09/05/2024
Oorlog is erfelijk
Een cliënt wees me op de interviewserie 'Oorlog is erfelijk'. Ik ben zo blij dat deze serie gemaakt is. De interviews maken heel navoelbaar wat oorlog met mensen doet, ook in de generaties die volgen nadat de oorlog voorbij is.
Erfelijkheid van trauma zit hem er niet alleen in dat het trauma in de familie voelbaar is en de opvoeding van kinderen beïnvloedt. Trauma kruipt ook in de genen. Dit is een vrij recente ontdekking in een afdeling van de biologie, de epigenetica.
Trauma dat niet erkend wordt en geen aandacht krijgt, vormt gemakkelijk een blokkering in het lichaam. Mensen weten dan niet waarom ze reageren zoals ze doen, of waarom ze ergens soms bij 'verlammen'. Door bewustzijn te creëren over dit ondewerp krijgen meer mensen de kans om hun oude wonden te helen. Ook als dat eigenlijk de wonden van hun voorouders lijken te zijn.
In mijn praktijk zie ik dit regelmatig terug. Een groep waarbij dit bijvoorbeeld opvalt zijn de mensen met roots in Nederlands Indië (nu Indonesië). Ik zie bij sommige mensen die het eigenlijk altijd goed hebben gehad wel degelijk sporen van het verleden met Jappenkampen, de noodgedwongen vlucht naar Nederland, de kille ontvangst hier, etc cetera. Mensen met roots in Nederland hebben vaak nog sporen van het trauma van de Tweede Wereldoorlog. Ik denk dat we daar allemaal een goede tik van hebben gehad, al valt het soms niet zo op. Die generaties hulden zo'n ondewerp ook vaak in stilzwijgen. Er was nog geen goede hulpverlening, en door het er niet over te hebben, konden ze het hoofd boven water houden. Maar trauma gaat niet weg, juist niet als je erover blijft zwijgen.
Ik ben blij dat hier meer aandacht voor komt. Ook zeker voor de geschiedenis van Nederlands Indië. Want dat is lang overschaduwd door Nederland's eigen oorlogstrauma.
Het kijken waard!
Natascha van Weezel spreekt met Isa Hoes, Evgeniy Levchenko, Sahar Meradji, Naz Kawan, Bert Woudstra en Hans Goedkoop over hoe oorlog hun leven heeft bepaald.