24/07/2025
“Vriendschappen zijn misschien wel de enige vorm van relatie waarmee je de storm van narcisme daadwerkelijk kunt doorstaan.”
Omdat er nooit genoeg educatie kan zijn over mensen met een narcistische persoonlijkheidsstoornis (NPS of NPD in het Engels)
Narcistische Vrienden: Hoe herken je ze & hoe ga je ermee om? Vertaald interview met Dr. Ramani via medcircle.com. Dr. Ramani Durvasula is een klinisch psycholoog en internationale autoriteit op het gebied van narcisme en ervaringsdeskundige.
🌸 🌸 🌸 🌸 🌸 🌸 🌸 🌸 🌸
• Kyle: Het idee van een vriendschap met een narcist vind ik echt verwarrend. Waarom zou je vrienden zijn met een narcist?
• Dr. Ramani: Vaak begint het niet zo. Je moet bedenken: vriendschappen zijn een van de meest onderschatte, minst bestudeerde en toch meest impactvolle menselijke relaties die we hebben. Ze volgen geen vaste regels.
We kiezen onze vrienden zelf. Je kunt er meerdere hebben. Ze kunnen komen en gaan. Je kunt twee jaar geen contact hebben en daarna weer verdergaan alsof er niets is gebeurd. Dat werkt zo niet met een partnerrelatie. En meestal ook niet met familie.
Vriendschappen zijn veerkrachtiger en duurzamer dan andere relaties. Ze zijn vaak de gezondste vorm van verbinding die mensen ervaren, juist omdat we vaak helderder kunnen oordelen over vrienden dan over geliefden. In intieme relaties spelen vaak familiepatronen mee die keuzes vertroebelen.
Vriendschappen zijn ook ‘schoner’, maar ook veelzijdiger. Je ontmoet je partner meestal niet op je zesde, maar vrienden kunnen al vanaf je kindertijd bij je zijn. Of van vorige week. Of je leert iemand kennen op je zeventigste.
We ontmoeten vrienden op school, tijdens werk, in het leger, via onze kinderen, via onze partners… Ze komen op allerlei manieren ons leven binnen. En omdat vriendschappen minder 'high stakes' voelen, zijn we vaak vergevingsgezinder. Als een vriend zich vervelend gedraagt, zeg je gewoon: “Je doet rot.”
En misschien zie je ze daarna een tijd niet. Het raakt je meestal minder diep dan een conflict met een partner.
• Kyle: Het lijkt alsof je het narcistische gedrag in kleine doses tolereert, omdat je vrienden ze maar af en toe ziet.
• Dr. Ramani: Precies. Veel narcistische trekken worden pas duidelijk als je bijvoorbeeld gaat samenwonen of samen op reis gaat.
• Kyle: O ja, dat herken ik.
• Dr. Ramani: Dat zijn momenten van waarheid. Iemand die normaal een beetje gemeen en oordelend is tijdens een drankje, kan in het dagelijks samenzijn heel vermoeiend blijken. Of tijdens een reis waar keuzes moeten worden gemaakt onder stress. Dan komt de ware aard boven.
Daarnaast verandert het leven. Iemand trouwt, krijgt kinderen, emigreert, maakt carrière, en een echte vriendschap kan dat aan. Maar sommigen vallen af als de omstandigheden veranderen. Bijvoorbeeld wanneer je zelf kinderen krijgt en zij niet, dat betekent niet altijd iets slechts, maar het beïnvloedt wel de verbinding.
Vriendschappen worden ook getest wanneer je écht iets nodig hebt.
• Kyle: Zoals wanneer je door iets moeilijks gaat?
• Dr. Ramani: Precies. Bijvoorbeeld als iemand overlijdt, je door een scheiding gaat, je partner vreemdgaat of je kind ziek wordt. Dan heb je iemand nodig die méér is dan een borrelmaatje. En dan zie je soms ineens: ze willen dat niet zijn.
Ze zeggen dan bijvoorbeeld: “Dat is teveel info.” En jij denkt: Wat? Ik was er toch ook voor jou? Maar zij zeggen gewoon: “Ik ben niet van het luisteren.” Dan zie je pas hoe oppervlakkig het contact al die tijd was.
• Kyle: Dat is net gebeurd bij een vriend van mij. Hij besloot te stoppen met drinken. En z’n vriend zei: “Dan kunnen we geen vrienden meer zijn, want alcohol is een groot deel van mijn leven.” En dat was dat.
• Dr. Ramani: Dat dus. Of het echt NPD (narcistische persoonlijkheidsstoornis) is, weet je niet. Maar gebrek aan empathie, entitlement, oppervlakkigheid, gebrek aan zelfreflectie – dat is narcistisch. En zeker geen vriendschap.
• Kyle: Hoe had mijn vriend dat van tevoren kunnen zien? Of kan dat gewoon niet?
• Dr. Ramani: Vaak niet. We zijn allemaal wel eens bevriend met iemand met narcistische trekken zonder dat we het weten.
• Dr. Ramani: In mijn eigen leven heb ik ook vriendschappen beëindigd. Onder druk gebeurde er iets, we hadden een botsing en ik dacht: klaar. En dan is het ook klaar. Je hoeft daar geen groot dramatisch gesprek voor te voeren.
• Kyle: Want we ‘maken het niet uit’ met vrienden, toch?
• Dr. Ramani: Precies. Geen “Kun je vanavond afspreken, we moeten praten.” Vaak verwateren vriendschappen gewoon. Je appt niet meer. Je belt niet meer.
• Kyle: De originele vorm van ghosting?
• Dr. Ramani: Ja. Tenzij iemand dichtbij woont en je vaste ritmes hebt. Dan wordt het lastiger. Dan zeg je steeds: “Te druk, kan niet, geen tijd.” Misschien valt het op, misschien ook niet.
Veel vriendschappen zijn oppervlakkig. Je eet af en toe samen, kijkt horrorfilms, klimt samen. Maar als er echt iets verandert, je wordt nuchter, krijgt een andere levensstijl, stopt met uitgaan, dan blijkt wie je echte vrienden zijn.
Sommige vrienden waren vooral ‘handig’. En dat wordt dan duidelijk.
• Dr. Ramani: En je kunt prima een paar narcistische vrienden ‘op de bovenste plank’ houden. Ze zijn leuk op feestjes. Maken het gezellig. Maar daarna moeten ze ook gewoon weer de kast in.
• Kyle: En je moet niet verbaasd zijn als ze niks doen met jouw echte probleem.
• Dr. Ramani: Precies. Verwacht niet meer van ze dan wat ze kunnen geven. Vriendschappen zijn misschien wel de enige relatievorm waarin je het narcisme kunt ‘managen’ – zolang je maar weet: dit is puur een happy hour vriend.
• Kyle: En dat is oké?
• Dr. Ramani: Helemaal.
• Kyle: Ik vind dat eigenlijk wel mooi. Het is radicale acceptatie in de praktijk. Ik ga iets leuks doen met die vriend, maar als ik ziek word – weet ik dat ik daar niet moet aankloppen.
• Dr. Ramani: Er is alleen één uitzondering: de maligne narcist.
• Kyle: Wat is dat?
• Dr. Ramani: Dat is de klassieke narcist, zonder empathie, met grootheidswaan, entitlement, maar dan met een giftige, manipulatieve, controlerende laag erbovenop. Voor mij is dit het laatste station vóór psychopatisch gedrag.
Deze mensen proberen je geld af te troggelen, slepen je mee in dubieuze investeringen, gebruiken je naam voor eigen gewin, beschadigen je reputatie, of zetten je zelfs echt in gevaar.
Dat is donker. Daar is niets gezonds of grappigs aan. Die vriendschappen moet je stoppen. Ik hoor regelmatig verhalen van mensen die tienduizenden euro’s kwijt zijn door een ‘vriend’ die hen iets aanpraatte.
• Kyle: Dus de kleine Bernie Madoffs?
(Bernie Madoff was een Amerikaanse oplichter die mensen voor miljarden bedroog via een Ponzi-zwendel – zie hem als hét schoolvoorbeeld van iemand die vertrouwen misbruikt voor financieel gewin.)
• Dr. Ramani: Ja, maar dan in het klein.
Dit soort vrienden zijn eigenlijk kleine ‘Madoffs’, ze hebben geen moeite je op te lichten. En je bent minder op je hoede omdat het een vriend is.
• Kyle: Terwijl jij dit vertelt, deel ik mijn vrienden op in: echte vrienden en de rest. Misschien zijn sommige van die anderen narcistisch, maar zolang het mijn leven niet schaadt…
• Dr. Ramani: Dan is het prima.
Maar naarmate je ouder wordt, of je tijd kostbaarder wordt, zal je minder willen investeren in die ‘lichte’ narcistische vrienden. Als je één avond per maand uit kunt, en je hebt kinderen… ga je dan met die persoon? Of kies je voor iemand met wie je je écht verbonden voelt? Maar op een groot tuinfeest met honderd mensen? Dan is een vleugje narcisme geen probleem.
📌
“Vriendschappen zijn misschien wel de enige vorm van relatie waarmee je de storm van narcisme daadwerkelijk kunt doorstaan.”
🌸 🌸 🌸 🌸 🌸 🌸 🌸 🌸 🌸
Wees echt lief voor jezelf als jij in zo'n relatie zit
Je bent aan het overleven, dat is zwaar. Dit stuk gaat over losse vriendschappen, niet over je partner of directe familie. Neem dan echt anderen in vertrouwen, waar jij je verhaal kwijt kunt en veilig bent wanneer het zou kunnen gaan escaleren.
Zorg echt goed voor jezelf en je veiligheid, je bent het waard!
Dr Ramani heeft mij veel geleerd over het onderwerp narcisme hieronder wat linkjes om haar te volgen of haar video's te bekijken.
🌹 Liefs Carol.
📌 Waar kun je Dr. Ramani volgen?
Dr. Ramani Durvasula is een klinisch psycholoog en internationale autoriteit op het gebied van narcisme en ervaringsdeskundige. Je kunt haar werk volgen via de volgende kanalen:
🔗 Officiële website:
👉 https://doctor-ramani.com
Hier vind je informatie over haar boeken, events en online programma’s zoals Taking Yourself Back.
🎥 YouTube-kanaal – DoctorRamani:
👉 https://www.youtube.com/doctorramani
Wekelijks nieuwe video’s over narcisme, toxische relaties en zelfherstel.
🎙️ Podcast – Navigating Narcissism (iHeart / Apple):
👉 https://podcasts.apple.com/us/podcast/navigating-narcissism-with-dr-ramani/id1629909313
Persoonlijke verhalen, inzichten en advies rondom narcistische dynamieken.
📸 Instagram – :
👉 https://www.instagram.com/doctorramani
Korte video’s, krachtige quotes en herkenbare tips.
🐦 X (voorheen Twitter) – :
👉 https://twitter.com/DoctorRamani
Snelle inzichten en updates over haar werk.
📘 Facebook – Dr. Ramani:
👉 https://www.facebook.com/doctorramani
Video’s, reflecties en aankondigingen.
🖋️ Columns – Psychology Today:
👉 https://www.psychologytoday.com/us/contributors/ramani-durvasula-phd
Essays over relaties, zelfzorg en mentale gezondheid.