27/11/2025
Bilincinin ve Benliğimizin Evrimi konusunda neler biliyoruz?
Bilinç,organizmamızın iç durumları ve dış çevremizin farkında olmasını sağlayan çok katmanlı nörolojik işlevdir.
Uyanıklık ,duyusal bütünleşme ,çz farkındalık ,zaman algısı ve otobiyografik bellek bilincimizin bilimsel bileşenleridir.
Bilincimiz evrimsel süreçte kademeli olarak şekillenen bir fonksiyonlar bütünüdür.İlkel bilinçte ,temel duygulanım ,acı-haz sistemleri,tehdit algısı mevcuttur.Bu bilinç seviyesi memelilerde,kuşlarda hatta balıklarda da gözleniyor .
Ardına ilk kez primarlatlarda gelişen ,-bu beden bana ait -algısı oluştu.Sonrası prefrontalkorteks büyüdü .Plan yapma ,sosyal strateji,geleceği simüle etme kapasitesi gelişti.Çevredeki yaşam karmaşıklaştıkça bilinç daha da rafine hale geldi.(Grup içi iş birliği,empati,zihin kuramı ve dil gelişimi gibi).
Benlik tek bir şey değildir .Anlık benlik ,bebeklerde ilk gelişen katmandır .Sosyal statü,sosyal kurallar ,güven ilişkilerini içeren toplumsal benlik-Diğerleri içinde kim olduğumuz-sorgusunu ortaya çıkartır. Kendimizi bir hikaye olarak algılamamızı sağlayan anlatısal bilin ise iç diyaloğumuzdur.
Evrimsel sıçramada ,dil iç konuşmayı yaratmıştır.Bu da öz farkındalık ve öz düzenlemeyi güçlendirmiştir.Geleceği simüle ederek bilinçli karar vermemizi sağlar.Modern insanda(Homo sapiens) ,beyin bölgeleri arasındaki iletişim çok daha yoğundur. Özellikle prefrontalkorteks insanı benzersiz kılmaktadır .Mitler ,sanat ,bilim ,felsefe bilinç evriminde kültürel seçimimdi.Travma ve stres bilinç ve benlik yapılarını şekillendirir .
Bilinç biyolojik bir mucize değildir,uzun bir evrimsel sürecin ürünüdür.
