
14/09/2025
VIÊM DA CƠ ĐỊA (P1)
Nguyên nhân nào dễ gây tái phát? Dự phòng như nào⁉️
🥲“Sao em bôi thuốc thấy đỡ hẳn nhưng cứ vài tuần sau lại nổi lên như cũ?”
😭“Cháu không hiểu sau cứ ngừng thuốc lại bị lại bác sĩ ạ”
😭”Cháu ổn được vài tháng rồi, vừa rồi đi bơi một đợt sau đó da ngứa và nặng trở lại”…
Đây là những kiểu câu hỏi mà mình nhận được mỗi ngày, bài viết dành cho những ai quan tâm về vấn đề này, mình cũng không nói dài dòng về cơ chế bệnh làm gì, những thông tin dưới đây chủ yếu hướng dẫn các bạn biết cái gì tốt làm theo, cái gì không tốt để mà tránh vì sự thật là bệnh viêm da cơ địa rất dễ tái phát.
Viêm da cơ địa là bệnh lý viêm da mạn tính, ngoài những nguyên nhân, yếu tố nguy cơ dễ gây tái phát mà “không thể thay đổi được” (yếu tố cơ địa) như di truyền, cơ địa dị ứng, miễn dịch, nội tiết…thì PHẦN LỚN các yếu tố còn lại dưới đây có thể kiểm soát được: môi trường, thói quen chăm sóc da, tiếp xúc dị nguyên… Nếu nhận biết và phòng tránh sớm, người bệnh hoàn toàn có thể giảm số lần tái phát và giữ da ổn định lâu dài.
1. Yếu tố môi trường
• Thời tiết khô, lạnh (gây khô da);
• Nhiệt độ cao, đổ nhiều mồ hôi;
• Ô nhiễm không khí (bụi mịn, NO₂, khói thuốc).
✅ Biện pháp phòng tránh: Dưỡng ẩm thường xuyên, sử dụng máy tạo độ ẩm trong phòng, mặc quần áo thoáng mát, chất liệu thấm hút mồ hôi tốt và hẹn chế cho trẻ ngoài khi không khí ô nhiễm.
2. Tiếp xúc với chất gây kích ứng
• Xà phòng, chất tẩy rửa, nước hoa, vải len, chất hóa học trong hồ bơi…
✅ Biện pháp phòng tránh: sử dụng sản phẩm (tắm, rửa tay) dịu nhẹ, không mùi, không xà phòng, sử dụng đồ 100% cotton (quần áo, chăn, gối, khăn, thú bông…), hạn chế hoặc không tắm hồ bơi trong giai đoạn da chưa ổn định.
3. Tiếp xúc với dị nguyên trong và ngoài nhà
• Mạt bụi nhà, lông động vật, nấm mốc, phấn hoa…
✅ Biện pháp phòng tránh:
• Vệ sinh nhà cửa sạch sẽ (nên có hút bụi);
• Giặt chăn ga sạch sẽ, phơi khô;
• Hạn chế tiếp xúc với thú nuôi (đặc biệt MÈO, chó), không nuôi là tốt nhất.
4. Nhiễm trùng da
• Vi khuẩn (nhất là Staphylococcus aureus);
• Virus (Herpes simplex);
• Nấm (Malassezia).
✅ Biện pháp phòng tránh: Phát hiện và điều trị kịp thời nhiễm trùng, giữ gìn vệ sinh cá nhân.
5. Rối loạn hàng rào bảo vệ da do chăm sóc không đúng cách
• Không dùng kem dưỡng ẩm đầy đủ;
• Tắm nước quá nóng hoặc quá lâu, tắm nước lá;
• Gãi nhiều gây tổn hại da.
✅ Biện pháp phòng tránh
• Dưỡng ẩm ít nhất 2 lần/ngày, duy trì lâu dài;
• Tắm nước ấm (28-32 độ), ngắn (5–10 phút), dùng sữa tắm dịu nhẹ, dưỡng ẩm ngay sau tắm.
• Cắt móng tay, dùng băng cuộn che bịt tổn thương.
6. Căng thẳng tâm lý và rối loạn giấc ngủ
• Căng thẳng kéo dài;
• Thiếu ngủ làm tăng ngứa và gãi.
✅ Biện pháp phòng tránh:
• Hướng dẫn trẻ cách thư giãn, giảm lo âu
• Tránh gãi, có thể đeo bao tay khi ngủ, cắt móng tay.
7. Không tuân thủ điều trị
• Sử dụng thuốc không đúng liều, không đúng cách;
• Sợ dùng corticoid: tự ngừng.
✅ Biện pháp phòng tránh
• Các BS cần giáo dục phụ huynh và trẻ về an toàn của thuốc nếu dùng đúng cách;
• BN cần theo dõi sát phác đồ điều trị với bác sĩ chuyên khoa da liễu
Trong thực hành lâm sàng, với bệnh nhân viêm da cơ địa, mình luôn kiên nhẫn, dành nhiều thời gian giải thích cho bệnh nhân và gia đình về tầm quan trọng của việc chăm sóc song song với điều trị. Quản lý bệnh hiệu quả không chỉ dựa vào thuốc mà còn nhờ sự tuân thủ chăm sóc hàng ngày.
⁉️⁉️⁉️Bạn hoặc con bạn có bị viêm da cơ địa? Điều gì thường làm bệnh tái phát?
Hãy chia sẻ dưới bình luận – mình sẽ tổng hợp giải pháp cho các tình huống hay gặp trong bài tới.
_BS Nguyễn Mạnh Tân_
̛́a #