30/03/2022
THEO DÕI, CHĂM SÓC TRẺ VIÊM ĐƯỜNG HÔ HẤP CẤP
Trong những ngày dầu, bé chỉ sốt nhẹ, ho (khan hoặc có đờm), sỗ mũi, nghẹt mũi. Trẻ vẫn chơi và sinh hoạt bình thường thì hầu hết là viêm đường hô hấp trên. Tình huống này cha mẹ có thể chăm sóc tại nhà bằng: tăng cường uống nước/sữa, vệ sinh mũi, hạ sốt nếu sốt, có thể sử dụng các bài thuốc dân gian: mật ong (cho trẻ>1 tuổi), các siro ho thảo dược an toàn (như ho Astex…), có thể dùng mát xa mũi cho trẻ bớt nghẹt, tạo ẩm không khí, mát xa huyệt dũng tuyền để giảm ho…
Khi trẻ có biểu hiện quấy khóc nhiều, lấy tay sờ tai trẻ kêu đau tai, có thể có mủ chảy ra,.. lúc đó nghi ngờ trẻ bị viêm tai giũa, cần đưa trẻ đi khám bs nhi.
Nếu trẻ xuất hiện dấu hiệu thở nhanh thò chắc chắn trẻ đã viêm đường hô hấp dưới, cần gặp bs nhi ngay.
Để biết trẻ thở nhanh cần đếm nhịp thở khi trẻ nằm yên hoặc ngủ say, không sốt hoặc sốt dưới 38 độ C, bộc lộ ngực bụng và đếm số lần bụng nhô lên hụp xuống đủ trong 1 phút. Gọi là thở nhanh nếu:
- Trẻ dưới 2 tháng: trên 60 lần/phút.
- Trẻ 2-12 tháng: trên 50 lần/phút
- Trẻ 1-5 tuổi: trên 40 lần/phút
Dấu hiệu rút lõm lồng ngực cũng là một dấu hiệu báo cho bạn biết viêm đường hô hấp dưới (viêm phổi, cơn suyễn,…) cần tới gặp bs ngay. Quan sát trẻ thở, thấy 2 bên mảng sườn lõm sâu vào trong, lộ các xương sườn ra mỗi khi trẻ thở, dó là dấu hiệu rút lõm lồng ngực. Hoặc để đơn giản, bạn hãy tưởng tượng đặt 1 con ếch nằm ngửa và nhìn cái bụng nó phập phồng, hình ảnh cũng gần giống như vậy.
Để tập nhận dạng dấu hiệu này, bạn có thể lên youtube gõ từ khóa: retraction in children và xem các video về rút lõm lồng ngực, để tập đếm nhịp thở, bạn có thể gõ “đếm nhịp thở IMCI” để học nhé.
Về dấu hiệu sốt, một nhiễm trùng đường hô hấp trên do virus thông thường trẻ không sốt quá 5 ngày, nếu hơn phải đưa trẻ di khám ngay. Nếu trẻ sốt quá 39 độ C thì đi khám nếu sốt quá 3 ngày hoặc trẻ có tiền sử co giật do sốt cao. Trường hợp trẻ khởi đầu nhiễm trùng hô hấp với chứng ho, sổ mũi tệ thì bạn cũng nên cho bé đi khám ngay (có thể kèm sốt hoặc không) vì có khả năng bội nhiễm.
Trường hợp trẻ khởi đầu nhiễm trùng hô hấp có sốt 2, 3, 4 ngày và sau đó hết sốt, chơi bình thường nhưng vài ngày sau xuất hiện sốt lại thì bạn cũng cần cho trẻ đi khám ngay, vì có thể tình trạng bệnh sẽ tồi tệ hơn.
Trên đây là một số text note mình rút ra được, mong mọi người góp ý ạ!
Ở bài viết sau, mình xin phép share một số lưu ý khi dùng thuốc trong viêm đường hô hấp ở trẻ nhé!
Cre: Bác sĩ Ngọc
