07/12/2020
Giới trẻ Việt đang tiết kiệm cho hưu trí như thế nào?
Giới trẻ Việt đang chi tiêu quá nhiều vào những dự định ngắn hạn mà không quan tâm tới tiết kiệm hưu trí. Họ cho rằng còn nhiều mục tiêu gần phải thực hiện, tiết kiệm tiền để nghỉ hưu là tương lai nên chưa cần nghĩ đến.
Theo thống kê của Standard & Poor's, một công ty dịch vụ tài chính tại Mỹ, nhu cầu tài chính khi về hưu vào khoảng 60 - 80% số tiền mà mỗi người dùng để chi tiêu khi còn trẻ. Điều đó có nghĩa, bạn cần tiết kiệm khoảng 12 - 16 năm thu nhập để có thể sống dư dả suốt quãng đời 20 năm nghỉ hưu. Tuy nhiên, tại Việt Nam, giới trẻ dường như đang phớt lờ việc xây dựng một quỹ hưu trí để cuộc sống khi về già an nhàn. Phần lớn giới trẻ Việt chỉ làm việc, kiếm tiền để phục vụ cho các mục tiêu gần và ngắn hạn.
Trần Bá Khải, 24 tuổi nhân viên Marketing của một hệ thống Spa tại TP HCM chia sẻ trên báo chí: “Mình không quan tâm tới tiết kiệm tiền về hưu vì có quá nhiều thứ phải chi trả, từ sinh hoạt phí đến việc đi du lịch, giải trí”. Được biết, lương cơ bản của anh Khải chỉ 5 triệu đồng, nhưng thưởng thêm khoảng 10 triệu đồng. Mức bảo hiểm đóng cho khoản lương hưu sau này của anh chỉ tính trên 5 triệu lương cơ bản. Anh cho rằng, lương cơ bản thấp nhưng thưởng cao, anh đỡ bị trừ tiền bảo hiểm và tiền nhận mỗi tháng sẽ cao hơn. Điều anh quan tâm là thu nhập mỗi tháng được bao nhiêu để chi tiêu, chứ không nghĩ nhiều đến việc sẽ trích tiền đóng bảo hiểm như thế nào để sau này được nhận lương hưu.
Còn anh H.A, 28 tuổi, làm lập trình viên với mức lương khá cao, khoảng 50 triệu đồng/ tháng, ngoài chi tiêu thông thường, anh rất quan tâm tới đầu tư tài chính. Anh cho biết, với thu nhập kiếm được mỗi tháng, anh chi tiêu 50% và 50% còn lại dùng cho việc đầu tư. Tuy nhiên, khi được hỏi về việc có xây dựng một quỹ tiết kiệm cho việc nghỉ hưu hay không, anh H.A chia sẻ, bản thân không nghĩ tới, “Mình muốn tập trung để mua nhà trong thời gian tới. Còn về già mình nghĩ lúc đó đã có tài sản đất đai rồi, chắc cũng sẽ có tiền để dành, nhưng nếu chỉ tính riêng cho quỹ lương hưu mình cũng không nghĩ tới”.
Thực tế, đây là suy nghĩ chung của nhiều bạn trẻ khác tại Việt Nam chứ không phải chỉ riêng anh Khải hay H.A. Phần lớn giới trẻ Việt đang quá quan tâm đến những dự định ngắn hạn như tiết kiệm tiền để đi du lịch, trải nghiệm cuộc sống, mua sắm các món đồ công nghệ, kết hôn và mua nhà… Còn việc tiết kiệm tiền để nghỉ hưu là tương lai ở xa nên tạm thời họ chưa nghĩ đến. Kết quả báo cáo về chỉ số niềm tin người tiêu dùng của Nielsen cũng đã chứng minh điều này khi đưa ra thông số, người Việt có xu hướng tiết kiệm nhất thế giới với 78% nhưng có đến 48% người Việt ưu tiên chi tiêu nhiều nhất cho áo quần và 45% người dùng tiền nhàn rỗi đi du lịch, còn mục tiêu tiết kiệm cho hưu trí lại để sau cùng.
Farnoosh Torabi, chuyên gia tài chính cá nhân và là người dẫn chương trình “So Money” cho biết, những người trẻ thường có suy nghĩ rằng họ không đủ khả năng để tiết kiệm cho tương lai. “Hiện nay tôi không kiếm đủ tiền để phục vụ cuộc sống. Tôi sẽ đầu tư khi tôi kiếm được nhiều tiền hơn” hoặc “Tôi không thể tiết kiệm cho nghỉ hưu ngay bây giờ, tôi đang phải trả khoản vay sinh viên”, Farnoosh Torabi chỉ ra những tâm lý chung của nhiều người trẻ khi nói đến vấn đề tiết kiệm hưu trí. Theo bà, đây chính là sai lầm mà phần lớn người trẻ đang mắc phải.
Nói thêm về điều này, Douglas Boneparth, nhà hoạch định tài chính kiêm tác giả quyển The Millennial Money Fix chia sẻ, ông thấy có rất nhiều người đặt quỹ tiết kiệm cho tuổi già xuống vị trí thấp hơn trong danh sách ưu tiên, để lo cho các chi phí ngắn hạn trước. Chính điều này đã khiến họ bỏ lỡ nhiều cơ hội để xây dựng một quỹ tài chính cho hưu trí vững chắc.
Tại Việt Nam, theo quy định đối với bảo hiểm xã hội, doanh nghiệp sẽ đóng 21,5% trên khoản lương cơ bản, còn người lao động sẽ đóng 10,5%. Căn cứ theo quy định của pháp luật về mức tiền lương tối thiểu đóng BHXH bắt buộc, năm 2020 hầu hết các doanh nghiệp áp dụng mức đóng bảo hiểm cho nhân viên là 4.750.000 đồng/người/tháng. Với mức đóng này, đến tuổi nghỉ hưu theo quy định (55 đối với nữ và 60 đối với nam), mức lương hưu bạn nhận được tối đa chỉ bằng 75% mức bình quân tiền lương/thu nhập tháng đóng BHXH. Như vậy, lương hưu mỗi tháng bạn nhận được tính ra chỉ khoảng từ 2 - 3 triệu đồng. Bởi vậy, bạn không thể chỉ phụ thuộc vào bảo hiểm xã hội để tiết kiệm tiền cho hưu trí vì bảo hiểm xã hội về cơ bản chưa thể đảm bảo đầy đủ cho cuộc sống khi bạn đã ở ngoài độ tuổi lao động.
Để dưỡng già và nghỉ hưu đúng nghĩa, ngoài bảo hiểm xã hội bạn cần chủ động xây dựng một quỹ tiết kiệm thông qua một giải pháp phù hợp. Và việc đầu tư cho quỹ hưu trí nên là những khoản đầu tư dự phòng được những rủi ro có thể xảy ra trong cuộc sống, lúc này tham gia quỹ hưu trí tự nguyện tại các công ty bảo hiểm nhân thọ là giải pháp ưu việt mà mọi người có thể cân nhắc lựa chọn. Hình thức đầu tư để tiết kiệm hưu trí thông qua mua bảo hiểm có sự giám sát chặt chẽ của Nhà nước, mức chi trả từ quỹ hưu trí sẽ phụ thuộc vào số tiền đóng góp của người tham gia và hiệu quả đầu tư của quỹ.
Mỗi người trẻ hãy luôn nhớ rằng, chìa khóa cho sự tự do tài chính trong tương lai là đầu tư khi bạn còn trẻ. Xây dựng quỹ hưu trí không phải là việc bạn có thể dành dụm bao nhiêu tiền, mà vấn đề quan trọng là bạn tiết kiệm từ lúc nào. Dù bạn đã có kế hoạch phát triển kinh doanh, đầu tư và tiết kiệm thì theo nguyên tắc quản lý tài chính cá nhân vẫn luôn nhớ phải trích một phần thu nhập để tiết kiệm cho quỹ hưu trí mai sau, tránh việc phải “vô sản” khi về già. Và điều quan trọng nhất là hãy lựa chọn kênh đầu tư phù hợp.
