
23/05/2025
pylori (H. pylori) waa bakteeriyo yar oo qaabkeedu yahay dhuuban (spiral) taasoo ku nool caloosha bini’aadamka, gaar ahaan xuubka gudaha ee caloosha (gastric mucosa).
Sidee H. pylori u faafaa?
H. pylori waxaa la rumeysan yahay in uu ku faafo:
Biyaha wasakhaysan
Cunto aan si fiican loo karin ama aan nadiif ahayn
Gacan-gacanta ama xirmooyinka qof-qof (gaar ahaan caruurta)
Qoysaska dhexdiisa (sababta oo ah dad badan oo isla guriga ku nool ayaa wada qaada)
---
Calaamadaha H. pylori
Dad badan oo qaba H. pylori ma yeeshaan calaamado, laakiin haddii ay keento dhibaatooyin waxay sababi kartaa:
Xanuun caloosha ah (gaar ahaan marka caloosha madhan tahay)
Xiidma gubasho (heartburn)
Lalabbo iyo matag
Dhiig bax caloosha ah (mararka qaar)
Miisaanka oo si lama filaan ah u yaraada
Cunto karsoon ama deganansho-darro caloosha ah
---
Cudurrada uu keeni karo
H. pylori waxay xiriir la leedahay dhowr cudur oo halis ah:
1. Boog caloosha ku taal (peptic ulcer)
2. Gastritis (bararka xuubka caloosha)
3. Kansarka caloosha (gastric cancer) – inkastoo tani dhacdo oo keliya xaalado gaar ah
---
Sidee loo ogaadaa H. pylori?
Waxaa la isticmaalaa baaritaano dhowr ah, oo ay ka mid yihiin:
Urea breath test (neef-tijaabo)
Stool antigen test (tijaabada saxarada)
Blood test (antibody test) – laakiin tani mararka qaar ma muujiso infakshan firfircoon
Endoscopy iyo biopsy – haddii calaamado culus jiraan
---
Daawaynta H. pylori
Waxaa loo isticmaalaa daweynta saddexleyda (triple therapy) ama afarleyda (quadruple therapy) oo iskugu jirta:
1. Laba antibiyootik (sida amoxicillin, clarithromycin, metronidazole)
2. Dawo ka hortagta acid-ka caloosha (sida omeprazole ama lansoprazole – kuwa loo yaqaan PPIs)
Daaweyntu badanaa socotaa 10–14 maalmood.
*Ka hortagga H. pylori*
Cun cunto nadiif ah
Cab biyo nadiif ah
Gacmo-dhaqid joogto ah (gaar ahaan ka hor cuntada)
Ka fogaanshaha isticmaalka weel ama muraayad la wadaag ah
---
Dr Wayaag