09/06/2023
⭐ Tai biến mạch máu não : Biểu hiện nhận biết và các biện pháp sơ cứu đầu tiên 🏥 ⭐
Ở Việt Nam, mỗi năm đã ghi nhận quá 200.000 ca đột quỵ xảy ra, ngoài ra đột quỵ được đánh giá là lý do đứng thứ năm giữa những nguyên nhân hàng đầu dẫn đến tử vong ở Mỹ. Vậy đột quỵ tác động như thế nào đến cơ thể? Phương pháp để sơ cứu ban đầu cho bệnh nhân đột quỵ? Chúng ta cùng khám phá nhé! 🧐
🔹 Đột quỵ là gì? 🤔
Đột quỵ hay còn được gọi là Tai biến mạch máu não. Nhiều người cho rằng đột quỵ xảy ra ở tim nhưng thực chất đột quỵ là hoàn cảnh não bộ bị hại nghiêm trọng khi quá trình cấp máu tại não bộ bị cắt đứt hoặc bị giảm đáng kể. Sự thiếu hụt máu và lượng oxy đưa vào não dẫn đến cái chết của các tế bào não, thời gian đột quỵ càng kéo dài càng giảm số lượng của các tế bào não, từ đó dễ dẫn đến tử vong. 💔
Thực tế cho thấy, với những bệnh nhân dù đã được giúp đỡ kịp thời, tuy nhiên sau cơn đột quỵ bệnh nhân cũng có thể xuất hiện những biến chứng tác động mạnh mẽ đến cuộc sống hằng ngày như: Liệt người, cử động kém, rối loạn ngôn ngữ, cảm xúc,... 😥
🔹 Biểu hiện của đột quỵ 😰🏥
- Rối loạn ngôn ngữ: nói lắp bắp, diễn đạt khó hiểu
- Thị lực giảm đi: bệnh nhân có thể mất đi khả năng nhìn rõ, mờ mắt, không thấy rõ hay nhìn kép
- Đau đầu: cơn đau đầu có thể nghiêm trọng và có thể đi kèm với những dấu hiệu chóng mặt, buồn nôn, không tỉnh táo
- Rối loạn vận động: Tê liệt các chi hoặc nửa người, hoa mắt, mất cân bằng và kỹ năng điều chỉnh cơ thể
🔹 Nguyên nhân phát sinh đột quỵ 💡🧩
Tùy thuộc vào nguyên nhân gây đột quỵ, người ta phân loại đột quỵ thành:
- Đột quỵ do cung cấp máu không đủ: Nguyên nhân trên thường do sự bị chặn các mạch máu cung cấp máu cho não, tình trạng bị chặn có thể hình thành trong một khoảng thời gian lâu dài và không rõ rệt phát triển, thường phát sinh đột quỵ khi nguồn cấp máu cho não bị cấm hoàn toàn. Đột quỵ do không đủ máu não tạo thành khoảng 87% nguyên nhân trong tổng số ca đột quỵ.
- Đột quỵ do chảy máu: là tình trạng các mạch máu cung cấp máu não bị hỏng hóc làm xuất hiện tình trạng máu tràn vào các khoang trống ở não. Nguyên nhân chính gây nên xuất huyết là tình trạng huyết áp cao không được kiểm soát, chính vì vậy điều chỉnh tốt huyết áp làm thấp nguy cơ xuất hiện đột quỵ.
- Tình trạng thiếu máu não thoáng qua: Đây cũng là nguyên nhân phát sinh đột quỵ, tuy nhiên thời gian kéo dài trong khoảng vài phút nhưng có thể xuất hiện đầy đủ những dấu hiệu của một cơn đột quỵ thông thường, thường được gọi là “cơn đột quỵ nhỏ”. Mặc dù, tỉ lệ phục hồi cao nhưng đây là cảnh báo cho sức khỏe của bạn. 🚨🔍
🔹 Hậu quả sau đột qụy 🏥🌡️
Tuỳ thuộc vào sự thiếu hụt máu lên não tới mức độ nào và vị trí tác động trên não là ở đâu mà các hậu quả sau đột quỵ sẽ diễn ra khác nhau:
- Liệt hoặc yếu cơ: Bệnh nhân có thể bị liệt nửa người hay khó khăn vận động ở một nửa mặt hoặc một bên cánh tay. Ở thời điểm này, vật lí trị liệu là phương pháp tối ưu để giúp người bệnh phục hồi.
- Khó khăn trong nói và nuốt: Do sự ảnh hưởng lên các cơ điều khiển vùng miệng và hầu họng làm bệnh nhân có khó khăn khi nuốt và phát âm. Trong trường hợp trầm trọng hơn, sự rối loạn ngôn ngữ có thể xảy ra, để có thể nghe, nói, đọc, viết đối với bệnh nhân đều khó khăn.
- Mất trí nhớ: Do sự tác động lên não bộ ở vùng ghi nhớ thông tin, sau cơn đột quỵ bệnh nhân có thể mất trí nhớ nếu vùng này bị ảnh hưởng.
- Khó kiểm soát cảm xúc: Những người chịu đựng cơn đột quỵ thường khó điều chỉnh cảm xúc của bản thân và có thể dẫn đến trầm cảm.
- Đau: các cơn đau, tê liệt và một số cảm giác không thoải mái khác có thể xuất hiện ở những phần của cơ thể bị cơn đột quỵ ảnh hưởng. Bệnh nhân còn có thể có sự nhạy cảm với sự thay đổi nhiệt độ, đặc biệt là cảm giác lạnh, hội chứng này thường xuất hiện sau cơn đột quỵ vài tuần và tăng lên theo thời gian.
🔹 Yếu tố nguy cơ 🧬📈
- Tuổi: Đột quỵ có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, tuy nhiên người cao tuổi có nguy cơ cao hơn. Từ 55 tuổi, cứ 10 năm thì nguy cơ đột quỵ lại tăng gấp đôi.
- Giới tính: Phái mạnh có nguy cơ đột quỵ cao hơn phái đẹp.Lịch sử gia đình: Những người có người thân bị đột quỵ thì tỉ lệ xuất hiện đột quỵ cao hơn.
- Lối sống: Thói quen sử dụng rượu bia, thuốc lá, thức khuya, sử dụng các chất kích thích,…làm tăng nguy cơ đột quỵ.
- Lịch sử đột quỵ: những người từng bị đột quỵ có nguy cơ đột quỵ lại cao hơn, đặc biệt là vài tháng đầu. Tuy nhiên, nguy cơ này kéo dài trong vòng 5 năm và giảm dần theo thời gian.
- Mắc một số bệnh lí: Tim mạch, đái tháo đường, cao huyết áp,… đây được coi là các bệnh lý cơ bản và làm tăng nguy cơ đột quỵ ở người bệnh.
- Béo phì béo phì: Quá cân làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lí nên vừa nêu trên, từ đó tăng nguy cơ xuất hiện cơn đột quỵ.
🔹 Cứu chữa ban đầu dành cho bệnh nhân đột quỵ 🚑🆘
- Điều đầu tiên, nên điện thoại cho bác sĩ cấp cứu càng sớm càng tốt.
- Lưu ý thời gian xảy ra cơn đột quỵ.
- Giữ cho bệnh nhân ở tư thế phù hợp với tình trạng sức khỏe:
Khi bệnh nhân mất ý thức hoặc không tỉnh táo: Cho bệnh nhân nằm nghiêng theo tư thế hồi sức cấp cứu, nhằm ngăn chặn tình trạng bị kẹt đường thở do lưỡi tụt làm người bệnh nuốt chất nôn có thể gây ra suy hô hấp.
Khi bệnh nhân còn ý thức: Cho bệnh nhân ở tư thế tiện lợi và thoải mái, quan sát phản ứng của bệnh nhân. Gọi cấp cứu ngay và nhanh chóng đưa người bệnh đến bệnh viện.
- Không cho bệnh nhân tiêu thụ hay ingest bất kì thứ gì.
- Đảm bảo kiểm tra liên tục bệnh nhân một cách cẩn thận và sát sao.
🔹 Biện pháp ngăn ngừa đột quỵ ⛔🚫
- Lối sống lành mạnh: Giảm bớt việc sử dụng các chất chứa cồn, chất kích thích, hạn chế thức khuya và cần có giấc ngủ đủ.
- Phong cách dinh dưỡng phù hợp: Tránh ăn nhiều thực phẩm chứa nhiều cholesterol, dầu mỡ, thức ăn chế biến bằng cách chiên, hãy tiêu thụ thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất như: rác thực vật và rau củ quả.
- Kiểm soát áp huyết và cân nặng ở mức tốt
- Tập luyện thể dục, thể thao thường xuyên)