
25/05/2025
🛑NGUYÊN NHÂN VÀ TÁC HẠI CỦA VIỆC THƯỜNG XUYÊN TỈNH GIẤC VÀO GIỜ DẦN (3-5 GIỜ SÁNG) DƯỚI GÓC NHÌN ĐÔNG Y.
1️⃣ Vấn đề ở Phế
Khoảng 3–5 giờ sáng là giờ Dần, thuộc thời gian “Phế kinh đương lệnh”. Lúc này, Phế khí vượng nhất. Sau khi Can (gan) hoàn thành nhiệm vụ điều tiết huyết dịch vào giờ Sửu (1–3 giờ sáng), nó đưa máu tươi mới đến Phế, thông qua Phế phân bố khắp cơ thể. Người ngủ ngon trong khung giờ này sẽ có sắc mặt hồng hào, tinh lực dồi dào khi thức dậy.
Người thức giấc sớm trong giờ Dần có thể do Phế nhiệt hoặc Phế khí hư. Dù kiểm tra Tây y chưa phát hiện tổn thương thực thể, cũng không được chủ quan.
Nhóm người dễ mắc bệnh ở Phế:
- Người tâm trạng u uất kéo dài.
- Người mắc viêm mũi, viêm phổi, hen suyễn lâu năm.
- Xuất hiện nốt ruồi, vết nám ở bên trái mặt.
- Vùng Đoài (góc dưới lòng bàn tay) có nốt ruồi, vết nám hoặc đỏ ửng.
- Thường xuyên tỉnh giấc lúc 3–5 giờ sáng.
Người có bệnh ở Phế sẽ cảm thận triệu chứng rõ rệt trong giờ Dần.
2️⃣ Can huyết hư
“Can tàng hồn, Can huyết hư thì hồn không giữ được” — Hồn là tinh thần. Khi Can huyết hư, hồn không an vị, tâm không định, dẫn đến ngủ không sâu giấc. Giai đoạn 3–5 giờ sáng là lúc cơ thể chuyển từ trạng thái tĩnh sang động, việc thức giấc sớm phản ánh khí huyết không đủ để duy trì.
Cần lưu ý thêm:
- Người tỉnh giấc đi tiểu trong khung giờ này có thể là dấu hiệu Thận hư.
- Người tỉnh giấc đổ mồ hôi có thể là dấu hiệu Tâm hư (vì “tâm chủ hãn”).
Biểu hiện Can huyết hư:
- Dễ u uất, kinh nguyệt ít, mắt khô, rụng tóc.
- Móng tay có sọc dọc, ngủ chập chờn, hay mơ.
- Dù ngủ muộn, vẫn thức dậy đúng giờ và không ngủ lại được.
3️⃣ Tâm Tỳ lưỡng hư
Triệu chứng điển hình:
- Hay quên, mộng mị, dễ tỉnh giấc và khó ngủ lại.
- Sắc mặt nhợt nhạt hoặc vàng úa, hồi hộp, chóng mặt, mệt mỏi.
- Ăn kém, đầy bụng, đại tiện lỏng hoặc phân nát.
- Lưỡi nhạt, mạch tế (nhỏ yếu).
Nguyên nhân:
- Tâm huyết hư không nuôi dưỡng được thần, gây thần không yên → mất ngủ, mộng mị.
- Tỳ hư không vận hóa được tinh chất → khí huyết kém, không lên được mặt → sắc mặt xấu.
- Tâm hư khiến tim đập nhanh để bù đắp huyết dịch → hồi hộp.
- Thường gặp ở người tính cách nhạy cảm.
🆘Nguy hại của tỉnh giấc sớm: Có thể dẫn đến đột tử
1️⃣ Nguy cơ đột tử
Nhiều bệnh nhân tim mạch tử vong vào khoảng 3–4 giờ sáng. Theo Hoàng Đế Nội Kinh, Phế đóng vai trò “Tể tướng” — là trợ thủ đắc lực của Vua (Tâm). Khi Phế mất khả năng tuyên phát (đưa khí lên, hướng ra) và túc giáng (dẫn khí xuống, vào trong), cơ thể sẽ bị mất cân bằng. Lúc này, tim phải tăng cường hoạt động để đáp ứng nhu cầu khí huyết, dễ dẫn đến quá tải vào khung giờ 3–4 giờ sáng.
2️⃣ Ảnh hưởng đến ngoại hình: Già nua, béo phì
Thiếu ngủ khiến da xỉn màu, chậm trao đổi chất, lão hóa da nhanh, xuất hiện nếp nhăn, mụn, thâm quầng mắt. Cơ thể tích tụ độc tố do khí huyết ứ trệ → dễ tăng cân