
19/06/2025
Dr Gabor Mate, znany i ceniony za swój głos dotyczący traumy, był niedawno w Polsce. Wywiad, który tu zamieszczam powstał przy okazji jego pobytu.
Udało mi się być na jednym z jego wykładów we Wrocławiu. Choć przyczyną jego pobytu było jego poczucie obowiązku mówienia prawdy o Palestynie i trwającym tam obecnie ludobójstwie, starał się po prostu opowiedzieć stan świata, w którym żyjemy.
Pytaliśmy.
Dlaczego niemieckie media są tak agresywne dla Palestyny, a Niemcy nawet nie zadają sobie trudu ich kwestionowania? Mate odpowiadał: bo Niemcy, jako naród, nigdy nie odpowiedzieli sobie na pytanie: co takiego jest w nas, że wzięliśmy udział w tym, czym była II wojna światowa.
Dlaczego Ukraina dostaje od zachodu tyle pomocy, a Palestyna pozostaje niezauważona. Wymienił kilka przyczyn, jedna z nich zabrzmiała okrutnie: bo Ukraina to biały człowiek.
Na nasze pytanie: od czego zacząć pracę z traumą? odpowiadział prosto: rozpoznać.
Jest krytykowany za swoje wnioski zwłaszcza te dotyczące pracy z ADHD i leczenia alkoholizmu. Natomiast jedyny znany mi, skuteczny terapeuta uzależnień, do którego wysyłam swoich klientów, pracuje właśnie w podobnym podejściu jak Gabor Mate - żadne 12 kroków, żadne odliczanie czasu trzeźwości, musisz znaleźć, co sprawiło, że czujesz w sobie pustkę, którą próbujesz ukoić, znieczulić alkoholem, marihuaną, grzybami, albo czymś silniejszym i wieloma innymi sposobami na znieczulenie…
Niestety nie zawsze można zapewnić sobie przestrzen, do zajęcia się bólem w sobie, a trzeba ratować życie.
A jeżeli chodzi o ADHD, obserwuję w pracy z moimi klientami, jak dostają taką diagnozę doświadczając dysonansu poznawczego na skutek np. manipulacji, przemocy psychicznej, fizycznej w rodzinie, w związku albo doświadczają PTSD. Obserwuję też jak objawy mijają, gdy rozwiązuje się traumę lub po prostu eliminuje przyczynę stresu, chaosu, pomieszania w rzeczywistości, której się doświadcza. Gabor Mate, który również ma zdiagnozowane ADHD, sam podaje przykład jak pierwszą książkę pisał przyjmując leki, przy kolejnych nie było już takiej potrzeby.
Z tym że, czasem nie możliwości żeby wykluczyć przyczynę chaosu, którą nosimy w sobie w sobie, a żyć i funkcjonować jakoś trzeba.
W tym roku zaczęłam studiować psychotraumatolgię i prace Gabora Mate były ogromną inspiracją. Był nawet czas, gdy myślałam - przecież to wszystko trauma, przyczyną wszystkiego, co nie podoba mi się w świecie jest trauma.
Dzisiaj nie jestem o tym przekonana.
To czas, gdy zaczynają być widoczne, jak na talerzu, osobowości z tzw. „ciemnej triady”: psychopatia, socjopatia i narcyzm. Najnowsze (z ostatnich 5 lat) badania pokazują, że przyczyną ich istnienia wcale nie jest trauma. Tacy się rodzą. Niestety to samo widzę w energii. Ci ludzie inaczej widzą świat. I nie jest to rezultatem traumy.
To była jedna z trudniejszych rzeczy dla mnie - dopuścić tą świadomość do siebie.
Nie da się wszystkiego uzdrowić. Można jedynie tym zarządzić. Żeby skutecznie zarządzić, trzeba mieć świadomość, że istnieje, i że nie da się tego uzdrowić.
Bolesna prawda, która zmienia wszystko.
Ale jak mówi Gabor Mate: nie da się mieć otwartych oczu i serca, które nie jest złamane.
Czy serce Gabora złamałoby się po raz kolejny, gdyby okazało się, że jednak nie wszystko, to trauma? Nie wszystko da się uzdrowić o ile dać temu odpowiednie warunki?
Dr Peter Salerno, autor najnowszej „Traumatic Cognitive Dissonance: Healing From An Abusive Relationship With A Disordered Personality”, podaje prosty przelicznik: 1 narcyz traumatyzuje przeciętnie 5 osób, przy czym narcyzm wcale nie dotyczy ułamka społeczeństwa jak się podaje. Chociażby dlatego, że zachowania narcystyczne są częścią wielu innych zaburzeń osobowości.
To ważne. Zdać sobie sprawę, że nie wszyscy jesteśmy tacy sami. Niektórzy nie chcą wcale jak najlepiej, bo tacy są i nigdy nie będą chcieli dobrze. To ważne, nauczyć się poruszać w takim świecie. To ważne zacząć rozumieć traumę i dlaczego świat jest taki jaki jest. Bez tej świadomości będzie nam coraz trudniej żyć.
Można zacząć od zapoznania się z tym, co zauważył dr Gabor Mate.
Polecam jego książki: „Kiedy ciało mówi nie. Koszty ukrytego stresu”, „Mit normalności. Trauma, choroba i zdrowienie w toksycznej kulturze”, „Rozproszone umysły. Przyczyny i leczenie zespołu deficytu uwagi”.
Miej się dobrze,
Jaga
📈 Partnerem odcinka jest Fundacja Rafała Dobrzyckiego: https://rdfoundation.org/ Dlaczego twórcy AI – tacy jak Elon Musk czy Sam Altman – obsesyjnie dążą ...