21/09/2025
ඔබ නොදැනුවත්වම මහත් වෙනවද? මේ සලකුණු ගැන විමසිලිමත් වන්න..
බොහෝ දෙනෙකුට තමන්ගේ ශරීරයේ බර වැඩි වන බවක් මුලින්ම දැනෙන්නේ තරාදියේ කටුව ඉහළ ගිය විට හෝ ඇඳුම් හිර වූ විටයි. නමුත්, අපේ ශරීරය බර වැඩිවීමේ ක්රියාවලිය ආරම්භයේදීම අපට විවිධ සලකුණු සහ සංඥා ලබා දෙනවා. මේවා කලින්ම හඳුනා ගැනීමෙන්, සෞඛ්ය සම්පන්න ජීවන රටාවකට යොමු වී, බර පාලනය කර ගැනීමටත්, අනාගතයේ ඇතිවිය හැකි සෞඛ්ය ගැටලු වළක්වා ගැනීමටත් ඔබට අවස්ථාව ලැබෙනවා.
ඔබ මහත් වෙමින් පවතින බව හඟවන මෙම පූර්ව ලක්ෂණ පිළිබඳව දැනුවත් වීම ඉතා වැදගත්.
ශරීරයෙන් දිස්වන මුල්ම සලකුණු (Early Physical Signs)
ඇඳුම් සහ ආභරණ හිර වීම: මෙය වඩාත්ම පැහැදිලි සහ සුලභ ලක්ෂණයයි. ඔබේ කලිසමේ ඉණ පටිය වෙනදාට වඩා තද වීම, කමිසයේ බොත්තම් අතරින් සම පෙනීම හෝ මුදු, වළලු වැනි ආභරණ ගැලවීමට අපහසු වීම බර වැඩිවීමේ මුල්ම සලකුණක් විය හැකියි.
ඉදිමුණු බවක් දැනීම (Bloating vs. Fat Gain): ඇතැම්විට ආහාර ගත් පසු බඩ පුරවා දැමීමක් හෝ ඉදිමුමක් දැනීම සාමාන්ය දෙයක්. නමුත්, මෙම ඉදිමුණු ස්වභාවය දවස පුරාම හෝ දින ගණනාවක් පැවතීම, ශරීරයේ මේදය තැන්පත් වීමේ ලකුණක් විය හැකියි. නිකම්ම වායුව පිරීමක් නම්, එය පැය කිහිපයකින් පහව යනු ඇත.
හදිසි ගොරවීම ආරම්භ වීම: පෙරදී ගොරවන්නේ නැතිව සිටි ඔබ, හදිසියේම ගොරවන්නට පටන් ගෙන ඇත්නම් හෝ සහකරු/සහකාරිය පවසන්නේ නම්, එය සැලකිල්ලට ගත යුතු කරුණකි. බෙල්ල ප්රදේශයේ මේදය තැන්පත් වීමෙන් ශ්වසන මාර්ගය පටු වී, නින්දේදී ගොරවීම ඇතිවිය හැකියි.
හන්දි සහ සන්ධි වේදනාව: විශේෂයෙන්ම දණහිස්, උකුල් ඇට සහ වළලුකර වැනි සන්ධිවල බර දරා සිටීමට අපහසු වීම සහ වේදනාවක් ඇතිවීම, ශරීරයේ බර වැඩිවීමේ බලපෑමක් විය හැකියි. වැඩි වන සෑම කිලෝග්රෑමයක්ම ඔබේ සන්ධි මත අමතර පීඩනයක් ඇති කරයි.
ශරීරයේ අභ්යන්තර වෙනස්කම් සහ දැනෙන අපහසුතා
නිතර දැනෙන මහන්සිය සහ තෙහෙට්ටුව (Fatigue): සුළු වැඩක් කළත් වෙනදාට වඩා මහන්සියක් දැනෙනවාද? පඩිපෙළක් නඟින විට හුස්ම ගැනීමේ අපහසුවක් ඇතිවෙනවාද? ශරීරයේ බර වැඩි වන විට, හදවතට සහ පෙනහළුවලට වැඩිපුර වැඩ කිරීමට සිදුවන අතර, එමඟින් ඔබට නිරන්තර තෙහෙට්ටුවක් දැනිය හැකියි.
ආහාර රුචිය සහ තෘප්තිය වෙනස් වීම: නිතරම කුසගින්න දැනීම, පැණිරස හෝ අධික කැලරි සහිත ආහාර සඳහා දැඩි ආශාවක් ඇතිවීම සහ කොපමණ ආහාර ගත්තත් තෘප්තිමත් බවක් නොදැනීම හෝමෝන අසමතුලිතතාවයක හෝ බර වැඩිවීමේ ක්රියාවලියක කොටසක් විය හැකියි.
නිතර අම්ල පිත්ත (Heartburn) ඇතිවීම: ශරීරයේ බර, විශේෂයෙන්ම උදරය ආශ්රිත මේදය වැඩි වන විට, ආමාශය මත පීඩනයක් ඇති වී, ආමාශයේ ඇති අම්ල ගලනාලය දෙසට තල්ලු විය හැකියි. මෙය නිතර ඇතිවන පපුවේ දැවිල්ලට හේතුවක්.
ඇයි මෙහෙම වෙන්නේ? නොසිතූ ලෙස බර වැඩිවීමට හේතු
සමහර විට ඔබ ආහාර පාලනය කළත්, ව්යායාම කළත් බර වැඩිවෙනවා විය හැකියි. මෙයට බලපාන සැඟවුණු හේතු කිහිපයක් තිබිය හැකිය:
හෝමෝන වෙනස්කම්: තයිරොයිඩ් ග්රන්ථියේ ක්රියාකාරීත්වය අඩුවීම (Hypothyroidism), කාන්තාවන්ගේ පොලිසිස්ටික් ඕවරි සින්ඩ්රෝමය (PCOS) වැනි තත්ත්වයන් පරිවෘත්තීය ක්රියාවලිය මන්දගාමී කර බර වැඩිවීමට හේතු විය හැක.
නින්ද ප්රමාණවත් නොවීම: දිනකට පැය 7-8 ක සුවපහසු නින්දක් නොලැබීම, කුසගින්න පාලනය කරන හෝමෝන (Ghrelin සහ Leptin) වල ක්රියාකාරීත්වය අඩපණ කර, අධික කෑමට සහ බර වැඩිවීමට මඟ පාදයි.
මානසික ආතතිය: අධික ආතතියෙන් පෙළෙන විට ශරීරයේ කෝටිසෝල් (Cortisol) නම් හෝමෝනය වැඩිපුර නිපදවේ. මෙමඟින්, විශේෂයෙන්ම උදරය ප්රදේශයේ මේදය තැන්පත් වීම වේගවත් වේ.
ඇතැම් ඖෂධ: ඇතැම් antidepressants, උපත් පාලන පෙති සහ steroids වර්ගයේ ඖෂධ අතුරු ආබාධයක් ලෙස බර වැඩිවීමට හේතු විය හැකියි.
මෙම ලක්ෂණ එකක් හෝ කිහිපයක් ඔබ අත්විඳින්නේ නම්, එය නොසලකා හරින්න එපා. ඔබේ ශරීරය ඔබට යම් දෙයක් පැවසීමට උත්සාහ කරනවා විය හැකියි. මුල් අවස්ථේදීම මේ පිළිබඳව අවධානය යොමු කර, සෞඛ්ය සම්පන්න ආහාර රටාවකට සහ ක්රියාශීලී ජීවන රටාවකට හුරු වීමෙන්, ඔබට නිරෝගී සිරුරක් සහ මනසක් පවත්වා ගත හැකිය. අවශ්ය නම්, වෛද්යවරයෙකුගේ හෝ පෝෂණවේදියෙකුගේ උපදෙස් ලබාගැනීම වඩාත් සුදුසුය.
(Article & Image credits goes to Ms. Thilini Wijerathne)