Chan Thar Medicine Store

08/03/2024

အိပ်မက်ထဲမှာ အိပ်မက်ဆိုးတွေမမက်အောင် ကြိုတင်ကာကွယ်လို့ ရပါသလား?

ညအိပ်မပျော်ခင် လှုံ့ဆော်မှုမျိုးစုံ (Presleep stimuli) ဟာ အိပ်မက်ပေါ်မှာ သက်ရောက်မှုရှိပါတယ်။ ဥပမာ အသက် ၁၀ နှစ်လောက်ရှိတဲ့ ကလေးငယ်တစ်ယောက်ကို မအိပ်ခင်မှာ ကြောက်လန့်စရာရုပ်ရှင်ကား ပြထားမယ်ဆိုရင် ဒီကလေးဟာ ညအိပ်တဲ့အခါ အိပ်မက်ဆိုးတွေမက်ပြီး လန့်နိုးတာတို့ ဖြစ်တတ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် အိပ်ခါနီးမှာ တရားမှတ်တာတို့၊ တရားခွေဖွင့်ပြီး အိပ်တာတို့၊ တရားထိုင်ခြင်း (Meditation) လုပ်ပြီး အိပ်တာတို့၊ ပျော်ပျော်ရွှင်ရွှင် မိသားစုဝိုင်းဖွဲ့စကားပြောပြီးမှ အိပ်တာတို့တွေဟာ အိပ်မက်ကောင်းကောင်း မက်ဖို့ အထောက်အပံ့ပေးပါတယ်။ စိတ်ဆင်းရဲမှုတွေ၊ စိတ်ပူပင်မှုတွေ၊ သောကတွေနဲ့ အိပ်ရာဝင်ရင်တော့ မကောင်းတဲ့အိပ်မက်တွေမက်ဖို့ ပိုများတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

ဒေါက်တာခင်မောင်လွင် (FAME)

08/03/2024

01/01/2024

နောက်နာရီပိုင်းလောက်ဆို ၂၀၂၃ ကုန်ဆုံးတော့မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ နှစ်ဟောင်းကို ပြန်သုံးသပ်၊ နှစ်သစ်အတွက် ဘာတွေလုပ်မယ် စသဖြင့် ပြင်ဆင်ပြီးကြပြီလည်း ထင်ပါတယ်။

အများစုအတွက်တော့ ပျော်စရာမကောင်းတဲ့ နှစ်သစ်ကူးဟာ ဒါပါနဲ့ဆို ၃ နှစ်ရှိပါပြီ။ နောက်နှစ် ဒီလိုအချိန် ရောက်ရင်တော့ ကျွန်တော်တို့အားလုံး ပျော်ကြရလောက်ပြီ မျှော်လင့်ပါတယ်။

ဒီနှစ်အတွင်း ကျွန်တော့်ရဲ့ ဖြတ်သန်းမှုကတဆင့် ရလိုက်တဲ့ အမြင်တချို့ကိုလည်း မျှဝေချင်ပါတယ်။

💟 “ဘယ်လိုအကြောင်းကြောင့်နဲ့မှ ကိုယ့်ရဲ့ စံတန်ဖိုးတွေကို ပြောင်းလဲမပစ်လိုက်နဲ့”

အောက်တန်းကျကျ တိုက်ခိုက်ခံရလို့ သူ့လို ကိုယ်လည်း လိုက်လုပ်မယ်၊ လက်တုံ့ပြန်မယ် စိတ်မကူးနဲ့။ ဒေါသထွက်နေတုန်းတော့ လုပ်ပစ်ချင်ပေမဲ့ နောင်တချိန်ကျ ကိုယ်ရေးခဲ့၊ ပြောခဲ့၊ လုပ်ခဲ့တာတွေ ပြန်သတိရပြီး နောင်တရနေရလိမ့်မယ်။ ဒါကြောင့် ဘယ်လိုအခြေအနေမှာဖြစ်ဖြစ် ကိုယ့်ရဲ့ စံတန်ဖိုးတွေကို ထိန်းသိမ်းထား။ တန်းလိုက်မညှိနဲ့။ ဘယ်လိုဖြိုဖြို မပြိုအောင်နေ။ ဘယ်လိုလှဲလှဲ မလဲအောင်နေ။ ဒါ အကောင်းဆုံးသော တုံ့ပြန်နည်းပဲ။

ကိုယ်ယုံကြည်ရာတွေကို စွန့်လွှတ်လိုက်တဲ့အချိန်မှာ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် ပျောက်ဆုံးသွားလိမ့်မယ်။ အဲဒါ ကြောက်စရာ သိပ်ကောင်းတယ်။ Self-esteem ကို ကြီးကြီးမားမား ထိခိုက်သွားစေတယ်။

အရာအားလုံး ဆုံးရှုံးသွားရင်တောင် အဲဒီထဲ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် လေးစားမှုတော့ ပါမသွားဖို့ လိုတယ်။

💟 “ရေရှည်ကို ကြည့်”

အခွင့်ကြုံတာနဲ့ ကိုယ့်ကို အဆင်းဘီးတပ်ပြီး တိုက်ခိုက်မဲ့သူတွေ ရှိတယ်။ ပုံမှန်အချိန်ဆို သူတို့က ပျောက်နေတာ။ ကိုယ် တစ်ခုခုဖြစ်ပြီဆိုမှ ပေါ်လာတတ်တဲ့သူတွေ ဖြစ်တယ်။ အဲဒါတွေကို သိပ်မခံစားနဲ့။ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ်သာ တည်ဆောက်။ မှန်အောင်နေ။ ကောင်းအောင်နေ။ အချိန်က စကားပြောလာလိမ့်မယ်။ ဘယ်သူက ဘာလဲ တဖြည်းဖြည်း သိလာကြလိမ့်မယ်။

ဒါကြောင့် ဘာပဲလုပ်လုပ် တစ်နပ်စား မကြံနဲ့။ သူများကို ချနင်းပြီး တက်ဖို့ စိတ်မကူးနဲ့။ ဘယ်တော့မှ ကြာရှည်မခံဘူး။

💟 “စိတ်စေတနာကို ယုံကြည်ပါ”

အထူးသဖြင့် ခုလို အနာဂတ်က မှောင်မိုက်နေတဲ့အချိန်မှာ သိပ်အရေးကြီးတယ်။ ရှေ့ကို မျှော်ကြည့်ပြီး ပြင်ဆင်ဖို့ ခက်တာမို့ စိတ်အားထက်သန်မှုတွေ ပါးလျနေတယ်။ ဘာဆက်လုပ်ရမှန်း မသိ လမ်းပျောက်နေတယ်။

ဘယ်လိုပဲဖြစ်ဖြစ် လျှောက်တော့ လျှောက်နေရမှာပဲ။ အနာဂတ် သေချာရေရာလာမဲ့ တစ်နေ့ကို ထိုင်စောင့်နေလို့တော့ မဖြစ်ဘူး။

ဒီတော့ ဘာလုပ်စရာရှိလဲ ရှာ။ အဲဒါကို အကောင်းဆုံးဖြစ်အောင် လုပ်။ တွေ့တဲ့လူတိုင်းကို အကောင်းဆုံးဖြစ်အောင် ဆက်ဆံ။ ကိုယ့်ရဲ့ အားထုတ်ကြိုးပမ်းမှု မှန်သမျှဟာ အသီးအပွင့်တွေ တစ်နေ့ ဖြစ်ပေါ်လာလိမ့်မယ် ဆိုတဲ့ ယုံကြည်စိတ်ကို ထား။

💟 “မျှော်လင့်ချက် ဆိုတဲ့ မမြင်ရတဲ့အလင်းရောင်”

ဆင်းရဲဒုက္ခတွေက လူကို ပင်ပန်းစေတာ မဟုတ်ဘူး၊ အဲဒီဒုက္ခတွေကို ငါ ကျော်လွန်နိုင်မှာ မဟုတ်ဘူး ဆိုတဲ့ မျှော်လင့်ချက် ကင်းမဲ့မှုကသာ ပင်ပန်းစေတာပါ။

မနက်ဖြန် ပိုကောင်းလာမှာပါ ဆိုပြီး ကယ်တင်ရှင် မျှော်နေဖို့ထက် မနက်ဖြန် ငါပိုကောင်းအောင် လုပ်မယ်၊ ဒါဆို ပိုကောင်းတဲ့ အရာတွေ ရလာလိမ့်မယ် ဆိုတဲ့ မျှော်လင့်ချက်မျိုး ထားထားဖို့ ဖြစ်ပါတယ်။

💟 “ကိုယ့်ရဲ့ ဘဝဒဿနက ဘာလဲ”

လူတွေမှာ ကိုယ်စီကိုယ်စီ Life philosophy တွေ ရှိကြတယ်။ ကိုယ့်ဟာကိုယ်သာ သတိမထားမိတာ။ တကယ်က လူတိုင်းမှာ ရှိတယ်။ ကိုယ်အဆင်ပြေဖို့၊ ပိုက်ဆံရှိဖို့ အဓိက ဆိုတဲ့လူတွေ မြင်ဖူးမယ်။ သူတို့ရဲ့ အဘိဓမ္မာက တစ်ကိုယ်စာ ကောင်းစားရေးပဲ။ တိုင်းပြည်အခြေအနေတွေ၊ အများဒုက္ခရောက်နေတာတွေ သွားပြောလည်း တုတ်တုတ်မျှ မလှုပ်ဘူး။ နားကိုမလည်ဘူး။ သူတို့မှာ အဲဒါတွေကို ကိုယ်ချင်းစာ ခံစားပေးနိုင်စွမ်းက ပါကိုမလာတာ။

တချို့အတွက်ကျ သားသမီးတွေ ဖြစ်ရင်ဖြစ်မယ်။ တချို့အတွက်ကျ အများအကျိုးပြုခြင်း။ "ခေတ်က ကိုယ့်ပခုံးပေါ် တင်ပေးလိုက်တဲ့ တာဝန်ကို ကျေပွန်မှ တန်ဖိုးရှိတာ" လို့ ခံယူထားသူတွေလည်း ရှိမယ်။

ဒါကြောင့် ကိုယ့်ဘဝဒဿနက ဘာလဲ သေချာစဉ်းစား။ အဲဒီအတိုင်း ခိုင်ခိုင်မာမာ ရပ်တည်။ သူများနဲ့ သွားမနှိုင်းယှဉ်နဲ့။ Android နဲ့ iOS မတူသလို လူတွေမှာလည်း တစ်နေ့တာကို လည်ပတ်တဲ့ Operating System ချင်း မတူကြဘူး။ ဒါကို သဘောပေါက်ထားဖို့ လိုတယ်။

💟 “ကိုယ်စထားတဲ့ ကိစ္စတစ်ခုကို ဆုံးခန်းတိုင်အောင်လုပ်”

ကျောင်းသူကျောင်းသားတွေကို နှစ်ရှည်သုတေသန လုပ်ထားတာ ရှိတယ်။ ဘယ်အချက်က ဒီကလေးတွေရဲ့ အနာဂတ်အောင်မြင်မှုကို အာမခံပေးနိုင်သလဲ ဆိုတာကို လေ့လာတာ။

မိသားစုချမ်းသာတာ၊ စာမေးပွဲအမှတ်ကောင်းတာ စသဖြင့် စသဖြင့် အချက်တွေထဲကမှ အာမခံချက် အပေးနိုင်ဆုံးက ဘာလဲဆိုတော့ “ဆုံးခန်းတိုင်အောင် လုပ်တတ်ခြင်း” ပဲ။

ကျောင်းပြင်ပ လှုပ်ရှားမှုတွေ လုပ်တယ်။ အပျော်သဘော မဟုတ်ဘူး။ နည်းနည်းအဆင်မပြေတာနဲ့ လက်လျှော့မပစ်လိုက်ဘူး။ မရရအောင် လုပ်တယ်။ မကောင်းကောင်းအောင် လေ့ကျင့်တယ်။ အားထုတ်တယ်။ ဒီလိုကလေးတွေဟာ အသက်ကြီးလာတဲ့အခါ ပိုပြီး အောင်မြင်ကြတာကို တွေ့ရတယ်။

ဆုံးခန်းတိုင်အောင် မလုပ်ပါများလာရင် လက်လျှော့ခြင်းနဲ့ အသားကျလာတယ်။ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် လက်လျှော့လွယ်သူအဖြစ်ပဲ မြင်နေတော့တယ်။ အဲဒီအခါ ပိုပိုပြီး လက်လျှော့လွယ်လာတယ်။

တစ်ခုခုကို ဆုံးခန်းတိုင်အောင် လုပ်ဖူးသွားရင်တော့ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် လေးစားမှု မြင့်တက်လာတယ်။ နောက်အခါတွေမှာလည်း အလွယ်တကူ လက်မလျှော့မိတော့ဘဲ မဖြစ်ဖြစ်အောင် လုပ်နိုင်လာတယ်။

💟 “ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် Victim လို မတွေးနဲ့”

ကိုယ့်မှာ ဘယ်လိုစိတ်ဒဏ်ရာတွေ ရှိနေသလဲ၊ အဲဒီဒဏ်ရာတွေ ဘယ်က ရလာသလဲ၊ ဒါတွေကြောင့် ကိုယ် ဘယ်လိုတုံ့ပြန်မှု၊ ရွေးချယ်မှုတွေ လုပ်မိနေသလဲ သတိထားမိခြင်းက သိပ်ကောင်းပါတယ်။

သို့သော် ဒီဒဏ်ရာတွေ ရှိခဲ့လို့ ဒီလိုဖြစ်နေတာ ဆိုတဲ့အဆင့်မှာပဲ ရပ်နေလို့တော့ မရဘူး။ လူတိုင်းကို ကိုယ့်အပေါ် နားလည်ပေးဖို့ တောင်းဆိုနေလို့ မဖြစ်ဘူး။ ဒီဒဏ်ရာကို လွန်မြောက်အောင် ငါလုပ်နိုင်တယ် ဆိုတဲ့ Mindset မျိုး ရှိမှ ရလိမ့်မယ်။ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် တာဝန်ယူရလိမ့်မယ်။ ငယ်ဘဝကို ပြန်ပြင်မရတော့ပေမဲ့ အဲဒီငယ်ဘဝက ဒဏ်ရာတွေကို ကုစားဖို့ကတော့ ကိုယ်တတ်နိုင်တယ်။ ဒီလိုအတွေး ရှိဖို့ အရေးကြီးပါတယ်။

💟 “မာန်တက်နေမဲ့အစား ကိုယ့်ရဲ့ ကံကောင်းခြင်းတွေကို မျှဝေ”

တောသား ဆိုပြီး နှိမ်ကြတာရှိတယ်။ (တောမှာ နေသူတွေကို ပြောတာမဟုတ်ဘူး၊ အတွေးအမြင်တွေ၊ အပြုအမူတွေက ပိန်းတယ်၊ တောဆန်တယ်လို့ ဆိုလိုချင်တာ) တကယ်ကတော့ သူတို့ရခဲ့တဲ့ ပညာရေး၊ သူတို့ရဲ့ ဝင်ငွေ၊ သူတို့နေထိုင်နေရတဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်ကို လိုက်ကြည့်ကြည့်။ ကိုယ်နဲ့ တခြားစီ ဖြစ်နေတာကို တွေ့ရလိမ့်မယ်။

ကျောင်းကောင်းကောင်းမှာ တက်။ အင်္ဂလိပ်စာ သင်ခွင့်ရ။ ပညာရေးစရိတ် ပူပန်စရာ မလိုရ။ အင်တာနက် အလွယ်တကူ သုံးခွင့်ရ။ ဒီတော့ အမြင်ကျယ်တာ ဘာဆန်းသလဲ။ ကိုယ်တွေကို သူတို့နေရာ သွားထားကြည့်။ သူတို့ကို ကိုယ့်နေရာမှာ လာနေခိုင်းကြည့်။ တောသားဆိုပြီး ပြောခံနေရမှာ ကျွန်တော်တို့ ဖြစ်သွားလိမ့်မယ်။

တကယ်တော့ ဝန်းကျင်အထောက်အပံ့၊ ခေတ်စနစ်ရဲ့ အပံ့အပိုးကြောင့် ဖြစ်နေတာတွေပဲ။ ကြိုးစားအားထုတ်မှု ကွာခြားနေကြတာ မဟုတ်ဘူး။ အခွင့်အလမ်းချင်း ကွာခြားနေတာ။

ဒါကြောင့် သိပ်မာန်တက်မနေနဲ့။ သူများကို နှိမ်မနေနဲ့။ ဒီကွာခြားချက်ကို အသုံးချပြီး ငွေရှာဖို့၊ ချင်းထည့်ဖို့ချည်းလည်း တွေးမနေနဲ့။

ကိုယ့်ရဲ့ ကံကောင်းခြင်းတွေကို မျှဝေ။ ကိုယ့်လို အခွင့်အလမ်းရတဲ့သူတွေ များများဖြစ်လာအောင် ဝိုင်းကြိုးစားပေး။ မဟုတ်ရင်တော့ ကိုယ်ဟာ မိဘပိုက်ဆံကို ကိုယ့်ပိုက်ဆံထင်ပြီး အောက်ခြေလွတ်နေတဲ့ သူဌေးသားသမီးတွေနဲ့မခြား ဖြစ်နေပါလိမ့်မယ်။

ဒေါက်တာ ဖြိုးသီဟ
၃၁.၁၂.၂၀၂၃