07/07/2025
Ο ίκτερος του μητρικού γάλακτος είναι ένα είδος ικτέρου που εμφανίζεται στα νεογνά λόγω του θηλασμού.
Συμβαίνει την πρώτη εβδομάδα της ζωής λόγω της μη φυσιολογικής συσσώρευσης χολερυθρίνης.
Όταν λέμε ίκτερος εννοούμε μια κατάσταση κατά την οποία το δέρμα και τα μάτια κιτρινίζουν.
Είναι πολύ κοινό σε νεογέννητα.
Πολλά βρέφη εμφανίζουν ίκτερο μέσα σε λίγες ημέρες ή εβδομάδες μετά τη γέννηση.
Ο ίκτερος εμφανίζεται όταν η περιεκτικότητα σε χολερυθρίνη στο αίμα είναι υψηλότερη από το συνηθισμένο.
Η χολερυθρίνη παράγεται κατά τη διάσπαση των ερυθρών αιμοσφαιρίων. Αυτή η χολερυθρίνη απελευθερώνεται στον εντερικό σωλήνα αφού περάσει από το ήπαρ.
Δεδομένου ότι το ήπαρ στα βρέφη δεν έχει αναπτυχθεί πλήρως, είναι δύσκολο για το συκώτι τους να αφαιρέσει τη χολερυθρίνη από το αίμα. Λόγω της υπερβολικής ποσότητας χολερυθρίνης στο αίμα, το δέρμα και τα μάτια φαίνονται κίτρινα.
Ο τύπος του νεογνικού ίκτερου που σχετίζεται με το θηλασμό ονομάζεται ίκτερος από το μητρικό γάλα.
Δεν προκαλεί επιπλοκές σε ένα υγιές παιδί που θηλάζει, αλλά μπορεί να διαρκέσει έως και 12 εβδομάδες σε λίγα παιδιά.
Η αιτία για τον ίκτερο του μητρικού γάλακτος δεν είναι γνωστή, αλλά συνδέεται με μια ουσία στο μητρικό γάλα. Αποτρέπει τη διάσπαση των πρωτεϊνών στο συκώτι του βρέφους.
Ο ίκτερος του μητρικού γάλακτος και ο ίκτερος του θηλασμού δεν σχετίζονται μεταξύ τους. Ο ίκτερος του θηλασμού είναι συχνός σε παιδιά που δεν λαμβάνουν αρκετό μητρικό γάλα.
Συμπτώματα ίκτερου του μητρικού γάλακτος:
Τα βρέφη γενικά εμφανίζουν συμπτώματα ίκτερου στο μητρικό γάλα μία εβδομάδα μετά τη γέννηση.
Αυτά είναι:
Κίτρινη μελάγχρωση του δέρματος και των ματιών
Κακή πρόσληψη βάρους
Έντονο κλάμα
Νωθρότητα
Αιτίες του ίκτερου λόγω μητρικού γάλακτος:
Τα ερυθρά αιμοσφαίρια είναι άφθονα στα βρέφη μετά τη γέννησή τους. Όταν το σώμα αρχίζει να καταστρέφει τα παλιά ερυθρά αιμοσφαίρια, παράγεται κίτρινη χρωστική ή χολερυθρίνη.
Η χολερυθρίνη απεκκρίνεται από το σώμα μέσω των ούρων ή των κοπράνων. Εάν οι χημικές ουσίες στο μητρικό γάλα εμποδίζουν την πρωτεΐνη του ήπατος να διασπάσει τη χολερυθρίνη, εμφανίζεται ίκτερος.
Ο ίκτερος από το μητρικό γάλα μπορεί να εμφανιστεί περίπου στο ένα τρίτο όλων των νεογνών που λαμβάνουν το μητρικό γάλα και εμφανίζεται εξίσου και στα δύο φύλα.
Παράγοντες κινδύνου για ίκτερο του μητρικού γάλακτος:
Οικογενειακό ιστορικό ίκτερου σε νεογνά που θηλάζουν είναι ένας από τους κύριους παράγοντες κινδύνου.
Ο θηλασμός του βρέφους είναι απολύτως ασφαλής. Ο ίκτερος είναι μια προσωρινή ασθένεια που δεν πρέπει να εμποδίζει την απόκτηση των πλεονεκτημάτων του μητρικού γάλακτος. Ένας γονέας μπορεί να παρακολουθεί ήπιο ή μέτριο ίκτερο στο σπίτι. Ο γιατρός θα συμβουλεύσει τη μητέρα να θηλάζει το βρέφος πιο τακτικά ή να συμπληρώνει το μητρικό γάλα με φόρμουλα. Η καλή ενυδάτωση βοηθά το μωρό να αποβάλει τη χολερυθρίνη από τα κόπρανα ή τα ούρα του.
Η θεραπεία θα καθοριστεί από:
Τα επίπεδα της χολερυθρίνης στο αίμα του μωρού κατά τη διάρκεια της πρώτης εβδομάδας γέννησης.
Πόσο γρήγορα έχει αυξηθεί το επίπεδο χολερυθρίνης.
Αν το παιδί γεννήθηκε πρόωρα ή όχι.
Πώς τρέφεται το μωρό.
Το επίπεδο χολερυθρίνης είναι συχνά εντός των φυσιολογικών ορίων για την ηλικία του μωρού. Αυτά τα επίπεδα είναι συνήθως υψηλότερα στα νεογέννητα παρά στα μεγαλύτερα παιδιά και τους ενήλικες. Εκτός από την επιμελή παρακολούθηση, δεν υπάρχει καμία απαίτηση για θεραπεία σε αυτή την περίπτωση. Βεβαιωθείτε ότι το μωρό σας παίρνει αρκετό γάλα για να αποφύγετε τον τύπο ίκτερου που προκαλείται από ανεπαρκή θηλασμό.
Ξεκινώντας από την πρώτη μέρα, ταΐστε περίπου 10 έως 12 φορές την ημέρα. Ταΐστε όποτε το μωρό είναι ξύπνιο και πιπιλάει χέρια ή χτυπάει τα χείλη. Έτσι επικοινωνούν τα μωρά την πείνα τους.
Εάν η μητέρα περιμένει να ταΐσει μέχρι να κλάψει το μωρό, τότε το τάισμα θα είναι πιο δύσκολο.
Αφήστε τα μωρά να περνούν όσο χρόνο θέλουν σε κάθε στήθος, αρκεί να πιπιλίζουν και να καταπίνουν τακτικά. Τα μωρά που δεν αισθάνονται πεινασμένοι θα χαλαρώσουν, θα λύσουν τα χέρια τους και θα αποκοιμηθούν.
Εάν ο θηλασμός δεν πάει καλά, αναζητήστε υποστήριξη το συντομότερο δυνατό από έναν σύμβουλο γαλουχίας ή το γιατρό σας. Τα μωρά που γεννιούνται πριν από τις 37 ή 38 εβδομάδες είναι πιο πιθανό να χρειαστούν περαιτέρω βοήθεια. Ενώ μαθαίνουν να θηλάζουν, οι μητέρες τους χρειάζεται συχνά να βγάλουν ή να αντλούν γάλα για να ανταποκριθούν στη ζήτηση.
Η μητέρα πρέπει να παρέχει αυξημένη ποσότητα γάλακτος στο βρέφος θηλάζοντας ή αντλώντας συχνότερα (έως και 12 φορές την ημέρα). Έχουν τη δυνατότητα να μειώσουν τα επίπεδα χολερυθρίνης.
Πριν αποφασίσετε να ταΐσετε το μωρό σας με γάλα, συμβουλευτείτε το γιατρό σας.
Το να περνάτε χρόνο «δέρμα με δέρμα» με το μωρό σας μπορεί επίσης να σας βοηθήσει να το ταΐσετε καλύτερα και να παράγετε περισσότερο γάλα.
Εάν το επίπεδο χολερυθρίνης του μωρού σας είναι πολύ υψηλό, μπορεί να τοποθετηθεί κάτω από ειδική μπλε λάμπα για να βοηθήσει στη διάσπασή του (φωτοθεραπεία).
Το βρέφος θα εκτεθεί σε ένα συγκεκριμένο φως για μία έως δύο ημέρες κατά τη διάρκεια της φωτοθεραπείας. Το φως μεταβάλλει τη δομή των μορίων της χολερυθρίνης, επιτρέποντάς τους να αποβάλλονται πιο γρήγορα από το σώμα. Για την αποφυγή βλαβών στα μάτια του ματιού, το μωρό θα φορά προστατευτικά γυαλιά καθ' όλη τη διάρκεια της φωτοθεραπείας.
Προληπτικά μέτρα για τον ίκτερο του μητρικού γάλακτος:
Η πλειονότητα των περιστατικών ίκτερου του μητρικού γάλακτος είναι αναπόφευκτη. Ακόμα κι αν ανησυχείτε μήπως το βρέφος αποκτήσει ίκτερο από μητρικό γάλα, προσπαθήστε να μην σταματήσετε τον θηλασμό εκτός κι να σας συμβουλεύσει ο γιατρός.
Το μητρικό γάλα είναι απαραίτητο για την υγεία του νεογέννητου. Δίνει στα νεογέννητα όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά ενώ τα προστατεύει από ασθένειες και λοιμώξεις. Συνιστάται ο θηλασμός των βρεφών οκτώ έως δώδεκα φορές την ημέρα για τους πρώτους έξι μήνες της ζωής τους.
Συμπέρασμα:
Με τη σωστή θεραπεία και στενή παρακολούθηση, τα μωρά με ίκτερο του μητρικού γάλακτος συχνά αναρρώνουν από μόνα τους. Εάν το συκώτι του παιδιού γίνει πιο αποτελεσματικό και συνεχίσει να πίνει αρκετό γάλα, η κατάσταση συνήθως υποχωρεί μετά από μία ή δύο εβδομάδες. Ακόμη και με θεραπεία, ο ίκτερος μπορεί μερικές φορές να διαρκέσει μέχρι την έκτη εβδομάδα της ζωής. Σε ορισμένες περιπτώσεις, θα μπορούσε να είναι σημάδι ενός άλλου υποκείμενου ιατρικού προβλήματος που απαιτεί πιο εντατική θεραπεία γι αυτό θα πρέπει να ακολουθείτε τις συμβουλές του παιδίατρου και να υπάρχει σωστή παρακολούθηση.