16/09/2025
"ยาชุด" ยาครอบจักรวาล ที่แฝงมาด้วยความอันตราย
ปวดนิดปวดหน่อย กินยาชุดเดี๋ยวเดียวก็หาย แต่หารู้ไม่ว่าในยาชุดกลับซ่อนภัยร้ายที่ส่งผลต่อร่างกายของเราจนถึงแก่ชีวิตได้
ยาชุด คือ การนำยาหลายชนิดมารวมกันในซองเดียว โดยอ้างสรรพคุณต่าง ๆ และจัดเป็นชุดเพื่อช่วยบรรเทาอาการ เช่น แก้ปวดเมื่อย แก้อักเสบ แก้หวัด หรือแก้โรคกระเพาะ เป็นต้น
แล้วทำไมยาชุด ถึงอันตราย❓
● ยาชุดถูกจัดโดยผู้ที่ไม่มีความรู้ทางการแพทย์หรือไม่ได้เป็นเภสัชกร ซึ่งสามารถหาซื้อได้ง่ายตามร้านทั่วไปที่ไม่ใช่ร้านขายยาที่ถูกต้องตามกฎหมาย
● ไม่มีฉลากหรือแสดงฉลากไม่ครบถ้วน ไม่มีการระบุชื่อตัวยา วิธีการใช้ ข้อห้ามใช้ หรือคำเตือนไว้ชัดเจน
● มักมีการผสมยากลุ่มที่ออกฤทธิ์แรง ทำให้รู้สึกหายไว แต่อาจได้รับผลข้างเคียงจากส่วนผสมของยาบางชนิดที่ผู้ป่วยไม่ทราบว่ามีตัวยาชนิดใดบ้าง
● ไม่รู้แหล่งที่มาของยา เสี่ยงได้รับยาปลอม ยาเสื่อมสภาพ หรือยาที่ไม่ได้มาตรฐาน
อันตรายจากยาชุดที่ส่งผลต่อร่างกาย
💊 ได้รับยาซ้ำซ้อนเกินขนาด
โดยมักมีการจัดยาซ้ำซ้อนในกลุ่มยาที่มีฤทธิ์คล้ายกันและจัดยาเผื่อแบบเหมารวม ซึ่งไม่ได้จำเป็นต่อผู้ป่วยบางราย ทำให้ผู้ป่วยได้รับตัวยาซ้ำซ้อนกันในปริมาณที่มากเกินไป ส่งผลให้เกิดพิษต่อร่างกายอย่างรุนแรง เช่น พิษต่อตับ ไต หรือระบบประสาทส่วนกลาง
💊 ผลเสียจากยาสเตียรอยด์
โดยมักมีการแอบใส่ยาสเตียรอยด์ เพื่อให้ผู้ป่วยหายได้เร็ว แต่การใช้ยาสเตียรอยด์จำเป็นต้องอยู่ในการควบคุมของแพทย์ เนื่องจากหากใช้ติดต่อกันเป็นเวลานาน จะส่งผลข้างเคียงได้ เช่น ทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดสูงขึ้น (โดยเฉพาะในคนที่เป็นโรคเบาหวานอาจทำให้การควบคุมระดับน้ำตาลทำได้ยากขึ้น), ความดันโลหิตสูงขึ้น, อาการบวมน้ำ, ตัวบวม, ภูมิต้านทานต่ำ, ติดเชื้อง่าย, แผลหายช้า, กระดูกบาง, กระดูกพรุน, หรือเลือดออกในกระเพาะอาหารหรือทางเดินอาหาร เป็นต้น
💊 เกิดการดื้อยาปฏิชีวนะ (ยาฆ่าเชื้อ)
ในยาชุดอาจมียาปฏิชีวนะผสมอยู่ ซึ่งในผู้ป่วยบางรายไม่จำเป็นต้องใช้ยาปฏิชีวนะ สำหรับการใช้ยาปฏิชีวนะจำเป็นต้องได้รับยาให้ครบโดส หากได้รับยาไม่ครบจะทำให้เกิดภาวะดื้อยา และทำให้การรักษาโรคเป็นไปได้ยากขึ้น
💊 แพ้ยารุนแรง เสี่ยงต่อชีวิต
เนื่องจากอาจมียาที่แพ้ปนอยู่ด้วย อาจเกิดการแพ้ยารุนแรงหรือแพ้ยาแบบเฉียบพลัน ทำให้เกิดอาการช็อก ตับวาย ไตวาย และเสียชีวิตได้
ดังนั้น หากเราป่วย ไม่ควรซื้อยาชุดมากินเอง อย่าลืม❗ ยามีทั้งคุณและโทษ ควรใช้ด้วยความระมัดระวัง และปรึกษาการใช้ยากับเภสัชกรก่อนทุกครั้ง สามารถขอคำแนะนำในการใช้ยาให้ปลอดภัยกับเภสัชกรที่ร้านขายยาองค์การเภสัชกรรมได้ทุกสาขา
#องค์การเภสัชกรรม #ยาชุด
