25/01/2016
Phát triển chuỗi giá trị cây lạc
Ngành Nông nghiệp tỉnh Tuyên Quang đã duy trì nhiều mô hình, dự án nhằm tăng năng suất, giá trị sản lượng của cây lạc...
Bốn năm qua, tính từ năm 2012, ngành Nông nghiệp tỉnh Tuyên Quang đã duy trì nhiều mô hình, dự án nhằm tăng năng suất, giá trị sản lượng của cây lạc. Khẳng định lạc là cây sản xuất quan trọng trong cơ cấu cây trồng của địa phương, thuộc nhóm cây trồng chủ lực của tái cơ cấu nông nghiệp và cây hàng hóa tập trung, tỉnh Tuyên Quang đã xây dựng kế hoạch phát triển chuỗi giá trị lạc trong giai đoạn 2016 - 2020.
Tiềm năng phát triển lạc ở Tuyên Quang khá lớn, tổng diện tích lạc năm 2014 của tỉnh là 4.342 ha; năng suất trung bình đạt 26,06 tạ/ha, sản lượng đạt 11.313 tấn. Sản xuất lạc đã thu hút và tạo nhiều việc làm, tăng thu nhập cho nhiều hộ nông dân. Lạc được trồng 2 vụ/năm, nhưng diện tích trồng tập trung chủ yếu ở vụ xuân tại các huyện: Chiêm Hoá, Sơn Dương, Lâm Bình, Yên Sơn, Hàm Yên...
Thực hiện kế hoạch phát triển chuỗi giá trị lạc do Dự án Hỗ trợ nông nghiệp, nông dân và nông thôn tài trợ giai đoạn 2012 - 2015, Trung tâm Khuyến nông Tuyên Quang đã phối hợp với các đơn vị liên quan thực hiện chuỗi giá trị lạc giai đoạn 2012 - 2015. Theo đó, các điểm sản xuất, thâm canh, nhân giống lạc L26, L14 đã chọn lọc qua 3 vụ hè thu năm 2013, 2014 và 2015 tại các xã thuộc 2 huyện Chiêm Hóa và Lâm Bình. Kết quả cây lạc phát triển tốt, năng suất trung bình đạt 30 - 31 tạ/ha, cao hơn giống lạc của địa phương từ 4 - 5 tạ/ha; chất lượng lạc củ và giá bán đều tăng.
Từ kết quả mô hình, đến nay các địa phương trong vùng sản xuất lạc hàng hóa đã tự trao đổi, nhân giống và mở rộng diện tích. Ông Ma Văn Lịch ở thôn Nà Giàng, xã Vinh Quang, huyện Chiêm Hóa cho biết, gia đình ông đã trồng lạc nhiều năm, nhờ mô hình khuyến nông mà ông đã được sử dụng giống lạc L14. Đây là giống dễ trồng, dễ chăm sóc. Lạc cho hiệu quả kinh tế cao hơn so với trồng ngô, lúa hay mía đã đành nhưng lạc L14 lại cho giá trị cao hơn hẳn những giống lạc mà ông từng sản xuất.
"Ông Lê Hải Nam, PGĐ Trung tâm Khuyến nông Tuyên Quang cho biết, trung tâm tiếp tục xây dựng kế hoạch phát triển chuỗi giá trị lạc giai đoạn 2016 - 2020. Theo đó, sẽ hình thành vùng thâm canh sản xuất lạc tập trung tại huyện Chiêm Hóa với diện tích gieo trồng gần 3.000 ha/năm; mở rộng diện tích trồng lạc hàng hóa ở một số xã của huyện Lâm Bình, phấn đấu đến năm 2020, nâng tổng diện tích gieo trồng lạc toàn tỉnh lên 5.000 ha/năm..."
Ngoài tập trung vào công tác giống, việc phát triển chuỗi giá trị lạc đã tổ chức 40 lớp tập huấn kỹ thuật, 80 lớp thực tế hiện trường cho 1.600 hộ nông dân về kỹ thuật gieo trồng, chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh, thu hoạch, bảo quản, chọn và nhân giống lạc và thông tin thị trường tiêu thụ sản phẩm lạc.
Chương trình cũng đầu tư cơ giới hóa trong sản xuất với mô hình thử nghiệm máy tuốt vặt củ lạc tại 5 xã: Minh Quang, Phúc Sơn, Tân Mỹ, Trung Hà và Hà Lang thuộc huyện Chiêm Hóa. Máy tuốt vặt củ lạc có kết cấu máy gọn nhẹ, dễ sử dụng, công suất 2 giờ/2 lao động tuốt được 1 sào lạc tươi, củ lạc ít bị dập vỡ. Máy đã giúp người trồng lạc đẩy nhanh tiến độ thu hoạch, giảm chi phí lao công lao động thủ công để vặt củ lạc, nâng cao hiệu quả kinh tế trong sản xuất lạc.
Mô hình thử nghiệm máy sấy khô lạc tại 3 xã Minh Quang, Phúc Sơn và Tân Mỹ, huyện Chiêm Hóa cũng được người trồng lạc đánh giá tốt về hiệu quả.
Ông Ma Phúc Vinh ở thôn Nà Áng, xã Minh Quang cho biết, từ nhiều năm nay, lạc là cây trồng chính của địa phương. Cây lạc có thời gian sinh trưởng ngắn, đầu tư thấp, tốn ít công chăm sóc, ít sâu bệnh hại. Với hiệu quả kinh tế cao gấp từ 2 - 2,5 lần so với trồng cây lúa, ngô, cây lạc đã giúp cho nhiều hộ dân địa phương tăng thu nhập, nâng cao đời sống kinh tế.
Đánh giá thị trường, sản lượng tiêu thụ sản phẩm lạc trong nước và xuất khẩu vẫn đang mở rộng, đặc biệt là thị trường xuất khẩu vào một số nước như: Mỹ, Trung Quốc, Ấn Độ, Thái Lan, Đài Loan, Indonesia, Nhật Bản, EU, Canada…mỗi năm tiêu thụ khoảng 1,5 triệu tấn lạc nhân.
Như vậy, chuỗi giá trị lạc có nhiều cơ hội để phát triển và mang lại thu nhập cho nhiều hộ nông dân, đặc biệt là hộ nghèo, hộ dân tộc thiểu số và các cơ sở dịch vụ, kinh doanh, chế biến, tiêu thụ sản phẩm lạc tại Tuyên Quang. Đó cũng là điều kiện lý tưởng để duy trì và mở rộng diện tích trồng lạc trong những năm tới....
