25/11/2024
TIBU KISUKARI NDANI YA SIKU 30 MPAKA 60 WASILIANA NAMIKUPITIA NO 0655224009
Kisukari ni ugonjwa unaotokea wakati mwili unaposhindwa kutumia au kuzalisha insulini ya kutosha. Insulini ni homoni inayosaidia mwili kutumia sukari (glucose), mafuta, na protini k**a nishati. Kisukari kuna aina kuu mbili: Kisukari cha aina ya kwanza (Type 1) na Kisukari cha aina ya pili (Type 2).
Sababu za Kisukari:
1. Genetics: Watu ambao wanatoka kwenye familia zenye historia ya kisukari wako katika hatari kubwa ya kupata ugonjwa huu.
2. Uzito mkubwa (Obesity): Uzito mkubwa ni sababu kubwa ya kisukari cha aina ya pili, kwani unaleta upinzani kwa insulini.
3. Shida ya insulini: Katika kisukari cha aina ya pili, mwili hauwezi kutumia insulini ipasavyo (resistance) au hujizalishia insulini kidogo.
4. Mtindo wa maisha: Kutokufanya mazoezi na kula chakula kilichozidi sukari na mafuta kunaweza kuongeza hatari ya kupata kisukari.
5. Mabadiliko ya kimaisha: Shinikizo la juu la damu, lehemu kubwa, na hali ya uchovu (stress) pia huongeza hatari ya kisukari.
6. Magonjwa mengine: Baadhi ya magonjwa k**a vile ugonjwa wa moyo na shinikizo la damu yanaweza kuongeza hatari ya kisukari.
Dalili za Kisukari:
1. Kuwa na kiu sana (polydipsia) – mtu hujisikia kiu kila wakati na kunywa maji mara kwa mara.
2. Kufunga mkojo mara kwa mara (polyuria) – mtu hutaka kukojoa mara kwa mara, hasa usiku.
3. Kupungua uzito bila sababu yoyote ya wazi.
4. Kuchoka sana (fatigue) – mtu hujisikika uchovu au upungufu wa nguvu.
5. Njaa kali (polyphagia) – hisia ya njaa isiyozuilika hata baada ya kula.
6. Kuona picha zisizo wazi – mabadiliko katika uwezo wa kuona.
7. Vidonda visivyopona haraka au majeraha yasiyopona vizuri.
8. Mabadiliko ya ngozi k**a vile ngozi kavu au muonekano wa rangi ya shaba (dark skin) katika maeneo ya shingo, makwapa, au vidole.
Ikiwa mtu anapata dalili hizi, ni muhimu kutafuta ushauri wa daktari ili kupima kiwango cha sukari mwilini.
