Phòng khám BS Định CKII

01/05/2024

AFP (alpha-fetoprotein): Xét nghiệm máu
Alpha-fetoprotein (AFP) là một chất chỉ điểm (marker) ung thư cho ung thư biểu mô tế bào gan, thường được kết hơp với siêu âm và các phương pháp hình ảnh khác để tầm soát ung thư gan.

Trong thời kỳ bào thai và sơ sinh, AFP được sản xuất bởi túi noãn hoàng, gan của thai nhi và ống tiêu hóa. Việc sử dụng AFP như một chất chỉ điểm ung thư cho ung thư biểu mô tế bào gan được khởi xướng đầu tiên vào những năm 60.

AFP có thể tăng trong các trường hợp viêm gan hoạt động và xơ gan, và có thể giảm đi khi điều trị các tình trạng viêm gan bằng các thuốc điều trị HBV và HCV. Ngưỡng giá trị bình thường của AFP thường là 20 ng/ml, ngưỡng giá trị chẩn đoán của AFP là 400 ng/ml. AFP có thể được sử dụng phối hợp với siêu âm để tầm soát UTBMTBG trên các đối tượng nguy cơ.

Nguồn:
1. Hanif H, Ali MJ, Susheela AT, et al. Update on the applications and limitations of alpha-fetoprotein for hepatocellular carcinoma. World J Gastroenterol. 2022;28(2):216-229. doi:10.3748/wjg.v28.i2.216.
2. Bộ Y Tế.

28/04/2024

Thiếu máu thiếu sắt:
Tình trạng thiếu máu xảy ra do cơ thể không đủ sắt đáp ứng nhu cầu tạo hồng cầu.

Nguyên nhân thường gặp:
- Không cung cấp đủ nhu cầu sắt
Do tăng nhu cầu sử dụng sắt của cơ thể như trẻ dậy thì, phụ nữ thời kỳ có thai, kinh nguyệt, cho con bú…; Do chế độ ăn không có đủ lượng sắt; Do cơ thể bị giảm hấp thu sắt như bị viêm loét dạ dày, cắt đoạn dạ dày,ruột…

- Mất sắt do mất máu mạn tính
Chảy máu đường tiêu hóa, tiết niệu. Mất máu do kinh nguyệt nhiều, do phẫu thuật, chấn thương,…

Bệnh nhân thường có các triệu chứng như
- Mệt mỏi, hoa mắt, chóng mặt, giảm tập trung, chán ăn; cảm giác tức ngực, khó thở nhất là khi gắng sức hoặc đi lại nhiều; cảm giác hồi hộp, đánh trống ngực.

- Da xanh, niêm mạc nhợt; móng tay khô, dễ gãy; tóc khô, dễ rụng; mất kinh ở nữ.

Xét nghiệm công thức máu thấy Thiếu máu hồng cầu nhỏ nhược sắc, hồng cầu lưới giảm.

Nguyên tắc điều trị
- Hạn chế truyền máu, chỉ truyền máu trong trường hợp thiếu máu nặng, mất bù.

- Bổ sung các dạng chế phẩm sắt bằng truyền tĩnh mạch hoặc dung dịch uống, viên nén, khuyến khích sử dụng thuốc bổ sung sắt dạng uống.

- Thời gian bổ sung sắt: Kéo dài, nên tiếp tục bổ sung sắt thêm ba tháng sau khi lượng huyết sắc tố trở đã về bình thường.

- Các chế phẩm thuốc bổ sung sắt: Ferrous sulfate; ferrous gluconate; ferrous fumarate.

Liều lượng: 2mg sắt/kg/ngày.
Thời gian dùng thuốc: 6 tháng đến 12 tháng.

Nên bổ sung thêm vitamin C hoặc uống thêm nước cam, chanh để tăng khả năng hấp thu sắt.

Phòng bệnh
- Bổ sung sắt trong suốt thời kỳ mang thai.

- Không nên uống trà, cà phê ngay sau ăn.

- Nên nuôi trẻ bằng sữa mẹ hoặc sữa bổ sung sắt dành cho trẻ trong năm đầu đời, vì sắt trong sữa mẹ được hấp thu hơn sữa bột.

Nguồn: Bộ Y Tế.

28/04/2024

27/04/2024

Thông báo: Phòng khám xét nghiệm nhóm máu miễn phí sáng T7, CN hàng tuần.

16/04/2024

Thông báo:
Phòng khám nghỉ làm từ ngày 18/04 (T5) đến ngày 20/04 (T7).

12/04/2024

Đối tượng tẩy giun tại cộng đồng:

- Từ 12 tháng tuổi trở lên.

Chống chỉ định:

- Người đang mắc bệnh cấp tính, đang sốt (>38,5° C).

- Người đang mắc một số bệnh mạn tính như: suy thận, suy tim, suy gan, hen phế quản.

- Người có tiền sử dị ứng với các thành phần của thuốc.

- Phụ nữ có thai trong 3 tháng đầu, phụ nữ đang cho con bú, trẻ em dưới 12 tháng tuổi.

Những đối tượng có thể tẩy giun nên tẩy giun 1 lần/năm.

Nguồn: Bộ Y tế.

12/04/2024

Vi khuẩn Helicobacter Pylori (H.p) là tác nhân có liên quan đến viêm dạ dày mạn, loét dạ dày tá tràng, ung thư dạ dày, u lymphoma MALT dạ dày. Vi khuẩn H.p có thể sống sót trong môi trường acid của dạ dày bằng cách tiết ra men urease trung hoà môi trường xung quanh.

Việt Nam là khu vực có tỷ lệ người nhiễm cũng như tỷ lệ kháng kháng sinh tương đối cao. Hiện nay tỷ lệ nhiễm H.p của Việt Nam là 55-75%, cao hơn Mỹ là 45% và Anh là 47%. Trong khi ở các nước phát triển, trẻ em là đối tượng nhiễm H.p rất thấp – người lớn chiếm khoảng 80%, trẻ em chỉ khoảng 20% thì ở Việt Nam tỷ lệ trẻ em dưới tám tuổi là 96.2%.

Có bốn con đường lây nhiễm vi khuẩn này, bao gồm:
- Ăn uống thức ăn không chín, không sạch
- Lây nhiễm qua nước bọt như hôn nhau, mớm cơm, dùng chung bát đũa
- Qua nội soi hoặc lấy cao răng với dụng cụ chưa được khử khuẩn
- Môi trường không trong sạch

Nguồn: Cổng thông tin điện tử Bộ Y tế
https://moh.gov.vn/chuong-trinh-muc-tieu-quoc-gia/-/asset_publisher/7ng11fEWgASC/content/tre-em-viet-nam-nhiem-vi-khuan-h-p-cao-gap-bon-lan-so-voi-cac-nuoc-phat-trien?inheritRedirect=false #:~:text=Hi%E1%BB%87n%20nay%20t%E1%BB%B7%20l%E1%BB%87%20nhi%E1%BB%85m,%25%20v%C3%A0%20Anh%20l%C3%A0%2047%25.

07/04/2024

TẦM SOÁT ĐÁI THÁO ĐƯỜNG TÝP 2 (ĐTĐ2):

Đái tháo đường týp 2 (Tiểu đường) là một rối loạn chuyển hoá mạn tính biểu hiện bằng sự tăng đường huyết kéo dài. Sự rối loạn đường huyết kéo dài ở những bệnh nhân ĐTĐ2 có thể gây tổn thương đến các cơ quan như tim, thận, thần kinh, mắt... dẫn đến những biến chứng tàn tật, đe doạ tính mạng.

Hiện nay, Việt Nam có khoảng 7 triệu người mắc đái tháo đường. Đáng chú ý, trong đó hơn 55% bệnh nhân đã có biến chứng, trong đó 34% là biến chứng về tim mạch; 39,5 có biến chứng về mắt và biến chứng về thần kinh; 24% biến chứng về thận.

Vì vậy việc phát hiện bệnh sớm là hết sức quan trọng. Theo ADA 2024 (Hiệp hội Tiểu đường Mỹ) những đối tượng không có triệu chứng sau cần tầm soát bệnh ĐTĐ2:
- Người trưởng thành thừa cân/béo phì (BMI ≥23 kg/m2) và kèm ít nhất một trong các yếu tố nguy cơ sau:
+ Tiền sử gia đình trực hệ (bố, mẹ, anh chị em ruột, con) mắc đái tháo đường
+ Thuộc chủng tộc nguy cơ cao: người gốc châu Á bản thân đã là một yếu tố nguy cơ của tiền đái tháo đường và đái tháo đường týp 2
+ Tiền sử mắc bệnh tim mạch
+ Có tăng huyết áp
+ Có rối loạn lipid máu
+ Phụ nữ với hội chứng buồng trứng đa nang
+ Lối sống tĩnh tại (ít vận động)
+ Có các tình trạng lâm sàng gợi ý đề kháng insulin như béo phì nặng hay dấu g*i đen.
- Người 35 tuổi trở lên
- Người nhiễm HIV, tiếp xúc với các thuốc nguy cơ cao, tiền sử viêm tuỵ.

Ngoài ra những người có các triệu chứng (tiểu nhiều, khát nước nhiều, sụt cân không chủ ý...) nên đi làm xét nghiệm để tầm soát, chẩn đoán bệnh.

Những người có kết quả xét nghiệm bình thường, đái tháo đường thai kỳ nên làm lại xét nghiệm mỗi 3 năm. Người có tiền đái tháo đường nên làm xét nghiệm mỗi năm.

Hiện tại, Phòng khám BS Định CKII có các xét nghiệm đường huyết, HbA1c để tầm soát, chẩn đoán bệnh ĐTĐ2.

Nguồn:
1. ADA 2024 https://diabetesjournals.org/care/issue/47/Supplement_1
2. Cổng thông tin điện tử Bộ Y tế
https://moh.gov.vn/tin-noi-bat/-/asset_publisher/3Yst7YhbkA5j/content/viet-nam-hien-ty-le-nguoi-mac-benh-ai-thao-uong-ang-gia-tang-nhanh