03/08/2025
Một số bí mật khi điều trị bằng corticoid bôi khiến bạn ngạc nhiên
Trong chuyên ngành da liễu, việc sử dụng corticoid bôi đã được khuyến nghị trong những phác đồ điều trị giúp cải thiện rất tốt các bệnh lý như vảy nến, viêm da cơ địa… tuy nhiên bất cứ những phương pháp điều trị nào cũng sẽ có hai mặt và việc sử dụng corticoid là nghệ thuật điều trị của bác sĩ. Dưới đây là một số bí mật mà bệnh nhân/khách hàng nên biết và hiểu về corticoid:
- Corticoid bôi vẫn có những tác dụng phụ như teo da, giãn mạch, rạn da, trứng cá… chứ không phải là thần dược trị mọi loại bệnh viêm da như một số người lầm tưởng
- Corticoid có phân nhóm thành các mức độ mạnh yếu khác nhau. Mức độ mạnh yếu giúp bác sĩ lựa chọn cho từng loại bệnh, vị trí thương tổn (mặt chọn loại khác với chân) và mức độ bệnh. Theo phân loại của WHO chia thành 7 mức độ từ rất mạnh đến yếu.
- Nhiều người nghĩ rằng bôi corticoid ngoài da thì chắc chắn sẽ không gây các tác dụng phụ toàn thân như suy thượng thận, tăng đường huyết, suy giảm miễn dịch… điều này là sai lầm. Các tác dụng đó hay gặp khi uống , tuy nhiên nếu ta lạm dụng với một diện tích bôi rất lớn và thời gian lâu, có băng bịt, trên da dễ hấp thu thuốc , những tác dụng phụ này vẫn xảy ra.
- Mặc dù là thuốc chống viêm chống dị ứng nhưng bản thân nó có thể gây dị ứng cho người sử dụng. Theo Rooks textbook of dermatology, người ta chia thành 4 phân nhóm dị ứng chéo. Nếu một người dị ứng một thuốc nằm trong nhóm A (ví dụ hydrocortison) sẽ có khả năng cao dị ứng các thuốc khác cũng nằm trong nhóm này (như prednisolon, cortison, methylprednisolon).
- Những cơ chế chống viêm của corticoid tác động theo hướng không đặc hiệu, vào nhiều bước khác nhau nên thường giúp làm giảm triệu chứng rất nhanh. Tuy nhiên, hầu hết tác dụng này giúp giảm triệu chứng mà ít tác động vào nguyên nhân. Chính vì thế không thể lơ là tìm kiếm nguyên nhân gây bệnh khi người bệnh có đáp ứng giảm/hết thương tổn trên lâm sàng.