01/12/2024
အရေပြားဆရာဝန်နှင့် ကလေးငယ်များတွင် အရေပြားပြဿနာအဖြစ်များစေသော အကြောင်းရင်းများအကြောင်း အမေးအဖြေ
ဒေါက်တာ စိုးဝင်းဦး
ကလေးတွေဟာ လူကြီးတွေထက် အရေပြားပြဿနာတွေ ပိုဖြစ်လွယ်ပါသလား။
မှန်ပါတယ်။
မျက်မှောက်ခေတ်ရဲ့ တိုးတက်လာသော လူနေမှုစနစ်အရ အသုံးအဆောင်၊ ပစ္စည်းတွေဟာ များပြားလာပြီး ပိုရှုပ်ထွေးလာပါတယ်။ အဲဒီအသုံးအဆောင်တွေ၊ ပစ္စည်းတွေမှာ သဘာဝပစ္စည်းများရော၊ ဓာတုပစ္စည်းများပါ ပေါင်းစပ်ပါဝင်နေကြပါတယ်။ ကလေးငယ်တွေဟာ လူကြီးတွေနဲ့ မတူကွဲပြား အလွယ်တကူ ထိခိုက်လွယ်တဲ့အတွက် အရေပြားပြဿနာတွေ ပိုဖြစ် လွယ်ပါတယ်။
အခုခေတ်မှာ ကျန်းမာရေးအသိပညာ တိုးပွားလာတဲ့အတွက် တချို့မိဘတွေဟာ ကလေးငယ်ငယ်အရွယ်ကတည်းက နေကာလိမ်းဆေး ပုံမှန်လိမ်းပေးလာတာ တွေ့ရပါတယ်။ အဲဒါကို ဆွေးနွေးပေးပါ။
ခေတ်ရဲ့ တိုးတက်မှုနဲ့အညီ နေကာလိမ်းဆေးကို လူကြီးများမှာသာမက ကလေးများမှာပါ သုံးစွဲလာကြတယ်။ နေကာလိမ်းဆေးများဟာ ကောင်းတယ်။ ကလေးတွေရဲ့ နုနယ်တဲ့ အသားအရေကို အန္တရာယ်ရှိတဲ့ ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်ဒဏ်က ကာကွယ်ပေးတယ်။ ဒါပေမဲ့ တချို့ပစ္စည်းများဟာ ထိခိုက်ခံစားလွယ်တဲ့ အရေပြားကို ဒုက္ခပေးတတ်တယ်။ အထူးသဖြင့် PABA လို့ခေါ်တဲ့ Para-aminobenzoic Acid ဖြစ်ပါတယ်။
ဒါကြောင့် မသုံးခင် ပါဝင်တဲ့ပစ္စည်းများကို ဖတ် ကြည့်သင့်တယ်။ (၆)လကျော်တဲ့ ကလေးငယ်တွေကို နေကာနံပါတ် SPF 30 အထက် နေကာလိမ်းဆေး လိမ်းပေးနိုင်တယ်။ (၆)လအောက် ကလေးငယ်တွေအတွက် နေကာလိမ်းဆေးသုံးတာကိုတော့ ကျွမ်းကျင်သူတွေက သိပ်အားမပေးကြဘူး။
ပိုးသတ်ဆေးပါဝင်တဲ့ ဆပ်ပြာတွေလည်း အကြီးအကျယ် ကြော်ငြာနေကြပါတယ်။ တကယ်ကောင်းပါသလား။
နားထောင်လို့တော့ ကောင်းတယ်။ ဆပ်ပြာမှာ ပိုးသတ်ဆေးပါလို့ သန့်ရှင်းပေးရုံတင်မက ပိုးမွှားတွေလည်း သေစေနိုင်တယ်ပေါ့။
ဒါပေမဲ့ လုံးဝအကောင်းချည်းတော့ မဟုတ်ဘူးနော်။ ဆပ်ပြာမှာပါနေကျ ပိုးသတ်ဆေး Triclosan ဟာ ကလေးငယ်အချို့ကို မတည့်တာ ဖြစ်စေတတ်တယ်။ တကယ်တော့ ပိုးသတ်ဆေးပါမှ မဟုတ်ပါဘူး။ ရိုးရိုးဆပ်ပြာတွေလည်း ပိုးမွှားကင်းစေ၊ သန့် စင်စေပါတယ်ဆိုတာ ပြောပါရစေ။
ကလေးငယ်တွေနဲ့ လိုးရှင်းတွေအကြောင်းလည်း ပြောပြပေးပါ။
ကလေးအသားကို လိုးရှင်းလိမ်းပေးတာ ကောင်းတယ်။ ဒါပေမဲ့ လိုးရှင်းမှာပါတဲ့ အနံ့ကြောင့် မတည့်တာဖြစ်တတ်တယ်။ အထူးသဖြင့် ယားနာဖြစ်နေတဲ့ ကလေးများမှာ ပိုပြီးဖြစ်တတ်ပါတယ်။
အနံ့တွေအပြင် လိုးရှင်းတာရှည်ခံအောင်သုံးတဲ့ Parabens နဲ့ Phthalates တွေဟာလည်း ဟိုမုန်း ပြဿနာဖြစ်စေနိုင်တယ်။ ဒါကြောင့် ကလေးအသားခြောက်ရင် သတိထားပါ။ ဆပ်ပြာပျော့ပျော့ကိုပဲသုံးပါ။ ကြမ်းကြမ်းမပွတ်ပါနဲ့၊ ခပ်ဖွဖွတိုက်ပါ။ ရေသုတ်ရင် ဖွဖွဖိသုတ်ပါ။ ဘယ်လို လိုးရှင်းလိမ်းရမလဲဆိုတာ ဆရာဝန်ကို မေးထားပါ။
ကလေးအနှီး၊ သေးခံ၊ ဒိုင်ပါတွေကလည်း မကြာမကြာ ပြဿနာဖြစ်တတ်တော့ ရှင်းပြပေးပါဦး။
တိုးတက်နေတဲ့ခေတ်မှာ သာမန်အဝတ်အနှီးတွေအပြင် တစ်ခါသုံးအနှီး (Diaper) တွေလည်း အလွန်အသုံးများလာတယ်။ အဲဒါတွေမှာ အရက်ပြန်၊ အရက်ပြန်လို ပစ္စည်းတွေနဲ့ အနံ့တွေပါတယ်။ မတည့်တာဖြစ်တတ်တယ်။ တစ်ချို့ဆို အနှီးလောင်တတ်တယ်။ အနှီးနဲ့ ထိတွေ့နေတဲ့ တင်ပါး၊ ခါး၊ ပေါင်တစ်ဝိုက်မှာ အလားဂျစ်ယားနာဖြစ်စေတတ်တယ်။ အဲလိုအချိန်မှာ အဝတ်အနှီးသုံးပါ။ ဖွဖွသုတ်ပါ။ ဆရာဝန်ကိုပြပြီး အနှီးလောင်သက်သာဆေးလိမ်းနိုင်ပါတယ်။
အဝတ်လျှော်ဆပ်ပြာမှုန့်နဲ့ မတည့်တာမျိုး မဖြစ်အောင် ဘယ်လိုလုပ်ပေးရမလဲ။
အဝတ်လျှော်ဆပ်ပြာမှုန့်မှာပါတဲ့ ဓာတုပစ္စည်းတွေကြောင့် တုံ့ပြန်ယားနာ ဖြစ်တတ်တယ်။ တုံ့ပြန်ယားနာဆိုတာ အဲဒီဓာတုပစ္စည်းတွေကို ကလေးအရေပြားက သာမန်ထက် ပိုမိုလွန်ကဲစွာ တုံ့ပြန်ပြီး ယားနာကွက်တွေပေါ်လာတာပါ။ နဂိုအလာဂျစ်ယားနာအခံရှိတဲ့ ကလေးတွေမှာ ပိုဖြစ်လွယ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ရေမွှေး၊ ရနံ့၊ ဆိုးဆေးမပါတဲ့ ဆပ်ပြာမှုန့်ပျော့ပျော့ကိုသာ သုံးပါ။ အဲဒါအပြင် ကလေးအဝတ်နဲ့ အိပ်ရာ စတဲ့ အဝတ်အထည်တွေလျှော်တဲ့အခါ ဆပ်ပြာမှုန့် အြွကင်းအကျန်မရှိအောင် ရေစင်စင်ဆေးပါ။
အဝတ်ပျော့ဆေးတွေရောသုံးသင့်သလား။
ကိုယ့်ကလေးက မတည့်တာဖြစ်တတ်ရင် အဝတ်ပျော့ဆေးတွေသုံးတာ တတ်နိုင်သလောက်ရှောင်ပါ။ အဝတ်ပျော့ဆေးမှာ Limonene နဲ့ Benzyl Acetate ရနံ့နဲ့ ဓာတုပစ္စည်းတွေပါတယ်။ သူတို့က မတည့် တာဖြစ်တတ်တယ်။ အရေပြားအပြင် မျက်လုံး၊ နှာခေါင်းနဲ့ လည်ချောင်းပြဿနာတွေ ဖြစ်စေနိုင်တယ်။ အဝတ်လျှော်တဲ့အခါ အဝတ်ပျော့ဆေးအစား မုန့်ဖုတ်ဆော်ဒါ(သို့) ရှာလကာရည်တစ်ခွက်လောက် ရောနှောပြီး သုံးနိုင်တယ်။
ခေါင်းလျှော်ရည်နဲ့ ဆံပင်ပျော့ဆေးတွေအကြောင်းပဲ ရှင်းပြပါ။
ကလေးအတွက်သုံးတော့မယ်ဆိုရင် ရှန်ပူနဲ့ ဆံပင် ပျော့ဆေးတွေမှာ ရေးထားတာတွေကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ တချို့ ဓာတုပစ္စည်းနဲ့ ရနံ့တွေက ကလေးခေါင်းမှာ အရေပြားပြဿနာဖြစ်နိုင်တယ်။ ဖော်မယ်ဒီဟိုက် (Formaldehyde)၊ Phthalates နဲ့ Dioxane စတာတွေပါ။ ဒါကြောင့် ရနံ့နဲ့ ဓာတုပစ္စည်းအနည်းဆုံး ပါဝင်တဲ့ သဘာဝပစ္စည်းတွေကိုသုံးပါ။
အိမ်သုံး သန့်ရှင်းရေးပစ္စည်းတွေဟာလည်း ကလေးတွေကို အရေပြားပြဿနာဖြစ်စေတတ်တယ်လို့ သိရပါတယ်။ အဲဒါကိုလည်း ရှင်းပြပေးပါဦး။
ကြမ်းတိုက်ဆေး၊ အိမ်သန့်ရှင်းရေးပစ္စည်းတွေမှာ ပါဝင်တဲ့ ဖီနောပစ္စည်းများ (Alkylphenal Ethoxylates) စတာတွေဟာ ကလေးအသားနဲ့ထိရင် အရေပြားကနေတစ်ဆင့် ကိုယ်ခန္ဓာထဲကို စုပ်ယူစေပြီး ဟိုမုန်းဆိုင်ရာ ပြဿနာတွေ ဖြစ်စေနိုင်တယ်။ အမိုးနီး ယား (Amonia) လိုပစ္စည်းကတော့ အသက်ရှုကျပ်တာ၊ နှာရည်ယိုတာ၊ အရေပြားလောင်တာ၊ မျိုချရင်း အဆိပ်သင့်တာတွေ ဖြစ်တတ်တယ်။ ဒါကြောင့် ကလေးအတွက်ဆိုရင် ဓာတုပစ္စည်းနည်းတဲ့ သန့်ရှင်းရေးပစ္စည်းတွေသုံးပါ။ ဒါမှမဟုတ် ရေ၊ ရှာလကာရည်၊ မုန့်ဖုတ်ဆော်ဒါ စတာတွေနဲ့ပဲ သန့်ရှင်းရေးလုပ် ပါ။
ခြင်မကိုက်အောင် လိမ်းတဲ့ဆေး၊ အင်းဆက်ပိုး ကာကွယ်ဆေးတွေရော သုံးသင့်ပါသလား ပြောပြပေး ပါ။
ခြင်မကိုက်အောင်၊ အင်းဆက်ပိုးမကိုက်အောင် လိမ်းဆေး၊ ဖျန်းဆေးတွေကို အခုခေတ်မှာ လွယ်လွယ် ဝယ်ယူအသုံးပြုနေကြပြီ။ အင်းဆက်ပိုးမလာအောင် အသားမှာ လိမ်းပေး၊ ဖျန်းပေးရတာပါ။ အဲဒီဆေးတွေ မှာ ပါဝင်တဲ့ PEET ခေါ် ဓာတုပစ္စည်းက ပြဿနာ ဖြစ်တတ်တယ်။ အဲဒါနဲ့ နေကာလိမ်းဆေး ရောလိမ်းမိ ရင်လည်း နေကာလိမ်းဆေး အာနိသင်လျော့စေတယ်။ ဒါကြောင့် PEET ၃၀ ရာခိုင်နှုန်းအောက်သာပါဝင်တဲ့ အင်းဆက်ပိုးကာကွယ်လိမ်းဆေးများသုံးပါ။ အသက် နှစ်လအောက်ကလေးတွေမှာ ဒီဆေးတွေ လုံးဝမသုံးရပါဘူး။
နောက်ဆုံးမေးချင်တာက ကြွက်သတ်ဆေး၊ ကြမ်းပိုးသတ်ဆေး၊ ပိုးသတ်ဆေးတွေ အကြောင်းပါ။
ကလေးငယ်တွေ လမ်းမလျှောက်တတ်ခင်မှာ လေးဖက်ထောက်သွားမယ်၊ ဝမ်းလျားမှောက်သွားမယ်၊ ကြမ်းပြင်ပေါ်မှာနေတဲ့အချိန်က များတယ်။ ဒါကြောင့် ကြမ်းပြင်ပေါ်က မတည့်တာတွေဟာ ပါးစပ်ထဲကို လွယ်လွယ်ဝင်စေနိုင်တယ်။ ကြမ်းပိုး သတ်ဆေး၊ ကြွက်သတ်ဆေး၊ ပိုးဟပ်မလာအောင် တားတဲ့ မြေဖြူမှုန့် စတာတွေဟာ ထိမိ၊ မျိုချမိရင် အရေပြားနဲ့ ကျန်းမာရေးပြဿနာတွေ ဖြစ်စေနိုင်တယ်။ ဒါကြောင့် ကလေးငယ်ရှိရင် အခြားပစ္စည်းတွေသာမက ကြမ်းပြင်တွေကိုပါ သန့်ရှင်းလုံခြုံအောင် တားဖို့ မမေ့သင့်ပါဘူး။
#ဒေါက်တာစိုးဝင်းဦး
အရေပြားအထူးကုဆရာဝန်ကြီး
