04/11/2023
🔥 Người lớn không nên chủ quan với bệnh tay chân miệng
Bệnh tay chân miệng là bệnh nhiễm virus cấp tính, con đường lây lan chủ yếu là qua đường tiêu hóa, lây thông qua tiếp xúc trực tiếp với nước bọt, dịch tiết mũi họng hay nốt phỏng bị vỡ của người đang bị bệnh. Bệnh thường xảy ra ở trẻ em, đặc biệt là trẻ dưới 5 tuổi. Tuy nhiên, người lớn cũng có thể mắc tay chân miệng nếu như hệ miễn dịch chưa đủ mạnh để chống lại virus gây bệnh. Như vậy, người lớn đang chăm sóc trực tiếp các trẻ nhỏ bị bệnh mà không thực hiện các biện pháp dự phòng, hay người lớn có hệ miễn dịch yếu gặp môi trường chứa virus gây bệnh tay chân miệng sẽ bị các virus dễ dàng xâm nhập khiến họ mắc bệnh.
😷 Các dấu hiệu của bệnh tay chân miệng ở người lớn cũng tương tự như ở trẻ em nhưng triệu chứng tay chân miệng ở người lớn thường khó nhận biết, dễ bị bỏ qua, cộng với tâm lý chủ quan “người lớn không bị mắc tay chân miệng” sẽ dẫn đến việc bệnh tay chân miệng ở người lớn không được phát hiện, điều trị kịp thời, để lại hậu quả nghiêm trọng ở một số người. Mặt khác, người lớn khi chăm sóc, tiếp xúc với người bệnh có thể mang virus, khi không phòng bệnh đúng cách thì bản thân cũng có thể mang mầm bệnh, sẽ trở thành nguồn lây bệnh cho trẻ em và các thành viên trong gia đình.
🕢 Thời gian ủ bệnh tay chân miệng ở người lớn từ 3 đến 6 ngày; khởi phát bệnh nhân có thể bị sốt nhẹ và đau rát ở họng, dễ nhầm lẫn với các bệnh khác. Ban đầu trên cơ thể người mắc bệnh sẽ có các mụn nước nhỏ, xuất hiện ở trong miệng, bàn tay, cánh tay, bàn chân, đầu gối, đùi, mông, vùng bẹn... Những nốt ở trong miệng rất dễ gây nhầm lẫn với bệnh nhiệt miệng dẫn đến việc chậm chữa trị khiến bệnh càng thêm nặng. Các vết loét trong miệng là vết loét đỏ hay tổn thương dạng phỏng nước, đường kính khoảng 2-3mm, ở niêm mạc miệng, má, lợi, lưỡi, khi vỡ ra sẽ tạo thành các vết loét trong miệng và gây đau. Tuy nhiên, một vài trường hợp, người mắc bệnh tay chân miệng không có những nốt mụn nước, thay vào đó chỉ phát ban đỏ nên dễ bị nhầm lẫn với các bệnh khác. Ở người trưởng thành, có thể có thêm các dấu hiệu: Ho, sốt, sổ mũi, mệt mỏi, nôn mửa, tiêu chảy, đau nhức cơ, ăn uống không ngon...
👩⚕️ Hầu hết người lớn mắc bệnh sẽ tự khỏi sau hơn một tuần và một số người lớn có sức đề kháng cơ thể yếu, bệnh sẽ tiến triển nặng hơn, như: Xuất hiện các tổn thương ở vị trí da và niêm mạc; các nốt mụn nước vỡ ra hình thành vết loét, dễ bị bội nhiễm có mủ. Tay chân miệng ở người lớn nếu không được chăm sóc và xử trí tốt có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như: Biến chứng thần kinh (viêm não, viêm màng não, viêm não tủy...), biến chứng tim mạch (viêm cơ tim, phù phổi cấp, suy tim, trụy tim mạch...). Các biến chứng này có thể nguy hiểm đến tính mạng, do vậy cần đi khám sớm để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
💊 Hiện không có thuốc điều trị đặc hiệu và chưa có vaccine phòng bệnh tay chân miệng nên chỉ tập trung ở phát hiện điều trị đúng và phòng ngừa lây nhiễm. Khác với trẻ em, bệnh tay chân miệng ở người lớn thường gây ngứa nhiều hơn nên có thể dùng kem bôi hoặc thuốc chống dị ứng khi bị ngứa nhiều. Chăm sóc vết mụn nước, vết phát ban, vết loét: Sát khuẩn vết loét để hạn chế quá trình loét và bội nhiễm vết loét bằng các dung dịch sát khuẩn như: Xanh Methylen 1%, gel bôi miệng. Không sử dụng kháng sinh hoặc bất kỳ loại thuốc nào khi chưa có chỉ định của bác sĩ vì thuốc kháng sinh không hiệu quả cho bệnh nhiễm virus này. Nếu bệnh nhân tự điều trị tại nhà có thể uống Paracetamol khi sốt trên 38°C.
Tắm rửa hằng ngày bằng nước ấm, tránh cọ rửa, chà xát các vết mụn nước gây vỡ; có thể hòa loãng các dung dịch sát khuẩn vào nước để tắm. Dùng Xanh Methylen hoặc dung dịch Betadine để chấm lên các nốt phỏng nước sau khi tắm. Quần áo nên chọn loại vải mềm, rộng rãi, thấm hút mồ hôi. Có chế độ ăn uống đủ chất, tránh ăn đồ chua, thức ăn mặn hoặc cay, tránh các thức ăn cần nhai nhiều để giúp các vết loét trong miệng không bị tổn thương. Nên ăn thức ăn mềm nhẹ trong vài ngày, uống nhiều nước, nên dùng đồ uống nguội mát và súc miệng bằng nước sạch sau mỗi bữa ăn.
Người lớn cần chủ động tuân thủ các biện pháp phòng ngừa lây nhiễm cho bản thân, đồng thời không trở thành nguồn lây tay chân miệng cho người khác. Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước hoặc dung dịch sát khuẩn tay, đặc biệt sau khi tiếp xúc với các vết mụn nước hoặc vết loét, sau khi chăm sóc người bệnh. Thường xuyên lau sạch các bề mặt, dụng cụ tiếp xúc hằng ngày bằng các dung dịch sát khuẩn có chứa Chlorine, như: Dụng cụ học tập, tay nắm cửa, tay vịn cầu thang, mặt bàn hoặc ghế, sàn nhà... Thực hiện ăn chín uống sôi, không sử dụng chung các đồ dùng ăn uống với người bệnh; tránh tiếp xúc gần gũi (ôm, hôn) với những thành viên trong gia đình để hạn chế lây nhiễm bệnh.
