25/01/2024
Biểu Hiện Sớm Của Trẻ Tự Kỷ Mà Cha Mẹ Cần Biết
Tự kỷ thường bắt đầu trước 3 tuổi và kéo dài trong suốt cuộc đời của một người, mặc dù các triệu chứng có thể cải thiện theo thời gian. Một số trẻ mắc tự kỷ cho thấy những dấu hiệu về các vấn đề trong tương lai trong vài tháng đầu đời. Ở những người khác, các triệu chứng có thể không xuất hiện cho đến 24 tháng tuổi hoặc muộn hơn. Một số trẻ mắc tự kỷ dường như phát triển bình thường cho đến khoảng 18 đến 24 tháng tuổi và sau đó trẻ ngừng đạt được các kỹ năng mới hoặc mất đi các kỹ năng đã từng có.
Để phát hiện được các dấu hiệu của một trẻ tự kỷ, chúng ta thường quan sát các triệu chứng mà trẻ bộ lộ ra bên ngoài. Ở mỗi một giai đoạn, trẻ tự kỷ sẽ có những biểu hiện khác nhau.
1. Dấu hiệu nhận biết bệnh tự kỷ ở trẻ dưới 12 tháng tuổi:
Với trẻ dưới 12 tháng, việc phát hiện các dấu hiệu của hội chứng tự kỷ sẽ khó khăn hơn, vì khi đó trẻ chưa bộc lộ nhiều dấu hiệu bất thường. Tuy nhiên, chúng ta có thể quan sát xem trẻ có đang đáp ứng các mốc phát triển bình thường hay không, nếu có các dấu hiệu bất thường thì các phụ huynh cần lưu ý theo dõi. Trung tâm xin liệt kê một số dấu hiệu mà các cha mẹ cần chú ý:
- Không thể hiện sự thích thú trên khuôn mặt.
- Không giao tiếp bằng mắt, không cười và thậm chí có thể nhìn thẳng vào bạn.
- Không phải lúc nào cũng phản ứng với âm thanh.
- Không trả lời khi trẻ được gọi bằng tên, không quay lại để xem nơi phát ra âm thanh hoặc không tỏ ra giật mình khi nghe thấy một tiếng động lớn.
- Trong các tình huống khác, thính giác của anh ta có vẻ bình thường.
- Không thích được âu yếm hoặc người khác chạm vào người.
- Không thể hiện sự quan tâm đến các trò chơi mà các trẻ khác thường chơi và thích thú.
- Không nói bập bẹ hoặc có những dấu hiệu ban đầu của nói sớm.
- Không sử dụng cử chỉ, chẳng hạn như đưa tay về phía bạn khi trẻ muốn được bế.
2. Dấu hiệu tự kỷ ở trẻ mới biết đi từ 12 đến 24 tháng tuổi
Trong giai đoạn này, các dấu hiệu biểu hiện triệu chứng của trẻ tự kỷ thường thể hiện mạnh mẽ nhất. Các cha mẹ có thể quan sát thấy các biểu hiện bất thường như dưới đây:
- Trẻ không sử dụng cử chỉ. Không lắc đầu để trả lời có hay không.
- Không vẫy tay chào tạm biệt hoặc chỉ vào những thứ mà trẻ muốn.
- Trẻ không vào những đồ vật để thể hiện sự quan tâm đến thế giới xung quanh. Trong khi những trẻ khác ở giai đoạn 14 đến 16 tháng tuổi, hầu hết trẻ chỉ thu hút sự chú ý của bạn để chia sẻ điều gì đó mà trẻ quan tâm, chẳng hạn như con chó con hoặc đồ chơi mới.
Trẻ không sử dụng các từ đơn sau 16 tháng hoặc các cụm câu có hai từ sau 24 tháng.
- Mất kỹ năng giao tiếp hoặc xã hội. Trước kia trẻ có thể bập bẹ hoặc nói được một vài từ hoặc tỏ ra quan tâm đến mọi người, nhưng đến giai đoạn này thì trẻ không có những hành vi này.
- Dường như trẻ phớt lờ hoặc không chú đến những người xung quanh và trẻ chỉ ở trong thế giới của riêng của bản thân.
Đi bằng ngón chân hoặc trẻ không thể bước đi.
3. Dấu hiệu của bệnh tự kỷ ở trẻ từ 2 tuổi trở lên
- Trẻ bị chậm phát triển ngôn ngữ: Trẻ có thể gặp khó khăn để bày tỏ nhu cầu của bản thân. Một số trẻ tự kỷ hoàn toàn không nói chuyện, trong khi những trẻ khác phát triển ngôn ngữ nhưng lại gặp khó khăn khi tham gia trò chuyện với người khác.
- Có kiểu nói khác thường: Trẻ có thể nói ngắt quãng, bằng giọng the thé hoặc giọng đều đều. Trẻ có thể sử dụng các từ đơn thay cho một câu dài hoặc lặp đi lặp lại một từ hoặc cụm từ. Trẻ có thể lặp lại cùng một câu hỏi.
- Trẻ tự kỷ dường như không hiểu mọi người đang nói gì với mình.
- Trẻ có thể không trả lời khi được gọi bằng tên hoặc trẻ có thể không thể làm theo chỉ dẫn của người khác. Trẻ có thể cười, khóc hoặc la hét bất ngờ và không phù hợp với tình huống.
- Tập trung hẹp vào một đối tượng, một điều gì đó về của đối tượng (như bánh xe trên ô tô đồ chơi) hoặc một chủ đề tại một thời điểm.
- Hiếm khi trẻ bắt chước những gì bạn làm và không tham gia vào trò chơi đóng vai.
- Trẻ tự kỷ thích chơi một mình: Trẻ có vẻ ít quan tâm đến những đứa trẻ khác và thường không chia sẻ đồ chơi hay chơi đuổi bắt với trẻ khác.
- Thể hiện hành vi cứng nhắc: Có thể trẻ rất gắn bó với một thói quen nào đó và gặp khó khăn trong quá trình chuyển đổi. Ví dụ:
- Khi có sự thay đổi về lộ trình thông thường đi từ nhà trẻ về nhà, có thể khiến trẻ rơi vào tuyệt vọng hoặc khiến trẻ nổi cơn thịnh nộ. - Trẻ đặc biệt chú ý tới những gì trẻ sẽ ăn và sẽ không ăn. Hoặc trẻ muốn thực hiện đúng các nguyên tắc hay cách thức ăn trong bữa ăn nhẹ và bữa chính.
- Chơi với đồ vật hoặc đồ chơi theo những cách khác thường: Ví dụ: Trẻ dành nhiều thời gian để sắp xếp mọi thứ hoặc xếp chúng theo một thứ tự nhất định. Trẻ thích mở và đóng cửa lặp đi lặp lại nhiều lần. Hoặc trẻ trở nên rất bận rộn với việc liên tục nhấn nút trên đồ chơi hoặc quay các bánh xe của ô tô đồ chơi.
- Tự gây thương tích, chẳng hạn như cắn hoặc tự đánh bản thân.
- Thể hiện các hành động lặp đi lặp lại, chẳng hạn như vỗ cánh tay hoặc bàn tay của anh ấy.
- Quá nhạy cảm với các loại kích thích: Trẻ có thể chống lại xúc giác, bị kích động bởi tiếng ồn, cực kỳ nhạy cảm với mùi hoặc từ chối ăn nhiều loại thức ăn. Ngoài ra, trẻ có thể chỉ muốn mặc quần áo không có mác áo (tags) hoặc quần áo được làm bằng chất liệu nhất định.
- Trẻ có thể phản ứng quá mức với một số loại đau và phản ứng chậm với những loại khác. Ví dụ, trẻ có thể bịt tai để chặn tiếng ồn lớn nhưng lại không nhận ra bản thân bị mất da do chấn thương ở đầu gối.
- Trẻ có thể sợ hãi khi không cần thiết hoặc không sợ hãi khi có lý do mà thường khiến người khác phải sợ hãi. Ví dụ, trẻ có thể sợ một vật vô hại, như một quả bóng bay, nhưng lại không sợ độ cao.
- Rối loạn giấc ngủ: Nhiều trẻ mắc chứng tự kỷ khó đi vào giấc ngủ và thường xuyên thức dậy vào ban đêm hoặc dậy rất sớm.
- Biểu hiện các vấn đề về hành vi: Trẻ có thể kháng cự, không hợp tác hoặc hoạt động quá mức, hiếu động, bốc đồng hoặc hung hăng.
Trẻ trong giai đoạn từ 6 tháng đến 3 tuổi rất dễ gặp phải các vấn đề về hệ hô hấp, các bệnh lý nhiễm trùng hô hấp, bệnh lý về da và nhiễm trùng đường tiêu hóa...cha mẹ cần đặc biệt chú ý đến việc chăm sóc và cung cấp dinh dưỡng đầy đủ cho trẻ.
👉Đánh giá, tư vấn, can thiệp trẻ tự kỷ, trẻ tăng động - giảm chú ý, trẻ chậm nói, trẻ rối loạn ngôn ngữ
—> Viện nghiên cứu ứng dụng tâm lý giáo dục - chi nhánh Quảng Yên sẽ hỗ trợ bạn thăm khám và đưa ra định hướng tương lai.
Hãy liên hệ với bác sĩ/ chuyên viên tâm lý tại chi nhánh
Hotline: BS Huyền Trang 0934377762
- CV Thanh Thư: 038 5448366
🔹Địa chỉ: Tầng 3 - số nhà 67 - Nguyễn Bình - Quảng Yên - Quảng Ninh ( đối diện khách sạn sông chanh)
