05/12/2025
Với kinh nghiệm khám tái khám hàng nghìn bé sau sinh, và cũng là một người mẹ từng có con bị Bất Dung Nạp Lactose (BDN) do sai lầm cá nhân (uống sữa đặc để lợi sữa) và xử lý không đúng sau khi uống Rota, mình hiểu rõ áp lực cân nặng và tiêu hóa của con.
Việc bé lên cân chậm (chỉ 500-700gr/tháng) so với bé lên cân tốt (1.5-2kg/tháng) trong tháng đầu tiên chủ yếu không phải do sữa mẹ kém, mà do lỗi kỹ thuật bú và quá tải dung nạp đường từ mẹ.
Nay mình chia sẻ 4 quy tắc vàng mà mình luôn dặn dò mẹ bỉm trước khi xuất viện để con lên cân tốt nhất, tiêu hóa ổn định nhất!
1. Quá Tải Lactose
Phần lớn lý do khiến bé sơ sinh kém tăng cân và rối loạn tiêu hóa là do Quá tải Lactose (đường sữa), dẫn đến các triệu chứng phân bọt, chua. Tình trạng này gây tổn thương ruột và kém hấp thu.
Nguyên nhân thường gặp:
- Ti Vặt Kéo Dài: Bé bú kém, vừa bú vừa ngủ, chủ yếu bú sữa đầu (foremilk) loãng, ít năng lượng và giàu Lactose.
- Mẹ Dư Sữa/Kích Sữa Sai: Khi mẹ dư sữa nhiều, con lại càng dễ ăn nhiều sữa đầu, không kịp bú đến sữa cuối (hindmilk) giàu chất béo.
- Mẹ Uống Sữa Đặc Kích Sữa: Sữa đặc chứa lượng đường khổng lồ, khiến sữa mẹ bị quá tải đường, gây rối loạn tiêu hóa nặng cho con.
2. Quy Tắc 1: Kỹ Thuật Bú "Cân Bằng Dinh Dưỡng"
- Mục tiêu là đảm bảo bé nhận được sữa cuối giàu chất béo và không bị quá tải Lactose.
- Cho bú theo Cữ, Tuyệt đối Không Ti Vặt: Tập cho bé bú theo cữ để bé đói, bú mạnh và bú cạn bầu vú.
- Áp dụng Kỹ Thuật Bú/Hút Kiệt Cữ (Bộ Câu Sữa):
+ Cho bé ti trực tiếp (để kích thích phản xạ xuống sữa).
+ Sau đó, mẹ hút kiệt sạch sữa còn lại ra. Cho bé ti bình nốt phần sữa hút kiệt để kết thúc cữ bú. Nếu con không chịu ti bình, hãy dùng Bộ Câu Sữa để con ti nốt phần sữa giàu chất béo này.
- Xử Lý Sữa Đầu Dư: Trường hợp mẹ dư sữa, nên vắt bớt sữa đầu (khoảng 30-50ml) trước khi cho con bú để giảm gánh nặng Lactose, vì phần này nhiều nước, ít năng lượng.
3. Quy Tắc 2: Chế Độ Ăn Mẹ "Giàu Đạm, Kiêng Ngọt"
Sữa mẹ được tạo thành chủ yếu từ nước và đạm. Để sữa đủ chất và lợi sữa khoa học, mẹ cần:
- Tập Trung Nhóm Đạm: Tập trung ăn đạm động vật (thịt) hoặc đạm thực vật. Nên hầm thịt với các loại đậu để ăn được cả hai.
- KIÊNG TUYỆT ĐỐI SỮA ĐẶC và Hạn Chế Tinh Bột/Đường: Tránh xa đồ ngọt, sữa đặc (thủ phạm gây BDN) và hạn chế tinh bột để sữa mẹ không bị quá tải đường, đồng thời hỗ trợ giảm cân sau sinh.
- Uống Đủ Nước (3-4 Lít/Ngày): Nước là nguyên liệu chính tạo sữa. Uống nước ấm, nước từ các loại đậu, gạo lứt rang. Việc uống trà gạo lứt ấm vừa ngon, lợi sữa, lại hỗ trợ giảm cân.
4. Quy Tắc 3: Bổ Sung Vi Chất và Hồi Phục Tiêu Hóa
- Bổ Sung Vitamin Đa Dạng: Duy trì uống vitamin tổng hợp (ví dụ: Pregnacare sau sinh) để đảm bảo sữa mẹ đủ vi chất cần thiết (sắt, canxi) giúp con tăng trưởng tốt.
- Tiêu Hóa Khỏe Mạnh: Sau 2 tháng, phân bé phải ổn định ở dạng sệt mịn như sinh tố xoài chín. Nếu con đi lỏng, bọt, nhầy vì bất cứ lý do gì, mẹ cần xử lý ngay:
+ Men Lactase: Khi con bị quá tải dung nạp đường (phân bọt nhiều), dùng Men Enzyme Lactase giúp con dung nạp đường sữa, tránh tình trạng rối loạn chức năng chuyển thành BDN thật sự.
- Nhỏ Rota Khi Tiêu Hóa ỔN ĐỊNH: Chỉ cho con uống vắc xin Rota khi tiêu hóa con đã ổn định thật sự. Nếu đang có dấu hiệu tiêu chảy/BDN, hãy thông báo bác sĩ để lùi lịch nhỏ.
👍Chốt lại vấn đề: Chìa khóa để con lên cân tốt và tiêu hóa ổn định trong 3 tháng đầu là làm sao để con hạn chế bị quá tải dung nạp đường một cách tốt nhất, kết hợp với việc cung cấp đủ chất béo từ sữa cuối.
TẤT TẦN TẬT VỀ TIÊU HÓA CỦA TRẺ
1. ĐỌC VỊ TIÊU HÓA CỦA BÉ
https://www.facebook.com/bsquynhtrang/posts/696151405863342
2. CÁC VẤN ĐỀ TIÊU HÓA BÉ THƯỜNG GẶP PHẢI
https://www.facebook.com/bsquynhtrang/posts/1180256970786114
3. KHI NÀO CẦN NGHĨ ĐẾN RỐI LOẠN DUNG NẠP LACTOSE?
https://www.facebook.com/bsquynhtrang/posts/726986966113119
4. PHÂN BIỆT QUÁ TẢI & BẤT DUNG NẠP LACTOSE
https://www.facebook.com/bsquynhtrang/posts/902089871936160
5. CÁCH ĐO PH PHÂN TẠI NHÀ
https://www.facebook.com/bsquynhtrang/posts/1155878566557288
6. NGUYÊN TẮC ĐIỀU TRỊ BẤT DUNG NẠP LACTOSE
https://www.facebook.com/bsquynhtrang/posts/1164193242392487
7. KHI NÀO NÊN TẠM NGƯNG SỮA MẸ?
https://www.facebook.com/bsquynhtrang/posts/1202318661913278
8. CHẾ ĐỘ ĂN DẶM CHO TRẺ BẤT DUNG NẠP LACTOSE
https://www.facebook.com/bsquynhtrang/posts/1151305510347927
9. PHÂN BIỆT NHIỄM KHUẨN, KIẾT LỴ & BẤT DUNG NẠP ĐỂ TRÁNH UỐNG KHÁNG SINH NHẦM
https://www.facebook.com/bsquynhtrang/posts/1165065782305233
10. PHÂN BIỆT DỊ ỨNG ĐSB & BẤT DUNG NẠP LACTOSE
https://www.facebook.com/bsquynhtrang/posts/1176003451211466