20/09/2022
Thoát vị đĩa đệm có thể xảy ra ở cột sống cổ hoặc thắt lưng, đây là bệnh xương khớp phổ biến, có khả năng gây ra nhiều biến chứng nếu không có cách chữa kịp thời. Tìm hiểu về nguyên nhân, triệu chứng giúp người bệnh chủ động điều trị, đồng thời phòng tránh được rủi ro khôn lường.
Thoát vị đĩa đệm là gì ?
Theo cấu tạo giải phẫu cơ thể người thì cột sống có 23 đĩa đệm, bao gồm: 11 đĩa đệm lưng, 5 đĩa đệm cổ, 4 đĩa đệm thắt lưng và 3 chuyển đoạn. Đây là bộ phận nằm giữa đốt sống với cấu tạo gồm nhân nhầy, mâm sụn và vòng sợi. Trong đó, bao xơ là lớp vỏ cứng bên ngoài có vai trò bảo vệ cột sống. Nhân nhầy có vị trí bên trong bao xơ và tồn tại dưới dạng lỏng giúp đĩa đệm co giãn.Đĩa đệm thường có hình dạng thấu kính lồi 2 mặt, đóng vai trò co giãn giúp đốt xương không bị va chạm khi di chuyển. Bên cạnh đó, đĩa đệm còn giúp cột sống không gặp phải những chấn động mạnh nguy hiểm.
Thoát vị đĩa đệm được giải thích là do trong quá trình vận động, cột sống không tránh khỏi tổn thương bởi ngoại lực, làm đĩa đệm bị chèn ép quá mức làm bao xơ nứt rách và nhân nhầy chảy ra ngoài.
Còn theo tiếng anh, thoát vị đĩa đệm có tên gọi là Herniated Disc. Đây là thuật ngữ bao gồm những khái niệm liên quan như: Disc (đĩa đệm), Annulus fibrosus (bao xơ), Ponytail Syndrome (hội chứng đuôi ngựa), Nerve pain (đau thần kinh), Nucleus pulposus (nhân nhầy)…Thoát vị đĩa đệm có nguy hiểm không ?
Có thể khẳng định rằng, đây là căn bệnh nguy hiểm bởi những hệ lụy mà nó mang lại cho người bệnh nếu không được điều trị dứt điểm. Không chỉ khiến người bệnh gặp nhiều trở ngại trong sinh hoạt, thoát vị đĩa đệm còn gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như:
Rối loạn vận động: Cột sống là nơi tập trung nhiều dây thần kinh quan trọng, liên quan trực tiếp tới khả năng vận động của con người. Khi bị thoát vị đĩa đệm dẫn đến cột sống bị tổn thương không chỉ gây ra những cơn đau nhức khó chịu mà còn khiến vận động hạn chế.
Mất cảm giác và phản xạ gân cơ: Khi cơn đau ngày càng trở nên nhức nhối, xuất hiện với tần suất dày đặc thì sẽ gây ra hiện tượng co cứng cơ, mất cảm giác. Phản xạ của cơ thể cũng bị hạn chế khi người bệnh gặp biến chứng này.
Rối loạn tiểu tiện: Là biến chứng thường gặp khi thoát vị đĩa đệm tiến triển nặng. Không chỉ gây mất cảm giác chi, bệnh còn khiến người bệnh mất khả năng phản xạ khi đại, tiểu tiện.
Teo cơ: Thoát vị đĩa đệm không chỉ làm ảnh hưởng đến cột sống mà còn chèn ép, khiến máu không được lưu thông đến các bộ phận trên cơ thể. Trong đó, các cơ bắp sẽ bị thiếu chất dinh dưỡng và teo dần. Về lâu dài, biến chứng này gây cản trở đến khả năng lao động, sinh hoạt của người bệnh.
Bại liệt vĩnh viễn: Là biến chứng nghiêm trọng nhất của thoát vị đĩa đệm. Khi gặp phải biến chứng này, người bệnh mất hoàn toàn khả năng vận động và chỉ có thể nằm bất động một chỗ.Theo các bác sĩ, đĩa đệm một khi đã thoát vị thì rất khó có thể trở lại vị trí hoàn toàn như ban đầu. Thoát vị đĩa đệm chỉ được coi là chữa dứt điểm khi được thay một đĩa đệm mới. Vì vậy, không tồn tại khái niệm chữa khỏi hoàn toàn căn bệnh này.
Tuy nhiên, nếu được can thiệp kịp thời, đúng cách, bệnh nhân thoát vị đĩa đệm hoàn toàn có thể phục hồi đến 95% so với thể trạng ban đầu. Bên cạnh đó, bệnh nhân cũng cần kiên trì điều trị, áp dụng đúng phương pháp và có chế độ sinh hoạt, ăn uống hợp lý.
Thoát vị đĩa đệm cột sống cổ
Là tình trạng đĩa đệm nằm giữa đốt sống cổ bị thoát vị, thường xảy ra tại các vị trí đốt sống C5, C6, C7. Nguyên nhân gây thoát vị đĩa đệm cổ được cho là do sự cộng hưởng của các yếu tố như thoái hóa sinh học, thói quen làm việc, sinh hoạt sai cách, chấn thương và chế độ ăn uống thiếu khoa học…
Bệnh gây ra tình trạng đau cổ vai gáy, có thể lan xuống cánh tay. Người bị thoát vị đĩa đệm cổ thường bị hạn chế vận động, cúi ngửa khó khăn, cảm thấy tê yếu cơ. Tình trạng này thực chất không quá nguy hiểm, tuy nhiên nếu không điều trị sớm và đúng cách, bệnh nhân có thể đối mặt với nhiều biến chứng như chèn ép tủy, chèn ép rễ thần kinh cánh tay, rối loạn tiền đình, thậm chí là liệt hoàn toàn…
Thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng
Phổ biến nhất là vị trí các đốt L4, L5, S1. Đây là hiện tượng đĩa đệm cột sống thắt lưng bị đè nén quá mức, khiến lớp bao xơ bên ngoài rạn rách, nhân nhầy thoát ra bên ngoài và chèn ép rễ thần kinh. Hướng của thoát vị đĩa đệm có thể ra sau, lệch sang 2 bên, ra trước hoặc chèn vào thân đốt sống
Cũng giống như thoát vị đĩa đệm cổ, thủ phạm gây ra thoát vị ở vùng cột sống thắt lưng xuất phát từ những nguyên nhân nội ngoại sinh khác nhau. Đối tượng chủ yếu của chứng bệnh này là những người lao động nặng, nhân viên văn phòng, công nhân, người cao tuổi…
Thoát vị đĩa đệm lưng ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống và hiệu suất lao động của người bệnh. Bệnh không chỉ gây ra những cơn đau buốt, tê bì tại vị trí thoát vị mà còn hạn chế vận động, rối loạn đại tiểu tiện, đau dây thần kinh tọa… Trong trường hợp không được điều trị đúng cách, tình trạng thoát vị có thể tiến triển xấu hơn, đồng thời gây ra hàng loạt biến chứng nguy hiểm như mất phản xạ gân cơ, mất khả năng vận động, teo cơ, tàn phế vĩnh viễn…
