28/10/2025
Please Follow my new page Dr. Shuwa Al'ihsan
Koda (kidneys) su ne sassan jiki da ke tace datti da gubobi daga cikin jini, sannan su fitar da su ta fitsari.
Idan ba a kula da abinci ba, abubuwan da muke ci na iya lalata aikin koda a hankali har ta kai ga cutar koda (kidney disease).
Ga abincin da ya kamata a guje masa don kare lafiyar koda.
1. Gishiri Mai Yawa (Salt/Sodium).
• Shan gishiri da yawa yana ƙara hawan jini, wanda ke matsa wa koda aiki fiye da kima.
• AGuji amfani da kayan miya masu ɗauke da sinadarin sodium kamar Maggi cube da soy sauce sosai.
• A rage amfani da abinci da aka yi musu seasoning da yawa.
Shawara:
" A yi ƙoƙarin amfani da kayan ƙamshi na halitta kamar tafarnuwa, albasa, da daddawa maimakon gishiri mai yawa".
2. Nama Mai Kitse da Jajayen Nama
• Yawan cin nama mai kitse (kamar nama ja, kilishi, suya, tsiren nama) yana ƙara yawan sinadarin protein da cholesterol a jiki.
• Wannan yana iya haifar da toshewar hanyoyin jini da kuma rage aikin koda.
Shawara:
"A Rage cin nama ja, a fi amfani da kifi ko kaza ba tare da mai ba.
3. Abinci Mai Sanyi (Processed Foods & Fast Foods)
• Abincin gwangwani, snacks, noodles, da chips suna ɗauke da sinadarin sodium da sinadarai masu cutarwa.
• Su kan yi wa koda nauyi wajen tace gubobi.
Shawara:
" A fi yawaita son dafaffen abinci da sabbin abinci daga gida da kayan lambu".
4. Kayan Zaki da Abin Sha Mai Sugar
• Yawan sugar yana haifar da ciwon suga (diabetes), wanda shine babban dalilin lalacewar koda a duniya.
• AGuji shan lemukan kwalba, energy drinks, da kayan zaki masu sukari da yawa.
Shawara:
"A fi amfani da ruwan zafi, ruwa na 'lemon', ko zobo ba tare da sugar ba".
5. Abincin da ke da Potassium ko Phosphorus Mai Yawa
• Idan kodar tana da rauni, waɗannan abubuwan na iya taruwa a jiki su zama guba:
• Banana.
• Avocado.
• Kayan dairy (madara, cuku, yogurt).
• Kayan gwangwani da kifi na tin
Shawara:
" Tuntuɓi likita kafin cin waɗannan, musamman idan an ce ana da matsalar koda".
6. Shan Barasa da Magunguna ba bisa ka’ida ba
• Barasa yana lalata ƙwayoyin koda kai tsaye.
• Shan magunguna kamar painkillers (ibuprofen, diclofenac, aspirin) ba tare da umarnin likita ba na iya lalata koda sosai.
ABINCI MAI KYAU GA KODA:
✓ Ruwa mai tsafta.
✓ Kayan lambu da fruits masu potassium kaɗan (kamar apple da watermelon).
✓ Kifi ko kaza ba tare da kitse ba.
✓ Wake, dawa, da gero a cikin ma’auni.
SHAWARA:
• A sha ruwa isasshe (amma ba fiye da kima ba).
• A daina amfani da gishiri ko magani ba tare da shawarar likita ba.
• A dinga duba aikin koda a asibiti akai-akai musamman idan ana da ciwon suga ko hawan jini.
