09/09/2025
✨🌈 CAN THIỆP MÃI MÀ TRẺ VẪN CHƯA BIẾT NÓI – CHA MẸ NÊN LÀM GÌ? 🌈✨
Là cha mẹ của trẻ tự kỷ hoặc trẻ chậm nói, chắc hẳn nhiều người đã từng trải qua cảm giác sốt ruột, lo lắng khi thấy con can thiệp đã lâu nhưng vẫn chưa bật được lời nói nào. Mỗi ngày, bạn đều mong chờ tiếng “Mẹ ơi”, “Bố ơi” vang lên, nhưng rồi lại hụt hẫng 😔. Vậy tại sao trẻ mãi chưa nói? Có phải mình đã làm sai điều gì không? Và cha mẹ nên làm gì để đồng hành cùng con? 💞
Dưới đây là những chia sẻ chi tiết giúp cha mẹ hiểu rõ hơn về hành trình này 👇
1️⃣ Vì sao trẻ can thiệp lâu nhưng vẫn chưa nói? 🤔
Không phải cứ can thiệp là trẻ sẽ nói ngay. Có rất nhiều nguyên nhân khiến ngôn ngữ bị trì hoãn, bao gồm:
🧩 Khả năng chú ý kém: Trẻ chưa biết tập trung, nhìn vào mặt, môi của người nói.
👂 Khó khăn về nghe hiểu: Trẻ có thể nghe âm thanh nhưng chưa phân biệt được lời nói.
😶 Khó khăn về vận động miệng: Cơ môi, lưỡi, hàm chưa linh hoạt, khó phát âm.
💭 Thiếu động lực giao tiếp: Trẻ chưa cảm nhận được lợi ích khi sử dụng ngôn ngữ.
🧠 Đặc điểm của rối loạn phổ tự kỷ: Ngôn ngữ thường là kỹ năng phát triển chậm và cần nhiều thời gian.
Điều này KHÔNG đồng nghĩa là trẻ sẽ không bao giờ nói. Trẻ cần lộ trình đúng, phương pháp phù hợp và nhiều kiên nhẫn. ⏳🌱
2️⃣ Can thiệp chưa nói được có vô ích không? ❌
👉 Hoàn toàn không!
Khi trẻ chưa nói, can thiệp vẫn mang lại những tiến bộ quan trọng:
👀 Trẻ tăng giao tiếp bằng mắt.
🤲 Trẻ biết ra hiệu, chỉ tay, bắt chước hành động.
😀 Trẻ cải thiện biểu cảm khuôn mặt, cảm xúc.
🧩 Trẻ học được kỹ năng chơi, kỹ năng xã hội.
Tất cả những kỹ năng này chính là nền tảng để ngôn ngữ bật ra sau này. Nói được là kết quả cuối cùng, còn can thiệp là hành trình tích lũy từng chút một. 🌟
3️⃣ Cha mẹ cần làm gì khi con mãi chưa nói? 💡
💬 1. Tập trung vào giao tiếp trước, lời nói sau
👉 Đừng ép trẻ phải nói ngay. Hãy khuyến khích trẻ nhìn – chỉ – đưa – ra hiệu để giao tiếp. Khi trẻ đã có nhu cầu giao tiếp, ngôn ngữ sẽ đến tự nhiên hơn.
🎵 2. Kích thích ngôn ngữ qua trò chơi và âm nhạc
👉 Hát, đọc thơ, chơi trò “ú òa”, “ai đây?”, thổi b**g bóng 🎈… giúp trẻ vừa vui vừa luyện âm.
🍎 3. Tạo tình huống buộc trẻ phải “ra tín hiệu”
👉 Ví dụ: đưa cho trẻ cái bánh nhưng không mở, để trẻ ra hiệu nhờ giúp; hay giấu đồ chơi trong hộp để trẻ phải chỉ hoặc nhìn bạn để nhờ lấy.
👩👦 4. Nói ít – chậm – rõ
👉 Dùng câu ngắn gọn, từ đơn giản, phát âm rõ. Ví dụ thay vì nói “Con ơi, lại đây lấy quả bóng màu đỏ nhé”, hãy nói: “Bóng đỏ. Lại đây”.
🧸 5. Dùng đồ chơi, đồ vật trẻ thích
👉 Trẻ sẽ có nhiều động lực hơn để giao tiếp khi được chơi với thứ mình yêu thích.
🤲 6. Khuyến khích bắt chước
👉 Cho trẻ bắt chước cử chỉ, âm thanh trước khi bắt chước từ. Ví dụ: “a a”, “ô ô”, vỗ tay 👏.
💕 7. Luôn khen ngợi và kiên nhẫn
👉 Một cái gật đầu, một tiếng “giỏi lắm!”, hay một cái ôm sẽ khiến trẻ tự tin hơn.
📅 8. Kiên trì với lộ trình can thiệp
👉 Mỗi trẻ có tốc độ riêng. So sánh với trẻ khác chỉ khiến cha mẹ thêm áp lực. Hãy tin tưởng vào sự cố gắng hàng ngày.
🧑⚕️ 9. Phối hợp chặt chẽ với giáo viên, chuyên gia
👉 Cha mẹ cần trao đổi thường xuyên với người can thiệp để biết cách hỗ trợ con tại nhà.
🛑 10. Đừng bỏ cuộc
👉 Nhiều trẻ tự kỷ phải mất vài năm mới có thể bật âm, nhưng nếu dừng lại giữa chừng, con sẽ khó đạt được kết quả.
4️⃣ Lời nhắn gửi đến cha mẹ 💌
Can thiệp cho trẻ tự kỷ, chậm nói là một hành trình dài, nhiều lúc tưởng chừng như “mãi chẳng tới đích”. Nhưng mỗi ánh mắt nhìn bạn, mỗi lần con giơ tay xin giúp đỡ, mỗi nụ cười bé nhỏ… chính là bước tiến lớn lao. 🌸
Hãy nhớ rằng:
🌟 “Con không nói được HÔM NAY, không có nghĩa là con không thể nói được NGÀY MAI.” 🌟
Cha mẹ hãy kiên nhẫn, yêu thương, đồng hành cùng con. Và một ngày nào đó, tiếng “Mẹ ơi” sẽ vang lên – có thể muộn, nhưng sẽ ngọt ngào vô cùng. 💖👩👦
