Feminist Psikoloji

  • Home
  • Feminist Psikoloji

Feminist Psikoloji Feminist & Q***r Psikoloji / Psychology

APA 35. Bölüm Kadınların Psikolojisi Topluluğu tarafından üç ayda bir hazırlanan Psychology of Women, Quarterly dergisin...
11/07/2025

APA 35. Bölüm Kadınların Psikolojisi Topluluğu tarafından üç ayda bir hazırlanan Psychology of Women, Quarterly dergisinin Haziran 2025 sayısı yayınlandı.

Derginin tamamına https://journals.sagepub.com/toc/pwq/current linkinden ulaşabilirsiniz. Dergideki bazı makalelere ücretsiz ulaşmak mümkün.

Görsel dergi kapağından alınmıştır.
Society for the Psychology of Women - APA Divsion 35

Travmajen [traumagenic] kavramı travma yaratan, travmaya neden olan anlamına gelmektedir; ‘traumagen’in kavramsal karşıl...
04/07/2025

Travmajen [traumagenic] kavramı travma yaratan, travmaya neden olan anlamına gelmektedir; ‘traumagen’in kavramsal karşılığının doğrudan çevirisi bulunmamaktadır, burada kullandığımız travmajen kavramı akademik bir çeviriye dayanmamaktadır.

Feminist psikologlarlar travma teorilerine dair yazılarında travmajen kavramına başvurmuşlardır. Travma teorilerinde travmajen çevre ve travmajen ilişkisel ortam tanımlamalarını kullanmışlar ve bu bağlamı travmadan iyileşmenin gerekli bir parçası olarak görmüşlerdir. Feminist psikologlara göre, travmatik etki anaakım tanılama rehberlerinde tanımlandığı haliyle salt yaşamsal bütünlüğe yönelik tehditi değil aynı zamanda süreğen baskıcı kültürel yapılar ve oluşturduğu sosyal bağlam ile de ilişkilidir. Bu yaklaşımla birlikte travmatik yaşantılara verilen yanıtlar salt bireye dayalı semptomlar olarak değerlendirilmez, bunun yanında travmajen bir ilişkisel ortamda baş etme ve hayatta kalma biçimleri olarak da görülür.

Travmajen kavramına dair feminist yaklaşımları okumak için bknz. Brown, L. S (2004). Feminist paradigms of trauma treatment. Psychotherapy: Theory, Research, Practice, Training, 41 (4), 464–471.

1953 yılında başladığı çalışmasını 1956 yılında Amerikan Psikologlar Derneği’nin (APA) kongresinde sunan Evelyn Ho**er, ...
27/06/2025

1953 yılında başladığı çalışmasını 1956 yılında Amerikan Psikologlar Derneği’nin (APA) kongresinde sunan Evelyn Ho**er, eşcinselliğin 1973 yılında Ruhsal Bozuklukların Tanısal ve İstatistiksel El Kitabı-III’den (DSM-III) kaldırılması sürecinde ilk adım atan psikologlardandır.

Çalışması ile eşcinsel olan ve olmayan erkeklerin psikolojik olarak eşit dengede olduklarını sonucunu ortaya koymuş, böylelikle eşcinselliğin patolojikleştirmeden uzaklaşmasına katkıda bulunmuştur. 50’lerdeki çalışmalarına, 60’lı yıllarda yürüttüğü etnografik çalışmaları eklemiş ve 1969 yılında katıldığı görev gücüne sunduğu raporda eşcinselliğin ne bir suç ne de bir hastalık olarak değerlendirilemeyeceğini belirtmiştir.

Çalışmasına dair daha fazla bilgi için bknz.
https://makinggayhistory.org/podcast/episode-1-4/
Görsel https://glreview.org/article/rise-and-fall-of-the-medical-model-2/hooker-and-kinsey/ sitesinden alınmıştır.

Çocuk ve gençlerin cinsiyet gelişimleri cinsiyetçi, homofobik ve transfobik uygulamalardan olumsuz etkilenmektedir.
27/06/2025

Çocuk ve gençlerin cinsiyet gelişimleri cinsiyetçi, homofobik ve transfobik uygulamalardan olumsuz etkilenmektedir.

Travmatik yaşantı deneyimleri sırası ve sonrasında sıklıkla başvurulan ve anaakımlaşmış olan “anormal durumlarda verilen...
20/06/2025

Travmatik yaşantı deneyimleri sırası ve sonrasında sıklıkla başvurulan ve anaakımlaşmış olan “anormal durumlarda verilen normal tepkiler” ifadesi travma teorisine feminist bir müdahale ile birlikte çerçelenmeye başlamıştır.

1974 yılında Ann Burgess ve Lynda Holmstrom tarafından yayınlanan “R**e Trauma Syndrome” [Tecavüz Travma Sendromu], makalesinde cinsel şiddet yaşayan kişilerin tahmin edilebilir, anlaşılabilir psikolojik reaksiyonlar gösterebileceklerini belirterek, travmatik yaşantı deneyimlerine yönelik reaksiyonların beklenebilir olduğunun altını çizmişlerdir. Bu yeniden çerçeveleme, cinsel şiddet yaşayan kişilere yönelik “mağdur suçlayıcılık”tan uzaklaşılmasına katkıda bulunmuştur. Ann Burgess ve Lynda Holmstrom, dolaylı olarak klinik bir çerçeve sunarken, ilk kez 1994 yılında Judith Herman Travma ve İyileşme kitabında bugün kullanılan haliyle “anormal durumlarda verilen normal tepkiler” ifadesini açık bir şekilde yazılı olarak kullanmıştır.

R**e Trauma Syndrome makalesi için bknz. Burgess, A. W., & Holmstrom, L. L. R**e trauma syndrome. American Journal of Psychiatry, 1974, 131, 981–986.

Sinsi Travma (insidious trauma) kavramı ilk olarak 1992 yılında Maria Primitiva Paz Root tarafından tanımlanmıştır. Root...
12/06/2025

Sinsi Travma (insidious trauma) kavramı ilk olarak 1992 yılında Maria Primitiva Paz Root tarafından tanımlanmıştır. Root’a göre cinsiyet, cinsel yönelim, ırk, sınıf vb. özelliklere dayanarak marjinelleştirilen birey ve gruplara yönelik psikolojik ve sembolik bir tehdit sinsi travmayı oluşturur (Webster & Dunn, 2005). Sinsi travma ve etkileri kolektif bilinçte yer bulur ve aktarılır.

Feminist kuramcılar patriyarka altında yaşayan kadın ve lgbti+’ların gündelik yaşamının travmatik stresörlerle dolu olduğunu öne sürer ve anaakımlaşmış travma teorisinin travma olarak nitelendirmediği deneyimlerin de travmatik stresörlere dönüşerek travma sonrası stres reaksiyonlarına sebep olabileceğinin altını çizer (Griffins, 2018). Örneğin Laura Brown Feminist Terapi kitabında travmanın “olağandışı bir şekilde” kriterine feminist bir müdahalede bulunur ve patriyarka altında yaşayanlar için bu travmatik stresörleri “gündelik ve yaygın” durumlar olarak ele alır.

‘Baskı ve ayrımcılığın hedefi olan gruplara aidiyet nedeniyle değersizleşme veya güçsüzleşme yaşayan birçok birey için günlük yaşam, ataerkil normlar ile ilişkili tehlike ve güvensizlik hatırlatıcılarla doludur. Bu hatırlatmalar görünüşte sıradan şekillerle ortaya çıkabilir. Bir grubun bir üyesi, kamuya açık bir söylemde alay konusu yapılabilir veya medya, kişinin ait olduğu veya yakın duygusal bağ kurduğu bir grubu kalıp yargılarla tasvir etmeyi alışkanlık haline getirmiş olabilir. Bu sinsi travmaların bazıları acı vericidir…” (Brown, 2024).

Brown, L. (2024). Mikrosaldırganlık ve sinsi travma. Feminist Terapi. 84-87. İstanbul: Okuyan Us Yayınları
Griffiths J. (2018). Feminist interventions in trauma studies. In: Kurtz JR, ed. Trauma and Literature. Cambridge Critical Concepts. Cambridge University Press,181-195.
Webster, D. C. & Dunn, E. C. (2005) Feminist perspectives on trauma, women & therapy. The Foundation and Future of Feminist Therapy, 28 (3-4), 111-142, DOI: 10.1300/J015v28n03_06.

Beyoğlu Belediyesi, Kadın ve Yaşam Merkezi’nde Haziran ayı boyunca düzenleyecekleri etkinlikleri duyurdu. Programın tama...
02/06/2025

Beyoğlu Belediyesi, Kadın ve Yaşam Merkezi’nde Haziran ayı boyunca düzenleyecekleri etkinlikleri duyurdu. Programın tamamının kadınların yaşam alanlarının el emeği, güzellik standartları ve aile etrafında kurgulanmış şekilde etkinliklerle oluşturulmuş olduğunu gördüm.

Belediyeden cinsiyet eşitisizliğine yönelik sosyoekonomik politikalar geliştirmesini; ve kadınların ihtiyaçlarını baz alarak güçlenme temelli destekleyici etkinlikleri de programlarına eklemesini bekliyorum. Çünkü;

“Haymana ve Kolburan’ın (2019) yürüttüğü araştırmaya göre kadınların eşitlikçi cinsiyet rolünü benimsemeleri arttıkça psikolojik iyi oluşları da çeşitli boyutlarda artmakta, geleneksel cinsiyet rolü benimsemeleri arttığında ise psikolojik iyi oluşları düşmektedir.”*

Merak ettiğim iki soru: bu ve benzeri programlar oluşturulurken beyoğlu ilçesinde yaşayan kadınlara ihtiyaçlarını açık uçlu sorularla sordunuz mu ve ilçedeki kadın/feminist sivil toplum örgütleri ile iştişare yapıyor musunuz?
Beyoğlu Belediyesi İnan Güney

*Haymana, P. ve Kolburan G. Ş. (2019). Kadınların İyilik Halinin Algılanan Toplumsal Cinsiyet Rolleriyle İlişkisi. Aydın Toplum ve İnsan Dergisi 5 (1), 29-53.

Otonom Yayınları daveti ile gelen Veronica Gago, 19 Mayıs 2025’te Arjantin Ni Uno Menos deneyimini İstanbul’a getirdi. K...
30/05/2025

Otonom Yayınları daveti ile gelen Veronica Gago, 19 Mayıs 2025’te Arjantin Ni Uno Menos deneyimini İstanbul’a getirdi. Konuşmasında hem neoliberal ekonomipolitiğin kadınlar ve lgbti+’lar için güçsüzleştirme yöntemlerini ve buna içkin emek ve beden politikaları üzerinden sömürü biçimlerini paylaşırken; hem de kesişimsel ve kolektif güçlenme pratiği olarak Ni Uno Menos’un yıllar içinde transfeministleşme sürecini aktardı.
Otonom Yayıncılık

SUGender SU Gender daveti ile İstanbul’a gelen Sara Ahmed, 14 Mayıs 2025’de Şikayet! isimli son kitabı etrafında bir sun...
15/05/2025

SUGender SU Gender daveti ile İstanbul’a gelen Sara Ahmed, 14 Mayıs 2025’de Şikayet! isimli son kitabı etrafında bir sunum gerçekleştirdi. Yaptığı görüşmelerden örneklerle aktardığı şikayetin işlevi, şikayetin emeği, şikayetin jenerasyonlar arasında kümülatif etkisi ve şikayetin yaratıcılığı vb. başlıklardan oluşan sunumda “feminist bir kulak” olmanın konumunu da yeniden hatırlattı.

Tarih boyunca ve evrensel olarak patriyarkal güç ve kontrol dinamikleri içinde cinsiyet ve cinsellik spektrumuna dair eş...
08/05/2025

Tarih boyunca ve evrensel olarak patriyarkal güç ve kontrol dinamikleri içinde cinsiyet ve cinsellik spektrumuna dair eşitlik, çeşitlilik, özgürlük, bedensel ve ruhsal varoluş ve yaşam ile baskı, şiddet ve ayrımcılık ile ilgili tartışma ve mücadeleler devam etmiştir, ve her geçen gün bu külliyat insan varoluşları, gerçeklikleri, deneyimleri ve farkındalıkları ile genişlemektedir.

Örneğin:

Simone De Beauvoir’ın İkinci Cinsiyet kitabı 1949 yılında yayınlanmıştır.

Duygu Asena’nın Kadının Adı yok kitabı ise 1987 yılında yayınlanmıştır.

Bununla birlikte özellikle son yıllarda cinsiyet karşıtı hareketler heteropatriyarkal sistemlerin yeniden inşası için varoluşu inkar etme ve bu doğrultuda politikalar üretme yoluna gitmiştir. Ki söz konusu politikalar hem temel insan hak ve özgürlüklerine aykırı hem de bireyin ve toplumun ruh sağlığına olumsuz etki yaratır yönde hareket eder.

Örneğin:

Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ise 2025 yılında ilgili kamu kurumlarına “Toplumsal Cinsiyet” ve bazı kavramların kullanımı hk. başlığı ile yazı göndermiştir.

Address


Website

https://www.linkedin.com/in/feminist-queer-psikoloji-psychology-4a233228a/

Alerts

Be the first to know and let us send you an email when Feminist Psikoloji posts news and promotions. Your email address will not be used for any other purpose, and you can unsubscribe at any time.

Contact The Practice

Send a message to Feminist Psikoloji:

Shortcuts

  • Address
  • Alerts
  • Contact The Practice

  • Want your practice to be the top-listed Clinic?

Share