15/09/2023
ĐIỀU TRỊ ĐÁI THÁO ĐƯỜNG,5 ĐIỂM LƯU Ý TRONG KHUYẾN CÁO CỦA HIỆP HỘI ĐÁI THÁO ĐƯỜNG HOA KỲ ( ADA 2023 )
Ngày 13/ 9/ 2023, Hội ĐTĐ Hoa Kỳ (ADA) có cập nhật, chính xác là nhấn mạnh một số điểm trong hướng dẫn kiểm soát đường huyết ở bệnh nhân ĐTĐ. Trong đó có 5 điểm đáng chú ý là:
1. Kiểm soát cân nặng là một phần rất quan trọng giúp đạt và duy trì mức đường huyết tốt ở BN ĐTĐ typ 2
Nhiều BN ĐTĐ typ 2 có thừa cân và béo phì. Giảm cân ít nhất từ 3-5% giúp cải thiện đường huyết rõ rệt nhờ cải thiện độ nhạy của insulin. Tuy nhiên giảm 10-15% giúp giảm đường huyết tốt hơn và có thể đưa đến lui bệnh (khỏi bệnh) ĐTĐ typ 2 và cải thiện cả các bệnh đi kèm như bệnh tim mạch, gan nhiễm mỡ...
Chú ý chế độ ăn và chế độ dinh dưỡng phải phù hợp với hoàn cảnh BN
ADA và EASD nhấn mạnh ưu tiên sử dụng các thuốc hạ đường huyết có tác dụng giảm cân mạnh như Semaglutide và Tirzepatide
2. Điều trị ĐTĐ tích cực sẽ làm tăng nguy cơ hạ đường huyết
Tất cả các BN ĐTĐ cần được đánh giá nguy cơ bị hạ đường huyết và hạ đường huyết không triệu chứng, và họ phải được giáo dục về các yếu tố nguy cơ cũng như cách phát hiện và xử trí hạ đường huyết.
Nên điều chỉnh và giảm liều các thuốc có thể gây hạ đường huyết (SU và insulin), nhất là ở BN có suy thận
Cân nhắc đặt mục tiêu đường huyết cao hơn
Nên sử dụng thiết bị theo dõi đường huyết liên tục (CGM), nếu có thể
3. Điều trị ĐTD chính là kiểm soát nguy cơ biến chứng tim mạch
Phải chú ý đánh giá và điều trị các nguy cơ tim mạch để phòng ngừa hoặc làm giảm tiến triển của bệnh.
Điều trị kiểm soát đa yếu tố nguy cơ tim mạch như huyết áp, lipid máu và đường huyết.
Ưu tiên sử dụng các thuốc ĐTĐ có thêm lợi ích tim mạch, thận
• Những BN đã có biến chứng tim mạch hoặc có nguy cơ tim mạch cao như > 55 tuổi, có ≥ 2 yếu tố nguy cơ như tăng huyết áp, albumin niệu, béo phì, RL lipid máu, hút thuốc lá... nên được điều trị bằng các thuốc ức chế SGLT-2 hoặc GLP-1 RA hoặc cả hai.
• Những BN có suy tim nên được điều trị bằng thuốc ức chế SGLT-2 khi mức lọc cầu thận ≥ 20 mL/ph
• Những BN có CKD giai đoạn 3 hoặc nặng hơn nên được sử dụng thuốc ức chế SGLT-2 để làm giảm tiến triển của bệnh.
4. Điều trị sớm, tích cực, phối hợp thuốc để tránh sự trì trệ trên lâm sàng
Điều trị BN ĐTĐ phải được cá thể hóa, lấy BN làm trung tâm dựa trên các đặc điểm về tuổi, daan tộc, bệnh đi kèm, thời gian bị bệnh ĐTĐ... và phải đánh giá lại phác đồ điều trị mỗi 3-6 tháng.
Cần điều trị ngay khi chẩn đoán ĐTĐ typ 2, đạt mục tiêu HbA1C < 7% sớm sẽ làm giảm được các biến chứng mắt, thận, thần kinh.
Metformin vẫn là thuốc quan trọng để điều trị ĐTĐ typ 2. Khi cần thuốc tiêm thì GLP-1 RA nên được ưu tiên trước insulin. Nếu HbA1C vẫn cao thì nên khởi trị insulin sớm bằng 1 mũi insulin nền, rồi thêm các mũi insulin trước ăn nếu cần.
5. Phòng ngừa nên là hướng điều trị, chăm sóc chính ở BN ĐTĐ
Những người bị tiền ĐTĐ cần thay đổi lối sống để phòng ngừa tiến triển đến ĐTĐ thực sự. Giảm 1 kg sẽ làm giảm 16% nguy cơ và tập luyện tích cực có thể làm giảm đến 44% nguy cơ bị ĐTĐ, độc lập với việc giảm cân. Ngoài ra nó còn giúp ngăn ngừa các biến chứng và tử vong về sau.
Tuy nhiên, do thay đổi lối sống là khá khó khăn nên ADA ủng hộ việc điều trị Metformin cho những người có nguy cơ rất cao bị ĐTĐ như tiền sử mắc ĐTĐ thai kỳ, BMI ≥ 35, đường huyết đói ≥ 6,1 mmol/L và HbA1C ≥ 6%.
Lưu ý là những người bị tiền ĐTĐ cũng đã có thêm các nguy cơ tim mạch cần điều trị, thường là tăng huyết áp và RL lipid máu...
Nguồn : TS.BS Nguyễn Quang Bảy
TK ĐÁI THÁO ĐƯỜNG BV BẠCH MAI
