Zuza Sobolewska - Dietetyk, Białystok, Białystok (2025)

30/05/2025

Twoja skóra to LUSTRO tego, co dzieje się w Twoich JELITACH.🪞🦠

TRĄDZIK to choroba zapalna skóry, która bardzo często ma związek ze stanem przewodu pokarmowego i jego mikrobiotą.

Zatem… Może czas poszukać GŁĘBIEJ przyczyny Twoich problemów skórnych? 🔍🧐

19/10/2022

W ostatnich latach nastąpił znaczny wzrost popularności diet bezglutenowych (GFD – gluten free diets) wśród sportowców. ⚠️ Należy podkreślić, że popularność diet GFD została spotęgowana głównie przez znanych sportowców niemających stwierdzonej celiakii ani nieceliakalnej nietolerancji na gluten, którzy całkowicie bezpodstawnie zachwalają tą dietę jako sekret ich sukcesu…

📊 Według statystyk aż 41% sportowców przynajmniej częściowo stosuje dietę bezglutenową (GFD), wierząc, że eliminacja glutenu wpływa na poprawę wydajności wysiłkowej, poprawę wyników sportowych, a w szczególności na zmniejszenie dolegliwości żołądkowo-jelitowych. …⁉️🧐
Dalszą cześć tego wpisu znajdziesz na poniższych zdjęciach 👇🎡

17/10/2022

💥 Podczas intensywnego wysiłku fizycznego następują liczne zmiany fizjologiczne, które znacznie zmieniają czynność i integralność przewodu pokarmowego. Zmiany te mogą zwiększać wrażliwość na czynniki dietetyczne tj. gluten i grupę krótkołańcuchowych węglowodanów określanych mianem FODMAP.

🔎 Dla przypomnienia FODMAP to: fermentujące oligo-, di-, monosacharydy i poliole – o których była mowa w poprzednim poście 🌾🍎🥦🍠🧄🧅🫧💨.

❤️‍🩹 Jako leczenie pierwszego rzutu w przypadku IBS i SIBO, stosuje się dietę o niskiej zawartości FODMAP, która stała się już ogólno przyjętą strategią skutecznej w redukcji objawów żołądkowo-jelitowych. 💡Co ciekawe, objawy związane z IBS są analogiczne do tych zgłaszanych w zaburzeniach żołądkowo-jelitowych wywołanych wysiłkiem fizycznym (EIGS – exercise induced gastrointestinal syndrome).

👉W obydwu przypadkach NAJCZĘSTSZE ZGŁASZANE DOLEGLIWOŚCI obejmują zaburzenia górnego odcinka przewodu pokarmowego, tj.: wzdęcie w górnej części brzucha, cofanie się treści żołądkowej, odbijanie, nudności, ból w nadbrzuszu i zgaga oraz zaburzenia środkowego i dolnego odcinka przewodu pokarmowego, tj.: nadmierne wzdęcie podbrzusza, ból brzucha, parcie na kał, biegunka lub tzw. luźne/wodniste stolce, a także utrata krwi z kałem.

⚠️ Należy podkreślić, że długoterminowe stosowanie pełnowymiarowej restrykcyjnej diety o niskiej zawartości FODMAP, doprowadzić może do wielu niedoborów żywieniowych oraz zaburzeń zdrowotnych.❗️

👉Bowiem długo i nieodpowiednio stosowana dieta low-FODMAP wiązać się może ze znacznymi zmianami w mikrobiocie jelitowej🦠, zmniejszoną produkcją krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych🧬, a także może znacząco wpływać na kondycję fizyczną i psychiczną organizmu😵‍💫🪫.

✅ Natomiast, jeżeli dieta low-FODMAP jest stosowana okresowo i krótkoterminowo lub ograniczenia dotyczą tylko kilku pokarmów z całej puli FODMAP, to zmiany w mikrobiocie nie będą znaczące i zagrażające zdrowiu organizmu 🙌.
Dalszą cześć tego wpisu znajdziesz na poniższych zdjęciach 👇🎡

10/10/2022

DIETA low-FODMAP

W nazwie FODMAP znajdują się: fermentujące oligo-, di-, monosacharydy i poliole. FODMAP należą do krótkołańcuchowych węglowodanów, które cechują się słabą wchłanialnością, szybką fermentacją, a także wysokim ciśnieniem osmotycznym w jelicie.

W każdej z tych grup znajdziemy wiele produktów, które na co dzień goszczą w naszej diecie (o jakich grupach i produktach mowa❓👉sprawdź w karuzeli). Dlatego też u osób „zdrowych” nie powinny one wywoływać dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego. Jednakże, u osób z problemami jelitowymi mogą one nasilać objawy (dlaczego❓👉sprawdź w karuzeli).

🧐 Dieta low-FODMAP polecana jest głównie osobom zmagających się z zespołem jelita drażliwego (IBS) oraz chorobami zapalnymi jelit (IBD). Poza tym, jest nieodłącznym etapem leczenia żywieniowego zespołu rozrostu bakteryjnego jelita cienkiego (SIBO)🦠🚨.

🤓 Skuteczność tej diety jest potwierdzona licznymi badaniami, jednak należy pamiętać o tym, że produkty fermentujące (tudzież bogate w FODMAP) są pożywką dla bakterii jelitowych 👅🦠❗️Dlatego zbyt długa eliminacja ich z diety prowadzić może do pogłębienia dysbiozy jelitowej, a dalej 👉do pojawienia się kaskady kolejnych zaburzeń zdrowotnych (obniżona odporność organizmu🤧, anemia😵‍💫, nietolerancje pokarmowe🤮, itd…)!

🙌 Dieta low-FODMAP składa się z 3 etapów (eliminacji, reintrodukcji i personalizacji diety). Celem tej diety jest przede wszystkim identyfikacja produktów, które nasilać mogą nieprzyjemne dolegliwości żołądkowo-jelitowe oraz tych, które są dobrze tolerowane. Na tej podstawie możliwe jest dokonanie spersonalizowanych modyfikacji żywieniowych, które pozwoliłyby długofalowo na zlikwidowanie lub zmniejszenie objawów ze strony przewodu pokarmowego.

❗️Należy podkreślić, że dieta low-FODMAP jest DIETĄ LECZNICZĄ, którą stosuje się w konkretnym celu i tylko przez pewien okres czasu❗️Dlatego nie powinno się jej stosować lekką ręką! Realizację tej diety zaleca się przy wsparciu specjalisty z zakresu żywienia - dietetyka klinicznego i/lub sportowego.

04/10/2022

Jako, że SEZON DYNIOWY✨🧡 w pełni, a DYNIA jest przecudownym, przezdrowym, przesmacznym i przepięknym warzywem (jeśli ktoś nie widział jeszcze poprzedniego postu o potędze tego warzywa – to proszę szybciutko to nadrobić! 😋), to nie może przecież zabraknąć PRZEpisu z DYNIĄ w roli głównej! 😍 A więc przedstawiam Wam łatwy, szybki i na prawdę bardzo przyjemny w wykonaniu…

PRZEPIS NA ZUPĘ KREM Z DYNII 🧡👩🏻‍🍳💥🔮

Żeby nie było… nie jest to jakaś tam sobie zwykła zupka…🤌 bowiem jest ona niezwykle aksamitna, pyszna, aromatyczna, korzenna, rozgrzewająca, bardzo pożywna i wysoce odżywcza!💥 No wprost idealna na takie zimne, mokre, szare jesienne dni! 🥶🍂

👩🏻‍🍳 Składniki (na taki duży gar zupy):
🔸1 dynia Hokkaido lub piżmowa (u mnie Hokkaido; po obraniu i oczyszczeniu środka wyszło 1000g dyni)
🔸marchew 400g
🔸ziemniaki 300g
🔸oliwa 30g
🔸sól (do smaku🧂)
🔸papryka słodka lub wędzona (dużo!❤️) (a jeśli lubisz na ostro🔥👉 śmiało dodaj paprykę ostrą lub chili🌶)
🔸cynamon (dużo!🤎)
🔸gałka muszkatołowa (1/2🥄)
🔸kurkuma (1/2🥄)
🔸imbir (1/2🥄)
🔸jakiś słodzik lub inne słodzidło (do smaku – trzeba nieco przełamać ostro-korzenny smak; ja dałam stewię🌱, ale można dać również miód🍯 lub syrop klonowy🍁)

👩🏻‍🍳 Wykonanie:
Rozgrzej piekarnik do 200 stopni. Dynię obierz ze skóry i pokrój w kostkę. Wyłóż pokrojoną dynię na blaszce na papierze do pieczenia i piecz ją w 200 stopniach przez około 20 min (sprawdzaj widelcem, kiedy będzie miękka). W między czasie pokrój resztę warzyw w kostkę, wrzuć do dużego garnka, zalej wrzątkiem lekko ponad linię warzyw i gotuj do miękkości. Do gotujących się warzyw dorzuć upieczoną dynię i podgotuj całość jeszcze przez chwilę. Kiedy wszystkie warzywa będą mięciutkie, wyłącz ogień. Dodaj oliwę z oliwek i przyprawy (👉te korzenne przyprawy w tej zupie są totalnym game changerem, więc nie pomijaj ich❗️) Zblenduj całość na jednolitą konsystencję. (Pamiętaj, że konsystencja zupy będzie uzależniona od użytej ilości wody!💦)

Cały gar ma 992 kcal 🔮
Makro całości: B: 23g T: 34g WW: 173g

03/10/2022

Sezon jesienny ruszył pełną parą! 🌬🍂 Niektórzy nie przepadają za tym okresem... Rzeczywiście jest to czas, gdzie ludzie dużo częściej chorują i wpadają w jakieś depresyjno-nostalgiczne stany. 🤧😮‍💨

Jednakże, ja w każdej sytuacji zawsze staram się szukać jak najwięcej pozytywów! 🧐 Tak więc… jednym z wielu powodów do radości jesienią jest… DYNIA! 🧡 Taaak, sezonie dyniowy trwaj, a my wyciągajmy z niego jak najwięcej dla naszego zdrowia i dobrego samopoczucia! 💥🤏

DYNIA:
🧡 jest warzywem bogatym w witaminy i minerały
🧡 jest źródłem błonnika pokarmowego (2,8g/100g)
🧡 zawiera duże ilości witamin A, C i E
🧡 zawiera duże ilości beta-karotenu
🧡 posiada właściwości antyoksydacyjne
🧡 wpływa korzystnie na stan skóry, włosów i paznokci
🧡 wzmacnia układ odpornościowy
🧡 działa antyzapalnie i antynowotworowo
🧡 jest wysokoodżywcza
🧡 jest niskokaloryczna (33 kcal/100g)
🧡 jest superzdrowa, przepyszna i piękna
🧡 jest bajecznie pomarańczowa (choć są też odmiany o innym kolorze w gwoli wyjaśnienia*🤓)
🧡 podobno na świecie istnieje kilkadziesiąt odmian tego cudownego warzywa
🧡 jej odmiany mają urocze nazwy: makaronowa, hokkaido, piżmowa, masłowa
🧡 w kuchni można ją wykorzystać na milion sposobów
🧡 można ją piec, gotować, dusić, smażyć, blendować i robić z niej puree
🧡 idealnie nadaje się zarówno do potraw słonych jak i słodkich
🧡 może być dodatkiem do dania głównego
🧡 może być też głównym składnikiem dania (np. zupy krem 👉 PRZEPIS już niebawem!👩🏻‍🍳💥)
🧡 mogę tak w nieskończoność, serio…😅

Poza tym, PESTKI DYNI to przecież SUPER-FOOD w czystej postaci❗️, są doskonałym źródłem: wapnia, magnezu, potasu, żelaza i cynku – dlatego szczególnie warto zaprzyjaźnić się z nimi podczas stosowania diety roślinnej 🌱(ale nie tylko!).

Natomiast OLEJ z pestek dyni zawiera duże ilości witamin antyoksydacyjnych A i E oraz zdrowych wielonienasyconych kwasów tłuszczowych omega-6!

Jeśli ktoś do tej pory nie był przekonany do tego warzywa - to mam nadzieję, że już go odczarowałam i od teraz pokocha dynię, tak samo mocno, jak ja! 🤌✨🧡

20/09/2022

🦠 SIBO 🦠

Kiedyś już pisałam co nieco o SIBO, jednak minęło trochę czasu… minął też już prawie rok, odkąd ja uporałam się ze swoim SIBO! 🙏❤️ Po tym czasie dojrzałam i jako pacjent i jako dietetyk i przestałam patrzeć na ten problem już tylko jako na zaburzenie przewodu pokarmowego, a zaczęłam patrzeć dużo szerzej… bowiem SIBO bardzo często powiązane jest z zaburzeniem sfery psychicznej. 🧠 Dlatego też pomysł na ten post powstał w nawiązaniu do dwóch poprzednich postów, gdzie pisałam o STRESIE i o PERFEKCJONIZMIE.

✨Kiedyś gdzieś usłyszałam bardzo trafne stwierdzenie, które od razu zapadło mi w pamięć - SIBO to „choroba” ludzi ambitnych. Ja bym jednak to stwierdzenie trochę mocniej podrasowała i rzekłabym, że SIBO dotyka najczęściej ludzi żyjących w przewlekłym stresie oraz tzw. „perfekcjonistów” (o jednych i o drugich pisałam w poprzednich dwóch postach – więc jeśli jeszcze ktoś ich nie widział, to zachęcam do zapoznania się z nimi 🙌)

😵‍💫 Silny i przewlekły stres oraz inne czynniki wywołujące zakażenia przewodu pokarmowego bardzo często prowadzą do zaburzeń mikrobioty przewodu pokarmowego.❗️Zaburzenia te wiążą się ze zmianami w składzie mikrobiomu i sprzyjają rozwojowi tzw. zespołu rozrostu bakteryjnego w jelicie cienkim (SIBO).

🦠 Mikrobiota przewodu pokarmowego odgrywa kluczową rolę w utrzymywaniu prawidłowej struktury oraz funkcji bariery jelitowej. Silny i długotrwały stres (zarówno psychiczny, jak i fizyczny) w połączeniu z nieodpowiednią regeneracją (👉niedosypianie) oraz działaniem bodźców środowiskowych (👉używki, leki, nieodpowiednia dieta), prowadzić może do zaburzenia mikrobioty jelitowej i zwiększenia przepuszczalności bariery jelitowej. ❗️Zaburzenia te mogą być tylko okresowe lub przejściowe, jednakże na tyle istotne, iż mogą wywoływać nieprzyjemne dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego.

Ok, a co to jest właściwie to SIBO, czym się objawia i jak się z nim uporać 🧐❓Odpowiedzi na te wszystkie pytania znajdziesz na powyższych slajdach ☝️☝️☝️

15/09/2022

PERFEKCJONIZM.
Czy coś takiego w ogóle istnieje? 🤔 nooo raczej nie… „ALE JA I TAK MUSZĘ BYĆ najlepsza/y, bezbłędna/y, no po prostu perfekcyjna/y we wszystkim co robię! …a do tego wszystkiego nie mogę się nigdy mylić i przyznawać do błędu, nie mogę mieć gorszych chwil, bo przecież pokaże wszystkim swoją słabość i będę miękkim jajem…”🙄🥚Znajome?

Na pewno znalazłoby się tutaj kilka osób, które utożsamiają się z takim właśnie myśleniem i przejawami „perfekcjonizmu na każdym kroku”. Dotyczy to ludzi ambitnych, ale tych ZBYT ZA BARDZO ambitnych! 😮‍💨💨 Oczywiście bycie ambitnym i stawianie sobie ambitnych celow to coś wspaniałego, to coś co nas rozwija i pcha do przodu – no i super! …jednak perfekcjonizm… coś takiego po prostu nie istnieje, a nieustanne dążenie do niego, najczęściej skutkuje ciągłym niezadowoleniem i rozczarowaniem samym/samą sobą.😪

Kiedy na każdym kroku chcemy być nieomylni, idealni, najlepsi, najpiękniejsi, najsilniejsi, najtwardsi, itp., itd., ale stety-niestety to się nie zawsze udaje… to nasza pewność siebie powoli słabnie, aż w końcu może nawet całkowicie zniknąć…😶🫥 Przykładowo, nawet jeśli zrobimy coś co sobie założyliśmy i wyjdzie nam to naprawdę dobrze… jednak nasza podświadomość za każdym razem podpowiada nam, że mogliśmy to zrobić dużo lepiej… to nasza pewność siebie w tym momencie? - no po prostu znika…🤯🔫 i tak właśnie bardzo często jest, że osoby, które na pierwszy rzut oka wyglądają na najszczęśliwsze i najpewniejsze siebie… wcale takie nie są… co więcej, może być zupełnie na odwrót!

Ponadto, takie ciągłe dążenie do perfekcjonizmu w każdym aspekcie swojego życia, długofalowo może skończyć się dla naszego zdrowia tragicznie! Bardzo często pojawić się mogą zarówno problemy psychiczne, jak i te „jelitowe”, bo jak wiadomo – jelita to nasz drugi mózg! 🧠⚡️ Warto podkreślić, że najczęstszy scenariusz wygląda tak, że wszelkie problemy jelitowe ciągną za sobą problemy psychiczne, a zaburzenia psychiczne zazwyczaj idą w parze z zaburzeniami przewodu pokarmowego!

Dziękuje za uwagę i życzę Wam jak najwięcej NIEperfekcjonizmu! 🤪💕

12/09/2022

🦠 Zaburzenia przewodu pokarmowego najczęściej wywołane są przez… STRES! Tak jest! Silny, nadmierny, długotrwały, przewlekły STRES z pewnością jest głównym winowajcą większości nieprzyjemnych dolegliwości w obrębie przewodu pokarmowego. Mowa tutaj zarówno o stresie psychicznym, jak i fizycznym.

🤯 Nadmierny stres psychiczny bardzo często jest wynikiem zbyt wysokich wymagań wobec siebie. Nierzadko prowadzą one do nieradzenia sobie ze stale narastająca presją, którą stwarzamy sami sobie lub stwarza ją nam środowisko zewnętrzne (social media/szkoła/znajomi/rodzina).

😮‍💨 W przypadku sportowców, dołóżmy do tego częste „zarzynanie” się na treningu… celowo użyłam takiego sformułowania, ponieważ wiem z autopsji, jak to jest być zwykłą „Grażynką”, która trenuje tak dużo i tak ciężko, jak niejeden zawodowy sportowiec… jednak jej życie, praca i obowiązki dnia codziennego nie pozwalają na taką regenerację, jaką powinien mieć taki zawodowy sportowiec…

Pamiętajmy, że odpowiednia regeneracja organizmu (odpoczynek 🛏, sen 😴, dieta 🍗, suplementy 💊, fizjoterapia 🙌) to bardzo ważny i zarazem nieodłączny element zdrowia i sprawności organizmu, a co za tym idzie - dobrego progresu treningowego 📈!

😵‍💫 Dobra, wróćmy do tego „zarzynania” się na treningu… regularne bodźcowanie organizmu ciężkimi i wyczerpującymi treningami, oprócz rzecz jasna ciała, również nadmiernie aktywuje i obciąża ośrodkowy układ nerwowy 🧠, który jest już przecież i tak stale bodźcowany innymi „stresami” życia codziennego 👉tudzież wcześniej wspomniane zbyt wysokie wymagania wobec siebie 👉są idealnym przykładem przewlekłego stresu psychicznego, który codziennie fundujemy sami sobie!

W sytuacji, gdy następuje kumulacja przewlekłego stresu psychicznego i fizycznego o dużym nasileniu… zaburzenia przewodu pokarmowego - praktycznie murowane! 🦠🤢💩 Dodajmy do tego, że organizm nadmiernie przeciążony stresem to często również 👉osłabiona odporność, choroby tarczycy, itd…

Na koniec, życzę Wam wszystkim jak najmniej stresu w tym otaczającym nas świecie i pamiętajcie – LŻEJ NIE BĘDZIE! …czy to w życiu, czy na treningu! 🥹❤️

18/08/2022

🦠⚡️🆘 ZABURZENIA MIKROBIOTY -
DYSBIOZA JELITOWA

Pod pojęciem DYSBIOZY jelitowej kryje się szerokopojęte zaburzenie mikrobioty jelitowej, które dotyczy zaburzeń ilości, składu oraz funkcji bakterii jelitowych. Etiologia dysbiozy jest wieloczynnikowa, dlatego nie można traktować jej jako zwykłego zaburzenia w obrębie przewodu pokarmowego. Jest to stan patologiczny, wymagający kompleksowego postępowania dietetycznego 🥬, behawioralnego 🙌 i nierzadko także farmakologicznego 💊. ❗️Co ważne, dysbioza w przypadku wielu chorób jest głównym czynnikiem uniemożliwiającym wyzdrowienie i tylko interdyscyplinarne podejście do problemu pozwoli uzyskać pożądane efekty terapeutyczne!

Główne czynniki wywołujące dysbiozę można podzielić na czynniki:
👉 behawioralne 😵‍💫
👉 jatrogenne 💊
👉 dietozależne 🍔
👉 genetyczne 🧬
👉 infekcje 💥

😵‍💫 Do czynników behawioralnych należą: stres fizyczny oraz psychiczny, brak ruchu, ogólne przeciążenie organizmu oraz nieregularny tryb życia.

💊 Do czynników jatrogennych zalicza się przede wszystkim leki (tj. antybiotyki, NLPZ, IPP, glikokortykosteroidy), zabiegi chirurgiczne w znieczuleniu ogólnym, chemioterapię i radioterapię.

🍔 Natomiast kiedy mowa o czynnikach dietozależnych bezpośrednio korelujących z dysbiozą, to mowa przede wszystkim o diecie bogatotłuszczowej, ubogiej w błonnik i zawierającej duże ilości glutenu.

❗️Wszystkie te czynniki w mniejszym lub większym stopniu mogą prowadzić do upośledzenia procesu trawienia oraz do przerostu bakterii patogennych🔝🦠🆘! W dalszej konsekwencji dysbiozy następuje zaburzenie mikrośrodowiska przewodu pokarmowego, które negatywnie wpływa na cały organizm człowieka.

…ciąg dalszy wpisu na poniższych slajdach 👇👇👇

16/08/2022

🦠🦠🦠
MIKROBIOTA PRZEWODU POKARMOWEGO

❗️Już podczas ciąży ma miejsce pierwsza kolonizacja płodu przez mikroorganizmy, która rozwija się gwałtownie przy porodzie, kiedy płód przechodzi przez kanał rodny matki.

Na skład mikrobioty jelitowej dziecka wpływa przede wszystkim sposób porodu (poród siłami natury lub cesarskie cięcie), sposób odżywiania matki i dziecka oraz środowisko.

❗️Dalsza kolonizacja przewodu pokarmowego w pierwszych miesiącach życia dziecka ma ogromne znaczenie, ponieważ rzutuje ona potem na całe jego przyszłe dorosłe życie.

Czynniki, które w szczególności negatywnie wpływają na skład mikrobioty noworodka i powodują jej największe wahania to: nieprawidłowe odżywianie, stosowanie leków oraz zaburzenia emocjonalne (np. brak kontaktu dziecka z matką).

👉 Karmienie piersią sprzyja kolonizacji dobroczynnych bifidobakterii, natomiast u dzieci karmionych sztucznymi mieszankami ich ilość jest aż 10x mniejsza w porównaniu z dziećmi karmionymi naturalnie.

👉 Cesarskie cięcie znacznie wydłuża okres potrzebny do stabilizacji mikrobioty jelitowej u dzieci - po pierwsze z powodu sposobu porodu, a po drugie wskutek podawania matce antybiotyków i niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ).

🦠 Mikrobiota przewodu pokarmowego jest częścią organizmu człowieka, jest z nim ściśle powiązana i wchodzi w liczne interakcje zarówno z innymi narządami, jak i ze środowiskiem zewnętrznym. Dzięki złożoności pełnionych funkcji w organizmie oraz masie, sięgającej około 1–1,5 kg, określana jest często mianem kolejnego narządu w organizmie!

❗️Co ważne, „narząd bakteryjny” powinien być traktowany tak samo jak pozostałe narządy, tj. np. serce czy wątroba, które pomimo swej samodzielności wyizolowane z organizmu tracą całkowicie podstawę swego bytu...

🧬🧐 Co ciekawe, genom bakteryjny, jest dużo bogatszy od ludzkiego i udostępnia gospodarzowi (tudzież organizmowi ludzkiemu) liczne szlaki metaboliczne oraz enzymy❗️

…ciąg dalszy wpisu na poniższych slajdach 👇👇👇

13/08/2022

🧬🏋🏻‍♀️🚴🏻‍♀️🧠 WYSIŁEK FIZYCZNY A
OŚ JELITOWO-MÓZGOWA

Jelita tak samo jak mózg, pokryte są gęstą siecią komórek nerwowych tworzącą jelitowy układ nerwowy (ENS - enteric nervous system). Odkryto, że układ ten działa niezależnie od mózgu, bowiem „komunikuje się” z nim poprzez sygnalizację biochemiczną, czyli OŚ JELITOWO-MÓZGOWĄ 🧬🧠.

⚡️ENS ma kluczowe znaczenie dla mobilizowania motoryki jelit, wydzielania oraz przepływu krwi w całym przewodzie pokarmowym. Te funkcje są z kolei niezbędne dla zajścia ważnych procesów jelitowych, tj. trawienie, wchłanianie, przesuwanie treści jelitowej, a także utrzymywanie homeostazy płynów ustrojowych. Jelitowy układ nerwowy odgrywa również istotną rolę w obronie organizmu, m. in. odpowiada za wydalanie szkodliwych substancji z organizmu poprzez zwiększenie ruchliwości (perystaltyki) jelit oraz poprzez interakcje neuronabłonkowe i neuroimmunologiczne.

OŚ JELITOWO-MÓZGOWA działa na zasadzie złożonego dwukierunkowego systemu komunikacji między ośrodkowym układem nerwowym (OUN) 🧠 i jelitowym układem nerwowym (ENS) 🧬. Dzięki takiemu systemowi komunikacyjnemu możliwe jest przede wszystkim utrzymanie prawidłowej homeostazy przewodu pokarmowego. Z fizjologicznego punktu widzenia rolą osi jelitowo-mózgowej jest monitorowanie i integracja funkcji jelit, a także łączenie emocjonalnych i poznawczych ośrodków mózgu z obwodowymi funkcjami jelit i mechanizmami, takimi jak aktywacja immunologiczna, przepuszczalność jelitowa, perystaltyka jelit oraz sygnalizacja jelitowo-endokrynna. Co ważne, odkryto również, że dzięki osi jelitowo-mózgowej sygnały pochodzące z jelit łączą się z ośrodkami mózgu odpowiedzialnymi m. in. za emocje, motywację, a także wyższe funkcje poznawcze.

Oś jelitowo-mózgowa obejmuje:
⚡️ośrodkowy układ nerwowy (OUN) (zarówno mózg, jak i rdzeń kręgowy)
⚡️autonomiczny układ nerwowy (ANS)
⚡️jelitowy układ nerwowy (ENS)
⚡️oś podwzgórza i przysadki (HPA)

Oś HPA jest uważana za główną oś eferentną stresu, która koordynuje reakcje adaptacyjne organizmu na wszelkiego rodzaju stresory…

…ciąg dalszy wpisu na poniższych slajdach 👇👇👇

Zuza Sobolewska - Dietetyk

30/05/2025

19/10/2022

17/10/2022

10/10/2022

04/10/2022

03/10/2022

20/09/2022

15/09/2022

12/09/2022

18/08/2022

16/08/2022

13/08/2022

Adres

Strona Internetowa

Ostrzeżenia

Skontaktuj Się Z Praktyka

Skróty

Udostępnij

Kategoria