09/05/2023
1. Táo bón là gì?
Táo bón là một tình trạng phổ biến ảnh hưởng đến mọi người ở mọi lứa tuổi. Táo bón là tình trạng khó đi ngoài, thời gian đi lâu hoặc nhiều ngày mới đi một lần và thường ít hơn 3 lần/tuần với phân khô cứng, vón cục, lớn hoặc nhỏ bất thường.
Mức độ nghiêm trọng của táo bón ở mỗi người khác nhau. Nhiều người chỉ bị táo bón trong một thời gian ngắn, nhưng đối với những người khác, táo bón có thể là một tình trạng lâu dài (mãn tính) gây đau đớn, khó chịu đáng kể và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Hãy đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị.
2. Nguyên nhân gây táo bón
2.1 Nguyên nhân liên quan đến lối sống
Táo bón có thể được gây ra bởi nhiều yếu tố lối sống khác nhau thường kết hợp với nhau, bao gồm:
Sự thay đổi trong thói quen: Chuyển động bình thường của ruột phụ thuộc vào sự co bóp đều đặn và nhịp nhàng của ruột. Đây là một phần của 'đồng hồ sinh học' bên trong cơ thể và thường khó chịu với những thay đổi trong thói quen. Loại táo bón này thường thấy ở những người làm việc theo ca và những người đi du lịch.
Chế độ ăn ít chất xơ: Chất xơ không thể tiêu hóa được, nhưng nó sẽ tạo thêm khối lượng lớn cho phân, làm cho phân dễ dàng được đẩy đi theo đường tiêu hóa.
Uống không đủ nước: Chất xơ trong phân sẽ chỉ đọng lại khi gặp nước. Táo bón có thể xảy ra từ chế độ ăn nhiều chất xơ nhưng uống không đủ nước.
Ít vận động: Lối sống ít vận động hoặc bị hạn chế vận động do khuyết tật là những nguyên nhân phổ biến gây táo bón.
Xu hướng 'nhịn' đi vệ sinh: Thường xuyên nhịn đi vệ sinh có thể khiến cơ thể kém nhạy cảm hơn với các tín hiệu bình thường để đi vệ sinh.
Một số loại thuốc: Đặc biệt là codeine, thuốc chống trầm cảm, thuốc bổ sung sắt, thuốc chẹn kênh canxi (thuốc hạ huyết áp, đặc biệt là verapamil) và thuốc kháng axit không chứa magiê được biết là làm chậm nhu động ruột, có thể gây táo bón.
Mang thai: Táo bón cũng thường gặp ở phụ nữ mang thai.
Tuổi cao: Táo bón phổ biến hơn ở người cao tuổi. Điều này là do một số yếu tố, bao gồm giảm co thắt cơ ruột và phụ thuộc vào thuốc thường xuyên.
Bệnh tật: Một giai đoạn ốm đau, đặc biệt là bệnh dẫn đến nhập viện và nằm trên giường điều trị lâu, thường dẫn đến táo bón.
Không nên điều trị táo bón bằng cách lạm dụng quá mức thuốc nhuận tràng thay vì tìm kiếm lời khuyên của bác sĩ.
2.2 Nguyên nhân y tế gây táo bón
Táo bón đôi khi là triệu chứng của các vấn đề y tế tiềm ẩn, như:
Rò hậu môn: Vết rách ở niêm mạc hậu môn khiến người bệnh có thể chống lại việc đi vệ sinh vì sợ đau.
Tắc nghẽn: Trực tràng hoặc hậu môn có thể bị tắc nghẽn một phần, chẳng hạn như trĩ hoặc sa trực tràng.
Thoát vị: Thoát vị ổ bụng có thể làm giảm áp lực trong ổ bụng, khiến việc di chuyển khó khăn hơn.
Phẫu thuật ổ bụng hoặc phụ khoa: Đau sau phẫu thuật và thuốc giảm đau có chứa codeine là nguyên nhân chính gây táo bón và thường cần được chăm sóc phòng ngừa.
Hội chứng ruột kích thích: Đặc trưng bởi đau bụng, chướng bụng và táo bón hoặc tiêu chảy hoặc táo bón và tiêu chảy xen kẽ.
Các vấn đề của hệ thống nội tiết: Ví dụ, bệnh suy giáp, tiểu đường hoặc suy tuyến yên.
Khối u: Đau khi cố gắng đi đại tiện có thể là một triệu chứng của ung thư trực tràng.
Các bệnh của hệ thần kinh trung ương: Bệnh đa xơ cứng, bệnh Parkinson hoặc đột quỵ có liên quan đến việc tăng khả năng bị táo bón
