე აციკლოვირია, მაგრამ სხვა ფილოსოფიით. L-ვალინის ეთერი, (პრომკურნალი) . მას თითქოს „ფრთები“ შეამატეს, რომ უკეთ შეწოვილიყო. მისი ბიოშეღწევადობა თითქმის სამჯერ გაიზარდა. ეს უკვე ქიმიური აღმოჩენის ისტორია კი არა, არამედ ორგანიზმის შიგნით „ლოგისტიკის“ დახვეწის ხელოვნებაა , როგორ მივიყვანოთ აქტიური ნივთიერება სამიზნემდე მინიმალური დანაკარგით.
და ყოველ ჯერზე, როცა ამ ისტორიებს ვიხსენებ, ვფიქრობ რამდენად დიდია გერტრუდ ელიონის მსგავსი ადამიანების წვლილი. მან მხოლოდ წამლები კი არ შექმნა , მან სიმართლეში თვითონ მიდგომა შეცვალა. შეუმჩნეველი, მაგრამ ფუნდამენტური გარღვევა, რომელმაც ვირუსები უცხო, მიუწვდომელი სტიქიიდან გადმოიყვანა ამოსახსნელ ამოცანად.
აბა, ახლა როგორ უნდა მოვიქცეთ? ძალიან მარტივად: როგორც კი პირველი სიმპტომები იგრძენით, დაუყოვნებლივ შეიძინეთ ვალტრექსი, მიიღეთ ოთხი ტაბლეტი (ჯამში 2 გ) ერთდროულად და კიდევ ორი გრამი 12 საათის შემდეგ. და ესაა ყველაფერი! დაავადებას უბრალოდ არ მივცემთ განვითარების საშუალებას. ცოტა წვა, მცირე ჩხვლეტა და პროცესი ჩაქრება. ( დავამატებ მათთვის ვისაც კუჭი აწუხებს , აუცილებლად ჭამის შემდეგ ისმება და კუჭის დამცავიც არ იქნება ურიგო) (სქემა ზრდასრულებისთვისაა . )
რეკლამასთან არანაირი კავშირია , მაგრამ ვისაც მთელი ცხოვრება გტანჯავთ Herpes labialis . ახლა ყველაფერი მარტივია!
