17/07/2025
“पॉलीसिस्टिक ओव्हरी सिंड्रोम (PCOS)” किंवा “पॉलीसिस्टिक ओव्हरी डिसीज (PCOD)” हा स्त्रियांमध्ये एक वाढता आरोग्य विषय बनला आहे.
PCOD/PCOS म्हणजे काय?
PCOD/PCOS हा एक हार्मोनल असंतुलन आहे ज्यामुळे स्त्रियांच्या अंडाशयांमध्ये लहान सिस्ट तयार होतात. यामुळे अनियमित मासिक पाळी, वजन वाढणे, चेहऱ्यावर आणि शरीरावर अनावश्यक केस वाढणे (hirsutism), मुरुम, आणि गर्भधारणेत अडचणी येऊ शकतात.
वाढीची कारणे:
या स्थितीमध्ये वाढ होण्यामागे अनेक कारणे आहेत, त्यापैकी प्रमुख खालीलप्रमाणे आहेत:
* जीवनशैलीतील बदल:
* असंतुलित आहार: जंक फूड, प्रक्रिया केलेले अन्न आणि साखरेचे जास्त सेवन.
* शारीरिक निष्क्रियता: बैठी जीवनशैली आणि व्यायामाचा अभाव.
* लठ्ठपणा: वाढते वजन आणि लठ्ठपणा हे PCOD/PCOS चे एक प्रमुख कारण आहे, कारण यामुळे इन्सुलिन रेझिस्टन्स (insulin resistance) वाढतो, जो हार्मोनल असंतुलनाशी संबंधित आहे.
* ताण (Stress): वाढलेला ताण देखील PCOD/PCOS ला हातभार लावू शकतो.
* हार्मोनल असंतुलन: अंडाशयांमधून अतिरिक्त पुरुष हार्मोन्स (अँड्रोजेन्स) तयार होणे हे PCOD/PCOS चे एक मुख्य वैशिष्ट्य आहे, ज्यामुळे ओव्हुलेशन (ovulation) मध्ये अडथळा येतो.
* अनुवांशिक कारणे: PCOD/PCOS हा अनेकदा कुटुंबात आढळतो. जर तुमच्या कुटुंबातील इतर स्त्रियांना हा त्रास असेल, तर तुम्हालाही तो होण्याची शक्यता जास्त असते.
PCOD/PCOS ची लक्षणे (Symptoms of PCOD/PCOS):
PCOD/PCOS ची लक्षणे स्त्रियांच्या बाबतीत वेगवेगळी असू शकतात, परंतु काही सामान्य लक्षणे अशी आहेत:
* अनियमित मासिक पाळी: मासिक पाळी उशिराने येणे, खूप कमी किंवा जास्त रक्तस्त्राव होणे, किंवा मासिक पाळी न येणे.
* अनावश्यक केसांची वाढ (Hirsutism): चेहऱ्यावर, छातीवर, पाठीवर किंवा पोटावर जाड आणि गडद केसांची वाढ.
* मुरुम (Acne): विशेषतः चेहऱ्यावर, छातीवर किंवा पाठीवर.
* वजन वाढणे: विशेषतः पोटाभोवती वजन वाढणे.
* केस पातळ होणे किंवा गळणे: डोक्यावरील केस पातळ होणे किंवा टक्कल पडणे.
* त्वचा गडद होणे (Acanthosis Nigricans): मान, जांघा किंवा स्तनांखालील त्वचेचा रंग गडद होणे.
* गर्भधारणेत अडचण (Infertility): ओव्हुलेशनमध्ये अनियमिततेमुळे गर्भधारणा होणे कठीण होते.
* मनस्थितीतील बदल (Mood Swings): चिंता आणि नैराश्य यांसारख्या मानसिक आरोग्याच्या समस्या.
पीसीओड टाळण्यासाठी संपर्क करा .