ساخلەمی وژیان, Kurdistan, Duhok (2025)

03/01/2025

ئەو ڕەوش ونەساخیێن مرۆڤی قەلەودکەن:
★غوددا تەمبەل(کێماسیا هورمۆنێن رژێنا دەرەقی)
★دلتەنگی -کابە
★خەوچڕی
★هشکبوونا ئافرەتێ (نەمانا حەیزێ)
★نەساخیا کوشینگ
★‌عەجزا دلی/کولچیسکا/مێلاکێ
★نەساخیا شەکرێ
★هندەک دەرمان: وەک دیکسون/حەبکێن مەنعێ/دەرمانێن صەرعێ

31/12/2024

بۆچی پێ یێن هندەک کەسان ڤەدسۆژن وگەرم دبن:
❗تێکشکانا دەمارا
❗نەساخیا شەکرێ
❗زێدە مەی ڤەخارن
❗هەودانێن کەڕویان- فطریات
❗کێماسیا ڤیتامین B12
❗عەجزا گۆلچیسکا
❗غوددا دەرەقیا تەمبەل
❗تەسکبوونا دەمارێن خوینێ
❗حەساسیا پێستێ پێی ژبەر بکارئینانا ماددێن پاقژکرنا عەردی
❗ئەگەرێن میراتگری-وراثي

30/12/2024

گوتگوتکەکا مشە (شیرێ سینگێ من یێ کێمە وتێرا زارۆکی ناکەت لەوما ئەز شیرێ قودیکا ددەمێ!)

بێ گومان شیردانا سرۆشتی باشترین خوراکە بۆ زارۆکێ ساڤا بتایبەتی ل ٦ هەیڤێن دەسپێکێ؛ ل وی دەمێ کۆ بتنێ شیرێ دایکێ تێراوی دکەت، لێ هندەک دایک گەلەک جاران دوێ باوەرێ دانە کۆ سینگێ وێ هند شیری چێناکەت کۆ زارۆک پێ تێرببیت، لەوما نەچاردبیت شیرێ قودیکان دگەل بدەتێ!
ڤەکولینەکا ئەمریکی لسەر هزار ئافرەتان دیارکریە کۆ ٦٠٪ ژوانا شیردانا سرۆشتی هێلایە وشیرێ قودیکان دەسپێکریە ژبەر ئەگەرێن جوراوجور وژوانا تڕسا وێ هندێ کۆ زارۆک گەشەنەکەت ژبەر کێمخوارنا شیرێ دایکێ !!
پڕۆسا چێکرنا شیری د مەمکی دا پڕۆسەکا بەردەوامە ؛لێ چەنداتییا وێ نەیا خۆجهە، ولدیڤ پێدڤییا زارۆکی درۆستدبیت، چەند شیری بدەیێ هندێ دی د مەمکیدا دێ درۆستبیت ، هەرچەندە هندەک ڕەوش ئاریشا کێم شیریێ پەیدادکەن (وەک ئاریشێن هورمونی ونشتەرگەریێن مەمکی) لێ دپتریا حالەتاندا نەیا ڕاستەقینەیە دایک گازندا کێم هاتنا شیری ژ مەمکێ خۆ بکەت.
لێ هندەک جاران دایک هندەک بەڵگەهان ددەتەدیارکرن کۆ زارۆک نەیێ تێرە وەک زوی برسیبوونێ ل دەمەکێ کورتدا پشتی شیردانێ وکێم نڤستن ببەراورد دگەل وان زارۆکێن شیرێ قودیکان دخۆن. بەلێ شارەزایێن زارۆکان ڤێ دیاردێ دزڤڕیننەڤە بۆ وێ ڕاستیێ کۆ شیرێ قودیکا بزەحمەتتر دهێتە هەرسکرن ومێژتن درویڤیکاندا ژیێ دایکێ، لەوا زوی برسی نابیتەڤە پشتی شیردانێ وچێدبیت بۆ دەمەکێ پتر بنڤیت. سەرەڕای هەبوونا چەندین ئەگەرێن دی بۆ ڤێ تێگەها شاش بتایبەتی تێکچوونا ڕەوشا ئافرەتێ یا جڤاکی ودەروونی ونەمانا باوەری بخۆبوونێ وهێڤکرنا نەرێنی بۆ لەشێ خۆ وباوەرپێکرن ب گۆتگۆتکێن خەلکی ؛ئەڤ هەمی فاکتەرە دبنە ئەگەرێ بێبەهرکرنا زارۆکی وهەروەها دایکێ ژ ژمفایێن هەرەزورێن شیردانا سرۆشتی.
ژپەرتوکا یا د.عدنان ئاكرەیی هاتیە وەرگرتن

22/12/2024

لێدانا دەرزیکێن (ئەنتی بایوتیک) بۆ چارەسەریا پەرسیڤێ چ‌ کاریگەری هه یە؟؟

هاتیە وەرگرتن ژ پەرتووکا

کوخک وپەرسیڤ ئاریشەکا گەلەکا مشەیە وبێزارکەرە بۆ نەساخی لەوما دێ نەچار کەت ل دویڤ ڕێکێن بلەز بگەڕیێت بۆ چارەسەریا ڤێ گرفتێ، ب تایبەتی دەمێ ئەڤ بێزارکرنە وی ھان د دەت داخوازا دەرزیکێن دژە میکرۆب ئانکو ئەنتی بایوتیک (مضاد حیوی) ل نۆژداری بکەت.

لێ یا ڕاست ئەوە کو پەرسیف نەساخیەکا ڤایرۆسییە، و ئەو جۆرە دەرزیک بتنێ ل سەر ھەودانێن بەکتیری کاردکەن، و چارەسەریا ھەودانێن ڤایرۆسی بتنێ بێھنڤەدان و دەرمانێن ئێش کوژە. و چێدبیت ئێک پسیارکەت بۆچی ئەز ژ ڤێ نەساخیێ چێنەبوومەڤە حەتا من دەرزیکەکا پڕۆکاین یان پەنسلین دانەنای؟! بەرسڤ ئەوە کو ڤێ نەساخیێ ماوەکێ دیارکری یێ ھەی ب دویماھی دئێت ئەوژی ٤-٥ ڕۆژانە ئەڤ ڤایرۆسە بخۆ نامینیت و نەساخ چارەسەر دبیت لێ نەساخ وەسا ھزردکەت کو ئەڤە ژبەر وێ دەرزیکێ بوو!! ھەرچەندە ھندەک کەس تووشی ھەودانێن بەکتیری دبن پشتی پەرسیڤێ مینا ھەودانا سیھا و ژ نیشانێن وێ دەرکەفتنا بلغەمەکێ زۆر ب ڕەنگێ زەر یان کەسک و بەردەوامیا تایێ بۆ پتر ژ ھەفتیەکێ (لێ ئەڤ نیشانە چێدبیت ھندەک جارا ل نەساخیا ڤایرۆسی بخو ژی ھەبن).
و چێدبیت ئێکێ دیتر پسیارکەت: ما چ زیان ھەنە کو ئەز ڤان دەرزیکا دانم (بەلکی چێبمەڤە!!) بەرسڤ ئەوە کو سەرەڕای زیانێن بکارئینانا ھەر دەرمانەکی، ئەڤ ئەنتی بایوتیکە دبیتە ئەگەرێ درۆستبوونا بەرگریێ (مقاومە) ژ لایێ میکڕۆبان ڤە بۆ ڤان جۆرە دەرمانان، بخۆ ئەگەر دپاشەڕۆژێدا ھەودانەکا بەکتیری پەیدابوو نەشێت کارتێکرنێ ل سەر بکەت.

بکورتی :دەرزیکێن ئەنتی بایوتیک بۆ ھەودانێن بەکتیری یا کاریگەرە بەلێ بۆ یێن ڤایروسی وەکی پەرسیڤێ یا بێ مفایە.

17/12/2024

هوین دزانن توفکێ سپی ب مفایە؟
★زەنگینە ب مەگنیسیومێ ئەڤا گرنگ بۆ دل وهەستیکا
★زینک تێدایە کۆ بەرگریا لەشی بهێزدکەت
★وەک ماسیێ دوهنێ ئومێگا٣ تێدایە
★پرۆستاتێ دپارێزیت
★شەکرێ رێکدئێخیت
★خەوخوشکەرە ژبەر تریپتوفانێ
★دژەهەودانە

15/12/2024

باشترین ڕجیم بۆ زەعیفبوونێ خۆبرسیکرنە؟! (ڕاستە یان خەلەتە؟)

مرۆڤێن قەلەو دخازن لاوازببن، ول گەلەک ڕێکان دگەڕن ژبوی گەهشتنا ڤێ ئارمانجێ، وئێک ژوانا دویرکەفتن ژ خوارنێ ودوێ هزرێدانە کۆ برسیبوون ڕێکەکا کاریگەرە.
لێ ژبەر گەلەک ئەگەران ؛خۆبرسیکرن بتنێ (بێی ئەنجامدانا وەرزشێ) نابیتە هاریکار بۆ هاتنەخوارا سەنگا لەشی، چونکی:
• برسیبوونا دومدرێژ دبیتە ئەگەرێ تێکشکانا شانێن ماسولکان ودئەنجامدا ژدەستدانا گومتڵێ ماسولکان، ودهێتە زانین کو ماسولکە ب ئەرکێ سەرەکییێ سووتنا کالورییان ڕادبیت.
• دەمێ مرۆڤ بۆ ماوەکێ زۆر خوارنێ نەخوتن؛ لەش دکەڤیتە د حالەتێ پارێزگاریێدا ودێ بزاڤێکەت پڕۆسا سووتنا کالورییان درەنگتر لێبکەت چونکی لەشێ مرۆڤی برسیبوونێ ب قەیرانەکا مەزن دزانیت وژبوی پاراستنا لەشی دێ چەورییان لدۆر خۆ کومکەت وناهێلیت زوی بهێنەژناڤبرن.
• برسیبوون دبیتە ئەگەرێ زێدەبوونا حەزا خوارنێ، وئەگەر مرۆڤ هندەک جەمێن خوارنێ نەخۆت دلچووناوی بۆ ژەمێ لدویڤدا دووجاردبیت ودبیتە ئەگەرێ زێدەخوارنێ.
لەوا ڕێکا باش بۆ کێمکرنا سەنگا لەشی ئەوە مرۆڤ ل جهێ دەربازکرنا جەمێن خوارنێ، وان خوارنا بکاربینیت ئەوێن کێم کالوری تێدا وزکێ خۆ ژخوارنێن سڤک تێرکەت نەخاسمە کەسکاتیێ ئانکو زەرزەواتی، فێقی ،تۆڤێن بێ کێماسی، پڕۆتینێ لاواز وەک پاقلەمەنی وگۆشتێ تەنک ، هەروەها بکارئینانا ڕوینێن ساخلەم وەک زەیتێ زەیتینێ ل جهێ ڕوینێن دەستکرد، ئەڤەو دگەل هەبوونا بزاڤەکا باش بڕێکا ئەنجامدانا وەرزشێ، بڤی ئاوایەی تە ڕێکەکا ساخلەم وسەلامەت هەلبژارد بۆ چارەسەریا گرفتا قەلەویێ.
ژ پەرتوکا هاتیە وەرگرتن

14/12/2024

سێزده‌ پینگاڤ به‌ره‌ف نڤستنه‌كا ئارام وساخله‌م
_________________________

1. پێگیریێ ب خشته‌كێ نڤستنێ بكه‌ كۆ هه‌ر رۆژ دهه‌مان ده‌مدا بنڤی وژخه‌وهه‌ستی ته‌نانه‌ت ل رۆژێن بێهنڤه‌دانێ ژی

2. وه‌رزشكرن رۆژانه‌ بۆ ماوێ 20 خۆله‌كان، لێ نابیت وه‌رزشێ ئه‌نجامده‌ی به‌ری نڤستنێ بكێمیڤه‌ بۆ ماوێ 2 سه‌عه‌تان

3. راگرتنا كافایینێ (قه‌هوه‌، كولا، چایا ره‌ش، ..)و نیكوتینێ (جگاره‌، نه‌رگیله‌) ب تایبه‌تی دشه‌ڤێ دا

4. دویرکەفتن ژ مه‌ی ڤه‌خارنێ. هه‌رچه‌نده‌ گه‌له‌ك هزردكه‌ن كو مه‌ی ڤه‌خارن زیكا مرۆڤی دنڤینیتن لێ ئەو نڤستن نه‌یا قووڵه‌ وزیكا ئه‌و كه‌س هشیاردبیت

5. گه‌له‌ك خارن وڤه‌خارن دشه‌ڤێ دا نڤستنێ تێکددەت. پێدڤیه‌ بكێمیڤه‌ 3 سه‌عه‌تا خارنێ راگری به‌ری ده‌مێ نڤستنێ

6. بكارنه‌ئینانا وان ده‌رمانێن خه‌وێ گیروودكه‌ن لدەمێ شه‌ڤێ دا

7. خۆدیرئێخستن ژ نڤستنا ئێڤاریان یانكو نكرۆسك(قیلولة) پشتی سه‌عات 3 ی ئێڤاری

8. به‌ری نڤستنێ خۆ هێورکە (ریلاكس) ب خاندنا په‌رتووكه‌كێ یان گوهداریكرنا تشته‌كێ ب مفا یان پارچه‌ میوزیكه‌كێ

9. ب ئاڤه‌كا گه‌رم خۆ بشو به‌ری نڤستنێ

10. ژینگه‌هه‌كێ ئارام بخۆ چێكه‌ به‌ری بنڤی (دیرئێخستنا ده‌نگێن بلند، رۆناهیێن زه‌ق، ته‌له‌ڤزیون، لاپتوب، ته‌ختێن نه‌خۆش)، وهه‌روه‌سا بلا كه‌ش وهه‌وایێ ژورێ یێ ته‌زیبیت پیچه‌ك

11. خۆ بده‌ تیشكا حتاڤێ رۆژانه‌ بۆ ماوێ نیڤ سه‌عه‌تێ،ئه‌ڤ كاره‌ دێ خه‌وێ ئاسانتر لێكه‌ت ب شه‌ڤ

12. ئه‌گه‌ر ته‌دیت پشتی 20 خوله‌كا ل سه‌رجهی هێش د خه‌ونه‌چوی، ل ناڤ جهی ڕابەڤە وكاره‌كێ دی بكه‌ حه‌تا خه‌وا ته‌دئێت

13. هنده‌ك سه‌وزه‌وات وفێقی دهاریكارن بۆ خوشكرنا نڤستنێ بتایبه‌تی فێقیێن ڕه‌نگ تاڕی وه‌ك تریێ ڕه‌ش ،گێلاس، حلیك،..چونكی ڕێژه‌كا زور یا میلاتونینێ تێدایه‌ ئه‌ڤا ڕێخوشكه‌ر بۆ نڤستنێ.

12/12/2024

ئەرێ ڕاستە دووگیانی د ژییەکێ درەنگدا، ڕێژا زارۆکێن نەئاسایی زێدەدکەت؟!

بۆ چەندین ساڵان زانستێ پزیشکی دوێ باوەرێ دابوو کۆ ئەگەر ئافرەت بدووگیان کەفت دژییەکێ درەنگدا (نەخاسمە پشتی ٣٥ ساڵیێ) دێ بیتە ئەگەرێ زێدەبوونا ڕێژەیا ژدایکبوونا بەری وەخت وژدایکبوونا زارۆکێ کێم سەنگ ژلایێ لەشی ڤە، وئەڤەژی ڕێژا نەساخیێن زکماکی زێدەدکەت وەک کونبوونا دلی ونەساخیێن دەماری وئاریشێن کڕوموسومی (زارۆکێن مەنغولی وەک نموونە)!
دویڤچوونەک هاتە ئەنجامدان ل وەڵاتێ فینلەندا لسەر پتر ژ ١٢ هزار زارۆکێن ژدایکبووی دناڤبەرا ساڵێن ١٩٨٧-٢٠٠٠ێ ولدیڤ ژییێ دایکێ هاتنە دابەشکرن وتێدا ئاشکرابوو کۆ هەرچەندە ڕێژا زارۆکێن نەئاسایی (ئانکو ئەوێن سەنگا لەشی ژ ٢ کیلو ونیڤا کێمتر یانژی بەری ژییێ هەشت هەیڤیێ پەیدابووین) دناڤ خێزانێن جودا جودادا پتربوویە بڕێژا ١،١٪ (ئەگەر ژییێ دایکێ ٣٥-٤٠ ساڵی بیت) ،و ٢،٢٪ (ئەگەر پتربیت ژ ٤٠ساڵیێ) ببەراورد دگەل دایکێن ژییێ وان ٢٥-٢٩ ساڵی، لێ هاتیە سەلماندن کۆ زارۆکێن ژدایکبووی دهەمان خێزاندا (ودهەر ژییەکێ دایکا وان تێدابیت لدەمێ دووگیانیێ) ئەڤ ڕێژەیە ئێکجار یا کێم وبێ بایەخ بوویە.
ڤەکولەر گەهشتینە وێ باوەریێ کو ئەگەر ڕێژە هندەک یا زێدەژی بیت دزڤڕیتەڤە بۆ هندەک فاکتەرێن جڤاکی وئابووری وساخلەمی ئەوێن ئەو خێزان تێدا دەربازدبن، هەروەک یا خویایە کۆ ڕێژا نەساخیێن دوومدرێژ (مینا پەستانا خوینێ وشەکرێ وجەڵتا ونەساخیێن دلی) دگەل ژیێ مرۆڤی زێدەدبن، وژییێ درەنگێ دایکێ بخۆ وبتنێ نابیتە ئەگەرێ زێدەبوونا ڕێژا زارۆکێن نەئاسایی.
ئانکو ئەگەر بوارێ ساخلەمیێ یێ دایکێ یێ باشبیت ودووچاری چ نەساخیێن دوومدرێژ نەبیتن (دگەل بورینا تەمەنی) وئەگەر خۆ ژ نەریتێن خەلەت دویرئێخستبیت وەەک جگارکێشانێ ومەی ڤەخارنێ؛ دهێتە پێشبینیکرن کۆ ساخلەمیا زارۆکێن وێ دێ دهەمان ئاستدا بیتن ئەڤجا ژییێ وێ لدەمێ ژدایکبوونێ ژ ٣٠ ێ کێمتربیت یانژی ژ٤٠ ساڵیێ پتربیت!!
ژپەرتوکا یا د.عدنان ئاکرەیی هاتیەوەرگرتن

08/12/2024

ئەگەر چاڤێن خۆ نەنوقینی لدەمێ بێهنژینێ دێ ژ سەری هێنەدەر!
**چ ڕاستی بۆ ڤێ قسێ هەنە؟

(ئەرێ تو دزانێ دێ چ ڕویدەت دەمێ تو دبێهنژی؟ ئێکەم جار دێ هەست ب ڤەسووتنا دفنێ کەی وچاڤێن تە دێ قەپاتبن وبێهنژین دێ لدویفدا دەرکەڤیتن. خۆ ئەگەر هاتو قەپاتنەبوون مەتڕسیا دەرهاتنا چاڤێن تە ژ جهێن خۆ هەیە!)، ئەڤ ڕستەیە یا بەڵاڤە ل سایتێن پێزانینێن گشتیدا.
ێ باشە مرۆڤ سەرسوڕمان دبیت!، ئەرێ لدەمێ بێهنژینێ چاڤێن خۆ بگرم کو ئەگەر لدەمەکێ هەستیاربیت (وەک دەمێ هاژوتنا ترومبێلێ) دبیت تووشی ڕویدانەکێ ببم ؟! یانژی بهێلم ڤەکری بەلێ مەتڕسیا هاتنە ژدەرڤە یا چاڤان هەیە؟. یا خودێ پا ئەز چپکەم؟!! ڕۆژناما نیویورک تایمز بەڵاڤکریە ل ساڵا ١٨٨٢ یێ کو ل ویلایەتا ئیندیانا پۆلس یا ئەمریکی، ئافرەتەکا بێ شانس هەبوویە کو چاڤێن خۆ ژدەست داینە پشتی کو هاتنیەدەر ژ سەرێ وێ ژبەرکو لدەمێ بێهنژینێ چاڤێن خۆ قەپات نەکربوون.! لێ ئەگەر لێزڤڕینەکێ بکەین دڤەکولینێن پزیشکی دا چ ژوان کاودانان نەهاتینە تۆمارکرن، وژلایێ پزیشکی ڤە چێدبیت هندەک حالەت هەبن کو دبنە ئەگەرێ دەرکەفتنا چاڤان وەک: • دەمێ دلڕابوونا توند ولسەرئێک • هندەک جورە لێدانێن دەرڤەیی یێن دووچاری چاڤی دبن • هەربخو، دهندەک حالەتێن کو ماسولکێن چاڤان دلاوازن کو ئەو کەس دشێت چاڤێن خۆ بهینتەدەر ب حەزا خوە ،کو گەلەک جاران د کارێن سێرکێ دا دهێنەدیتن.
بەلێ لدەمێ بێهنژینێ چاڤ گرتن ل پڕانیا جاراندا کارەکە کو ددەستێ مرۆڤی دا نینە، خو ئەگەر مرۆڤ بشێت بهێلتە ڤەکری ژی نابیتە ئەگەرێ دەرهاتنا چاڤان چونکی ئەگەر چاڤ دەربهێن قەپاغا چاڤی نەشێت ڕێگریێ لێ بکەت. ئەڤجا یێ پشتڕاستبە کو خودایێ مەزن چاڤێن تە ل جهەکێ ئارام داناینە.
* ژپەرتووکا یا د.عدنان صالح ئاکرەیی هاتیەوەرگرتن

07/12/2024

بۆچی ئێشکا پەرسیڤی هندەک جارا درێژدبیت؟
========================
پەرسیڤ (کۆ ب زاراڤێ ئەنفلوەنزا هاتیە نیاسین دجڤاکیدا) نەساخیەکا ڤایرۆسیە، ودپتریا حالەتاندا بۆ ماوێ ٣-٧ رۆژا ڤەدکێشیت وپشتی هنگی بخو دچیت، تەنانەت بێی بکارئینانا چو دەرمانان، لێ گەلەک جاران ئەڤ ئێشکە مرۆڤی زوی بەرنادەتن وچێدبیت بۆ ماوێ پتر ژ ٢ حەفتیا لبەر تا وکوخک وپەرسیڤا بنالیت، ئەگەرژی ئەڤەنە:
١-کێم ڤەخوارنا ئاڤ وشلەمەنیان: چونکی هشکبوون ئاریشێ ئالوزتردکەت
٢-نەبوونا بێهنڤەدانێ: پیدڤیە ل ٣ رۆژێن دەسپێکی مرۆڤ باش بنڤیت وبێهنڤەدەتن ژبوی کاراکرنا سیستەمێ بەرگریێ
٣-فشارێن دەرونی: تۆ نکاری بەرنگاریا هەودانا ڤایرۆسی بکەی ولەشێ تە ل ژێر گڤاشتناندا بیت، لەوا دەمێن ئارامیێ بخو پەیداکە
٤-تەشخیصا نەدرۆست: گەلەک نەساخیێن دی وەک هەستیاریا (حساسیە) وهەودانان جیوبان هەمان نیشانێن پەرسیڤێ هەنە
٥-وەرگرتنا چارەسەریا خەلەت: گەلەک دەرمان بتایبەتی دژەهەودان (ئەنتی بایوتیک) لەوانەیە ماوێ نەساخیێ درێژتربکەن
٦-ڕاهێنانێن قورس: هەرچەندە بزاڤ یا پێدڤیە بۆ نەساخی لێ وەرزشێن نەسڤک ماسولکان گرژتردکەن وماوێ نەساخیێ پتردکەن.

04/12/2024

ئەرێ ڕاستە ڕەنگێ زەر یێ میزێ نیشانێ نەخۆشیەکێ یە ؟! ئایە پێدڤی دکەت لێ بتڕسی؟!

رەنگێ میزا سرۆستی یێ چەوایە؟
ئەڤ گەنگەشە گەلەک دهێتەکرن ودوێ باوەرێدانە کۆ دڤێت ڕەنگێ میزا مرۆڤێ ساخلەم یا زەلال بیت وەک ئاڤێ، ئەگەر یێ زەربیت ڕامانا نەساخیەکێ یە یانژی ئەو کەس باش نەهاتیە تێهندان وباش ئاڤێ ناڤەخۆت!
ڕەنگێ ئاسایێ میزێ بگشتی دگوهڕیت ژ مرۆڤەکی بۆ ئێکێ دی ژ زەرەکێ ڤەبی هەتا عەمبەرەکێ تووخ وڕەنگێ زێڕی، ئەڤ ڕەنگ زەریە ژبەر هەبوونا ماددێ یوروکڕۆمێ یە دمیزێدا.
چەند ئاڤێ مرۆڤ ڤەخۆت میز ڕەنگ ڤەبیتر دبیت وئەگەر ئاڤێ کێم ڤەخۆی تووختردبیت، ومیز ڕەنگێ خۆ دگۆهڕیت ژبەر گەلەک فاکتەران: ڕێژا ئاڤ ڤەخارنێ، جورێ خوارنێ ،بکارئینانا هندەک دەرمانان سەرەڕای نەساخیێن گۆلچیسکا ومیزڵدانێ وپرۆستاتێ ومێلاکێ.
میزا بێ ڕەنگ یان زەرێ ڤەبی: نۆڕمالە ونیشانا باش تێهندانێ یە.
زەرێ تاڕی یان ڕەنگێ هنگڤینی: نۆڕمالە ،لێ پێدڤیە پتر ئاڤێ ڤەخۆت.
ڕەنگێ قەهوایی یان وەک چایێ: نیشانا نەساخیەکا مێلاکێ یە وەک زەرکاتیێ، یانژی هشکبوونەکا زێدە.
پەمبەیی (پیڤازی) بۆ سوڕی: ژبەر هندەک خوارنا یە (شەوەندەر، تیشەمبی)، هندەک دەرمان، وەرزشێن توند، ژەهراویبوونا ب زیبەقێ یان ڕساسی، وچێدبیت ژبەر نەساخیێن سیستەمێ میزکرنێ بیت وەک هەودانێن جۆبارێن دەستاڤێ ونەساخیێن پڕۆستاتێ وپەنجەشێرا.
ڕەنگێ پرتەقالی: ژبەر هندەک خوارنێن ڕەنگاوڕەنگە یانژی ژبەر هشکبوونا زێدەیە ،وچێدبیت ژبەر نەساخیێن مێلاکێ وجوبارێن زراڤێ بیت.
بکورتی ڕەنگێ زەر یێ میزێ دپتریا ڕەوشاندا ئاسایی یە وژبەر کێم ئاڤ ڤەخارنێ یە ونەجهێ مەتڕسییێ یە.

ژپەرتووکا تژی زانیاری هاتیە وەرگرتن

03/12/2024

ئه‌رێ هێڤكرنا نێزیك بۆ ته‌له‌ڤزیۆنێ تێكده‌ره‌ بۆ دیتنا چاڤی؟
============================
ئه‌م زۆر جاران زارۆكێن خۆ هایداردكه‌ین كۆ دڤێت ل نێزیكڤه‌ ته‌ماشای ئامێرێ ته‌له‌ڤزیۆنێ نه‌كه‌ن نه‌كۆ دێ چاڤێن وا خراپبن ودبیته‌ ئەگەرێ لاوازبوونا هێزا دیتنێ، وهنده‌ك ئامۆژگاریێ دكه‌ن كۆ دڤێت بكێمیڤه‌ 3 مه‌ترا یێ دویری ته‌له‌ڤزیۆنێ بی!!
ویا ڕاست ئه‌وه‌ كۆ له‌وانه‌یه‌ ڕۆینشتنا نزیك ڤی ئامێره‌ی بتایبه‌تی بۆ ماوه‌یه‌كێ درێژ فشارێ دئێخته‌ سه‌ر چاڤان ودبیته‌ هۆكارێ وه‌ستیانا چاڤا وهنده‌ك ئاریشێن دیتر مینا سووڕبوون وخوریان وڤه‌سووتن وئێشانا چاڤی وهنده‌ك جاران بارینا رۆندكان، لێ ئه‌ڤ هه‌می ئاریشه‌ یێت دەمکینه‌، بتنێ دڤێت وێ گاڤێ بێهنڤەدانەكێ بده‌یه‌ چاڤێن خۆ وهێڤنەکەیە ته‌له‌ڤزیۆنێ بۆ ماوێ 20-30 خۆله‌كان ولدیڤدا دێ ئاسایی بیته‌ڤه‌.
هه‌رچه‌نده‌ ئه‌ز هانده‌رێ دیتنا ته‌له‌ڤزیۆنێ نینم، به‌لێ دڤێتن مرۆڤ ڕاستیێن زانستی ئاشكرابكه‌ت كۆ نها دبێژن بتنێ دویریا مه‌تر ونیڤان به‌سه‌ کو تۆ بشێی ب سه‌لامه‌تی سه‌حكه‌یه‌ شاشێ ته‌له‌ڤزیۆنا خۆ. وروینشتنا نێزیك چ كارتێكرنێ لسه‌ر هێزا دیتنێ ناكه‌ت وچاڤان زه‌عیف ناكه‌ت.

ژپەرتووکا

02/12/2024

ل ژاپۆنێ پەیڤەک هەیە دبێژنێ (کاروشی)
ئانکۆ مرنا نەهنگاڤ ژ ئەگەرێ زێدەشولکرنێ
٧،٧ ملیون کەس ئەوێن حەفتیانە پتر ژ ٦٠دەمژمێرا کاردکەن دمەتڕسیێدان
ساڵانە ١٠ هزار ژاپونی دووچاری کاروشی دبن، کو نێزیکی ڕێژا مرنێ یە ژئەگەرێ رویدانێن ترافیکا

01/12/2024

خوارنا ماسیێن تژی دۆهن (وەک سەلەمون وتونە) هاریکاریا کارێ سیهێن زارۆکێن ڕەبو هەی دکەت.
لدیف ڤەکولینەکا ئوستڕالی ئەگەر زاروک هەفتیێ ٢ جارا بخۆت پشتی ٦ هەیڤا هەناسەدانا وان باشبوونەکا بەرچاڤ بخوڤەدیتیە.
ئەڤەژی دزڤریتەڤە بۆ وێ چەندێ کۆ ماسی یا زەنگینە ب دوهنێ ئومێگا٣ کۆ دژەهەەودانە.

30/11/2024

ڤەخارنێن هێزێ هاتینە درۆستکرن ژبوی پێدانا هێزێ وبیرتیژیێ.
لێ هەر قودیکەک تەمەت ٨ پەیالێن قەهوێ کافایین تێدایە
وشەکرەکا ئێکجار زێدە بخوەڤەدگریت.
ودبیتە ئەگەرێ تێکدانا گولچیسکا وبلندبوونا فشارا خوینێ وقەلەویێ
هەروەها دڵتەنگی وغەمگینیێ.
وبۆ زاروک وسنێلان ئێکجار ب زیانە.

29/11/2024

شیرێ دایکێ، ڕویڤیکێن زارۆکی دپارێزیت

شیرێ دایکێ دشێت رویڤیکێن زارۆکی بپارێزیت ژ هەودانا ڤایرۆسی ژ جورێ ڕۆتا ڤایروس کو دبیتە ئەگەرێ زکچوون ودلڕابوون وتایێ. پشتی کۆ ڤەکولینەکا سەنتەرێ نوژداریێ زانکویا ڕۆشفیلد پشکنین لسەر شیرێ ٦٩٥ دایکان ل وەڵاتێن ئەمریکا وفنلەندا وپاکستان وپیرو وبەنگلادێش هاتیەکرن بۆ زانینا ئاستێ دژە تەنان ئانکو IgA antibody دناڤ شیری دا، هەروەها دیاربوو کو ئافرەتێن وەڵاتێن کێم دەرامەت وئافرەتێن قەلەو کێمتر ئەڤ دژەتەنە د شیرێ وان دا هەیە.

ژێدەر: Journal of Clinical Investigation, 2024; 134: doi: 10.1172/JCI168789

28/11/2024

ئەگەرێن فتق بوونێ بزانه‌:
===============

دوو میكانیزمێن سه‌ره‌كی هەنە بۆ درستبوونا فتقێ، یا ئێكێ لاوازیا ماسۆلكێن دیوارێ زكی ویا دوویێ زێده‌بوونا فشارا دناڤ زكیدا..كۆ ئێك ژ ڤان میكانیزما یان هه‌ردوو دبنه‌ هۆكارێ په‌یدابوونا فتقێ.

هۆكارێت لاوازبوونا ماسۆلكێن دیوارێ زكی:
• كێمیا كێشا له‌شێ زارۆكی ل ده‌مێ ژدایكبوونێ
• ژدایكبوونا به‌ری وه‌خت
• فاكته‌رێن بۆماوه‌تی (وراثی)
• جگاره‌كێشان
• هنده‌ك نه‌خۆشیێن شانه‌یی (connective tissue disease)

هۆكارێت زێده‌بوونا فشارا دناڤ زكی دا:
• كوخكا توند وبه‌رده‌وام
• خۆگڤاشتن ده‌مێ میزكرنێ ژبه‌ر ستیربوونا پڕۆستاتا یان ته‌سكبوونا جۆبارێت میزێ
• قه‌بزبوونا دووم درێژ
• خرڤه‌بوونا ئاڤێ دناڤ زكی دا (Ascites)
• شویشتنا گولچیسكا برێكا پێریتونی
• په‌نجه‌شێرێن ناڤ زكی
• قه‌له‌وی
• ئافره‌تێن گه‌له‌ك جارا دووگیانبووین

27/11/2024

بیبەرا سۆڕ یا تیژ (ئەڤجا ساخ بیت یان هویرکری) ماددێ کاپسایسین تێدایە کۆ لدیڤ ڤەکولینەکا مەزن ئەگەر هەیڤێ جارەکێ ژی بخوی بۆ ماوێ ٢٠ ساڵا رێژا مرنێ ١٣٪ێ کێمکریە، سەرەڕای چەندین مفایێن دی:
★پەرسیڤێ ناهێلیت
★سەنگا لەشی کێمدکەت
★سۆفانێ سڤکدکەت
★دژەئۆکسانە
★ئازارکۆژە

ساخلەمی وژیان

03/01/2025

31/12/2024

30/12/2024

22/12/2024

17/12/2024

15/12/2024

14/12/2024

12/12/2024

08/12/2024

07/12/2024

04/12/2024

03/12/2024

02/12/2024

01/12/2024

30/11/2024

29/11/2024

28/11/2024

27/11/2024

Address

Telephone

Website

Alerts

Contact The Practice

Shortcuts

Share

Category