06/10/2022
Những người trẻ và bệnh ung thư: câu chuyện số 01.
Mỗi khi tiếp nhận một bệnh nhân mắc bệnh ung thư tôi lại được tiếp xúc với một cuộc đời một số phận. Nhưng nếu tiếp nhận một bệnh nhân trẻ, cùng trang lứa với mình,cũng đang tràn đầy nhiệt huyết cho cuộc sống hiện tại, cho tương lai của bản thân và gia đình, và biết đâu cả 1 tình yêu mãnh liệt nữa,…thì quả thật đối với tôi vẫn luôn luôn là một áp lực vô cùng lớn.
…tôi gặp 1 bn như vậy. Chị ấy là con của 1 đồng nghiệp với tôi, 37 tuổi, chưa gia đình và đau đớn hơn nữa là mẹ chị vừa mất vì ung thư vú mới chỉ cách đây 2 tháng. Bố chị, nguyên trưởng khoa của 1 BV lớn ở miền bắc đã nhắn cho tôi 1 sms như thế này: “ pour moi, je ne sais pas comment survivre avec cette douleur insuportable- với chú, chú không biết phải sống thế nào đây với nỗi đau tột cùng này”. Cuộc đời chú cứu biết bao người mà giờ đây nhìn cô con gái bé bỏng trong vô vọng…
Trước mặt tôi là ai đây? 1 cô gái xinh xắn với ánh mắt rất hiền, suy kiệt và nhợt nhạt, thể trạng yếu lắm, bụng chướng căng do dịch từ ung thư di căn phúc mạc, nằm yên 1 chỗ với nhiều đường truyền và monitor theo dõi, điều trị tại khoa hồi sức tích cực- nơi mà trong tâm niệm của tôi là trái tim của bệnh viện tức là bn nằm ở đây chỉ có 2 khả năng: 1 là bệnh nhân rất nặng, 2 là bệnh nhân rất rất nặng mà thôi. Tôi lật giở những trang hồ sơ bệnh án với kết quả nội soi, chụp chiếu, sinh hoá, công thức máu,giải phẫu bệnh…cho thấy đây là 1 trường hợp ung thư dạ dày giai đoạn cuối di căn phúc mạc, buồng trứng,…kèm theo tình trạng thiếu máu và suy thận nặng (độ thanh thải creatinine chỉ loanh quanh 19 ml/phút- bình thường ở người trưởng thành khoẻ mạnh là >90 ml/phút), suy kiệt…Một bài toán quá khó cho tôi, cho ae hồi sức, và đặc biệt cho bạn ý và gia đình, vì bn rất rất nặng thế này, 1 bệnh đã đủ chết rồi chứ huống chi giờ từng đấy thứ bệnh, nhưng mà tuổi còn quá trẻ thì làm thế nào bây giờ? Mấy ae ngồi bàn bạc với nhau vạch ra 3 hướng: 1 là tìm nguyên nhân và phải cải thiện chức năng của thận, 2 nâng cao thể trạng, 3 là trong thời gian chờ đợi những việc này, chúng tôi sẽ làm một vài xét nghiệm sinh học phân tử phục vụ cho điều trị ung thư của bạn ý…AE ai nấy đều quyết tâm hi vọng sẽ có phép màu xảy ra…
Các bạn trẻ ạ, bệnh tật không trừ 1 ai cả, hãy có ý thức bảo vệ sức khoẻ của mình bằng cách ăn uống, luyện tập và kiểm tra sức khoẻ thường xuyên.
Vài nét về ung thư dạ dày :
1.Theo thống kê năm 2020, có 1,1 triệu ca ung thư dạ dày mới ( thứ 5) được phát hiện trên thế giới (trong đó 60% là ở Đông Á trong đó có Việt Nam), và 770.000 người tử vong (thứ 4). Ở Việt Nam, ung thư dạ dày xếp thứ 4 về số lượng mắc mới (17906 ca) và thứ 3 về số lượng tử vong (14615 ca). Phổ tuổi hay gặp ung thư dạ dày ở người châu Á từ 65-84.
2.Các yếu tố nguy cơ dẫn đến ung thư dạ dày:
2.1 Môi trường
- Thực phẩm: nhiều muối do vậy hạn chế thực phẩm nhiều muối, đồ ăn đóng hộp có các chất bảo quản,…
- Ăn ít rau và hoa quả
- Hút thuốc lào, thuốc lá
- Nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori ở dạ dày do vậy cần khám định kì và điều trị khi có chỉ định
2.2 Di truyền
- Gặp ở khoảng 3% ung thư dạ dày. Trong đó 2 hội chứng hay gặp nhất đó là hội chứng Lynch và Ung thư dạ dày lan toả di truyền (Hereditary diffuse gastric cancer), ngoài ra nguy cơ ung thư dạ dày cũng tăng lên ở người có hội chứng đa polyp tuyến gia đình (Familial adenomatous polyposis); hoặc gia đình có bố mẹ, hoặc con cái ruột bị ung thư dạ dày.
- Ngoài ra hội chứng Lynch còn gây ra các ung thư như ung thư đại trực tràng, ung thư tử cung, ung thư biểu mô đường niệu,…
- Ung thư dạ dày lan toả di truyền do đột biến gen CDH1 làm mất chức năng proteine E-Cadherine, gặp trong cả ung thư vú thể tiểu thuỳ (lobular breast cancer). Do vậy những người cần cần khám di truyền ung thư khi:
+ Có ít nhất 2 người cùng huyết thống có ung thư dạ dày typ lan toả, trong đó ít nhất 1 ca dưới 50 tuổi.
+ Có ít nhất 2 người cùng huyết thống có ung thư dạ dày typ lan toả bất kể tuổi tác
+ Có ít nhất 1 người cùng huyết thống có ung thư dạ dày typ lan toả tuổi dưới 45
2.3 Yếu tố khác
- Tiền sử cắt dạ dày bán phần
- Thiếu máu Biermer.
Tài liệu tham khảo:
1. https://www.thelancet.com/journals/eclinm/article/PIIS2589-5370(22)00134-1/fulltext.
2. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34515086/
3. https://www.hopkinsmedicine.org/health/conditions-and-diseases/hereditary-diffuse-gastric-cancer-hdgc #:~:text=The%20disorder%20is%20caused%20by,cancer%20at%20a%20young%20age.
4. https://www.e-cancer.fr/Patients-et-proches/Les-cancers/Cancer-de-l-estomac/Facteurs-de-risques
5. https://www.nature.com/articles/s41598-022-10014-4
