20/09/2025
ကလေးများတွင်ဖြစ်ပွားတတ်သော Adenovirus ကူးစက်ရောဂါ
ယခုအချိန်အခါတွင် ကလေးမိဘများကြား စိုးရိမ်ပူပန်မှုများ ဖြစ်ပေါ်စေသည့် ရောဂါများထဲတွင် Adenovirus (အဒီနိုဗိုင်းရပ်စ်) ကူးစက်ရောဂါသည် တစ်ခုအပါအဝင် ဖြစ်သည်။ ဤဗိုင်းရပ်စ်သည် ကလေးများတွင် အဖြစ်များပြီး အသက်ရှူလမ်းကြောင်း၊ အစာခြေလမ်းကြောင်းနှင့် မျက်စိတို့တွင် ရောဂါလက္ခဏာမျိုးစုံ ဖြစ်ပွားစေနိုင်ပါသည်။ ထို့ကြောင့် မိဘများအနေဖြင့် ဤရောဂါအကြောင်းကို ကောင်းစွာသိရှိထားရန် အရေးကြီးပါသည်။
Adenovirus ဆိုတာ ဘာလဲ 🤔
Adenovirus ဆိုသည်မှာ ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးအုပ်စုတစ်မျိုးဖြစ်ပြီး ကလေးများတွင် အဖြစ်များသော ဖျားနာမှုအမျိုးမျိုးကို ဖြစ်စေနိုင်သည့် ဗိုင်းရပ်စ်တစ်မျိုးဖြစ်သည်။ ၎င်းသည် အလွန်ကူးစက်လွယ်ပြီး တစ်နှစ်ပတ်လုံး ဖြစ်ပွားနိုင်သော်လည်း ဆောင်းဦး၊ ဆောင်းရာသီနှင့် နွေဦးရာသီအစောပိုင်းတို့တွင် အဖြစ်များလေ့ရှိသည်။ ကလေးငယ်များ၊ အထူးသဖြင့် အသက် ၅ နှစ်အောက် ကလေးများတွင် ပိုမိုအဖြစ်များလေ့ရှိသည်။
ရောဂါကူးစက်ပုံ
~~~~~~~~~~~
Adenovirus သည် အလွန်လွယ်ကူစွာ ကူးစက်ပျံ့နှံ့နိုင်ပါသည်။ အဓိကကူးစက်သည့် နည်းလမ်းများမှာ-
* ထိတွေ့မှုမှတစ်ဆင့် ကူးစက်ခြင်း- ရောဂါပိုးရှိသူ၏ နှာရည်၊ တံတွေး၊ သလိပ် စသည်တို့နှင့် တိုက်ရိုက်ထိတွေ့မိခြင်း သို့မဟုတ် ရောဂါပိုးရှိသော မျက်နှာပြင်များ (ဥပမာ- ကစားစရာ၊ တံခါးလက်ကိုင်) ကို ကိုင်တွယ်ပြီးနောက် ပါးစပ်၊ နှာခေါင်းနှင့် မျက်စိတို့ကို ကိုင်တွယ်မိခြင်းမှ ကူးစက်နိုင်သည်။
* လေထုမှတစ်ဆင့် ကူးစက်ခြင်း- ရောဂါရှိသူ ချောင်းဆိုး၊ နှာချေရာမှ ထွက်လာသော အမှုန်အမွှားလေးများကို ရှူရှိုက်မိခြင်းမှလည်း ကူးစက်နိုင်သည်။
* ရေမှတစ်ဆင့် ကူးစက်ခြင်း- ရောဂါပိုးဖြင့် ညစ်ညမ်းနေသော ရေကူးကန်များတွင် ရေကူးခြင်းမှလည်း ကူးစက်နိုင်သည်။
* မစင်မှတစ်ဆင့် ကူးစက်ခြင်း- ကလေးအနှီး (Diaper) လဲလှယ်ပေးပြီးနောက် လက်ကို စင်ကြယ်စွာ မဆေးကြောမိပါကလည်း ကူးစက်နိုင်ပါသည်။
အဖြစ်များသော ရောဂါလက္ခဏာများ 🤒
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Adenovirus ကြောင့်ဖြစ်သော ရောဂါလက္ခဏာများသည် ကလေးတစ်ဦးနှင့်တစ်ဦး မတူညီနိုင်ပါ။ အဖြစ်အများဆုံး လက္ခဏာများမှာ-
* အဖျားတက်ခြင်း- ကိုယ်အပူချိန် ရုတ်တရက်မြင့်တက်လာတတ်သည်။
* အသက်ရှူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ လက္ခဏာများ- နှာစေး၊ နှာပိတ်၊ ချောင်းဆိုး၊ လည်ချောင်းနာခြင်းများ ဖြစ်တတ်သည်။ အဆုတ်ရောင်ခြင်း (Pneumonia) နှင့် လေပြွန်ငယ်များရောင်ရမ်းခြင်း (Bronchiolitis) တို့အထိ ဖြစ်နိုင်ပါသည်။
* မျက်စိနာခြင်း (Conjunctivitis)- မျက်စိနီရဲခြင်း၊ မျက်ရည်ပူကျခြင်း၊ မျက်ဝတ်ထွက်ခြင်းများ ဖြစ်တတ်သည်။
* အစာအိမ်နှင့် အူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ လက္ခဏာများ- ဝမ်းလျှောခြင်း၊ ဗိုက်အောင့်ခြင်း၊ အော့အန်ခြင်းများ ဖြစ်ပွားနိုင်သည်။
* လည်ပင်းရှိ တကျိတ်များ ရောင်ရမ်းခြင်း လည်း ဖြစ်နိုင်ပါသည်။
ရောဂါလက္ခဏာများသည် များသောအားဖြင့် ရောဂါပိုးဝင်ပြီး ၂ ရက်မှ ၁၄ ရက် အတွင်း စတင်ပြသတတ်ပြီး တစ်ပတ်မှ နှစ်ပတ်ခန့်အထိ ကြာမြင့်နိုင်ပါသည်။
ကုသမှုနှင့် အိမ်တွင်းပြုစုစောင့်ရှောက်နည်း 🏡
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Adenovirus ကူးစက်ရောဂါအတွက် သီးသန့်ကုသဆေး မရှိပါ။ များသောအားဖြင့် ရောဂါလက္ခဏာများကို သက်သာစေရန်သာ ကုသမှုပေးရပါသည်။
* အနားယူခြင်း- ကလေးကို ကောင်းစွာအနားယူစေပါ။
* ရေဓာတ်ပြည့်ဝနေစေခြင်း- ဖျားနေချိန်တွင် ရေဓာတ်ဆုံးရှုံးမှုမဖြစ်စေရန် ရေ၊ သစ်သီးဖျော်ရည်၊ ဓာတ်ဆားရည်များများ တိုက်ကျွေးပါ။
* အဖျားကျဆေးတိုက်ခြင်း- ဆရာဝန်ညွှန်ကြားသည့်အတိုင်း ပါရာစီတမော (Paracetamol) ကဲ့သို့သော အဖျားကျဆေးများကို တိုက်ကျွေးနိုင်ပါသည်။ (မှတ်ချက်- Aspirin ဆေးကို လုံးဝမတိုက်ကျွေးသင့်ပါ)
* ရောဂါလက္ခဏာ သက်သာစေခြင်း- နှာပိတ်ပါက ဆားရည်ဖြင့် နှာခေါင်းဆေးကြောပေးခြင်း၊ လည်ချောင်းနာပါက ပျားရည်ကဲ့သို့သော သဘာဝပျောက်ဆေးများ တိုက်ကျွေးခြင်း (အသက်တစ်နှစ်အောက် ကလေးများအား ပျားရည်မတိုက်ရ) ပြုလုပ်နိုင်ပါသည်။
ဘယ်အချိန်မှာ ဆရာဝန်နဲ့ ပြသင့်သလဲ ❓
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
အောက်ပါအခြေအနေများတွင် နီးစပ်ရာဆေးရုံ၊ ဆေးခန်းသို့ အမြန်ဆုံးသွားရောက်ပြသသင့်ပါသည်-
* အဖျားကြီးပြီး ရက်ကြာရှည် ဖျားနေလျှင်။
* အသက်ရှူရခက်ခဲလာလျှင်၊ ရင်ဘတ်ချိုင့်ဝင်အောင် ရှူနေရလျှင်။
* ရေဓာတ်ခမ်းခြောက်သည့် လက္ခဏာများ (ဥပမာ- ဆီးသွားနည်းခြင်း၊ နှုတ်ခမ်းခြောက်ခြင်း၊ ငိုသော်လည်း မျက်ရည်မထွက်ခြင်း) ပြလာလျှင်။
* ကလေးက အလွန်အမင်း နုံးချိနေပြီး အစားမစား၊ ရေမသောက်နိုင် ဖြစ်နေလျှင်။
ကာကွယ်ခြင်းသည် အကောင်းဆုံး ကုသခြင်းဖြစ်သည် 🙏
Adenovirus ကူးစက်ရောဂါကို ကာကွယ်ရန် အကောင်းဆုံးနည်းလမ်းမှာ တစ်ကိုယ်ရေသန့်ရှင်းရေးကို ဂရုစိုက်ခြင်းပင် ဖြစ်သည်။
* လက်ဆေးခြင်း- အစာမစားမီ၊ အိမ်သာတက်ပြီးချိန်၊ နှာချေချောင်းဆိုးပြီးချိန်များတွင် ကလေးရော မိဘပါ လက်ကို ဆပ်ပြာနှင့် ရေဖြင့် စက္ကန့် ၂၀ ကြာ စင်ကြယ်စွာ ဆေးကြောပါ။
* မျက်နှာကို လက်ဖြင့်မကိုင်တွယ်ခြင်း- မျက်စိ၊ နှာခေါင်း၊ ပါးစပ်တို့ကို မသန့်ရှင်းသောလက်ဖြင့် ကိုင်တွယ်ခြင်းမှ ရှောင်ကြဉ်ရန် ကလေးကို သင်ကြားပေးပါ။
* လူထူထပ်သောနေရာများကို ရှောင်ကြဉ်ခြင်း- ရောဂါဖြစ်ပွားနေချိန်တွင် ကလေးကို လူများသောနေရာများသို့ ခေါ်မသွားသင့်ပါ။
* တစ်ကိုယ်သုံးပစ္စည်းများကို သီးခြားထားခြင်း- မျက်နှာသုတ်ပုဝါ၊ ပန်းကန်၊ ဇွန်း စသည်တို့ကို သီးခြားသုံးစွဲပါ။
* ပတ်ဝန်းကျင်သန့်ရှင်းရေး- ကလေးကစားစရာများနှင့် မကြာခဏထိတွေ့ကိုင်တွယ်ရသော နေရာများကို ပိုးသတ်ဆေးရည်ဖြင့် ပုံမှန်သန့်ရှင်းရေးလုပ်ပါ။
နိဂုံးချုပ်အနေဖြင့် Adenovirus သည် ကလေးများတွင် အဖြစ်များသော်လည်း များသောအားဖြင့် အန္တရာယ်မကြီးလှပါ။ သို့သော် အထက်တွင်ဖော်ပြခဲ့သော စိုးရိမ်ရသည့်လက္ခဏာများ ပေါ်ပေါက်လာပါက ဆေးဘက်ဆိုင်ရာအကူအညီကို အချိန်မီရယူရန် အရေးကြီးပါသည်။ မိဘများအနေဖြင့် ရောဂါအကြောင်းကို သေချာနားလည်ပြီး ကာကွယ်နည်းများကို လိုက်နာကျင့်သုံးခြင်းဖြင့် မိမိတို့၏ ရင်သွေးငယ်များကို ရောဂါဘယများမှ ကာကွယ်နိုင်မည်ဖြစ်ပါသည်။
ထူးဝေအထွေထွေရောဂါကုဆေးခန်း
မိသားစု
