04/09/2025
🌐 2025.09.02 (МЯГМАР ГАРАГ)
📍 ШИНЭХЭН САРЫН СЭРГЭГ ӨГЛӨӨНИЙ МЭНДИЙГ ХҮРГЭЕ!
🔸 ТӨЛӨВЛӨӨГҮЙ ЗОРИЛГО ГЭДЭГ НЬ ЗҮГЭЭР Л ХҮСЛЭЭС ЦААШГҮЙ ЗҮЙЛ.
🌀 ЦАГ АГААР:
Улаанбаатарт өдөртөө +18…+20 хэм, шөнөдөө +12…+14 хэм дулаан байна. Үүлшинэ. Өдөртөө бороо орно. Шөнөдөө бага зэргийн бороотой. Салхи баруун өмнөөс хойш эргэж секундэд 6-11 метр.
📌 ГАДААДАД:
✅ MICRO-LED-Г АШИГЛАН САНАМСАРГҮЙ (QUANTUM RANDOM) ТООГ ҮҮСГЭХ СИСТЕМИЙГ БҮТЭЭЖЭЭ.
☑️ Саудын Арабын KAUST их сургууль болон АНУ-ын судлаачид нь micro-LED чипийг ашиглан секундэд дунджаар 9.375 Gbit хурдтай санамсаргүй тоог үүсгэх системийг боловсруулжээ.
☑️ Quantum механикийн зарчимд тулгуурласан тул үнэхээр санамсаргүй тоог бий болгоно. Хурдан, найдвартай бөгөөд нууцлал, криптограф, компьютерийн симуляцид төгс тохиромжтой.
☑️ Ирээдүйд финтек, эрүүл мэнд, судалгааны салбарт өндөр түвшний нууцлал шаардлагатай тохиолдолд Quantum Random Number Generator (QRNG) нь дэвшилттэй шийдэл болж чадна.
✅ TECH MAHINDRA НЬ “ADAPTIVE MANUFACTURING” (УЯН ХАТАН ҮЙЛДВЭРЛЭЛ) СЭДВЭЭР ДЭЛХИЙН СУДАЛГААГ ТАНИЛЦУУЛЛАА.
☑️ Энэтхэгийн Tech Mahindra компани нь “The New Era of Adaptive Manufacturing” нэртэй дэлхийн судалгааны тайлангаа танилцууллаа. Судалгаанд нийт 690 үйлдвэрлэлийн байгууллагын удирдах түвшний мэргэжилтнүүд оролцсон байна.
☑️ Судалгааны үр дүнд:
🔸 99% нь одоо болон ирээдүйд үйлдвэрлэлээ зах зээлийн өөрчлөлт, эрэлтэд хурдан нийцүүлэх шаардлагатай гэж үзсэн.
🔸 72% нь AI-г үйлдвэрлэлийн “төв мэдрэлийн систем” гэж тодорхойлсон. Энэ нь автоматжуулсан шийдвэр гаргалт, хүн-машины зохицолд чухал ач холбогдолтой.
🔸 62% нь generative AI-д хөрөнгө оруулалтаа нэмэгдүүлж, бүтээгдэхүүн хөгжүүлэлт, симуляци, асуудал шийдвэрлэхэд түлхүү ашиглаж байна.
🔸 Хөдөлмөрийн хомсдолын нөхцөлд AI нь чухал тус болж байна гэж 84% нь үзжээ.
🔸 Хангамжийн сүлжээний уян хатан байдлыг хангахад AI-д төсвийн 15% болон түүнээс дээш хувийг зарцуулж буй байгууллагууд нь илүү тэсвэртэй байгааг судалгаа харуулсан.
🔸 98% нь тогтвортой үйлдвэрлэлийн (sustainability) ач холбогдолд онцгойлон анхаарч байгааг илэрхийлжээ.
✅ CLOUDSKY БА STC ХАМТРАН 5G СУУРИЛСАН ДИЖИТАЛ ИННОВАЦИЙГ БҮТЭЭХ СТРАТЕГИЙН ХАМТЫН АЖИЛЛАГААГ ЭХЛҮҮЛЖЭЭ.
☑️ CloudSky компани нь Туркийн эсвэл олон улсын (нарийвчлан тодорхойгүй) компани нь Саудын Арабын үндэсний холбооны оператор STC-тэй хамтран 5G технологид суурилсан дижитал үйлчилгээг хөгжүүлэх стратегийн түншлэлийг байгуулсан тухай зарлалаа.
☑️ Энэхүү хамтын ажиллагааны хүрээнд 5G-ийн өндөр хурд, бага сааталтай холбооны давуу талуудыг ашиглаад шинэ контентийн хүргэлт, иргэдийн туршлага, дижитал үйлчилгээ зэрэг дэд бүтцийг бий болгохоор зорьж байна.
☑️ Энэ нь Монголд 5G-д суурилсан тоглоом, боловсрол, эрүүл мэнд, виртуал амьдрал зэрэг шинэ боломжуудыг нээхэд урам зориг өгөх боломжтой. Цаашлаад 5G-ийн дэд бүтэцтэй холбоотой хамтын ажиллагаа, судалгааг хийх санал, төсөл гаргах боломжтой.
✅ ХИЙМЭЛ ОЮУН УХААН (AI)-ЫГ АШИГЛАСАН ЦАХИМ ХАЛДЛАГУУД, ТАНИГЧ МЭДЭЭЛЛИЙГ ХУЛГАЙЛАХ ЭРСДЭЛ НЭМЭГДЭЖ БАЙНА.
☑️ Anthropic компанийн “Claude” чатботыг кибер гэмт хэрэгтнүүд нь ашиглаж, мэдээлэл хулгайлах, байгууллагуудыг шантаажлах хэрэг гарсан нь илэрчээ. Хамгийн багадаа 17 байгууллага өртсөн бөгөөд зарим тохиолдолд шантажийн хэмжээ нь US$500,000-аас давсан байна.
☑️ Deepfake халдлагын өсөлт: 2024 онд АНУ-д 105,000 гаруй deepfake халдлага бүртгэгдэж, нийт US$200 сая гаруй санхүүгийн алдагдал учирсан.
☑️ Европын цагдаагийн байгууллагаас мэдээлснээр, AI нь зохион байгуулалттай гэмт хэргийн цар хүрээг нэмэгдүүлж, төрийн болон хувийн байгууллага, иргэдийг эрсдэлд оруулж байна.
✅ AI НЬ БҮХ ТЕХНОЛОГИД-ХОЛБОО, ГЭР АХУЙН ТӨХӨӨРӨМЖ, ДҮРСТ ТЕХНОЛОГИД НЭВТЭРЧ БАЙНА.
☑️ Берлиний IFA 2025 технологийн үзэсгэлэн “Artificial Intelligence in Everything” сэдвээр зохион байгуулагдаж, AI нь бүх төрлийн төхөөрөмжид нэвтэрч буйг онцолж байна.
☑️ Сонирхол татахуйц төхөөрөмжүүдээс дурдвал:
🔸 Лаптоп ба тоглоомын төхөөрөмжүүд: Intel Panther Lake чип, MSI Claw 8 AI+, Lenovo Legion Go 2 зэрэг шинэ загварууд нь AI-ийн дэмжлэгтэйгээр танилцуулагдахаар байна.
🔸 Гэр ахуйн төхөөрөмжүүд: AI суурилсан чихэвч, Bluetooth 6.0, “Samsung AI Home” зэрэг ухаалаг төхөөрөмжүүд нь олноор гарч ирэх төлөвтэй.
🔸 Гар утас, таблет, AR/MR технологи: Samsung Galaxy Tab S11, Galaxy S25 FE, “triple-foldable” утас, Project Moohan XR зэрэг шинэ бүтээгдэхүүнүүд нь хүлээлттэй байна.
✅ ТЕХНОЛОГИЙН САЛБАР ДАХЬ ЗАХ ЗЭЭЛИЙН ХУРДАЦТАЙ ӨӨРЧЛӨЛТ.
☑️ Технологийн хувьцааны үнэ буурч байгаа нь хүмүүс AI-ийн өсөлт хязгааргүй биш гэж үзэж эхэлсний илрэл гэж шинжээчид тайлбарлаж байна.
☑️Alibaba компани нь АНУ-ын хоригийн дунд 7нм-д суурилсан inference чипийг боловсруулж байгаа бөгөөд NVIDIA-ийн H800/H20 загваруудтай өрсөлдөх зорилготой. Мөн CUDA-тэй нийцүүлэхээр төлөвлөжээ.
☑️ Samsung, SK Hynix зэрэг компаниудын Хятад руу хийх зарим чипийн нийлүүлэлтэд хязгаарлалт нэмэгдэж, төслүүд нь удаашрах эрсдэлтэй байна.
☑️ Өмнө нь “AI” нэрийн дор хөрөнгө босгож байсан ч орлогын талаарх буруу мэдээллээс болж санхүүгийн хямралд оржээ. 2023 онд орлогоо US$157 сая гэж мэдээлсэн ч үнэндээ US$42 сая байсан нь илэрсэн.
☑️ Нобелийн шагналт сэтгүүлч Maria Ressa нь “технологийн платформууд нь ардчиллыг устгах зэвсэг болон хувирч байна” хэмээн мэдэгдэж, мэдээллийн үнэн шударга байдал, сэтгүүл зүйн хамгааллыг сайжруулах шаардлагыг уриалжээ.
✅ ХЯТАД УЛС НЬ ШИНЖЛЭХ УХААН, ТЕХНОЛОГИЙН ШИЛЖИН ИРЭХ “K-VISA”-Г НЭВТРҮҮЛНЭ.
☑️ 2025.10.01-ээс Хятад Улс нь “K-виз” нэртэй шинэ ангиллын визийг хэрэгжүүлж эхэлнэ. Энэ нь Шинжлэх ухаан, Технологи, Инженерчлэл, Математик (STEM) салбарын залуу мэргэжилтнүүдийг татах зорилготой. ЗГ-ын энэхүү шийдвэрийг Төрийн зөвлөл нь баталж, Ерөнхий сайд Ли Кяанг нь гарын үсэг зуржээ.
☑️ STEM чиглэлээр бакалавр болон түүнээс дээш зэрэгтэй, нэр хүндтэй их сургууль, судалгааны байгууллагаас төгссөн залуус болон судалгааны байгууллага, их сургуульд судалгаа, боловсролын чиглэлээр ажиллаж буй гадаадын мэргэжилтнүүд нь өргөдөл гаргаж болох аж.
☑️ Ашиг тус, давуу талууд:
🔸 Ерөнхий визнүүдээс (L, M, X, Z гэх мэт) ялгаатайгаар олон удаагийн нэвтрэх, урт хугацааны хүчинтэй эрхийг олгоно.
🔸 Хятад руу урьсан байгууллага эсвэл ажил олгогч нь байх шаардлагагүй-оюунлаг, бүтээлч залуу мэргэжилтнүүдийг шууд татахад чиглэсэн.
🔸 Сургалтын, ажлын, судалгааны гэрчилгээ зэрэг үндсэн баримтыг шууд хүлээн авч, санхүүгийн нарийн нотолгоог шаардахгүй.
☑️ Хятад нь 2025-2035 онд технологийн тэргүүлэгч улс болох зорилтыг нэг хэрэгсэл болгож байгаа бөгөөд R-визтэй (өндөр ур чадвартай гадаад мэргэжилтнүүдэд зориулсан) харьцуулахад, K-виз нь STEM-ийн залуу үе рүү чиглэсэн, илүү уян хатан, олон талт бодлогын алхам болж байна.
✅ НЬЮ ЗЕЛАНДЫН “SEA-FLUX” КОМПАНИ НЬ ДЭЛХИЙН ЗАХ ЗЭЭЛД ТЭЛЭХ САНАЛТАЙ ХӨРӨНГӨ БОСГОЛОО.
☑️ Sea-Flux нь Нью Зеландын Ки-Вестэд төвтэй далайн технологийн компани бөгөөд усан онгоцны менежмент, аюулгүй байдал, засвар үйлчилгээ, зохицуулалт, экипажийн удирдлагыг нэг дор багтаасан үүлэн суурьтай (cloud-based) аппликейшнийг хөгжүүлдэг. Энэ нь уламжлалт цаасан болон серверт суурилсан аргыг халж, мобайлд төвлөрсөн, оффлайн горимтой, уян хатан шийдэл болж өгч байна.
☑️ 9,000 гаруй хэрэглэгч, 1,300 орчим усан онгоц (далайн хамгаалалтын флот, боомт, тосон завь, загас агнуурын флот, фери, аялал жуулчлалын онгоц, суперяхт гэх мэт) тус системийг ашиглаж байна. Далайн салбарын олон төрлийн хэрэглэгчдэд нийцсэн технологийн шийдэл болж байгаа нь зах зээлийн өргөн боломжийг харуулж байна.
☑️ Sea-Flux нь 2024 онд Европын Seawork Expo үзэсгэлэнгийн “Electronic and Electrical Systems” ангилалд Innovation Award шагналыг хүртсэн. Энэ нь компанийн инноваци, хэрэглэгчдэд үзүүлж буй бодит үнэ цэнийг баталгаажуулсан амжилт юм.
✅ ЭНЭТХЭГ УЛС НЬ 6G ТЕХНОЛОГИД МАНЛАЙЛАХ БЭЛТГЭЛЭЭ ҮРГЭЛЖЛҮҮЛЖ БАЙНА.
☑️ 2023 онд Энэтхэг Улс нь 2030 он гэхэд 6G технологийг бүтээж, нэвтрүүлэх “Bharat 6G Vision” баримт бичгийг баталж, Bharat 6G Alliance олон талт холбоог байгуулан судалгаа, бүтээгдэхүүн хөгжүүлэлт, стандартыг тогтоох үйл явцыг удирдаж байна.
☑️ Энэтхэг Улс нь дэлхийд 6G патентын топ 6-д багтаж, 111 судалгааны төсөлд ≈30 тэрбум рупи-н санхүүжилтийг олгож, дэлхийн 6G патентын 10%-ийг эзэмших зорилтыг тавьжээ.
☑️ 678THz болон Advanced Optical Communication туршилтын суурь, 100 орчим 5G лабораториуд нь 6G-н судалгааны бааз болж байна. Шинэ Telecom Policy нь 6G, AI, IoT, quantum холбоо зэрэг технологид анхаарсан. Visvesvaraya Technological University-д Centre of Excellence нээгдэж, АНУ, Япон, Герман зэрэг улсуудаас хамтран судалгаа, туршилтыг хийж байна.
☑️ Хөрөнгө санхүү нь хязгаарлагдмал (2025 оны санхүүгийн жилийн төсвөөс 1,100 кроорү, DoT-д 400 кроорү зарцуулагдсан), Хятадын судалгаа, хөгжүүлэлтийн санхүүжилттэй харьцуулахад бага байна.
✅ ШХАБ-ЫН ГИШҮҮН ОРНУУД НЬ ТЯНЬЖИНЫ ТУНХАГЛАЛЫГ БАТАЛЛАА.
☑️ Шанхайн хамтын ажиллагааны байгууллага (ШХАБ)-ын гишүүн орнуудын төрийн тэргүүн нарын зөвлөлийн хуралдаанаас “Тяньжины Тунхаглал”-ыг баталж, тус байгууллагын албан ёсны цахим хуудсанд нийтэлжээ.
☑️ Тунхаглалын үндсэн үзэл санаануудыг товчлон сийрүүлвээс:
☑️ Аюулгүй байдал ба тогтвортой байдалд заналхийлж буй геополитикийн сөргөлдөөн, сорилт, аюулууд дэлхийн даяар, тэр дундаа ШХАБ-ын бүс нутагт улам бүр хурцадсаар байна. Оролцогч улс орнууд нь нэг талыг барьсан өрөөсгөл албадлагын арга хэмжээнүүдийн эсрэг, тэр дундаа эдийн засгийн шинжтэй арга хэмжээнүүдийг эсэргүүцнэ.
☑️ Мөн Ираны эсрэг чиглэсэн Израил ба АНУ-ын цохилтууд, Газын зурваст хүний амь эрсдэж, хүмүүнлэгийн хямрал үүсгэж буй үйлдлүүдийг ШХАБ-ын зүгээс зэмлэн буруушааж байна. Палестины асуудлыг шударгаар зохицуулснаар Ойрх Дорнодод энх тайван, тогтвортой байдлыг хангах боломжтой гэж дээд хэмжээний уулзалтад оролцогчид үзлээ.
☑️ ШХАБ-ын гишүүн орнууд нь аливаа асуудлыг эвслийн, сөргөлдөх хандлагаар шийдвэрлэхийг үгүйсгэсэн байр сууриа илэрхийлж байна. Олон улсын харилцааны тогтвортой хөгжлийн үндэс бол дотоод хэрэгт үл оролцох, хүч үл хэрэглэх зарчмууд мөн.
☑️ Дэлхийн II дайны талаарх түүхэн дурсамжийг нандигнан хадгалах хэрэгтэй. Нацизмын үзэл санаа, үйл олноор хоморголон устгах явдлыг зөвтгөх оролдлогууд, түүнчлэн ялалтын ач холбогдол ба фашизмын бут ниргэхэд ард түмнүүдийн оруулсан хувь нэмрийг үгүйсгэн гажуудуулах аливаа үйлдлийг эсэргүүцэж байгаагаа илэрхийллээ.
☑️ Гишүүн орнууд нь ШХАБ-ын хөгжлийн 2035 оны хүртэлх хөгжлийн төлөвлөгөөг хэлэлцэн зөвшилцсөн байна.
☑️ ШХАБ-ын орнуудын аюулгүй байдалд учирч буй сорилт, аюулыг сөрөн зогсох зорилго бүхий Олон талт ажиллагааны нэгдсэн төвийн тухай болон Хар тамхитай тэмцэх төвийн тухай хэлэлцээрүүдийг баталлаа. Мөн 2030 он хүртэлх хугацаанд эрчим хүчний салбарт хамтран ажиллах замын зургийг баталжээ.
☑️ Уулзалтад оролцогчид сансрын орон зайг аливаа төрлийн зэвсгээс ангид байлгахын төлөө, мэдээлэл-харилцааны технологийн салбарыг цэрэгжүүлэхийн эсрэг байгаагаа нотоллоо.
☑️ ШХАБ-ын гишүүн улсууд нь терроризм, салан тусгаарлах үзэл, хэт даврах үзлийн эсрэг хамтын тэмцлээ үргэлжлүүлэх шийдвэр төгс байгаагаа илэрхийлэв.
☑️ Афганистаныг тусгаар тогтносон, төвийг сахисан, энх тайванч улс болгохын төлөө байгааг Тунхаглалд тэмдэглэжээ.
✅ УКРАИНД ЦЭРЭГ БАЙРЛУУЛАХ НАРИЙВЧИЛСАН ТӨЛӨВЛӨГӨӨГ БОЛОВСРУУЛЖ БАЙНА.
☑️ Европын удирдагчид нь дайны дараах аюулгүй байдлын баталгааны нэг хэсэг болгон Украинд олон үндэстний цэргүүдийг байрлуулах “нарийвчилсан төлөвлөгөө”-г боловсруулж байна гэж ЕК-ын тэргүүн Урсула фон дер Ляйен мэдэгджээ.
☑️ Тэрбээр, Ерөнхийлөгч Д.Трамп нь энэхүү дэмжлэгт Америкийн оролцоог байх болно гэдгийг бидэнд баталсан хэмээжээ.
☑️ Энэхүү цэрэг байрлуулах ажиллагааны хүрээнд АНУ-ын хяналт тандалт, командлалын систем, тагнуулын тоног төхөөрөмжийн тусламжтайгаар Европыг тэргүүлсэн олон арван мянган цэргийг байрлуулахаар төлөвлөж байгаа бөгөөд өнгөрсөн сард Д.Трамп, В.Зеленский болон Европын удирдагчдын уулзалтын үеэр энэ талаар тохиролцсон гэжээ.
☑️ Францын Ерөнхийлөгч Эммануэл Макроны урилгаар Германы Канцлер Фридрих Мерц, Их Британийн Ерөнхий сайд Кир Стармер, НАТО-гийн ЕНБД Марк Рютте, У.Ляйен зэрэг Европын удирдагчид нь Украины асуудлаарх өндөр түвшний хэлэлцүүлгийг үргэлжлүүлэхээр Парис хотод цугларах төлөвтэй байна гэжээ.
✅ ДЭЛХИЙН ХАМГИЙН ТАЙВАН ОРНЫГ НЭРЛЭЖЭЭ.
☑️ Галт уул, халуун рашаан, ер бусын үзэсгэлэнт байгалиараа алдартай Скандинавын Исланд орон нь Дэлхийн энх тайвны индексээр дэлхийн хамгийн тайван улсаар дахин шалгарчээ. Австралийн Сидней хотод төвтэй Эдийн засаг, энх тайвны хүрээлэн (IEP)-ээс эрхлэн гаргадаг тус индекс нь дэлхийн 163 улс, нутаг дэвсгэрийг нийгмийн аюулгүй байдал, аюулгүй байдлын үзүүлэлт, дотоодын болон олон улсын мөргөлдөөнд оролцсон байдал, мөн цэрэгжилтийн түвшин зэрэг шалгуураар эрэмбэлдэг.
☑️ Исланд нь 2025 онд уг индексийг тэргүүлсний зэрэгцээ Дэлхийн аз жаргалын тайлангаар дэлхийн хамгийн аз жаргалтай орнуудын жагсаалтын 3-т бичигдсэн бөгөөд дэлхийн хойд хагас бөмбөрцөг дэх жуулчдын хамгийн очих дуртай орнуудын нэгд зүй ёсоор тооцогддог билээ.
☑️ 2025 оны тайланд “дэлхий даяар хүчирхийлэл, мөргөлдөөний хямрал нүүрлэж байна, 2023 онд 59 мөргөлдөөн гарсан нь Дэлхийн II дайн дууссанаас хойших хамгийн өндөр тоо юм” гэдгийг онцолсон байна.
☑️ ОХУ нь анх удаа дэлхийн хамгийн тайван бус орон болсон бол Украин нь тус улсын өмнө нь жагсжээ. АНУ-ын хувьд энэ индексээр доогуур байр эзэлдэг бөгөөд Хондурас, Бангладеш, Уганда зэрэг орнуудын дараа 128 дугаарт бичигдэж байна. Үүнд цэрэгжилтийн өндөр түвшин голчлон нөлөөлсөн бөгөөд АНУ нь индексийн шалгуурын дагуу жагсаалтын сүүл хэсэгт орсноор Умард Солонгос (149), Израил (155), Украин (162) болон Оростой (163) ойролцоо жагсжээ.
✅ ШИЖИДО, FUTAMURA, IWATANI БОЛОН LYONDELLBASELL НЬ ХАМТРАН БИО-СУУРЬТАЙ САВ БАГЛАА БООДЛЫГ БҮТЭЭЛЭЭ.
☑️ LyondellBasell компани нь Circulen Renew брэндийн био-суурьтай полипропилен ашиглан Futamura Chemical, Iwatani Corporation болон гоо сайхны салбарын нэрт Shiseido компанитай хамтран шинэ төрлийн сав баглаа боодлыг бүтээжээ. Энэ төрлийн био-суурьтай уутан хальс нь үйлдвэрийн одоо байгаа тоног төхөөрөмжид өөрчлөлт оруулах шаардлагагүй, шууд үйлдвэрлэлд ашиглагдах боломжтой (“drop-in solution”).
☑️ Байгаль орчинд ээлтэй, нүүрстөрөгчийн ул мөрийг бууруулахад хувь нэмэртэй. Гоо сайхны салбарын томоохон брэндүүд нь тогтвортой хэрэглээг чухалчилж байгаагийн илэрхийлэл байгаа тул био-нийцтэй материалын зах зээлд эрэлт нэмэгдэх хандлагатай байна.
✅ ЯПОН, ӨМНӨД СОЛОНГОСТ ХАМГИЙН ХАЛУУН ЗУН ТОХИОЖЭЭ.
☑️ Сүүлийн жилүүдэд уур амьсгалын өөрчлөлтийн нөлөөгөөр цаг агаарын тогтворгүй байдал улам бүр нэмэгдэж байгаатай холбоотойгоор дэлхийн хэмжээнд агаарын температур огцом өсөх болоод байна. 06-р болон 08-р сарын хооронд улсын хэмжээнд агаарын дундаж температур нь стандарт үзүүлэлтээс Цельсийн 2.36 хэмээр илүү байснаар 1898 онд бүртгэл эхэлснээс хойших хамгийн халуун зун болсон байна. Ингэснээр сүүлийн 3 зун дараалан хамгийн өндөр үзүүлэлтүүд бүртгэгджээ.
☑️ Түүнчлэн, Өмнөд Солонгост дээр дурдсан хугацаанд агаарын дундаж температур Цельсийн 25.7 хэм байсан нь энэ талаарх статистик мэдээллийг 1973 оноос цуглуулж эхэлснээс хойших хамгийн өндөр үзүүлэлт болсон гэж Солонгосын Цаг уурын албанаас мэдээлсэн байна.
☑️ Японд 05-08-р саруудын хооронд хэт халууны улмаас улсын хэмжээнд 84,521 хүн эмнэлэгт хүргэгдсэн нь өнгөрсөн оны мөн үеийнхээс (83,414) бага зэрэг нэмэгдсэн гэж Гал түймэртэй тэмцэх, байгалийн гамшгийн уршгийг арилгах газраас мэдээлжээ.
☑️ Хүний буруутай үйл ажиллагаанаас үүдэлтэй уур амьсгалын өөрчлөлтийн улмаас дэлхийн хэмжээнд хэт халах үзэгдэл улам ойр ойрхон тохиох болж байгааг эрдэмтэд хэлж байна. Гэвч агаарын температурын өсөлтийн хурдац дэлхий даяар жигд бус байна.
☑️ АНУ-ын Далай тэнгис, агаар мандал судлалын үндэсний газраас (NOAA) гаргасан тайланд дурдсанаар, дэлхийн тивүүдийн дотроос Европт 1990 оноос хойш 10 жил тутамд хамгийн хурдацтай дулаарч байгаа бол түүний араас Ази тив бичигдэж байна.
☑️ НҮБ-аас дэлхийн температурын өсөлт нь ажилтнуудын эрүүл мэндэд улам бүр сөрөг нөлөөг үзүүлэх болоод байгаагийн сацуу тэдний бүтээмжид ч мөн нөлөөлж буйг анхааруулсан юм. Тодруулбал, агаарын температур +20 хэмээс дээш 1 хэмээр нэмэгдэх тутамд ажилчдын бүтээмж 2-3%-иар буурч байгааг судалгаагаар тогтоожээ.
✅ АФГАНИСТАНД ГАЗАР ХӨДЛӨЛТӨӨР 500 ХҮН АМИА АЛДЖЭЭ.
☑️ Афганистаны зүүн нутгийн Кунар мужид 6.0 магнитудын хүчтэй газар хөдлөлт болж, урьдчилсан байдлаар 250 хүн амиа алдаж, 500 хүн гэмтэж бэртсэн байна.
☑️ Байгалийн гамшгийн уршгийг арилгах газрын мэдээлснээр, аврах багууд нь алслагдсан, харилцаа холбоо муутай бүсүүд рүү хүрч ажиллаж байгаа тул хохирлын эцсийн тоо цаашид нэмэгдэх магадлалтай байна.
☑️ Газар хөдлөлтийн голомт нь Нангархар мужийн Жалалабад хотоос зүүн хойш 27 км-ийн зайд, 8 км-ийн гүнд бүртгэгдсэн бөгөөд нийслэл Кабул болон бусад мужуудад хүчтэй доргилт мэдрэгдэж, зарим нутагт интернэтийн сүлжээ тасалджээ.
☑️ Үүнээс өмнө Нангархар мужид болсон чичирхийлэлд есөн хүн амь насаа алдаж, 20 хүн бэртсэн тухай мэдээлэл гарсан байна.
📌 ДОТООДОД:
✅ МОНГОЛ УЛСАД ШИЛДЭГ ИННОВАЦЫН ТӨСЛҮҮД ШАЛГАРЛАА.
☑️ Монгол Улсын ЗГ-ын зохион байгуулалтаар 2025 онд инновацийн шилдэг төслүүдийг шалгаруулах үйл явц нь амжилттай болжээ. Энэхүү шалгаруулалт нь шинжлэх ухаан, технологийн салбарын хөгжилд хувь нэмрийг оруулах, инновацийн төслүүдийг дэмжих зорилготой юм.
☑️ Уг үйл ажиллагаа нь ЗГ-ын 224 дүгээр тогтоолоор батлагдсан журамд нийцэж зохион байгуулагдсан. Инновацийн төслийг сонгон шалгаруулах, дэмжих, хэрэгжүүлэх үйл ажиллагааг нарийвчлан зохицуулдаг.
☑️ 55 орчим төсөл өрсөлдсөнөөс 14 шилдэг төсөл шалгарсан байна. Шалгарсан төслүүдэд Ember Cyber Services, СТЕПП ЭЙ АЙ, Гэрэгэ, Papa Logistics зэрэг салбарын олон төрлийн бүтээлч, шинэлэг шийдэл бүхий байгууллагууд багтжээ.
☑️ Энэхүү шалгаруулалт нь инновацийн төслийг дэмжих, хэрэгжүүлэх замаар эдийн засгийн өсөлт, ажлын байрны бүтээмжийг нэмэгдүүлэх боломжийг нээж байна. Монгол Улсын инновацийн экосистемийг хөгжүүлэх, шинэлэг санаачлагыг урамшуулах чухал алхам болж байна.
✅ ШХАБ-ЫН ГИШҮҮН БҮХ ОРОНТОЙ ХАМТРАН АЖИЛЛАЖ, БҮС НУТГИЙН ИНТЕГРАЦИД ХУВЬ НЭМЭР ОРУУЛАХАД БЭЛЭН БАЙНА.
☑️ Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх нь БНХАУ-ын Тяньжин хотын "Мэйжян" үзэсгэлэнгийн төвд болсон ШХАБ-ын гишүүн орнуудын Төрийн тэргүүн нарын зөвлөлийн өргөтгөсөн хуралдаанд ажиглагчаар оролцож, үг хэллээ.
☑️ Тэрбээр, бүс нутгийн энх тайван, аюулгүй байдал, тогтвортой хөгжилд ШХАБ-ын гүйцэтгэж буй үүргийг онцлон тэмдэглэж, Монгол Улс нь энхийг эрхэмлэсэн, олон тулгуурт, бие даасан гадаад бодлогоо тууштай хэрэгжүүлж ирснийг дурдав.
☑️ Мөн уур амьсгалын өөрчлөлт, цөлжилт, байгалийн гамшгийн эрсдлийг бууруулах чиглэлээр хамтын ажиллагааг өргөжүүлэхийн чухлыг онцолж, “Тэрбум мод”, “Хүнсний хангамж, аюулгүй байдал” зэрэг үндэсний хөдөлгөөнийг танилцуулан, 2026 онд Улаанбаатарт НҮБ-ын Цөлжилттэй тэмцэх конвенцын талуудын бага хурал (СОР-17)-ыг зохион байгуулахаар ажиллаж байгааг тэмдэглэлээ.
☑️ Монгол Улс нь бүс нутгийн худалдаа, хөрөнгө оруулалт, тээвэр ложистикийн чухал зангилаа болох “Транзит Монгол” зорилтыг дэвшүүлж, ОХУ, БНХАУ-тай хамтран авто болон төмөр зам, эрчим хүч, аялал жуулчлалын томоохон төсөл, мөн байгалийн хийг дамжуулах хоолойн төслийг хэрэгжүүлэхийн төлөө идэвхтэй ажиллаж байгааг онцлон тэмдэглэв.
☑️ ШХАБ-ын гишүүн бүх оронтой харилцан ашигтай хамтын ажиллагаагаа өргөжүүлж, бүс нутгийн интеграцид хувь нэмэр оруулахад бэлэн байгаагаа илэрхийлэв.
☑️ Түүнчлэн, БНХАУын дарга Ши Жиньпиний дэвшүүлсэн “Даян дэлхийн засаглалын санаачилга” нь НҮБ төвтэй олон улсын тогтолцоонд хөгжиж буй орнуудын оролцоог нэмэгдүүлэх, тэдний дуу хоолойг шийдвэр гаргах түвшинд хүргэхийг чухалчлан онцолсныг талархан сайшаав.
Энэ удаагийн дээд түвшний уулзалтад ОХУ, БНХАУ, Энэтхэг, Казахстан, Киргиз, Тажикистан, Узбекистан, Пакистан, Иран, Беларусь, Турк, Азербайжан, Армени, Вьетнам, Малайз, Индонез, Лаос, Камбож, Туркменистан, Египет, Мальдив, Балба зэрэг улсын төрийн тэргүүн, ЗГ-ын тэргүүн нар оролцлоо.
☑️ Мөн НҮБ-ын ЕНБД А.Гутерреш, ШХАБ-ын ЕНБД Н.Ермекбаев, ТББ болон бүс нутгийн олон улсын байгууллагуудын удирдлагууд хуралдаанд оролцож, бүс нутгийн энх тайван, аюулгүй байдал, тогтвортой хөгжилд чиглэсэн өргөн хүрээний асуудлыг хэлэлцэв.
☑️ ШХАБ-ын гишүүн орнуудын Төрийн тэргүүн нарын зөвлөлийн өргөтгөсөн хуралдаан нь БНХАУ-ын Тяньжин хотноо амжилттай зохион байгуулагдлаа.
✅ ХУУЛИЙН ШИНЭЧЛЭЛЭЭР ТӨР, ХУВИЙН ХЭВШЛИЙН ТҮНШЛЭЛИЙГ БОДИТОЙ БОЛГОХ ШААРДЛАГАТАЙ.
☑️ УИХ-ын дарга Д.Амарбаясгалан болон нэр бүхий УИХ-ын гишүүд нь МҮХАҮТ-ын Ерөнхийлөгчийн үүрэг гүйцэтгэгч Б.Лхагважав тэргүүтэй төлөөллийг хүлээн авч уулзлаа.
☑️ Д.Амарбаясгалан нь “МҮХАҮТ-ын тухай” хуулийн шинэчилсэн найруулгын төсөлд олон нийтээс санал авч буй энэ цаг үед танхимын төлөөлөлтэй ярилцаж, төр, хувийн хэвшлийн түншлэлийг бодитой болгох шаардлагатайг дурдлаа.
☑️ Тэрбээр, УИХ-ын гишүүн Х.Ганхуягийн ахалсан Татварын багц хуулийн хэрэгжилттэй танилцаж, санал дүгнэлтийг гаргах, шаардлагатай бол холбогдох хуулийн төслийг боловсруулах үүрэг бүхий ажлын хэсэг нь аж ахуйн нэгж, бизнес эрхлэгч, иргэдэд татварын ээлтэй байх эрх зүйн орчныг бүрдүүлэхээр ажиллаж, “НӨАТ-ын тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлтийг оруулах тухай” хуулийн төслөө d.parliament.mn-д байршуулсан тул МҮХАҮТ-ын төлөөллийн санал хүсэлтийг харгалзах нь чухал хэмээн онцоллоо.
☑️ Б.Лхагважав нь компани, ААНБ-ууд нь одоогоор 253 хуулийг биелүүлж, түүнийг дагалдан гарсан журам бүрийг хэрэгжүүлж байгаагаас шалтгаалж, өсөж өндийх боломж хумигдаж байна. Тиймээс төрийн хүнд суртлыг арилгах, зохисгүй олон журмыг үгүй болгох, мөн одоогийн хүчин төгөлдөр мөрдөгдөж буй татварын хуулиудаар хувь хүнд татварын ачаалал их байгааг хөнгөлөх шаардлагатайг дурдав.
☑️ Х.Ганхуяг нь татварын багц хууль нь өрхийн орлогыг хамгаалахад чиглэснийг тодотгоод, зөвшөөрөл журмаар ААНБ, бизнес эрхлэгчдэд хүнд суртлыг үүсгэдгийг цэгцлэхээр шаардлагатай хуулиудад өөрчлөлтийг оруулахыг зорьж байна гэлээ.
☑️ Д.Амарбаясгалан нь мэргэжлийн байгууллага, холбоодтой хамтран ажиллаж, зөвлөмжийг авах нь тухайн салбарын хууль, эрх зүйн шинэчлэлийг бодит үр дүнд хүргэхэд чухал ач холбогдолтой төдийгүй бизнес эрхлэгчдийг төлөөлж буй МҮХАҮТ нь нөгөө талаас чөлөөт өрсөлдөөнийг дэмжиж, хэрэглэгчийн эрх ашгийг хангадаг байхад анхаарлаа хандуулах шаардлагатайг онцлов.”
✅ ЗАСГИЙН ГАЗАР НЬ 2026 ОНЫ ТӨСВИЙН ТӨСЛИЙГ ₮31.6 ИХ НАЯД БАЙХААР ӨРГӨН МЭДҮҮЛЭВ.
☑️ Ерөнхий сайд Г.Занданшатар нь УИХ-ын дарга Д.Амарбаясгаланд Монгол Улсын нэгдсэн төсвийн 2026 оны төсвийн хүрээний мэдэгдэл, “2027-2028 оны төсвийн төсөөллийн тухай хуульд өөрчлөлтийг оруулах тухай” хуулийн төсөл болон “Монгол Улсын 2026 оны төсвийн тухай” хуулийн төслийг өргөн барив.
☑️ Монгол Улсын 2026 оны нэгдсэн төсвийн тэнцвэржүүлсэн орлогыг ₮31.6 их наяд, нэгдсэн төсвийн нийт зарлагыг ₮32 их наяд 980 тэрбум, төсвийн тэнцэл нь ДНБ-ий 1.3%-ийн алдагдалтай байхаар төлөвлөлөө. Ирэх жилийн төсвийн бодлого нь макро түвшинд төсвийн тогтвортой байдлыг хангаж, төсвийн зардлын өсөлтийг хязгаарлах, иргэдийн орлогыг нэмэгдүүлэх, нийгмийн суурь үйлчилгээний чанар, хүртээмжийг хүрсэн түвшнээс бууруулахгүй, улмаар ахиулан сайжруулахад чиглэгдэж байгаа гэжээ.
☑️ D-parliament цахим системээр татварын багц реформын төслийг хэлэлцүүлж байна. Энэ багц хуулийн төсөл нь нийт иргэд, бизнес эрхлэгчдийн ₮3-4 их наядын татварын дарамтыг бууруулахад чиглэж байгаа. Төрийн оролцоог хязгаарлаж, хувийн хэвшлийн орон зайг тэлж, дэмжиж байгаа төсөв гэдгийг онцоллоо.
☑️ ЗГ нь анх удаа төсвөө иргэдийн саналд тулгуурлан боловсрууллаа. Төсвийн талаар 186 мянган иргэний саналыг e-Mongolia цахим системээр авсны зэрэгцээ төсвийн ерөнхийлөн захирагч бүрээр зохион байгуулсан олон нийтийн хэлэлцүүлэгт танхимаар болон цахимаар 239 мянган хүн оролцож, давхардсан тоогоор 8.8 мянган санал гаргасан нь төсвийн үйл явцад иргэдийн оролцоог анх удаа өргөн хүрээнд хангаж чадсан томоохон арга хэмжээ боллоо гэж үзэж байна.
☑️ Иргэд санал өгөхдөө нийгмийн суурь үйлчилгээний чанар, хүртээмжийг сайжруулах, амьдрах орчны аюулгүй-найдвартай байдлыг хангах, төсвийн зардлыг бууруулах, татварын ачааллыг багасгаж орлогоо нэмэгдүүлэхийг хүсэж байгаагаа илэрхийлсэн байна. Иргэдийн саналын дагуу төсөвт туссан онцлог зарим арга хэмжээг дурдвал:
🔸 1. Засгийн газраас 2026 оныг “Боловсролыг дэмжих жил” болгон зарласантай холбогдуулан боловсролд хамрагдалтыг 100%-д хүргэх, анги бүлгийн хүүхдийн тоог стандартын түвшинд хүргэж бууруулах зорилтыг тавьсан. Дунд хугацаанд буюу 2028 он хүртэл 95 цэцэрлэг, 108 сургуулийг шинээр барьж, шаардлагатай тоног төхөөрөмж, хэрэглэгдэхүүнийг хангах ажлыг үе шаттай хэрэгжүүлнэ. Энэ хүрээнд ирэх онд улсын төсөв болон гадаад зээл тусламжаар боловсролын салбарт нийт ₮1.0 их наядын хөрөнгө оруулалтыг оруулна. Түүнчлэн, багшийн ажлын ачаалалд нийцсэн цалингийн бүтцийг бий болгоход зориулж боловсролын салбарын хувьсах зардлыг ₮100.0 тэрбумаар нэмэгдүүллээ.
🔸 2. Эрүүл мэндийн салбарт улсын төсвийн хөрөнгө оруулалт болон гадаадын зээл тусламжаар нийт ₮1.3 их наядын санхүүжилтийг хийнэ. Энэ хүрээнд хавдрын эмнэлэг, эс, эд эрхтэн шилжүүлэн суулгах эмнэлэг, зүрх судасны эмнэлгийн бүтээн байгуулалтыг эхлүүлнэ. 17 аймгийн эмнэлгийн барилгыг шинэчлэх, эрчимт эмчилгээ болон яаралтай тусламжийг сайжруулж, нэн шаардлагатай тоног төхөөрөмжөөр хангана.
🔸 3. Нийгмийн даатгалын болон халамжийн тэтгэврийг 6%-иар нэмэгдүүлэхэд ₮378.0 тэрбумыг нэмж хуваарилна.
🔸 4. Иргэдийн татварын ачааллыг бууруулах зорилгоор тэдний ₮1.0 сая хүртэлх худалдан авалтад төлсөн НӨАТ-ын буцаан олголтыг нэмэгдүүлэн 50%-д хүргэнэ.
🔸 5.Эрчим хүчний салбарт ирэх онд ₮3.9 их наядын хөрөнгө оруулалтыг хийхээс ₮373.3 тэрбум нь улсын төсвөөс, ₮351.8 тэрбум нь гадаадын зээл тусламжаар, ₮150 тэрбум нь бондын эх үүсвэрээр санхүүжигдэнэ. Энэ салбарт хийх хөрөнгө оруулалтын дийлэнхийг хувийн хэвшил оруулах бөгөөд нийт өртөг нь ₮2 их наяд 566 тэрбум байна.
🔸 6. Ирэх онд экспортын голлох түүхий эдийн үнийн бууралт, дотоодын хэрэглээ, хөрөнгө оруулалтын нөхцөл байдлаас шалтгаалан улсын эдийн засгийн идэвхжил удааширч, төсвийн орон зай хязгаарлагдмал байх төлөвтэй байна. Тиймээс төсвийн урсгал зардлыг өмнөх оны түвшинд буюу ДНБ-ий 24%-д хязгаарлаж, төрийн байгууллагууд нь хэмнэлтийн горимд ажиллана. Урсгал зардлыг 2025 оны хүлээгдэж байгаа гүйцэтгэлтэй харьцуулахад ₮641.7 тэрбумаар хэмнэж бууруулна. Хэмнэлтэд төрийн байгууллагуудын урсгал зардал, салбаруудад олгодог татаас, урамшуулал, хүүгийн хөнгөлөлт багтахын зэрэгцээ төрийн албан хаагчдад олгох тэтгэмжийн төлбөрийг түр хойшлуулах арга хэмжээ багтаж байна.
🔸 7. Үндэсний баялгийн сангийн хуримтлал өсөж, арвижиж Ирээдүйн өв санд ₮4,706.1 тэрбум, Хуримтлалын санд ₮654.4 тэрбум буюу нийт ₮5,360.5 тэрбум болж хуримтлагдаад байна. Ирэх онд Үндэсний баялгийн сан ₮2,956.1 тэрбумаар арвижих тооцоо гарсан бөгөөд хөрөнгийн удирдлагын оновчтой бодлогыг хэрэгжүүлж, иргэдийн орон сууцны санхүүжилтийн тогтвортой механизмтай уялдсан бодлогыг банк санхүүгийн тогтолцооны хүрээнд нэвтрүүлнэ. Иргэд e-Mongolia цахим системээс Хуримтлалын сан дахь өөрийн хуримтлалын хэмжээг харах боломжтой.
✅ ХҮҮХДИЙН ТӨЛӨӨ САНГИЙН ТӨСӨВТ БАТАЛСАН МӨНГИЙГ 3 ЧИГЛЭЛЭЭР ЗАРЦУУЛНА.
☑️ Монгол Улсын Ерөнхий сайдын тэргүүлж буй Хүүхдийн төлөө Үндэсний зөвлөлийн ээлжит хуралдаанаар Хүүхдийн төлөө сангийн энэ оны төсөвт 7.8 тэрбум₮ баталсан.
☑️ Хүүхдийн өвчлөл, хөгжлийн бэрхшээлийг эрт илрүүлэх оношилгоо, эмчилгээнд нэн шаардлагатай тоног, төхөөрөмжийг худалдан авах, уушгины төрөлжсөн эмнэлгийг байгуулах хөрөнгө оруулалтын зардлын тодорхой хувийг санхүүжүүлэх, Олон улсын хүүхдийн “Найрамдал” цогцолборын задгай болон хөлбөмбөгийн талбайн засвар, шинэчлэлд зориулах юм байна.
✅ МОНГОЛБАНК 08-Р САРД 690.1 КГ ҮНЭТ МЕТАЛЛЫГ ХУДАЛДАН АВЧЭЭ.
☑️ Монголбанк нь 08-р сард 690.1 кг үнэт металлыг худалдан авч, оны эхнээс өссөн дүнгээр 7.7 тонн үнэт металлыг худалдан аваад байна.
☑️ Өмнөх оны мөн үеийнхтэй харьцуулбал 24.1%-аар буурсан үзүүлэлт аж. Оны эхнээс өссөн дүнгээр Дархан-Уул аймаг дахь Монголбанкны хэлтэс 494 кг, Баянхонгор аймаг дахь хэлтэс 1138.7 кг үнэт металлыг худалдан авчээ. Монголбанкны үнэт металл худалдан авах үнийг дэлхийн зах зээл дээрх үнээр тогтоодог.
✅ БАНКНЫ ХАР ЖАГСААЛТЫГ ХАЛЛАА.
☑️ Иргэд зээлийн онооны системд шилжиж, хар жагсаалт байхгүй болж байгаа бөгөөд өмнөх зохицуулалтаар хар жагсаалтад багтсан иргэн нь авсан зээлээ бүрэн төлсөн ч дахин зээл авах хүртэл 6 жил хүлээх шаардлагатай байв. Зээлийн мэдээлэл нийлүүлэгч байгууллагууд нь үйл ажиллагаагаа 09.15-ны дотор шинэчилж дуусна. Иргэд нь зээлийн оноонд шилжих бөгөөд суурь нь 511 оноо байх юм бол дээд хязгаар нь 999 оноо байх аж.
☑️ 70 мянга орчим иргэн, ААНБ нь хар жагсаалтаас гарч байна. Шинэ зохицуулалтаар зээлээ хугацаанд нь төлсөн иргэнийг урамшуулдаг онооны систем рүү шилжиж байна. Ингэснээр илүү таатай нөхцөлөөр санхүүгийн үйлчилгээг авах боломж бүрдэж байна.
☑️ Зээлийн мэдээллийн санд 12 банк, 436 ББСБ, харилцаа холбооны компаниуд, төрийн яам, агентлагуудын дэргэдэх сан, хадгаламж зээлийн хоршоо гэх мэтчилэн төр, хувийн хэвшлийн байгууллага, иргэн, аж ахуй нэгжийн зээл, төлбөрийн үүргийн талаарх мэдээллийг нийлүүлдэг бөгөөд 2025 оны байдлаар 1.6 сая иргэн, 19.6 мянган ААНБ-ын зээлийн мэдээллийг хадгалж байгаа ажээ.
✅ ОЛОН УЛСЫН СТАНДАРТАД НИЙЦСЭН ТУСГАЙ ХЭРЭГЦЭЭТ ЦЭЦЭРЛЭГТЭЙ БОЛЛОО.
☑️ Нийслэлийн төсвийн хөрөнгө оруулалтаар СХД-т тусгай хэрэгцээт 341 дүгээр цэцэрлэгийг 2024.12-р сард ашиглалтад оруулж, хичээлийн шинэ жилээ эхлүүллээ.
☑️ Энэхүү цэцэрлэг нь 150 ортой, зургаан бүлэгт 51 хүүхэд хүлээн авч, 66 багш, ажилтантай үйл ажиллагаа явуулж байна. Нэг ангид нэг багш, хоёр туслах багш ажиллахаас гадна эмч, сувилагч, хөдөлгөөн засалч, хэл заслын багш зэрэг мэргэжилтэн ажиллана.
☑️ Тус цэцэрлэг нь нийслэлийн хэмжээнд 2 дахь, дүүргийн хэмжээнд анхны, олон улсын стандартад нийцсэн тусгай хэрэгцээт хүүхдийн цэцэрлэг болж байгаа аж.
✅ ГАМШГИЙН МЕНЕЖМЕНТИЙН ДИЖИТАЛ СИСТЕМИЙГ ХӨГЖҮҮЛЖ БАЙНА.
☑️ Монгол Улс нь гамшгийн эрсдлийг бууруулах, гамшгийн үед шуурхай хариу арга хэмжээг авах, сэргээн босгох үйл ажиллагааг дэмжих зорилгоор гамшгийн менежментийн дижитал системийг хөгжүүлж байна. Энэхүү систем нь төр, байгууллага, иргэдэд мэдээлэл хурдан, шуурхай хүргэхэд чиглэгддэг.
☑️ Системийн үндсэн хэсгүүд:
🔸 Гамшгийн орон зайн мэдээллийн систем (GIS): Гамшгийн нөхцөл байдлыг бодит цаг хугацаанд нь газрын зураг дээр харуулж, удирдлага, шийдвэр гаргагчдад мэдээллийг өгнө.
🔸 Гамшгийн бүртгэл, тээврийн хэрэгслийн хяналтын систем: Түргэн тусламжийн дуудлага, тээврийн хэрэгслийн хөдөлгөөнийг хянах, чиглүүлэхэд ашиглагддаг.
🔸 Гамшгийн статистик, хохирол, хэрэгцээний мэдээллийн систем: Гамшгийн үеийн хохирол, хэрэгцээний мэдээллийг цуглуулж, боловсруулан шийдвэр гаргагчдад хүргэнэ.
🔸 Ган зудын эрсдэлийн хяналтын систем: МАА-н салбарт ган зудын нөлөөллийг үнэлж, хохирлыг бууруулах арга хэмжээг төлөвлөхөд чиглэнэ.
✅ БАНКНЫ САЛБАРЫН УУР АМЬСГАЛЫН ӨӨРЧЛӨЛТӨД ДАСАН ЗОХИЦОХ ЧАДАВХЫГ БЭХЖҮҮЛЭХЭД ХБНГУ-ТАЙ ХАМТРАН АЖИЛЛАНА.
☑️ Монголбанк нь ХБНГУ-ын Шпаркассэ банкны Монгол дахь сантай “Хамтран ажиллах санамж бичиг”-ийг байгууллаа. Санамж бичгийн хүрээнд талууд нь хамтран Монгол Улсын санхүүгийн салбарыг уур амьсгалын өөрчлөлтөд дасан зохицох чиглэлээр чадавхжуулах, барилгын салбарын санхүүжилтийг дэмжих сангийн загварыг Монголд нутагшуулах чиглэлээр хамтран ажиллах юм.
☑️ Монголбанк нь ХБНГУ-ын Шпаркассэ банкны Монгол дахь сантай 2018 оноос хойш тогтвортой хамтын ажиллагааг өрнүүлж “Монгол Улсад санхүүгийн салбарын тогтвортой өөрчлөлтийг дэмжих, сургалт, хөдөлмөр эрхлэлтийг нэмэгдүүлэх, санхүүгийн боловсролыг бэхжүүлэх” чиглэлээр “Харилцан ойлголцлын санамж бичиг”-ийг байгуулж, амжилттай хамтран ажилласан бөгөөд энэ удаагийн Санамж бичиг нь 2026.12.31-ний өдөр хүртэл үргэлжилнэ.
✅ ГАДААД ПАСПОРТЫГ ХУУРАМЧААР ГАРГАЖ, ХАХУУЛЬ АВСАН УЛСЫН БҮРТГЭГЧ НАРЫГ 2-8 ЖИЛИЙН ХОРИХ ЯЛААР ШИЙТГЭНЭ.
☑️ Прокурорын байгууллага нь хэрэг бүртгэлт, мөрдөн байцаалтын 53,781 эрүүгийн хэрэгт хяналтыг тавьж ажиллалаа. Дээрх хугацаанд 1,827 гэмт хэргийн шинжтэй гомдол, мэдээлэл бүртгэгдсэн бол хэрэг бүртгэлтийн 985 хэргийг шинээр нээжээ.
☑️ Дүүргийн Улсын бүртгэлийн хэлтсийн улсын бүртгэгчээр ажиллаж байсан Б.Б, Б.Э нар нь бусдад Монгол Улсын үндэсний гадаад пасспортыг хуурамчаар гаргаж өгсний хариуд нь хахууль авсан хэрэгт Эрүүгийн хуулийн 22.4 дүгээр зүйлийн 1.4 (Нийтийн албан тушаалтан хахууль авах)-д зааснаар яллах дүгнэлтийг үйлдэж Баянзүрх, Сүхбаатар, Чингэлтэй дүүргийн Эрүүгийн хэргийн анхан шатны тойргийн шүүхэд шилжүүлсэн байна.
☑️ Тус зүйл ангид нийтийн албан тушаалтан нь хахууль өгөгчийн ашиг сонирхлын үүднээс албаны чиг үүргээ хэрэгжүүлсний хариуд, эсхүл хэрэгжүүлэхийн тулд, эсхүл хэрэгжүүлээгүйн хариуд, эсхүл хэрэгжүүлэхгүй байхын тулд, эсхүл гүйцэтгэх ёсгүй үйлдлийг хийсэн, эсхүл хийхийн тулд шууд, эсхүл бусдаар дамжуулан хахууль өгөхийг шаардсан, авсан бол нийтийн албанд ажиллах эрхийг 2 жилээс 8 жил хүртэл хугацаагаар хасаж, 2 жилээс 8 жил хүртэл хугацаагаар хорих ял шийтгэнэ гэж заажээ.
