ศูนย์การเรียนรู้ปลานิล/ทับทิม

25/08/2025

📄 ความรู้เรื่องค่า pH ของน้ำกับการเลี้ยงปลานิล
✅ pH คืออะไร
pH คือค่าความเป็นกรด–ด่าง
ช่วงที่เหมาะสมสำหรับปลานิล: 6.5 – 8.5
⚠️ อันตรายจาก pH
1. pH สูงเกินไป (>8.5)
ทำให้ แอมโมเนีย (NH₃) ในบ่อเป็นพิษรุนแรงขึ้น
เหงือกปลาไหม้ ทำให้ปลาหายใจลำบาก
ปลาอ่อนแอ กินอาหารน้อย โตช้า
2. pH ต่ำเกินไป (

01/08/2025

🛑 "แก๊สไข่เน่า" พื้นบ่ออันตรายที่ฆ่าปลาแบบไม่รู้ตัว!
🧪 แก๊สไข่เน่าคืออะไร?
คือ แก๊สไฮโดรเจนซัลไฟด์ (H₂S)
เกิดจากการย่อยสลายอินทรียวัตถุ เช่น เศษอาหาร มูลปลา หรือซากพืช ในสภาพที่ไม่มีออกซิเจน (ใต้พื้นบ่อ)
🐟 อันตรายกับปลานิลยังไง?
• ปลา ว่ายน้ำลอยหัว เพราะออกซิเจนในน้ำลด
• ปลาหายใจยากขึ้น เหงือกพอง หงายท้อง
• เกิดอาการ “ปลานอนตายยกบ่อ” ตอนกลางคืนหรือช่วงฝนตก
• ระบบภูมิคุ้มกันปลาอ่อนแอ ติดเชื้อได้ง่าย
🔍 เช็คยังไงว่ามีแก๊สไข่เน่า?
• สังเกตลักษณะสีดินที่พื้นบ่อและกลิ่น 👉 ถ้ามีกลิ่นไข่เน่าชัดเจน = มีแก๊สสะสม
• พื้นบ่อสีดำคล้ำ เหม็นเปรี้ยว-เหม็นเน่า
🚨 เกิดขึ้นได้เมื่อไหร่?
• ให้อาหารมากเกินไป ปลากินไม่หมด
• ไม่มีการดูดเลน ดูดของเสียในรอบการเลี้ยง
• น้ำนิ่ง ไม่มีการเติมอากาศ
🛡️วิธีป้องกันและดูแล
ควบคุมการให้อาหารปริมาณพอดี ไม่ให้เหลือ
ใช้จุลินทรีย์เพื่อเคลียร์พื้นบ่อไม่ให้มีของเสีย
ใส่ปูนขาวเพื่อปรับค่า pH และลดกรดอินทรีย์
เติมออกซิเจนในน้ำ โดยใช้เครื่องตีน้ำ
"อย่ารอให้ปลาลอยตาย ก่อนจะดูแลพื้นบ่อ"
แก๊สไข่เน่าเป็นภัยเงียบที่เกิดจากของเสียสะสมใต้บ่อ
ป้องกันง่ายแค่ใส่ใจเรื่องการจัดการอาหาร และเลนก้นบ่อ
#เลี้ยงปลานิล #เกษตรกรรุ่นใหม่ #คุณภาพน้ำสำคัญ
“นำทุกคุณภาพชีวิต สู่ความยั่งยืน”
#มานิตย์ฟาร์ม

24/07/2025

#การจัดการสุขภาพสัตว์น้ำที่ดี

16/07/2025

‼️โรคในปลาที่กำลังมาแรงในปึ 2025‼️
ในปี 2025 นี้ โรคไวรัสทิลาเปียเลค (Tilapia Lake Virus หรือ TiLV) กลายเป็นโรคที่กำลังมาแรงและเป็นภัยคุกคามสำคัญต่ออุตสาหกรรมการเลี้ยงปลานิลและปลาทับทิมในประเทศไทยและหลายประเทศทั่วโลก
🦠ลักษณะโรค: เป็นโรคไวรัสที่พบในปลานิลและปลาทับทิม โดยเฉพาะในช่วงอายุ 1 เดือนแรก หรือช่วงที่ปลาเพิ่งย้ายจากโรงเพาะเลี้ยงเข้าสู่บ่อเลี้ยง
🦠อัตราการตาย: หากติดเชื้อ TiLV อาจทำให้ปลาตายได้สูงถึง 80%
🦠อาการของปลา: สีตัวผิดปกติ (ซีดหรือเข้มผิดปกติ), ว่ายน้ำผิดปกติ, มีแผลที่ลำตัว, ตาโปน, ท้องบวม
🦠การแพร่ระบาด: พบการแพร่ระบาดของเชื้อไวรัส TiLV ในประเทศไทยและหลายประเทศทั่วโลก โดยเฉพาะในแหล่งน้ำที่มีการเลี้ยงปลานิลและปลาทับทิมอย่างหนาแน่น
💉วัคซีน TiLV: นักวิจัยไทยจากมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ได้พัฒนาวัคซีนชนิดรีคอมบิแนนท์ที่ใช้ชิ้นส่วนของไวรัส TiLV เพื่อกระตุ้นภูมิคุ้มกันในปลาทับทิม วัคซีนนี้สามารถลดอัตราการตายจาก 80% เหลือเพียง 10% และไม่มีสารตกค้างในตัวปลาและสิ่งแวดล้อม

Cr.Charoenyangyuen

16/07/2025

ประโยชน์ของเกลือกับการเลี้ยงปลา 🐟🐟
1. ✅ ลความเครียดของปลาเมื่อปลาถูกจับ ย้ายถิ่น เกลือจะช่วย ลดความเครียด โดยปรับความสมดุลของน้ำในตัวปลา (ออสโมเรกูเลชัน)
2. 🦠ลดปริมาณปรสิตภายนอก เกลือช่วยควบคุมปรสิตภายนอก เช่น เห็บปลา, หนอนสมอ, จุลินทรีย์บางชนิด ได้ในระดับหนึ่ง
3. 🩺 ช่วยให้แผลหายเร็วขึ้นเกลือช่วย ลดการติดเชื้อแบคทีเรีย และกระตุ้นภูมิคุ้มกัน
4. 💧 ปรับคุณภาพน้ำเกลือช่วยควบคุม ความเข้มข้นของไอออนในน้ำ เช่น ในช่วงน้ำเปลี่ยนกะทันหัน หรือน้ำอ่อนจัด
#กรเกียรติฟาร์มกำแพงเพชร

07/07/2025

ความแตกต่าง ปลานิล&ปลาหมอค้างดำ

ปลานิล กับ ปลาหมอคางดำ ต่างกันยังไง?
เปรียบเทียบ ความแตกต่าง ตรงไหนบ้าง?

ปลานิล (Nile Tilapia) มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Oreochromis niloticus (Linnaeus, 1758) อยู่ในวงศ์ปลาหมอสี (Cichlidae)

ปลาหมอคางดำ (Blackchin Tilapia) มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Sarotherodon melanotheron Rüppell, 1852 อยู่ในวงศ์ปลาหมอสี (Cichlidae)

**ลักษณะความแตกต่าง**
✅ ปลานิล: ส่วนหัวลาดเอียง แต่ปลาหมอคางดำ ส่วนหัวโค้งมน

✅ ปลานิล: ที่คางไม่มีแถบสีดำ แต่ปลาหมอคางดำ ที่คางมีแถบสีดำ (เพศเมียบางตัวก็ไม่มี)

✅ ปลานิล: มีลายขวางสีเข้ม ตามลำตัว 7-9 แถบ แต่ปลาหมอคางดำ อาจมีลายขวางจางๆ ตามลำตัว 4-5 แถบ

✅ ปลานิล: ครีบหางตัดขอบมน มีลายขวาง แต่ปลาหมอคางดำ ครีบหางโค้งเว้าเล็กน้อย ไม่มีลายขวาง

ถ้าเพื่อนๆ มีข้อมูลเพิ่มเติมอื่นๆ ก็มาช่วยกันบอกข้อมูลได้ที่คอมเมนต์เลยนะครับ

⚠ อย่าลืม!! ช่วยกันกดไลค์ กดแชร์ เพื่อเป็นกำลังใจให้แอดฯ ได้มีเรี่ยวแรงโพสต์ต่อไปด้วยนะครับ
ขอบคุณครับ ^^

บทความ โดย แอดฯ "คนหัวปลา"
🐠 #มัจฉาบำบัด 🐟 #มองปลาเพลินใจ ❤️

Photo by floridamuseum.ufl.edu

!!*ภาพนี้ใช้เพื่อเป็นข้อมูลความรู้เท่านั้น!!
ไม่ใช้เพื่อการค้า และไม่ได้ขายปลาชนิดนี้

ข้อมูลอ้างอิง:
ปลานิล: https://www.fishbase.se/summary/SpeciesSummary.php?ID=2

ปลาหมอคางดำ: https://www.fishbase.se/summary/SpeciesSummary.php?ID=1412

#ปลานิล #ปลาหมอคางดำ #ความแตกต่าง

18/06/2025

📢 ปิดอ่าวไทยรูปตัว ก ประจำปี2568 🐟
📍 มาตรการบริหารจัดการทรัพยากรสัตว์น้ำมีไข่ วางไข่ เลี้ยงตัวอ่อน พื้นที่ทะเลอ่าวปิดอ่าวไทยตอนในหรืออ่าวไทยรูปตัว ก ประกาศใช้เพื่ออนุรักษ์สัตว์น้ำวัยอ่อนให้เจริญเติบโตเป็นสัตว์น้ำรุ่นใหม่ สามารถแพร่ขยายพันธุ์ เพิ่มความอุดมสมบูรณ์ทรัพยากรสัตว์น้ำให้มีใช้อย่างยั่งยืน 🐟
กรมประมงประกาศใช้มาตรการ แบ่งเป็น 2 ช่วง ได้แก่
📍 ช่วงที่ 1 ตั้งแต่วันที่ 15 มิ.ย. - 15 ส.ค. 68
📍 ช่วงที่ 2 ตั้งแต่วันที่ 1 ส.ค. - 30 ก.ย. 68
#ปิดอ่าวไทยรูปตัวก2568
#สัตว์น้ำมีไข่
#สัตว์น้ำวางไข่
#เครื่องมือประมง
#มาตรการปิดอ่าวไทยรูปตัวก
#กลุ่มเทคโนโลยีโสตและสื่อสิ่งพิมพ์
#กรมประมง

10/06/2025

"รู้ทัน! การแบ่งชั้นของน้ำในฤดูฝน พร้อมป้องกันปลาตายทั้งบ่อ"
🌀 การแบ่งชั้นของน้ำคืออะไร?
• เกิดเมื่อน้ำฝนอุณหภูมิต่ำที่ตกลงมาอยู่ด้านบน
• น้ำในบ่อด้านล่างมีอุณหภูมิสูง ไม่ผสมกับน้ำชั้นบน
• ทำให้ชั้นล่างขาดออกซิเจน (ปลาขาดอากาศหายใจ)
⚠️ อันตรายที่เกิดขึ้น
• ปลาอยู่ชั้นล่าง เจอ “น้ำไร้ออกซิเจน”
• เกิดภาวะ “ปลาลอยหัว” หรือ ตายเฉียบพลัน
• เสี่ยงมากในบ่อดินลึก และช่วงฝนตกหลายวัน
⏰ ช่วงเวลาที่เสี่ยงที่สุด
• หลังฝนตกหนักติดต่อกัน
• ช่วง กลางคืน – เช้ามืด ที่ออกซิเจนต่ำ
✅ วิธีป้องกันและดูแล
1. เปิดเครื่องตีน้ำ/เติมอากาศ ก่อน–หลังฝนตก
2. ลดความหนาแน่นของปลา ในบ่อ
3. หมั่นสังเกตปลา หากลอยหัวให้เติมอากาศทันที
4. ใช้จุลินทรีย์ ในการลดของเสียภายในบ่อเพื่อคุณภาพน้ำที่ดี

รู้จักการแบ่งชั้นของน้ำ = ช่วยชีวิตปลา = ลดขาดทุน
ครั้งหน้าเราจะพาไปรู้จักเรื่องอะไรที่เกี่ยวกับการเลี้ยงปลานิล

“นำทุกคุณภาพชีวิต สู่ความยั่งยืน”

Cr. #มานิตย์ฟาร์ม

06/06/2025

#ปลาน็อคน้ำ คือการที่ปลาขาดออกซิเจนในน้ำอย่างรุนแรง ทำให้ปลาตายเป็นจำนวนมากในเวลาที่สั้น และทยอยเกิดการสูญเสียเพิ่มขึ้น
วิธีแก้
1. เพิ่มออกซิเจนโดยใช้เครื่องตีอากาศช่วยให้น้ำหมุนเวียนและสามารถช่วยเพิ่มออกซิเจนในน้ำได้
2. กรณีที่เป็นการเลี้ยงในบ่อให้ทำการเปลี่ยนน้ำบางส่วน
3. ลดความหนาแน่นในบ่อ เพื่อให้ปลาได้รับออกซิเจนได้เต็มที่
4. ใช้จุลินทรีย์เพื่อช่วยย่อยสลายของเสียในบ่อ
----------------------------------------

#ปลานิล #อาหารปลานิล #คนเลี้ยงปลา #ปลากระชัง #บ่อปลา #โกรเบสท์

04/06/2025

เตือนภัย โรคติดเชื้อแบคทีเรียฟาโวแบคทีเรียมในปลานิล 🐟🐟🐟
โดย รศ.ดร.ชนกันต์ จิตมนัส (Chanagun Chitmanat) คณะเทคโนโลยีการประมงและทรัพยากรทางน้ำ มหาวิทยาลัยแม่โจ้

28/05/2025

#เกลือสมุทรยาสามัญประจำฟาร์ม
🧂 บทบาทของเกลือในการเลี้ยงปลานิล
1. ✅ ลดความเครียดจากการเคลื่อนย้าย/เปลี่ยนน้ำ
• ช่วงที่ปลานิลถูกจับ/ขนส่ง หรือเปลี่ยนน้ำใหม่ จะเกิดความเครียดสูง
• การเติมเกลือช่วยให้ระบบออสโมเรกูเลชันของปลาทำงานสบายขึ้น
• ปริมาณแนะนำ: 3–5 กรัม/ลิตร (แช่ชั่วคราว)
________________________________________
2. ✅ รักษาและป้องกันโรคจากปรสิต เช่น จุดขาว เชื้อรา
• เกลือช่วยทำลายเซลล์ของปรสิต เช่น Ichthyophthirius multifiliis (โรคจุดขาว)
• ช่วยรักษาแผลเน่า ครีบกร่อนหรือตัวถลอก
• ปริมาณแนะนำ:
o แบบแช่สั้น: 10–20 กรัม/ลิตร (15–30 นาที)
o แบบแช่ยาว: 1–3 กรัม/ลิตร ต่อเนื่อง 1–3 วัน
________________________________________
3. ✅ ช่วยปรับสมดุลแร่ธาตุในน้ำ
• ในแหล่งน้ำที่ขาดแร่ธาตุ (น้ำฝน, น้ำกรอง) ปลาอาจขาด Na⁺ และ Cl⁻
• การเติมเกลือช่วยปรับสมดุลให้ใกล้เคียงน้ำธรรมชาติ → ปลาทำงานน้อยลง
________________________________________
4. ✅ 4. ลดพิษแอมโมเนีย ไนไตรท์ในน้ำ
• สามารถช่วยลดความเป็นพิษของแอมโมเนียและไนไตรท์ในน้ำได้
• โดยเฉพาะในการเลี้ยงปลานิลในระบบปิดหรือช่วงที่น้ำมีคุณภาพไม่ดี
________________________________________
5. ✅ ลดการสูญเสียแร่ธาตุจากตัวปลา
• ปลาในน้ำจืดมักจะสูญเสียแร่ธาตุผ่านทางเหงือก
• การเติม NaCl ในระดับต่ำช่วยลดการสูญเสียนี้ → ปลาฟื้นตัวเร็วขึ้น
________________________________________
⚠️ ข้อควรระวัง
• ห้ามใช้เกลือผสมไอโอดีน (เกลือบริโภค) เพราะอาจเป็นพิษกับปลา
• เลือกใช้เกลือเม็ดบริสุทธิ์, เกลือเกษตร, หรือเกลือทะเลที่ไม่มีสิ่งปนเปื้อน
• หากเติมลงบ่อเลี้ยง ต้องคำนวณตามขนาดบ่ออย่างระมัดระวัง
“นำทุกคุณภาพชีวิต สู่ความยั่งยืน”
#มานิตย์กรุ๊ป #มานิตย์ฟาร์ม

28/05/2025

📢 กองวิจัยและพัฒนาสุขภาพสัตว์น้ำ รวบรวมทุกข้อมูลสำคัญ...
🐟💊 แนวทางการใช้ "ยาต้านจุลชีพ" และ "สารเคมี" อย่างสมเหตุผลในการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ
✅️ แนวปฏิบัติการใช้ยาต้านจุลชีพอย่างสมเหตุผลในการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ
✅️ การจัดการสุขภาพสัตว์น้ำที่ดี
✅️ ข้อมูลยาต้านจุลชีพที่ขึ้นทะเบียนสำหรับสัตว์น้ำ
✅️ รายชื่อยาที่อนุญาตให้ใช้ในการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ
✅️ ยาและเคมีภัณฑ์ห้ามใช้ในการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ
💁🏻 เกษตรกรยุคใหม่เลี้ยงสัตว์น้ำใส่ใจ ไม่ใช้ “ยาด็อกซี่”
📚 คู่มือการใช้ยาต้านจุลชีพและสารเคมีอย่างสมเหตุผลในการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ
📞 ผู้สนใจสามารถสอบถามข้อมูลเพิ่มเติม ได้ที่ กลุ่มวิจัยและพัฒนายาและเคมีภัณฑ์สัตว์น้ำ กองวิจัยและพัฒนาสุขภาพสัตว์น้ำ กรมประมง
โทรศัพท์ 0-2579-4122 ในวันและเวลาราชการ
ร่วมกันลดการใช้ยาที่ไม่จำเป็น เพื่อสุขภาพที่ดีของสัตว์น้ำ 🐠 ผู้บริโภคปลอดภัย 🍽️ และลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมอย่างยั่งยืน 🌱

Cr.กรมประมง