01/09/2024
TRƯỢT ĐỐT SỐNG THẮT LƯNG - CA MỔ KHÔNG KHÓ CŨNG KHÔNG DỄ GÌ
Để có kết quả tốt cho bệnh nhân, cần phải có một quá trình chuẩn bị kỹ lưỡng trước mổ, cẩn thận kỹ lưỡng trong mổ, chăm sóc chu đáo sau mổ - của cả một ê kíp. Nếu không, tai biến biến chứng có thể xảy ra bất cứ lúc nào trong lúc mổ cũng như sau mổ. Nếu bệnh nhân có kèm theo bệnh nền khác như tiểu đường, tăng huyết áp, suy thượng thận … thì rủi ro sẽ cao hơn nữa.
Những tai biến, biến chứng có thể mắc phải như:
1/ Phản ứng thuốc trước-trong-và sau mổ. Bao gồm thuốc gây mê, kháng sinh, giảm đau …
2/ Tai biến do phẫu thuật:
- Rách màng cứng chảy dịch não tuỷ, giập/đứt rễ thần kinh gây liệt.
- Tổn thương mạch máu lớn, chảy máu nhiều trong lúc mổ không biết cách kiểm soát tốt. Truyền máu không kịp có thể gây tử vong, chết não - sống thực vật.
- Bắc ốc không đúng vị trí, lệch ốc chèn ép thần kinh, bể chân cung đốt sống làm cấu hình lỏng lẻo không vững chắc. Sau mổ đau kéo dài, thậm chí đau còn nhiều hơn trước mổ.
- Sử dụng dao đốt quá nhiều làm cháy bổng rễ thần kinh gây tê buốc chân kéo dài (có khi liệt). Biến chứng này thường phục hồi sau 6 tháng đến 1 năm.
- Mổ lộn tầng do cẩu thả hoặc yếu chuyên môn.
3/ Nhiễm trùng vết mổ. Đây là một thảm họa cho cả bệnh nhân và bác sĩ phẫu thuật. Bởi vì khi bị nhiễm trùng thì bệnh nhân phải nằm viện kéo dài, phẫu thuật cắt lọc vết thương (có thể phải mổ nhiều lần), tưới rửa bằng dung dịch sát khuẩn, truyền kháng sinh tĩnh mạch (lúc đầu chọn lựa kháng sinh theo kinh nghiệm, sau đó là điều chỉnh kháng sinh theo kết quả nuôi cấy vi sinh, kháng sinh đồ). Có trường hợp phải nuôi cấy trong nhiều môi trường khác nhau, nhiều lần mới định danh được tác nhân gây bệnh. May mắn thì có thể giải quyết dứt điểm trong 1 tháng, tốn thêm khoảng 100-200 triệu nữa. Nhưng thường bệnh nhân phải nằm viện 1,5-2 tháng thậm chí lâu hơn nữa. Và chi phí cũng rất khó đoán trước. Gặp bệnh nhân nghèo thì cực kỳ nan giải.
Ngoài ra, sau mổ bệnh nhân cũng phải được hướng dẫn kỹ về các chế độ ăn uống, sinh hoạt, tập vận động phục hồi chức năng đúng cách, nếu không có thể bị các biến chứng muộn như nhiễm trùng, không lành xương, lỏng ốc vít, đau tê kéo dài …
Sau thời gian theo dõi tái khám định kỳ, kết quả tốt: bệnh nhân sẽ giảm dần các triệu chứng đau, tê sau 2-3 tháng, hết hẳn sau 6 tháng. Trở lại công việc sau 1 năm. Tuy nhiên, để tránh tái phát, bị trượt các tầng kế cận thì bệnh nhân cần phải tránh cúi lưng khiêng nặng, không uốn bẻ vặn xoắn nghiêng xoay cột sống quá mức, không bưng bê khiêng vác nhiều. Chú ý giữ lưng thẳng khi ngồi.
Quan trọng là cần phải giữ liên lạc với bác sĩ phẫu thuật. Khi nào có triệu chứng bất thường thì phải thông báo và hẹn tái khám ngay, đừng để quá muộn.
Nhiều trường hợp, sau mổ bệnh nhân được cho xuất viện đúng như kế hoạch. Nhưng sau đó triệu chứng không hết hoặc thậm chí đau nhiều hơn trước mổ, đau kéo dài khiến đi đứng sinh hoạt hết sức khó khăn. Cần phải quay lại tái khám để tìm và giải quyết triệt để nguyên nhân - có khi phải mổ lại.
Tóm lại, phẫu thuật cột sống không phải đơn giản. Bác sĩ phẫu thuật cột sống không chỉ biết mổ. Những điều quan trọng là phải biết là:
- Chỉ định phẫu thuật đúng sao cho bệnh nhân được can thiệp tối thiểu nhất nhưng hiệu quả.
- Điểm mấu chốt của vấn đề bệnh nhân ở đâu ? Để giải quyết đúng mục tiêu.
- Biết tiên lượng từng ca một. Mỗi ca có nguy cơ tai biến khác nhau cần phải biết dự đoán trước để phòng tránh.
- Đặc biệt là phải biết xử lý các tai biến, biến chứng nếu lỡ xảy ra. Không thể cứ mổ đại rồi lỡ có tai biến lại chuyển đi bệnh viện khác là xong.
Do đó, khi phải mổ cột sống, bệnh nhân và gia đình phải được tư vấn kỹ trước khi quyết định. Không có ca mổ nào mà chắc chắn 100% thành công. Cho nên, nếu được ai đó hứa hẹn kết quả tốt đẹp (thậm chí 100%) mà không hề nói đến nguy cơ rủi ro thì cần phải xem lại - không đáng tin cậy. Một bác sĩ được coi là đáng tin cậy cần phải có 3 yếu tố:
1/ Có tâm: để không tìm cách làm lớn chuyện, móc túi bệnh nhân.
2/ Có kiến thức chuyên môn: để không đưa ra quyết định sai lầm ảnh hưởng đến sức khỏe và sinh mạng bệnh nhân.
3 Có kỹ năng chuyên môn: để thực hiện thao tác mổ xẻ khéo léo, ít mất máu, không gây tai biến trong lúc mổ hoặc để lại di chứng nặng nề sau mổ.
Bệnh nhân nữ, 50 tuổi, trượt đốt sống L4/L5 do thoái hóa. Kết quả nắn chỉnh đẹp, triệu chứng cải thiện tốt sau mổ.
