19/03/2025
Hằng ngày không ít báo cáo tử vong do bệnh sởi, phòng khám xin phép gửi một số thông tin về bệnh sởi cho mọi người tham khảo ạ!
👉Bệnh sởi ( measles hay rubeola)👉
☘️Sởi là bệnh có khả năng lây nhiễm cao, là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu, có thể phòng ngừa bằng vaccin ở trẻ em.
Bệnh thường gặp mùa đông, mùa xuân ở trẻ dưới 5 tuổi và người lớn chưa được tiêm phòng hoặc tiêm phòng không đầy đủ.
- Căn nguyên gây bệnh là virus sởi, một virus không bền với nhiệt thuộc họ Paramyxoviridae.
Con người là vật chủ tự nhiên duy nhất của virus sởi.
- Virus sởi lây truyền qua đường hô hấp, qua không khí hoặc các giọt băn khi bệnh nhân ho, hắt hơi và khi tiếp xúc trực tiếp với dịch tiêt mũi họng của bệnh nhân.
- Virus vẫn hoạt động và lây truyền trong không khí hoặc trên các bề mặt bị nhiễm bệnh trong tối đa 2 giờ, nó có thể được lây truyền từ bệnh nhân 4 ngày trước và sau khi phát ban.
☘️LÂM SÀNG
🌸 Thể điển hình:
+ Giai đoạn ủ bệnh: 7 - 14 ngày (trung bình 10 ngày).
+ Giai đoạn khởi phát: kéo dài 2 - 4 ngày, người bệnh sốt cao (40,5°C), ho, chảy nước mũi, viêm kết mạc đỏ, chảy nước mắt, có thể có hạt Koplik xuất hiện sau 2- 3 ngày sau khi bắt đầu có triệu chứng. ( Hạt Koplik là các hạt nhỏ có kích thước 0,5 - 1mm màu trắng/xám có quầng ban đỏ nổi gồ lên trên bề mặt niêm mạc miệng. Như hình bên dưới)
+ Giai đoạn toàn phát: 3 - 5 ngày sau khi bắt đầu có triệu chứng, phát ban xuất hiện.
Khởi đầu nó thường là chấm đó, bề mặt phẳng, ấn kính mất màu, xuất hiện từ trán, sau tai nhanh chóng lan ra mặt, cổ, thân mình và tay chân, cả ở lòng bản tay, bàn chân. Các chấm có thể kết hợp lại với nhau khi chúng lan từ đầu đến phần còn lại của cơ thể. Khi ban mọc hết toàn thân thì nhiệt độ giảm dần.
+Giai đoạn hồi phục: ban nhạt màu dần rồi sang màu xám, b**g vảy phần sẵm màu, để lại vết thâm văn da hô và biên mất theo thứ tự như khi xuất hiện. Nếu không xuất hiện biến chứng thì bệnh tự khỏi. Có thể có ho kéo dài 1 - 2 tuần sau khi hết ban.
-🌸Thể không điển hình:
+ Biểu hiện lâm sàng có thê sột nhẹ thoáng qua, viêm long nhẹ và phát ban ít, toàn trạng tốt.
Thể này dễ bị bỏ qua, dân đên lây lan bệnh mà không biết.
+ Người bệnh cũng có thể sốt cao liên tục, phát ban không điền hình, phù nề tứ chi, đau mỏi toàn thân, thường có viêm phổi kèm theo.
☘️. BIẾN CHỨNG
Bệnh sởi nặng hoặc các biên chứng của sởi có thể gây ra do virus sởi, do bội nhiễm sau sởi hưởng xảy ra ở trẻ suy dinh dưỡng, đặc biệt trẻ thiếu vitamin A, trẻ bị suy giảm miễn dịch do
HTV hoặc các bệnh khác, phụ nữ có thai. Hầu hết trẻ bị sởi từ vong do các biến chúng:
- Do virus sởi: viêm phôi kẻ thâm nhiễm tế bào khổng lồ, viêm thanh khí phế quản, viêm cơ tim, viêm não, màng não cấp tính.
- Do bội nhiễm: viêm phổi, viêm tai giữa, viêm dạ dày ruột...
Do điều kiện dinh dưỡng và chăm sóc kém: viêm loét hoại tử hàm mặt (cam tầu mã), viêm loét giác mạc gây mù lòa, suy dinh dưỡng...
- Các biên chứng khác: lao tiên triển; tiêu chảy; phụ nữ mang thai bị sởi có thể bị sảy thai, thai chết lưu, đẻ non hoặc trẻ bị nhẹ cân, hoặc thai nhiễm sởi tiên phát.
☘️ ĐIỀU TRỊ
Các biện pháp chung: bệnh không có điều trị đặc hiệu, chủ yếu là điều trị hỗ trợ, cần được cách ly, phát hiện và điêu trị sớm biến chứng, không sử dụng corticoid khi chưa loại trừ sởi, sử dụng kháng sinh điêu trị nhiễm trùng tai, mắt và viêm phổi.
- Điều trị hỗ trợ gồm có:
+ Vệ sinh da, mắt, miệng họng; không sử dụng các chế phẩm có corticoid.
+ Tăng cường dinh dưỡng.
+ Hạ sốt: áp dụng các biện pháp hạ nhiệt vật lý như lau nước ấm, chườm mát. Dùng thuốc hạ sốt paracetamol khi sốt cao.
+ Bồi phụ nước, điện giải qua đường uống. Chi truyền dịch duy trì khi người bệnh nôn nhiều, có nguy cơ mất nước và rối loạn điện giải.
+ Bổ sung vitamin A: ngăn ngừa tổn thương mắt, mù lòa và được chứng minh là làm giảm
50% số ca tử vong do bệnh sởi.
☘️ VACCIN
- Sởi có thể được phòng ngừa bằng vaccin, chủ yếu sử dụng vaccin kết hợp sởi - quai bị - rubella (MMR). Một mũi vaccin MMR có hiệu quả khoảng 93% trong việc ngăn ngừa bệnh sởi, hai mũi có hiệu quả khoảng 97%. Hầu như tất cả những người không đáp ứng với mũi MMR đầu tiên sẽ đáp ứng với mũi thứ hai.
🌸Theo dự án tiêm chủng mở rộng quốc gia trẻ em cần tiwem 2 mũi vaccin, mũi đầu tiên bắt buộc tiêm lúc 9 tháng tuổi, mũi thứ 2 tiềm khi từ 13 - 18 tháng tuổi.
-🌸Theo khuyến cáo của CDC:
+ Trẻ em: tiêm mũi dầu tiên khi 12 - 15 tháng tuổi, mũi thử 2. khi từ 4 - 6 tuổi hoặc sau ít nhất 28 ngày sau khi tiêm mũi đầu tiên.
+ Học sinh sau trung học không có bằng chứng về miễn dịch bệnh sởi cần tiêm 2 mũi MR với mũi thứ 2 sau ít nhất 28 ngày sau khi tiêm mũi đầu tiên.
+ Người lớn: những người được sinh ra trong hoặc sau năm 1957 không có bằng chứng miền dịch chống lại bệnh sởi nên được tiêm ít nhất 1 mũi MMR.
Nguồn: internet, fitzpatrick's dermatology, bệnh da do virus
