22/10/2021
Wa maxay xanuunka faafaya covid19?
Koronafayras-yadu waa fayrasyo ka kakooban bahwadaag balaadhan oo xanuun ku keeni kara bani-aadamka ama xayawaanka. Cudurka cusub ee koronafayra-ka ee hada faafaya wuxuu ka billawday magaalada Wuhan ee ku taala dalka Shiinaha, waxaana si gaar ah loogu magacaabaa COVID-19. Dadka uu xanuunkan ku dhaco waxaa laga yaabaa in lagu arko calaamado xanuun oo la xidhiidha dhinaca neefsashada, sida qufac iyo neef-qaadashada oo ku yaraata. Calaamadaha kale ee cudurkan lagu garto waxaa ka mid ah qandho, muruqyo xanuun, madax xanuun, riiraxyo, iyo shuban, sida laga soo xigtay Xarunta Kontaroolka iyo Kahortaga Cudurada (Center for Disease Control and Prevention ama CDC).
Siduu ku faafaa COVID-19?
Cudurkan waa mid dadku isku gudbin karo, gaar ahaan haddii ay dadku aad isugu dhow yihiin ama ay isu jiraan lix taako.
Wuxuu ku faafikaraa dhibicyo aad u yaryar, sida candhuufta ama xaakada, oo ka soo baxa habdhiska neefmareenka qofka xanuunsan marka uu qufaco ama hindhiso. Dhibcahaa yaryari waxa ay dadka kale ee qofka jiran u dhow ka gali karaan afka ama sanka.
Dadka waaweyn ee xaalado caafimaad oo kale awalba qabay ayaa xanuunkaan aad ugu nugul.
Sidee ayaan isaga difaaci karana cudurkan, dadka kalana uga ilaalin karana?
Khubarada caafimaadku waxay soo jeedinayaan in aad gurigaaga iska joogto haddii aad xanuunsantahay. Xarunta Kontaroolka iyo Kahortaga Cudurada (CDC) waxay ku talinaysaa in aad gamcahaaga saabuun iyo biyo ku dhaqdo ilaa 20 ilbiriqsi, gaar ahaan markaad qufacdo, hindhisto, ama diifisato. Ka taxadar in aad u dhawaato dadka xanuunsan. Isku day in aadan taabanin wajigaaga.

Goorma ayaan dhakhtar arki karaana?
Haddii aad dareemayso inuu ku soo hayo cudurka COVID-19 ama aad isku aragto calaamadihiisa sida qandho, qufac, iyo neefta oo kugu yaraata, waa inaad dhakhtar wacdo waxaana laga yaabaa in cudurka lagaa baadho.
Ogaw haddii uu kugu dhaco cudurka COVID-19 waxaa laga yaabaa inaad calaamadihiisa isku aragto inta u dhaxaysa labo illaa 14 maalmood. Iska baadh cudurka haddii aad 14-kii maalmood ee la soo dhaafay u safartay mid ka mid ah
Be care full