RAWAN AHMAD FARID

02/06/2024

22/01/2024

حیات وحش (wildlife)
د افغانستان په مختلفو ولایتونو په خاصه توګه نورستان او بدخشان کې، چې زه په دې ولایتونو کې په یاده برخه کې کاري تجربه لرم اوس هم بیلابیلې نوعی وحشي حیوانات شتون لري. په نورستان ولایت کې په ۱۹۷۷ کال چې د Petocz او Larsson په وسیله چې کومه سروي ترسره شوي په ډېر لوی شمیر سره مارخور (Markhor) او ایبکس (Ibex) شتون درلود چې دوې د سروي په دوران کې تر ۳۵۰ پورې یاد حیوانات کتلې ؤ، بدبختانه چې اوس یې شمیر د بې رحمه ښکار په اساس ډېر کم شوی دی. د چارواکو مو هیله ده چې دې برخي ته خاصه توجه وکړي ترڅو یې نسل ورک نه شي.

21/01/2024

د جاپان حکومت پلان لري چې په راتلونکې کې په سپوږمۍ کې کرنه شروع کړي نو په همدې اساس یې یوه پروژه پيل کړی او مختلفو کمپنیو ته يې فنډ ورکړی چې څيړني ترسره کړي ترڅو بیلابیلو نباتاتو لپاره خاص محیط او خاوره تهیه کړي چې په سپوږمۍ کې نتیجه ورکړي. یو ځوان رسرچر چې د Toyoake Kariya په نوم کمپني لري د یادی پروژي څخه یې فنډ ترلاسه ترلاسه کړی او دا يې دریم کال دی چې په الوګانو څيړني ترسره کوي. د اوړي په رخصتيو کې مې د انټرشيپ په دوران کې ور سره نیمه ورځ په تحقيقاتي فارم کې تيره کړه چې په ترسره شوو او روانو تجربو مو پوره بحث وکړ، نوموړي د ياد نبات د کښت لپاره مصنوعي خاوره جوړه کړی چې د Soratan په نوم يې يادوي چې د وريجو پوټکي (husk) یې کاربونايز کړی او د کيمياوي سري سره یې ګډ کړي چې د خاوري په عوض یې کاروي، راته يې وويل چې څو څو ځله مې مختلفې تجربي ترسره کړي خو اوس باوري يم چې هدف ته نږدې شوی یم او ډېر ژر به سپوږمۍ ته لاړ شم ترڅو هلته يې تطبیق کړم.
امکانات، علميت او امنيت د پرمختګ ضامن دي

16/01/2024

تیره ورځ مو د یو پروفیسور سره چې طبي ډاکتر او تکړه ریسرچر دی بحث درلود، راته یي وویل چې جاپان کې اوس په دې څیړني روانې دي چې د حیواناتو په خاصه توګه د غواګانو د غوښي حجراتو څخه لویه کتله جوړه کړو یعنې داسې محیط دې حجراتو ته برابر کړی شو چې دوی پکې په ښه ډول حجروي ویش (proliferation) او وده وکړي او په یوه لویه کتله بدله شي ترڅو په کافي اندازه غوښه تولید کړو. راته یې وکتل او وویل یې چې دا غوښه به حلاله کوي که حرامه؟ زما څخه مخکې یو لبناني ډاکتر ورغبرګه کړه، که چیرې دا حجرات د داسې غوا څخه واخیستل چې یاده غوا په حلاله طریقه ذبح شوي وي نو دا لاسته راغلي کتله د غوښي حلاله ده. په هر صورت، همدا څیړني دي چې د ټولنې اړتیاوي پوره کوي.

15/01/2024

انترفیرون تاو (interferon tau) یو پروتین دی چې د شخوند وهونکو حیواناتو په خاص ډول په غواګانو کې د القاح وروسته د جنین په وسیله د القاح د اتمی ورځي څخه تر ۱۹ می ورځي پورې افرازیږي چې د غواګانو بلاربوالي په تشخیص کې مهم رول لري، د یاد پروتین د افراز په وخت کې جنین د رحم سره نښتي نه وي (pre-attachment). اوسنۍ څیړني ښایې چې نارینه جنین نسبت ښځینه و ته زیات حتی دوه چنده انترفیرون تاو افرازوي، مقصد دا پروتین کولې شي چې د غواګان د حاملګۍ د اتمي ورځي وروسته د جنین جنس په معلومو کې مرسته وکړي.

13/01/2024

د غذایي موادو د خوند معلومو لپاره په خوله کې خاص جوړښتونه شتون لري چې د ټسټ بډونو (taste buds)، اخذو (receptors) او حسي عصبي حجرو (sensory neurons) څخه عبارت دي، اصلا د ذایقي څلور ډوله حس چې خوږو، تروش، مالګین او تریخ خوند څخه عبارت دی ښودل شوي مګر په دې نږدي وختونو کې پنځم ډول د ذایقي حس چې د اومامي (umami) په نوم یادیږي، د ذایقي دا ډول حس د اړونده اخذو (umami receptors) سره د جاپانیانو لخوا پيژندل شوی. د دې معلوماتو با وجود ځينې فزیولوجستان وایې چې د ذایقي ۸۰-۹۰ سلنه حس اصلا د بوی (smell) پوسیله تشخیص کیږي. دوی وایې، کله چې تاسې زکام شی او پوزه مو بنده وي نو دا درته ډیره سخته تمامیږي چې د غذا په خوند پوه شئ. ایا د ورته حالت تجربه لرئ؟

13/01/2024

Okayama University Animal farm

12/01/2024

الهم بارک لنا في رجب و شعبان
الهم بلغنا شهر رمضان

11/01/2024

د ګازاتو غلظت
اوس سهار ديپارټمنت ته يو مسلکي ټيم راغي ترڅو په اطاقونو کې د کاربن دای اکسایډ او کاربن مونو اکسایډ غلظت معلوم کړي، کله یې چې زموږ شعبه کې اندازي تعين کړي، وويل يې چې د کاربن دای اکسایډ اندازه لوړه ده، استاد مو سمدستي د اطاق کړکۍ او دروازه خلاصه کړه.
د ژمي په موسم کې مونږ د کوټو کړکۍ او دروازي کلکي بندي کړي او ټوله شپه مو د لرګيو يا ګازو بخارۍ لګولي وي، چې دا په زياته پيمانه کاربن مونو اکسایډ توليدوي چې صحت ته ډېر تاوان رسوي، هميش بايد د اطاقونو تهويه په نظر کې ولرو.

10/01/2024

معمولا جاپانیان په هفته کې دوه يا دري ځلې مګر د پاخه عمر لرونکي يې هره شپه د پنځلس څخه تر شلو دقیقو پورې په نسبتاً تودو اوبو کې ځان اچوي، له دې لپاره چې د ويني رګونه يې پراخه (vasodilation) شي او د ويني جريان يې منظم دوام وکړي.
په يخ موسم کې د بدن د ويني رګونه تنګوالی (vasoconstriction) کوي او نه پريږدي چې د بدن تودوخه د پوستکي له لارې خارج شي، دا تنګوالی د ويني دوراني سيستم متضرره کوي او زړه دې ته اړ کوي چې د خپل نورمال اندازې څخه زيات ضربان وکړي ترڅو د بدن بيلابيلو برخو ته وينه ورسوي. چې دا حالت د زړه ناروغيو ته زمينه برابروي.
د ژمي په موسم کې بايد بدن ګرم وساتل شي او کوښښ وشي چې کله هم د ګرمي کوټي څخه بيرون وځي نو د غاړي څخه پټو يا دسمال تاو کړی شي ترڅو د ويني د رګونو تنګوالي مخه ونيول شي.