28/07/2025
Parkinson’s Disease အကြောင်းသိကောင်းစရာ
ပထမဆုံးအနေနဲ့ Parkinson ဆိုတာ ဘာလဲ? 💁🏻♂️
Parkinson Disorder🦠 ဆိုတာက တော့ Progressive Neurodegenerative Disorder လို့ခေါ်တဲ့ ပိုပိုပီးဆိုးတက်တဲ့ အသက်ကြီးလို့ အာရုံကြော ပျက်စီးတဲ့ ရောဂါ လို့ဆိုပါတယ်။
လူတိုင်းက အမျိုးမျိုး အဓိပ္ပာယ် ဖွင့်ဆို ကြပါတယ် ။ အချို့က Dopaminergic Syndrome ၊ အချို့က Movement Disorder လို့ လည်း အလွယ်ခေါ်လေ့ရှိပါတယ် ။ တကယ်တော့ Parkinson ရောဂါ ရှိမရှိ ဘယ်လို ကြည့်မလဲ ?
Parkinson ရဲ့ လက္ခဏာ တွေ ဖြစ်တဲ့
1. Tremor
2. Bradykinesia ( Slowing of movement) လှုပ်ရှားမှူ နှေးကွေးခြင်းပြသနာ / အထူးသဖြင့် Difficulty in initiating movement
3. Rigidity (Cog Wheel and Lead-Pipe) especially in difficulty to perform ADL
4. Gait disturbance လမ်းလျှောက်တဲ့အခါမှာ နှေးကွေးပီး ပုံမှန် ခြေလှမ်းဖို့ ခက်ပါတယ်။
5. များသော အားဖြင့် အသက် ၅၀ ပြည့်ပီး နောက်ပိုင်းမှာ လူအယောက် ၁၀၀၀မှာ ၁ယောက် (သို့) ၂ ယောက် အထိ ဖြစ်လေ့ရှိတယ်။
6. Constipation ( ဝမ်းချုပ်ခြင်း ) လည်းဖြစ်တတ်ပါတယ် ၊ အဓိက က လှုပ်ရှားဖို့ ခက်လို့ လှုပ်ရှားမှူ နည်းတာရယ် ၊ ရေသောက်နည်းတာရယ် ၊ Fibre ဓာတ်ပါတဲ့ အစားအစာ တွေ မစားတာ တွေ ကြောင့်ဖြစ်တာ များပါတယ်။ ဒါတွေ ပြင်ဆင် လိုက်ရင် ဝမ်းချုပ် ခြင်းကို အတတ်နိုင်ဆုံး လျှော့ချ ပေးနိုင်မှာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။
7. Stooped posture ( ခါးကုန်းခြင်း)
8. Mask Face ဒါတွေ ကို တွေ့ရပါတယ်။
ဘာကြောင့် ဒီအကြောင်းပြောရလဲ ဆိုရင် အသက်အရွယ် ရလာတဲ့ သူတိုင်း Dementia လို့ခေါ်တဲ့ သူငယ်ပြန်ရောဂါ နဲ့ ဒီရောဂါဟာ တွဲပီး တွေ့ တတ် သလို၊ Aging Kyphosis လို့ခေါ်တဲ့ အသက်အရွယ်ရလာတဲ့အခါ မှာ ခါးကုန်း🧑🏼🦯🧑🏼🦯တဲ့ ပြဿနာ တွေနဲ့ လည်း တွဲပီး တွေ့ရတတ်ပါတယ်။
အသက်ကြီးလာတဲ့အခါ မှာ ဖြစ်လာတဲ့ ရောဂါ ထပ် နောက်ဆက်တွဲပြဿနာ ကို ပိုဂရုစိုက်သင့်ပါတယ်။ Parkinson ရဲ့ Secondary Complication သည် Balance & Fall ပြဿနာ ပဲ ဖြစ်ပါတယ် ။ ဆေးရုံလာလိုက်ရင် လဲကျလို့ ဆရာ၊ အမြင့်က ပြုတ်ကျလို့ ဆရာ ဆိုပီး လာကြတာ များပါတယ် ။ လူငယ် အရွယ်မှာ အရိုးကျိုးတာ ပြဿနာ ကြီးကြီး မားမား မဟုတ် ပေမယ့် ၊ လူကြီးမှာ ကျ Concussion 🤕 လို့ခေါ်တဲ့ Head Injury ရသွားရင် ၊ အရိုးတစ်ခုခု ကျိုးသွားခဲ့ရင် နဂို ရှိပီးသားရောဂါ ရဲ့ အခြေနေနဲ့ ပေါင်းစပ်ပြီး ပြန်ကောင်း ဖို့ မလွယ်တာ ကြောင့် Physiotherapist နဲ့ သေချာ ပြသဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။
Physiotherapist တွေက ဘာလုပ် ပေးနိုင်သလဲ ဆိုတာ ကို အပိုင်း -၂ အနေနဲ့
1. Role of Physiotherapy in Parkinson Disease (Physiotherapy ရဲ့ အရေးပါပုံ)
2. Physiotherapy Management in Parkinson ( ကုသမှုပိုင်း) ဆိုပြီး ထပ်မံ ရှင်းလင်း ရေးသားပေးသွားမှာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။
ကျန်းမာရေး ဝန်ထမ်းမဟုတ်တဲ့ သာမာန် လူတစ်ယောက် ဖြစ်မယ် ဆိုလျှင် Parkinson ရောဂါကို Medicine 💊 Treatment လောက်နဲ့ ပြီးပီလို့ ယူဆ တတ်ကြပါတယ် ။ တကယ် တော့ Multidisciplinary လို့ ခေါ်တဲ့ Team နဲ့ ကို သေချာဆွေးနွေး တိုင်ပင်ရပါမယ်။
အဲ့ Team ထဲမှာ
1. Nurse,
2. Physician,
3. Neurosurgeon,
4. Physiotherapist,
5. Orthopaedic Surgeon, Social Worker အစရှိတဲ့ လူတွေ ပါဝင်ဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။
- Parkinson patients တွေကို Physiotherapy Treatment တွေနဲ့ ကောင်းနိုင်သလားဆရာ ဆိုရင် ကျွန်တော့်ရဲ့ အတွေ့အကြုံ အရ ကော၊ Journal Paper and Website တွေရဲ့ Evidence တွေအရပြန်လည်၍ကောင်းမွန်လာနိုင်ပါတယ်လို့ ရေးသား ရင်း ကျွန်တော့်ရဲ့စာ ကို ဒီမှာ ပဲ အဆုံးသတ် လိုက်ပါတယ် ။
လူကြီးမင်းလည်း Parkinson Patient ကို တွေ့ခဲ့ လျှင် ကျွန်တော့်ရဲ့ စာ တစ်ပုဒ်က အထောက်အကူ အများကြီး ပြုနိုင်မယ် လို့ ယူဆပါတယ်။
Thanks for reading🙏🤍
# Physiotherapist- Soe Htet Naing Win
ပြန်လည် ကူးယူ ဖော်ပြလိုပါက Credit ပေးပါ။
