28/12/2024
Na czas przerwy chcemy Państwa porwać a w szczególności naszych młodych obserwatorów w fascynującą podróż w świat sztucznej inteligencji 🤩 Podzielimy się niezwykle ciekawym artykułem "Czatuj nie czituj! O użyciu narzędzi AI w szkole bez oszukiwania", który specjalnie dla nas przygotowała
dr Dota Szymborska - nauczycielka akademicka, etyczka nowych technologii, specjalizująca się w zadawaniu pytań o etyczne aspekty AI.
Sztuczna inteligencja (AI) coraz częściej pojawia się w naszym życiu – od aplikacji na telefonach po zaawansowane systemy wspierające naukę i pracę. Jednym z popularnych narzędzi AI jest ChatGPT, który może być pomocny w szkole, ale wymaga odpowiedzialnego podejścia. 🏫🧑🏫
W tym artykule dowiesz się, czym jest ChatGPT i duże modele językowe (LLM), jak ich używać, czym są „halucynacje modeli” oraz jakie zasady etycznego korzystania warto przyjąć.
Czym jest ChatGPT i LLM 🤔 ?
ChatGPT to narzędzie oparte na technologii AI, stworzone do generowania odpowiedzi na tekstowe pytania i zadania. Jest to rodzaj „wirtualnego rozmówcy”, który korzysta z LLM – czyli dużych modeli językowych (Large Language Models). LLM to algorytmy, które zostały „nauczone” na ogromnej ilości tekstów, dzięki czemu mogą rozumieć i generować teksty w wielu językach, w tym po polsku.
Wyobraź sobie, że ChatGPT to twój cyfrowy pomocnik, który zna odpowiedzi na mnóstwo pytań, potrafi tłumaczyć, pisać wypracowania, a nawet pomagać w rozwiązywaniu zadań matematycznych. Ale uwaga – choć model zna dużo informacji, czasem zdarza mu się popełniać błędy. Dlatego korzystając z ChatGPT, zawsze trzeba zachować czujność i zdrowy rozsądek.
🧐Czym są prompty i jak je pisać?🧐
Aby skorzystać z ChatGPT, musisz dać mu jasne polecenie, czyli tzw. prompt. Prompt to instrukcja, którą wpisujesz do narzędzia, np. pytanie, zadanie czy temat. Od tego, jak dobrze napiszesz prompt, zależy, czy otrzymasz sensowną odpowiedź.
ABC pisania promptów:
1. Jasno określ, czego potrzebujesz. Jeśli pracujesz nad wypracowaniem, napisz: „Napisz wypracowanie na temat ekologii, w stylu formalnym, 300 słów.”
2. Podawaj szczegóły. Gdy pytasz o zadanie matematyczne, podaj pełną treść zadania, np.: „Wyjaśnij, jak
rozwiązać równanie: 2x + 3 = 11.”
3. Zadawaj jedno pytanie naraz. Zamiast pisać: „Wyjaśnij co to jest LLM, a potem napisz przykład promptu,” lepiej podziel to na dwa oddzielne polecenia.
🧠Przykłady promptów:🧠
📖Język polski - „Napisz analizę wiersza Adama Mickiewicza 'Do M' z uwzględnieniem stylu romantycznego.”
📖Matematyka - „Rozwiąż zadanie: Oblicz pole trójkąta o podstawie 8 cm i wysokości 5 cm. Wyjaśnij krok po kroku.”
📖Historia - „Opisz w 200 słowach, jakie były przyczyny wybuchu II wojny światowej.”
Pamiętaj, że ChatGPT odpowie na twoje polecenie najlepiej, jak potrafi, ale warto sprawdzić uzyskaną odpowiedź i samodzielnie wyciągnąć wnioski.
❗️Uważaj na halucynacje - błędy❗️
Czasem ChatGPT podaje odpowiedzi, które brzmią przekonująco, ale są błędne lub zmyślone. Takie sytuacje nazywamy halucynacjami modeli. Na przykład, jeśli zapytasz: „Kto wymyślił koło w 1825 roku?”, ChatGPT może wymyślić nazwisko, bo model „zakłada”, że pytanie musi mieć odpowiedź. 😨
Jak rozpoznać halucynacje❓
🖥️Brak źródeł - jeśli odpowiedź nie zawiera konkretnych odwołań do źródeł lub brzmi zbyt ogólnie, warto ją zweryfikować.
🖥️Sprzeczności - gdy ChatGPT podaje sprzeczne informacje w ramach jednej rozmowy, może to być znak halucynacji.
🖥️Zbyt szczegółowe dane - jeśli model podaje bardzo szczegółowe dane, których nie możesz znaleźć w innych źródłach, mogą one być wymyślone.
Halucynacje przypominają nam, że sztuczna inteligencja nie jest nieomylna. Trzeba ją traktować jako pomocnika, a nie jako wyrocznię.
❗️Etyczne korzystanie z AI:❗️
Korzystanie z AI, w tym ChatGPT, wiąże się odpowiedzialnością. Oto kilka zasad, które warto przestrzegać:
⚖️1. Nie oszukuj. Wykorzystywanie AI do pisania wypracowań czy rozwiązywania testów bez twojego udziału
to forma oszustwa. Korzystaj z ChatGPT, aby się uczyć, a nie unikać pracy.
⚖️2. Sprawdzaj odpowiedzi. Zawsze weryfikuj informacje, które dostajesz od ChatGPT, zwłaszcza jeśli używasz
ich w pracy domowej lub referacie.
⚖️3. Chroń swoją prywatność. Nie udostępniaj modelowi danych osobowych ani poufnych informacji.
⚖️4. Używaj AI jako narzędzia. ChatGPT może pomóc w zrozumieniu trudnych tematów, zaproponować sposób rozwiązania problemu czy ułatwić napisanie wstępu do pracy. Jednak to ty jesteś odpowiedzialny za ostateczny wynik swojej pracy.
Jak AI może pomóc w szkole❓
ChatGPT może być świetnym wsparciem w nauce, jeśli korzystasz z niego mądrze! Oto kilka przykładów:
👩🏫Pomoc w nauce języków - tworzenie przykładowych dialogów, tłumaczenie zdań, wyjaśnianie gramatyki.
🧑🏫Rozwiązywanie problemów matematycznych - wyjaśnianie kroków rozwiązań i proponowanie podobnych zadań do ćwiczeń.
👩🏫Pisanie wypracowań i esejów -pomaga uporządkować myśli, zaproponować strukturę tekstu czy poprawić styl pisania.
🧑🏫Przygotowanie do sprawdzianów - tworzenie quizów z pytaniami na dany temat.
ChatGPT to świetne narzędzie, które może naprawdę ułatwić naukę i odkrywanie świata, ale tylko wtedy, gdy korzystamy z niego odpowiedzialnie i z głową. To trochę jak super moc – daje nowe możliwości, ale trzeba umieć z niej korzystać. 🦸♂️🦸♀️Pamiętaj, że to ty decydujesz, jak wykorzystasz pomoc AI! 🙇ChatGPT może być twoim wsparciem w szkole, ale twoje własne pomysły, pytania i zaangażowanie zawsze będą najważniejsze.
Spróbuj, eksperymentuj i baw się nauką, ale pamiętaj – AI to narzędzie, a nie zastępstwo dla twojego myślenia. Kto wie, może dzięki ChatGPT nauka stanie się dla ciebie jeszcze ciekawsza i bardziej przyjemna? Powodzenia!❤️
🙌Jak korzystać z ChatGPT? Instrukcja krok po kroku: 🙌
Jeśli chcesz zacząć korzystać z ChatGPT, możesz to zrobić na komputerze lub telefonie. Oto, jak to zrobić:
Na komputerze 🖥️:
• Wejdź na stronę [https://chat.openai.com/](https://chat.openai.com/). Zarejestruj się, podając swój adres e-mail i tworząc hasło. Możesz także zalogować się przez Google lub Microsoft.
• Po zalogowaniu wpisz swoje pytanie lub zadanie w polu tekstowym i naciśnij „Enter”.
Na telefonie 📱:
Pobierz aplikację OpenAI ChatGPT z oficjalnego sklepu:
• Android: Wejdź na Google Play i wyszukaj „ChatGPT”. Upewnij się, że aplikacja pochodzi od OpenAI.
• iOS: Wejdź na App Store i wyszukaj „ChatGPT” (aplikacja od OpenAI).
• Zainstaluj aplikację i zarejestruj się lub zaloguj.
• Wpisz pytanie lub zadanie i korzystaj z odpowiedzi.
Ustawienia i bezpieczeństwo: 🔐🪪
• Aplikacja wymaga połączenia z Internetem, więc upewnij się, że masz dostęp do Wi-Fi lub danych komórkowych.
• Chroń swoją prywatność – nigdy nie podawaj danych osobowych ani informacji, których nie chciałbyś, żeby ktoś inny zobaczył.
Czy korzystanie z ChatGPT jest darmowe?💵💶
Tak, podstawowa wersja ChatGPT jest darmowa. Istnieje jednak opcja subskrypcji o nazwie „ChatGPT Plus”, która oferuje szybsze odpowiedzi i dostęp do najnowszej wersji modelu (GPT-4). Na początek wersja darmowa jest w zupełności wystarczająca. 😌
Linki:🛜
- Strona do korzystania z ChatGPT: https://chat.openai.com/
- Instrukcja i informacje o AI: https://openai.com/
- Przykłady promptów: https://learnprompting.org/
Powodzenia i dobrej zabawy, bo to nie tylko nauka 😉 !
Learn Prompting is the largest and most comprehensive course in prompt engineering available on the internet, with over 60 content modules, translated into 9 languages, and a thriving community.