25/09/2025
โรคไต คือ ภาวะที่ไตไม่สามารถทำงานได้อย่างปกติ ทำให้ร่างกายไม่สามารถขับของเสียและสารพิษได้ แบ่งเป็นโรคไตเฉียบพลันและโรคไตเรื้อรัง สาเหตุสำคัญเกิดจากโรคเบาหวาน ความดันโลหิตสูง การใช้ยาแก้ปวดบางชนิดเป็นเวลานาน และพฤติกรรมเสี่ยง เช่น ดื่มน้ำน้อย ผู้ป่วยมักมีอาการบวม ปัสสาวะผิดปกติ อ่อนเพลีย คันตามผิวหนัง ��วิธีการตรวจโรคไต �การตรวจเลือดและปัสสาวะ ส่วนการรักษามีตั้งแต่การปรับพฤติกรรม การรักษาด้วยยา ไปจนถึงการบำบัดทดแทนไต เช่น การฟอกเลือด การล้างไต หรือการปลูกถ่ายไตโรคไตเรื้อรัง คือ สภาวะที่ไตถูกทำลาย มีผลทำให้ความสามารถของไตในการทำงานลดลง เช่น การรักษาสมดุลของเหลวในร่างกาย การควบคุมน้ำและแร่ธาตุต่างๆ ในเลือด การกำจัดของเสียออกจากเลือด การกำจัดยาและพิษออกจากร่างกาย การหลั่งฮอร์โมนเข้าสู่กระแสเลือด�
สาเหตุของโรคไตเรื้อรัง
1. จากพันธุกรรม โดยอาจเป็นมาตั้งแต่กำเนิดหรือค่อยๆ แสดงอาการในภายหลังก็ได้ เช่น โรคถุงน้ำที่ไต
2. เกิดจากโรคอื่นที่มีผลกระทบกับไต เช่น ความดันโลหิตสูง โรคเบาหวาน เป็นต้น
3. การทานอาหารรสจัดไม่ใช่เพียงแค่รสเค็ม รวมไปถึงหวานจัด หรือเผ็ดจัดด้วยเช่นกัน
4. ไตอักเสบ
5. โรคแพ้ภูมิตัวเอง
6. นิ่ว
7. ไวรัส , มะเร็ง�
อาการของโรคไตเรื้อรัง
ในช่วงแรกแทบไม่มีอาการ แต่มักมีอาการในช่วงระยะท้ายๆ ทั้งนี้ผู้ป่วยโรคไตมักจะมีอาการต่างๆ เหล่านี้ �
* ปัสสาวะเป็นเลือด ปกติแล้วปัสสาวะจะมีสีเหลืองอ่อนจนถึงสีเหลืองเข้ม ขึ้นอยู่กับปริมาณการดื่มน้ำในขณะนั้น แต่ถ้าพบว่าปัสสาวะมีเลือดปน อาจจะเกิดการติดเชื้อทางเดินปัสสาวะ นิ่วในทางเดินปัสสาวะ หรืออาจเกิดเนื้องอกในทางเดินปัสสาวะ เป็นต้น
* ปัสสาวะเป็นฟอง เกิดจากการมีโปรตีนไข่ขาวรั่วออกมาในปัสสาวะ ซึ่งมักเป็นอาการของภาวะโรคไตเรื้อรัง ปัสสาวะกลางคืนบ่อยกว่าปกติ ผู้ที่ไตมีความผิดปกติ เช่น โรคไตเรื้อรัง ไตจะไม่สามารถดูดน้ำกลับเก็บในกระเพาะปัสสาวะได้ปกติ จึงทำให้ต้องปัสสาวะบ่อยกว่าปกติ
* มีอาการบวมของหน้าและเท้า
* อ่อนเพลีย เหนื่อยง่าย ขาดสมาธิ
* บางรายน้ำหนักลด แต่บางรายผู้ป่วยอาจจะตัวบวม น้ำหนักขึ้นก็ได้
* ผิวหนังจะซีด คัน มีจ้ำเลือดขึ้นง่าย
* เบื่ออาหาร คลื่นไส้
* ปากขม ไม่สามารถรับรสอาหารได้
�
โรคไตเรื้อรังแบ่งออกเป็น 5 ระยะ
ระยะที่ 1 หรือค่า eGFR มากกว่า 90% เป็นระยะที่อยู่ในระดับที่มีความเสี่ยงต่ำ
ระยะที่ 2 หรือค่า eGFR อยู่ในช่วงระยะ 60 - 89% เป็นระยะที่เราจะเริ่มประเมินและชะลอการเสื่อมของโรคไตเรื้อรัง
ระยะที่ 3 หรือค่า eGFR อยู่ในช่วงระยะ 30 - 60% เป็นระยะที่แพทย์จะเพิ่มการดูแลภาวะแทรกซ้อนของไต และต้องระวังในเรื่องของโรคหัวใจที่จะเป็นภาวะแทรกซ้อนและทำให้ผู้ป่วยโรคไตเสียชีวิตได้มาก
ระยะที่ 4 หรือค่า eGFR น้อยกว่า 30% เราจะต้องเริ่มคุยกันเรื่องการทำบำบัดทดแทนไต เพราะการฟอกไตไม่ว่าจะฟอกเลือดด้วยเครื่องฟอกไตเทียม การฟอกไตทางหน้าท้อง หรือการปลูกถ่ายไต
ระยะที่ 5 เมื่อ eGFR น้อยกว่า 15% แพทย์จะเริ่มการบำบัดทดแทนไต ตามที่ได้ปรึกษากันแล้วก่อนหน้านี้ โดยเริ่มการบำบัดทดแทนไตในเวลาที่เหมาะสม�
การรักษาโรคไตเรื้อรัง
การรักษาโรคไตเรื้อรังขึ้นอยู่กับระยะของโรค และปัญหาด้านสุขภาพอื่นๆ ซึ่งแพทย์จะแนะนำให้ปฏิบัติตัวดังต่อไปนี้
* ควบคุมความดันโลหิต
* ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด
* ควบคุมการรับประทานอาหารอย่างเคร่งครัด
* รักษาภาวะโลหิตจาง
* ป้องกันโรคเกี่ยวกับกระดูก
* ออกกำลังกาย โดยต้องรับการพิจารณาจากแพทย์แล้วเท่านั้น
* ป้องกันโรคหัวใจ ซึ่งหมายรวมถึงการรักษาโรคเบาหวาน ความดันโลหิตสูง และภาวะโลหิตจาง และลดระดับคอเลสเตอรอลด้วยหากว่าสูงเกินไป
* หยุดสูบบุหรี่ หากยังสูบบุหรี่ ควรหยุดสูบ เนื่องจากการสูบบุหรี่ทำให้โรคหัวใจและโรคไตแย่ลง
* เลิกรับประทานยาสมุนไพร
* พบแพทย์เป็นประจำ เพื่อทำการตรวจการทำงานของไต
ขอบคุณข้อมูลจาก �
โรงพยาบาลพระราม 9�
